Ο άνθρωπος όσο παραμένει μέσα στη κοινωνία καλείται στην καθημερινότητά του και στη συναναστροφή του με τους άλλους να συμμορφωθεί με ορισμένα πρότυπα και ρόλους. Το εάν αυτά τα πρότυπα είναι ηθικά εξαρτάται από το αξιακό σύστημα της κοινωνίας στη συγκεκριμένη περίοδο.
Η κοινωνική επιρροή είναι η διαδικασία κατά την οποία τα πιστεύω, οι αξίες και η συμπεριφορά ενός ατόμου επηρεάζονται από τις πεποιθήσεις της κοινωνίας, και η προσωπικότητα του διαμορφώνεται από το περιβάλλον στο οποίο βρίσκεται.
Ο ψυχολόγος Χέρμπερτ Κέλμαν [Herbert Kelman, 1927-2022] ανέπτυξε τη θεωρία της κοινωνικής επιρροής το 1958. Η θεωρία αναπτύχθηκε σε μία περίοδο σημαντικών κοινωνικών και πολιτικών αναταραχών, καθώς κινήματα για τα πολιτικά δικαιώματα και αντιπολεμικές διαδηλώσεις λάμβαναν χώρα. Ο Κέλμαν, κατά τη διάρκεια αυτών των συνεχών κοινωνικοπολιτικών αλλαγών, παρατήρησε πόσο εύκολα μπορούν οι άνθρωποι να συμμορφωθούν με τους κανόνες που θέτει η κοινωνία ακόμα και εάν δεν συμφωνούν με αυτούς. Ήδη από τις αρχές του 1950 είχε διατυπώσει μία θεωρία, αλλά στην πορεία είδε πως δεν ήταν πλήρης και είχε κενά. Στα επόμενα χρόνια εμφανίζει μία πιο ολοκληρωμένη θεωρία, στην οποία προσδιορίζει τις τρεις μορφές κοινωνικής επιρροής: τη συμμόρφωση, την ταύτιση και την εσωτερίκευση.
Συμμόρφωση
Ένα άτομο όταν βρίσκεται με παρέα μπορεί να συμφωνήσει με μία άποψη που εκφράζεται χωρίς πραγματικά να συμφωνεί με αυτήν. Αλλάζει την άποψη του για μία μόνο στιγμή με τεχνητό τρόπο, για να κερδίσει την αποδοχή των μελών της ομάδας.
Ένα παράδειγμα αυτής της μορφής κοινωνικής επιρροής είναι η κατανάλωση αλκοόλ και το κάπνισμα σε μία παρέα φίλων. Κάποιος που δεν πίνει και δεν καπνίζει μπορεί, όταν βγαίνει με παρέα που έχει αυτές τις συνήθειες, να υποκύπτει στην πίεση που νιώθει και στην ανάγκη να ταιριάξει μιμούμενος τις συνήθειες των άλλων. Ένα άλλο παράδειγμα είναι κάποιος που δεν αντιδρά στον σχολικό εκφοβισμό που διαπράττεται παρουσίᾳ του, διότι αυτός που ασκεί τη βία είναι φίλος του.
Ταύτιση
Η ταύτιση υπάρχει όταν το άτομο αναλαμβάνει τον κοινωνικό ρόλο που του δίνεται και συμμορφώνεται με τις απαιτήσεις του. Για παράδειγμα, τον ρόλο του δασκάλου, του μαθητή, του πωλητή, του αστυφύλακα κο.κ.
Η αλλαγή της συμπεριφοράς κάποιου σύμφωνα με τον κοινωνικό ρόλο τον οποίο αναλαμβάνει χαρακτηρίζεται από στοιχεία του ρόλου, όπως τυπική ομιλία κ.ά. Η επιρροή που δεχόμαστε από ένα δημόσιο πρόσωπο ονομάζεται επίσης ταύτιση.
Παρόλο που ο τρόπος που συμπεριφέρεται αυτό το άτομο στα διαφορετικά περιβάλλοντα και ρόλους αλλάζει, οι ιδέες που έχει στην προσωπική-καθημερινή του ζωή δεν επηρεάζονται. Εδώ, ας πάρουμε για παράδειγμα το πείραμα φυλάκισης του Στάνφορντ.
Το πείραμα αυτό διεξήγαγε ο ψυχολόγος Φίλιπ Ζιμπάρντο και οι συνάδελφοί του. Έβαλαν αγγελία σε μία εφημερίδα ζητώντας άνδρες φοιτητές για να συμμετάσχουν σε μία ψυχολογική μελέτη της ζωής στις φυλακές, έναντι αμοιβής. Ο Ζιμπάρντο εξέτασε όλους τους αιτούντες προσεκτικά, απορρίπτοντας όσους είχαν κάποια ψυχική ασθένεια ή ποινικό μητρώο και κατέληξε σε εικοσιτέσσερις νέους (νοητικά υγιείς, με καλή συμπεριφορά και όχι βίαιους) άνδρες. Για τη διεξαγωγή του πειράματος, τούς χώρισε τυχαία σε κρατούμενους και δεσμοφύλακες, ενώ ο ίδιος θα έπαιζε τον ρόλο του διευθυντή της φυλακής. Το πείραμα που αρχικά ήταν να διαρκέσει δύο εβδομάδες κατέληξε να διαρκέσει μόνο έξι ημέρες, με σοκαριστικά αποτελέσματα. Η συμπεριφορά των συμμετεχόντων κατά τη διάρκεια του πειράματος απέκλινε αξιοσημείωτα από αυτήν της καθημερινότητας τους.
Εσωτερίκευση
Σε αυτή τη μορφή κοινωνικής επιρροής, το άτομο αλλάζει ριζικά τον τρόπο σκέψης του σύμφωνα με τις αξίες που έχει μία συγκεκριμένη ομάδα. Οι απόψεις της ομάδας εσωτερικεύονται και γίνονται μέρος των πεποιθήσεων του ατόμου.
Συνήθως αυτές οι απόψεις της ομάδας διαρκούν ακόμα και εάν η πλειοψηφία της δεν είναι παρούσα.
Ένα παράδειγμα της εσωτερίκευσης είναι όταν βλέπεις συχνά ή μένεις με ένα άτομο που ακολουθεί μία συγκεκριμένη διατροφή και σταδιακά αρχίζεις να την ακολουθείς και εσύ. Ανάλογα επιδρά μέσω της συναναστροφής και η μίμηση της παραβατικής συμπεριφοράς μίας παρέας. Δηλαδή εάν ένα άτομο βρίσκεται σε μία ομάδα η οποία εκδηλώνει παραβατική συμπεριφορά, ενδέχεται να μιμηθεί αυτή την συμπεριφορά, ιδίως εάν είναι ανήλικος,
Οι θεωρίες γύρω από την κοινωνική επιρροή ποικίλουν. Ο Κέλμαν ανέπτυξε περαιτέρω τη θεωρία του και το μέρος που αναφέρεται παραπάνω είναι ένα μόνο κομμάτι της. Σε επόμενα άρθρα θα εμβαθύνουμε περισσότερο και θα εξετάσουμε και άλλες παρόμοιες θεωρίες.
Οι περισσότεροι το γνωρίζουμε εξ όψεως, πολλοί έχουμε περιηγηθεί στο εσωτερικό του, αλλά πόσοι έχουν δει όσα κρύβονται στα βάθη του;
Μαρμάρινα αγαλμάτια Ερώτων από το κάλυμμα δίρριχτης σαρκοφάγου, γύρω στο 150 μ.Χ. Από αγορά της εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας στη Σμύρνη, το 1883. ΕΑΜ Γ 2895, Γ 2896. (Φωτογραφικό αρχείο Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου)
Ο λόγος για το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, το οποίο όχι μόνο φιλοξενεί πλήθος αριστουργημάτων του αρχαιοελληνικού κόσμου στις αίθουσές του, αλλά περιέχει και πολλά εξαιρετικά ευρήματα στις αποθήκες του, τα οποία δύσκολα θα δουν το φως της ημέρας στους κύριους χώρους του.
Πριν από 10 χρόνια, ωστόσο, εγκαινιάστηκε μία δράση η οποία προσφέρει στο κοινό την ευκαιρία να μάθει περισσότερα για τον θαυμαστό πολιτισμό που ήκμασε κάποτε στον ελλαδικό χώρο και να εντρυφήσει, με τη βοήθεια των αρχαιολόγων και των επιμελητών του Μουσείου, σε μερικά από τα μυστικά των τότε κοινωνιών.
Πρόκειται για το λεγόμενο «Αθέατο Μουσείο», την πρωτοβουλία του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου που ξεκίνησε να υλοποιείται τον Ιανουάριο του 2015, με στόχο να παρουσιάσει στο κοινό αντικείμενα που δεν είναι ενταγμένα στη μόνιμη έκθεση.
Γυμνή προτομή με κεφαλή του Αντίνοου. Βρέθηκε στην Πάτρα το 1856. Χρονολογείται λίγο μετά το 130 μ.Χ. Αρ. ευρ. Γ 418. (Φωτογραφικό αρχείο Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου)
Ο Κώστας Πασχαλίδης, ένας από τους αρχαιολόγους του Μουσείου και τους επιμελητές του Αθέατου Μουσείου, είχε την καλοσύνη να μιλήσει εκτενώς στην Epoch Times για το Αθέατο Μουσείο, μάς ξενάγησε στην τελευταία έκθεση και μας σύστησε σε αυτήν που ετοιμάζεται για τον Ιούνιο.
Τι είναι το Αθέατο Μουσείο
Η έκθεση των αντικειμένων του Αθέατου Μουσείου γίνεται πάντα «στην καρδιά του Μουσείου, στην Αίθουσα 34, που λέγεται και Αίθουσα του Βωμού, λόγω του βωμού που φιλοξενεί», λέει ο κος Πασχαλίδης, με τα εκθέματα να αλλάζουν κάθε 2,5-3 μήνες, με αποτέλεσμα τέσσερις εκθέσεις κάθε χρόνο.
«Τα περισσότερα είναι αντικείμενα που βρίσκονται στις αποθήκες», εξηγεί ο κος Πασχαλίδης «και δεν έχουμε την ευκαιρία να τα δούμε. Κάποια μπορεί να βγαίνουν από τις αποθήκες και να ταξιδεύουν σε περιοδικές εκθέσεις, αλλά δεν ανήκουν στη μόνιμη δύναμη της συλλογής.»
Χάλκινα συμπαγή αναθηματικά αγαλμάτια της θεάς Νηίθ και ενεπίγραφο σύνταγμα της θεάς με δύο μορφές του θεϊκού παιδιού Ώρου [είθε η Νηίθ να δίδει ζωή στον Θούι γιό του Νέντις και της Ιαχίρντις]. Από τη Σάιδα της Αιγύπτου. Δωρήθηκαν το 1880 από τον Αιγυπτιώτη συλλέκτη Ιωάννη Δημητρίου. Αιγ. 348: τέλος της Τρίτης Μεταβατικής Περιόδου, 25η Δυναστεία (712-670 π.Χ.). Αιγ. 352, 355: αρχές της Ύστερης Περιόδου, 26η Δυναστεία (664-525 π.Χ). (Φωτογραφικό αρχείο Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου)
Ένα κριτήριο για την επιλογή των εκθεμάτων αποτελεί το ενδιαφέρον που εμπνέει στους επιμελητές, καθώς και αυτό που μπορεί να εμπνεύσει δυνητικά στους επισκέπτες, δύο παράμετροι σε έναν βαθμό αλληλένδετοι.
«Υπάρχει μία ελευθερία και μία χαρά στην επιλογή των πραγμάτων. Δηλαδή, ο κάθε επιμελητής μπορεί να σκεφτεί και να προτείνει αυτό που τον συγκινεί και αυτό που θέλει να προσφέρει. Ακόμα κι αν αυτό είναι ενδιαφέρον με τα στενά ερευνητικά κριτήρια, αν τον συγκινεί μπορεί να γίνει ενδιαφέρον για όλον τον κόσμο. […] Εμείς οι επιμελητές είμαστε οι μεσολαβητές των πραγμάτων», λέει ο κος Πασχαλίδης.
Ύστερα, υπάρχουν τεχνικά κριτήρια, δηλαδή τα εκθέματα «να είναι συντηρημένα και στερεωμένα και να μπορούν να εκτεθούν. Αλλιώς, πρέπει να ενταχθεί στις εργασίες του μουσείου. […] Πολλά πράγματα πρέπει να περιμένουν τον καιρό τους», όπως στην περίπτωση υφάσματος που ανακαλύφθηκε μαζί με έναν μεταλλικό κρατήρα, που δεν μπόρεσαν να εκτεθούν μαζί λόγω των εκτεταμένων εργασιών που απαιτούσε η ανάταξη του κρατήρα.
Χάλκινο πτυκτό κάτοπτρο (καθρέφτης σε ανοιγόμενη θήκη). Δεν σώζεται ο δίσκος κατοπτρισμού. 390/380 π.Χ. Από την Ερέτρια. Αρ. ευρ. Χ 7422, 7423. (Φωτογραφικό αρχείο Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου)
Ένας άλλος παράγοντας είναι ενίοτε η επικαιρότητα, όπως έγινε με την επιλογή του «καθρέφτη της Ευρώπης, το καλοκαίρι του 2015, που είχαμε το δημοψήφισμα». Ή όταν, το 2022, με αφορμή τα 100 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή, παρουσιάστηκαν εκθέματα από τη Μικρά Ασία. Αυτό, σύμφωνα με τον κο Πασχαλίδη, έφερε και ένα μεγάλο ερευνητικό ενδιαφέρον για τις συνθήκες των αρχαιολόγων στη Μικρά Ασία. Δύο μικροί Έρωτες, μία μαρμάρινη κεφαλή, ένα μυκηναϊκό αγγείο και μία σειρά αγαλματιδίων – ένα του Ηρακλή και δύο συμπλέγματα θεϊκών ζευγαριών, του Έρωτα με την Ψυχής και της Αφροδίτης με τον Άδωνι – ήταν τα έργα που ανέδειξε εκείνη τη χρονιά το Αθέατο Μουσείο. Συγκεκριμένα για το μυκηναϊκό αγγείο, ο κος Πασχαλίδης αφηγείται ότι «είχε κατασκευαστεί στην Αργολίδα, αλλά φέρεται να έχει βρεθεί στην περιοχή της Σμύρνης, σε τάφο της Μυκηναϊκής εποχής. Εκεί, το πούλησε ένας αρχαιοπώλης σε έναν συλλέκτη, ο οποίος το έφερε στην Αθήνα. Οπότε, έχουμε όλη την αντιμετάθεση: στην αρχαιότητα πήγε εκεί, και στους νεώτερους χρόνους γύρισε πίσω.»
Ο «κρατήρας των βοοειδών που ερωτοτροπούν», ΕΑΜ Π 10539. (Φωτογραφικό αρχείο Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου)
Ορισμένα αντικείμενα έχουν καταλήξει στο Μουσείο από εφόδους και κατασχέσεις της Αστυνομίας, όπως τα τωρινά εκθέματα, ενώ υπάρχουν και αντικείμενα που έχουν φέρει στο Μουσείο απλοί άνθρωποι. Συγκινητική είναι η ιστορία ενός χάλκινου αγαλματίου της Αρτέμιδος, που βρέθηκε πριν χρόνια μεταξύ Μυκόνου και Άνδρου από έναν ψαρά, ο οποίος το παρέδωσε τότε στο Πολεμικό Ναυτικό. Αυτοί με τη σειρά τους το πήγαν στην Αστυνομία και η Αστυνομία στο έφερε στο Μουσείο, το 1957. «Όταν το εκθέσαμε», θυμάται ο κος Πασχαλίδης, «ήρθε ο αξιωματικός του Πολεμικού Ναυτικού που την είχε φέρει – τότε ήταν 25 χρονών, και το 2015 ήταν στα 80 του – λέγοντας: ‘Θέλω να την ξαναδώ, γιατί εγώ την έφερα εδώ’.»
Γραφιστική σύνθεση (κολάζ) του τμήματος της «στήλης των δίδυμων βρεφών» (θραύσμα επιτύμβιου αναγλύφου, 4ος αι. π.Χ. Αρ. ευρ. ΕΑΜ Γ 15452) και της στήλης της Φιλονόης (αρ. κατ. ΕΑΜ Γ 3790) με την προτεινόμενη θέση του θραύσματος στην επιτύμβια στήλη. Το θραύσμα βρέθηκε στο Μενίδι Αττικής. (Φωτογραφικό αρχείο Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου)
Ακόμα, υπάρχει η στήλη των δίδυμων βρεφών, την οποία βρήκε ένας άστεγος στο ρέμα του Μενιδίου και την παρέδωσε στο Αρχαιολογικό Μουσείο – «ένα σπανιότατο πράγμα, να απεικονίζονται στα χέρια δίδυμα βρέφη». Για τον κο Πασχαλίδη, μεγαλύτερη σημασία έχει η αγάπη των ανθρώπων που αγαπούν τις αρχαιότητες χωρίς να είναι αρχαιολόγοι, και τις παραδίδουν, όπως φαίνεται να έγινε και στην περίπτωση του «Κούρου από την Κρήτη», που εκτέθηκε στο Αθέατο Μουσείο το 2023. «Αυτός εμφανίστηκε μία ωραία μέρα, το 1922 […] το έφερε κάποιος που έκανε κατάσχεση σε ένα πλοίο που το πήγαινε κάπου». Το αγαλματίδιο αποτελεί έναν αρχαιολογικό γρίφο, και αυτό ακριβώς στόχευε να αναδείξει η παρουσίασή του στο κοινό, όπου τονίστηκαν οι ιδιαιτερότητές του, που «το καθιστούν μοναδικό και εγείρουν αμφιβολίες για τη γνησιότητά του». Όπως μας είπε ο κος Πασχαλίδης, αυτό μένει να εξακριβωθεί, τόσο με αρχαιομετρικές μελέτες όσο και με εξέταση της πατίνας του χαλκού στην Γκρενόμπλ. «Αν η πατίνα του χαλκού είναι πραγματική, τότε μιλάμε για ένα αριστούργημα – ένα από τα μεγαλύτερα αριστουργήματα της μινωικής τέχνης σε λεπτομέρειες.»
Χάλκινος κούρος μινωικού τύπου (ΕΑΜ Π 6284). Περί το 1500 π.Χ. (Φωτογραφικό αρχείο Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου)
Το πρώτο έκθεμα του Αθέατου Μουσείου, τον Ιανουάριο του 2015, ήταν το λεγόμενο «δαχτυλίδι του Θησέα», ένα χρυσό σφραγιστικό μινωικό δαχτυλίδι, που μετά την παρουσίασή του εντάχθηκε στη μόνιμη συλλογή και έπαψε να είναι ‘αθέατο’. Επειδή αναπαριστά σκηνή από τα ταυροκαθάψια, τον χορό με τους ταύρους που ήταν δημοφιλής στον μινωικό πολιτισμό, αλλά βρέθηκε κατά τύχη στα Αναφιώτικα στην Πλάκα, τη δεκαετία του 1950, συνδέει κατά κάποιον τρόπο την Κρήτη με την Αθήνα, παραπέμποντας στον Αθηναίο ήρωα που σκότωσε τον Μινώταυρο και λύτρωσε τους Αθηναίους από τον σκληρό ετήσιο φόρο σε ανθρώπινες ζωές που έπρεπε να αποδίδουν στους Κρήτες.
Μυκηναϊκό σφραγιστικό δακτυλίδι από την Ακρόπολη, 15ος αι. π.Χ. (ΕΑΜ 19356). (Φωτογραφικό αρχείο Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου)
Άλλα εξέχοντα εκθέματα ήταν μία χάλκινη σαρκοφάγος γάτας από την Αίγυπτο, η «Αλεξανδρινή βασίλισσα» – ένα κομματάκι μαύρου λίθου που απεικονίζει την Αρσινόη, δεύτερη βασίλισσα της Θράκης – ένα αριστουργηματικό πορτρέτο του Αντίνοου, κλπ. Το Μουσείο έχει αναδείξει ακόμη και εκθέματα που είχε από την προϊστορία των γηγενών πληθυσμών της αμερικανικής ηπείρου, από την 8η χιλιετία π.Χ. μέχρι το 1000 μ.Χ. περίπου, τα οποία είχε δωρίσει το Μουσείο Τέχνης του Σινσιννάτι στο ελληνικό κράτος, το 1931.
Συνολικά 33 θέματα έχουν παρουσιαστεί μέχρι τώρα, με τελευταίο τους «Μυκηναίους Αλχημιστές», που αποτελούνταν από ένα έξι κεραμικά μυκηναϊκά αγγεία τα οποία φέρουν ίχνη επικασσιτέρωσης.
Κάθε έκθεμα είχε τη δική του ιστορία να αφηγηθεί, που μεταφέρεται μέσω των επιμελητών και αρχαιολόγων στο σύγχρονο κοινό, το οποίο έχει αγκαλιάσει τις δράσεις του Αθέατου Μουσείου. Μέχρι τώρα, οι παρουσιάσεις γίνονται κάθε Κυριακή και Τετάρτη, στις 13:00, στα ελληνικά.
Χάλκινο αγαλμάτιο της Αρτέμιδος. Τέλη 4ου αιώνα π.Χ. (αρ. ευρ. Χ 16790). Ανασύρθηκε από τον βυθό στη θαλάσσια περιοχή της Μυκόνου και παραδόθηκε στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο το 1959. (Φωτογραφικό αρχείο Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου)
Όλα τα έργα που έχουν παρουσιαστεί μέχρι τώρα στο Αθέατο Μουσείο υπάρχουν στην ιστοσελίδα του Μουσείου, μαζί με πληροφορίες και φωτογραφίες.
Οι «Μυκηναίοι αλχημιστές» και τα ταφικά έθιμα της εποχής τους
Αυτός ήταν ο τίτλος της τελευταίας παρουσίασης του Αθέατου Μουσείου, με διάρκεια από τις 27 Μαρτίου έως τις 26 Μαΐου 2025. Επρόκειτο για έξι αγγεία φαγητού και ποτού, από ένα σύνολο 13 αγγείων, προϊόντων λαθρανασκαφής, αδήλωτων, τα οποία κατασχέθηκαν από την Ελληνική Αστυνομία από το σπίτι γνωστού αρχαιοπώλη, τη δεκαετία του 1930. Για τα έξι που επιλέχθηκαν, ο κος Πασχαλίδης επισημαίνει ότι «δεν είχαν καμία πιθανότητα να ταξιδέψουν ή να εκτεθούν αλλιώς, αν δεν είχαν αυτήν τη μικρή ιδιαιτερότητα», αναφερόμενος στα στίγματα που έφεραν τα εν λόγω αγγεία στην επιφάνειά τους. «Εμείς οι αρχαιολόγοι αναγνωρίζουμε και μακροσκοπικά, με μία ματιά, ότι είναι τα υπολείμματα από την κάλυψη των αγγείων με κασσίτερο.»
Σύνολο μυκηναϊκών αγγείων με ίχνη επικασσιτέρωσης. Η κάλυψή τους με φύλλα κασσίτερου τοὺς χάριζε χρυσή ή αργυρή μεταλλική απόχρωση. Τέλος 14ου αιώνα π.Χ. Αρ. κατ. Π 19311, Π 19312, Π 19313, Π 19318, Π 19320, Π 19321. (Φωτογραφικό αρχείο Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου)
Όπως εξηγεί, «η επικασσιτέρωση των κεραμικών αγγείων είναι κάτι που συμβαίνει στον μυκηναϊκό κόσμο και επανέρχεται στη Μακεδονία, στην ύστερη κλασική και στην ελληνιστική εποχή. Όχι όμως στον υπόλοιπο αρχαίο ελληνικό κόσμο. Και στην περίπτωση των μυκηναϊκών αγγείων – επειδή για αυτά μιλάμε εδώ – αφορά τον κόσμο των νεκρών.»
Πρόκειται δηλαδή με μία πρακτική που συνδέεται με τα ταφικά έθιμα των Μυκηναίων, με τα αντικείμενα αυτά να βρίσκονται σε μυκηναϊκούς τάφους. «Δεν είναι πολύ συνηθισμένα, αλλά δεν είναι και άγνωστα», προσθέτει ο κος Πασχαλίδης.
Το ενδιαφέρον της επικασσιτέρωσης, τεχνικά, και ο λόγος που γινόταν σε κτερίσματα, είναι ότι προκαλεί μία ‘μεταμόρφωση’ των αντικειμένων, δημιουργώντας μία αργυρή επίφαση ή ακόμη και χρυσή, ανάλογα με την επεξεργασία.
Η τεχνική ήταν σχετικά εύκολη, και συνίστατο στην εφαρμογή λεπτών ταινιών κασσίτερου πάνω στην επιφάνεια του αντικειμένου, με χρήση κόλλας που μπορεί να ήταν ζωική ή φυτική. Το αποτέλεσμα ήταν μία αργυρή επιφάνεια, λαμπερή και αρκετά ανθεκτική. «Η πειραματική εργασία που έγινε στο Πανεπιστήμιο του Λουντ από την Κάρολ Γκίλλις, ήδη από τη δεκαετία του 1990, έδειξε ότι αν αυτά περάσουν από θερμική επεξεργασία, δηλαδή μπουν σε έναν κλίβανο, ακριβώς στους 232 βαθμούς, όλη η επιφάνεια από αργυρόχροη θα γίνει χρυσόχροη – δηλαδή, το αποτέλεσμα είναι χρυσό, και αυτό δεν αίρεται αφού κρυώσουν εκτός φούρνου. Οπότε, αμέσως έχει κανείς μία επίφαση χρύσωσης», αναφέρει ο κος Πασχαλίδης.
Η διαδικασία αυτή παρουσιαζόταν σε φωτογραφίες που συνόδευαν την έκθεση. Σύμφωνα με τον κο Πασχαλίδη, η καλύτερη μέθοδος επικασσιτέρωσης ήταν η επικόλληση φύλλων κασσίτερου σε μικρές ταινίες, αν και γίνεται επίσης και με εμβάπτιση και ψεκασμό. Ωστόσο, δεν ήταν μία γνήσια μεταμόρφωση, αλλά μία επιφανειακή, η οποία μάλιστα σε παρατεταμένο κρύο, δηλαδή σε θερμοκρασίες κάτω των 13 βαθμών Κελσίου και σε συνθήκες υγρασίας, αλλοιώνεται: ο κασσίτερος χάνει τη λευκή του δομή, γίνεται γκρίζος και κονιορτοποιείται, με αποτέλεσμα να αφήνει πίσω του μόνο μερικά μαύρα στίγματα. Αυτός είναι και ο λόγος που η επικασσιτέρωση γινόταν μόνο σε σκεύη που προορίζονταν για δώρα στους νεκρούς.
Για τους λόγους της ψευδοεπιχρύσωσης των κτερισμάτων, ο κος Πασχαλίδης προτείνει ότι γίνεται κυρίως σε συμβολικό επίπεδο: «Ο χρυσός και ο άργυρος έχουν μία πανανθρώπινη αξία. Όλοι οι άνθρωποι αναγνωρίζουν σε αυτά τα μέταλλα ότι αντέχουν στη φθορά και δεν μεταβάλλουν τη σύστασή τους, δεν μεταβάλλουν την εμφάνισή τους, δεν αποσυντίθενται. Λέγονται ‘ευγενή μέταλλα ακριβώς επειδή δεν οξειδώνονται. Αυτό έχει εκτιμηθεί σε διαφορετικούς πολιτισμούς και διαφορετικές χιλιετίες στον πλανήτη. […] Έτσι, λοιπόν, είναι σύμβολα αφθαρσίας.»
Χρυσές κύλικες και κύπελλα από τις Μυκήνες και τα Δένδρα της Αργολίδας. Περί το 1400 π.Χ. (Φωτογραφικό αρχείο Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου)
Ο χρυσός όμως συνδέεται και με την ανώτερη κοινωνική τάξη. Στους τάφους των ανδρών που ανήκαν στην ελίτ, βρίσκονται συνήθως δίπλα τους τα ξίφη τους και χρυσά κύπελλα, τα οποία ο κος Πασχαλίδης αποκαλεί ‘διαβατήρια’, αφού σηματοδοτούσαν τη θέση τους στην κοινωνία, ακόμα και τις συμμαχίες τους και τις φιλίες τους. Ακόμη, στον Ταφικό Κύκλο Α΄, στους πρώιμους μυκηναϊκούς χρόνους, επιχρύσωναν με φύλλα χρυσού το μέρος του σώματος στο οποίο ήθελαν να αποδώσουν τη μέγιστη σημασία. Σύμφωνα με τον κο Πασχαλίδη, πέντε άνθρωποι και ένα βρέφος έχουν βρεθεί με τα πρόσωπα καλυμμένα με χρυσά προσωπεία.
Στην περίπτωση των επικασσιτερωμένων αγγείων, λοιπόν, και βάσει των παραπάνω, εικάζεται, αν και δεν έχει γίνει στοχευμένη έρευνα για να καθοριστεί σε ποιους νεκρούς απευθύνονται, από άποψη φύλου, ηλικίας, κοινωνικής τάξης κ.ο.κ., ότι αφορούν τα μεσαία κοινωνικά στρώματα, που δεν είχαν μεν τη δυνατότητα να προσφέρουν χρυσά δώρα στους αποχωρήσαντες, αλλά μπορούσαν να προσφέρουν την ψευδαίσθηση του χρυσού, η οποία δίπλα στα περιποιημένα και όμορφα ενδεδυμένα σώματα ενίσχυε την αποχαιρετιστήρια εικόνα και τελετή με ένα παροδικό έστω μεγαλείο. «Οι άνθρωποι τότε δεν είχαν φωτογραφίες, δεν είχαν άλλον τρόπο να θυμούνται», επισημαίνει ο κος Πασχαλίδης. «Φαντάζομαι ότι έτσι έδιναν μία ευχή αιωνιότητας στους ανθρώπους που αποχαιρετούσαν.»
Για τις μυκηναϊκές ταφές, μάς πληροφορεί ότι αφορούσαν ως επί το πλείστον ανθρώπους σχετικά νέους και ότι ήταν δημόσια γεγονότα. «Οι άνθρωποι της μυκηναϊκής εποχής δεν έφευγαν ‘στην ώρα τους’ και σπάνια γερνούσαν. Αποχαιρετούσαν κατά κανόνα νέους ανθρώπους. Ο μέσος όρος ηλικίας ήταν 30-35 χρόνια. Οι άνδρες είχαν μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής λόγω πρόσβασης σε καλύτερη διατροφή. Ένα στα δύο παιδιά δεν ενηλικιωνόταν, ένα στα τρία δεν χρόνιζε. […] Σπάνια βλέπει κανείς σε μυκηναϊκά νεκροταφεία ανθρώπους άνω των 45 ετών. Και με τους όρους ακόμα της προβιομηχανικής εποχής έφευγαν ‘πριν της ώρας τους’». Έτσι, το έθιμο της ταφής ήταν μία πολύ μεγάλη στιγμή για τους ανθρώπους, και μετά τις προσφορές στον νεκρό, μετά το σφράγισμα του τάφου, συγκεντρωνόταν ο κόσμος που είχε ακολουθήσει τη νεκρική πομπή έξω από τον τάφο και γινόταν ένα είδος δρώμενου, όπως έχει φανεί από τα αντικείμενα που βρίσκονται έξω από τους τάφους. Οι προσφορές των δώρων προς τους νεκρούς ήταν πλούσιες, και αποτελούνταν από πράγματα αξίας, χρήσιμα πράγματα, καθώς και προσωπικά αντικείμενα όπως δαχτυλίδια ή τα εργαλεία του επαγγέλματός τους ή τα ξίφη τους, όπως ήδη αναφέρθηκε.
Ίχνη επικασσιτέρωσης στην επιφάνεια του μυκηναϊκού αγγείου με αρ. κατ. Π 19321 του Αθέατου Μουσείου. (Φωτογραφικό αρχείο Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου)
Τα αγγεία που παρουσιάστηκαν στην έκθεση του Αθέατου Μουσείου ανήκουν στην κατηγορία των χρηστικών αντικειμένων, αφού ήταν σκεύη βρώσης και πόσης. «Το 99% των επικασσιτερωμένων αντικειμένων που έχουν βρεθεί είναι αγγεία που πίνουν και σερβίρουν, κάτι που μας ανοίγει ένα παράθυρο στο να υποθέσουμε ότι επικασσιτερώνουν αυτά που έχουν να κάνουν με το συμπόσιο και όχι όλα τα πήλινα αντικείμενα του καθημερινού βίου», λέει ο κος Πασχαλίδης. Αναφέρει δε, συγκεκριμένα για τα εκθέματα του Μουσείου, ότι «ορισμένα δείχνουν να προέρχονται από το ίδιο εργαστήριο, και μάλιστα να έχουν γίνει και την ίδια ημέρα – αυτό το ξέρουμε από την ποιότητα του πηλού και τη βαφή, το χρώμα και τη μανιέρα». Μεταξύ αυτών και ένα παιδικό κύπελλο και ένα θήλαστρο. Ωστόσο, δεν μπορούμε με ασφάλεια να υποθέσουμε ότι επρόκειτο για προσωπικά αντικείμενα των νεκρών. Μία από τις ιδιαιτερότητες ορισμένων εκ των έξι είναι ότι είναι ζωγραφισμένα, κάτι που σημαίνει ότι είχαν ήδη μία χρήση στο σπίτι, κάτι που «δίνει μία κατεύθυνση στη σκέψη μας, αλλά δεν τεκμηριώνει αν ήταν ή όχι προσωπικά αντικείμενα», σημειώνει ο κος Πασχαλίδης, εξηγώντας ειδικά για τα παιδικά σκεύη ότι αν και παραπέμπουν σε κτερίσματα παιδιών ή βρεφών, δεν μπορούμε να αποκλείσουμε και ότι δεν ήταν για παιδιά.
Μιλώντας γενικότερα για τα ταφικά έθιμα, επεσήμανε ότι «είναι το πιο δύσκολο πράγμα να αλλάξει»: «Το πιο συντηρητικό πράγμα που έχουν οι άνθρωποι είναι ο άυλος πολιτισμός τους – οι παραδόσεις τους είναι οι τελευταίες που φεύγουν, και από όλες αυτές περισσότερο αντιστέκονται όσες έχουν να κάνουν με τις πεποιθήσεις του θανάτου. Γιατί έχοντας τον φόβο του θανάτου, το τελευταίο πράγμα που θα έκαναν θα ήταν να μην ακολουθήσουν αυτά τα οποία τους κάνουν να νιώθουν την παρηγοριά που δίνει η παράδοση.»
«Πιο εύκολα μπορεί να αλλάξουν τη γλώσσα τους παρά τα έθιμα της ταφής τους», λέει χαρακτηριστικά.
Ο κρατήρας από το Λευκαντί
Ο κος Πασχαλίδης είχε την καλοσύνη να μιλήσει, αλλά και να δείξει και το επόμενο έκθεμα του Αθέατου Μουσείου, το οποίο επί του παρόντος βρίσκεται στο εργαστήριο, σε διαδικασία ανάταξης. Πρόκειται για ένα πραγματικά εντυπωσιακό αντικείμενο, έναν μεγάλο μεταλλικό κρατήρα συμποσίου, ο οποίος βρέθηκε στο Λευκαντί της Ερέτριας, στην Εύβοια.
Ο μεταλλικός κρατήρας που βρέθηκε στον τύμβο του Λευκαντίου Ευβοίας και ο οποίος περιείχε το «ύφασμα του άρχοντα από το Λευκαντί», που εκτέθηκε στο Αθέατο Μουσείο το διάστημα 21 Ιανουαρίου – 5 Μαΐου 2019. Ο ανατεταγμένος κρατήρας αναμένεται να είναι το επόμενο έκθεμα του Αθέατου Μουσείου. (Φωτογραφικό αρχείο Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου)
«Είναι ένα μεγάλο στοίχημα, γιατί βρίσκεται [εδώ] από το 1982, από τότε που ήρθε από την ανασκαφή. Είναι ένα αντικείμενο της Εφορείας Αρχαιοτήτων Χαλκίδας Ευβοίας και [μετά από την παρουσίασή του εδώ] θα εκτεθεί στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αρέθουσα, στη Χαλκίδα. […] Ήρθε εδώ προκειμένου να αναταχθεί, γιατί ήταν ένα εξαιρετικά δύσκολο αντικείμενο και ήθελε την αρωγή των συντηρητών του Μουσείου». Όπως επισημαίνει, «είναι μεγάλη ευκαιρία να έχουμε πρεμιέρα στο Αθέατο Μουσείο ενός εκθέματος που προορίζεται για το Μουσείο της Χαλκίδας, αλλά έχει γίνει με όλον τον κόπο, την εμπειρία και την επιστημοσύνη των συντηρητών αρχαιοτήτων του Μουσείου.»
Σε αυτό το έργο συμμετείχαν ο Γεράσιμος Μακρής, ο οποίος έκανε τη μελέτη για τη στήριξη του αντικειμένου, η Γεωργία Καλαμαριού, ο Παντελής Φελέρης, που συνέδραμε στη μελέτη στήριξης, και η συντηρήτρια Μαρία Κοντάκη, η οποία, όντας παρούσα στο εργαστήριο, περιέγραψε λεπτομερώς τις διαδικασίες που ακολουθήθηκαν.
Αυτές περιλαμβάνουν «μία τρισδιάστατη εκτύπωση ενός ψηφιακού μοντέλου, όπως θα ήταν το αγγείο στην αρχική του μορφή, και πάνω σε αυτό θα τοποθετηθούν τα δύο μεγάλα κομμάτια του αγγείου, τα θραύσματα, και αργότερα στο μέλλον ίσως και τα υπόλοιπα μικρότερα, γιατί έχουμε πάρα πολλά κομμάτια στους δίσκους», είπε η κα Κοντάκη. Τα κενά σημεία θα συμπληρωθούν με ένα υλικό το οποίο θα βαφτεί σε χρώμα παραπλήσιο με το χρώμα του αγγείου, ώστε να δίνει μία ενιαία εικόνα, με ένα μικρό κενό μεταξύ των γνήσιων κομματιών και του συμπληρώματος για να φαίνεται ο διαχωρισμός τους. Τα βαθουλώματα που φέρει, όμως, δεν μπορούν να αλλάξουν γιατί, με την πάροδο των χρόνων, «έχει οριστικοποιηθεί σε μία συγκεκριμένη κατάσταση, έχει γίνει σαν πέτρα και δεν έχει πλέον τα στοιχεία του μετάλλου – δεν μπορεί να επανέλθει», εξήγησε η κα Κοντάκη. Όπως προσθέτει, αυτή η μέθοδος δεν έχει ξαναχρησιμοποιηθεί, «θα είναι κάτι πρωτοποριακό».
Σχέδιο του τύμβου του άρχοντα από το Λευκαντί. (Φωτογραφικό αρχείο Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου)
Η σημασία του κρατήρα είναι ότι προέρχεται από τον τύμβο του Λευκαντίου, «ένα μοναδικό ταφικό μνημείο των μέσων του 10ου αιώνα π.Χ., της Εποχής του Σιδήρου δηλαδή. Είναι η εποχή για την οποία γράφει ο Όμηρος, αυτό που λέγανε παλιά ‘σκοτεινοί αιώνες’. Ο τύμβος δημιουργήθηκε πάνω στα ερείπια ενός σπιτιού τεραστίων διαστάσεων, 45 μέτρων μήκους, το οποίο κατεδαφίστηκε για να θάψει στο εσωτερικό του έναν νεκρό ηγεμόνα». Τα οστά του βρέθηκαν σε έναν λάκκο του δαπέδου μαζί με τη σύζυγό του, και το μαχαίρι με το οποίο της έκοψαν τον λαιμό. Τα υφάσματα, που σώθηκαν σε άριστη κατάσταση, βρίσκονται στο Μουσείο της Χαλκίδας. Ένα μεγάλο κομμάτι υφάσματος, ένας χιτώνας με ιδιαίτερη κροσσωτή ύφανση, συντηρήθηκε στο ΕΑΜ και ήταν το πρώτο έκθεμα του Αθέατου Μουσείου για το 2019. Αυτό το κομμάτι βρέθηκε μέσα στον κρατήρα που ετοιμάζεται τώρα και αναμένεται να είναι το επόμενο έκθεμα.
Τμήμα του υφάσματος που βρέθηκε μέσα στον χάλκινο κυπριακό κρατήρα, στον τύμβο του Λευκαντίου. Διακρίνεται η κροσσωτή του ύφανση. Το ότι διατηρήθηκε σε τόσο καλή κατάσταση ανάγεται στις προστατευτικές ιδιότητες του χαλκού. (Φωτογραφικό αρχείο Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου)
Αν αναρωτηθεί κανείς γιατί αυτά τα δύο αντικείμενα δεν παρουσιάστηκαν ταυτόχρονα, ο κος Πασχαλίδης εξηγεί ότι μερικές φορές «πρέπει να λαμβάνει κανείς υπ’ όψιν και τη βούληση των ίδιων των αντικειμένων», υπονοώντας την απαιτητική εργασία ανάταξης που απαιτούσε ο κρατήρας σε σχέση με το ύφασμα. Ενδιαφέρουσα είναι και η ιστορία των δύο αντικειμένων, τα οποία, όπως διαπιστώθηκε, ανάγονται στον 12ο αιώνα, 200 χρόνια δηλαδή πριν τη χρήση τους στον τάφο του 10ου αιώνα. Ο κρατήρας προέρχεται από την Κύπρο, ενώ το ύφασμα είναι αγνώστου προελεύσεως.
Για την πρωθύστερη χρήση του εικάζεται ότι είναι ένας κρατήρας συμποσίου, και όπως προαναφέρθηκε, στα συμπόσια καλεί ο ηγεμόνας, ο οποίος έχει και τον κρατήρα. Αυτές οι συνευρέσεις είχαν σημαντικό χαρακτήρα για τους Μυκηναίους, αφού μόνον οι φίλοι και οι σύμμαχοι συνέτρωγαν και συνέπιναν – ήταν, λοιπόν, ένα είδος πιστοποίησης, διαβεβαίωσης και αναγνώρισης ως εταίρου η συμμετοχή κάποιου σε ένα συμπόσιο, εξηγεί ο κος Πασχαλίδης αναφερόμενος στη σημασία του κρατήρα κατά τη μυκηναϊκή εποχή, προσθέτοντας ότι αργότερα, «στον κόσμο του Πλάτωνα, ο κρατήρας γίνεται μία αλληγορία του σύμπαντος, όπου εκεί αναμιγνύεται ο γαλαξίας.»
ΦΡΑΝΚΦΟΥΡΤΗ, Γερμανία—Η Volvo Cars με έδρα τη Σουηδία καταργεί 3.000 θέσεις εργασίας στο πλαίσιο ενός προγράμματος μείωσης κόστους, καθώς η αυτοκινητοβιομηχανία αντιμετωπίζει προκλήσεις από τις εμπορικές εντάσεις και την επακόλουθη οικονομική αβεβαιότητα.
Η εταιρεία δήλωσε τη Δευτέρα ότι περίπου 1.200 από τις μειώσεις θέσεων εργασίας θα προέλθουν από εργαζόμενους στη Σουηδία, ενώ άλλες 1.000 θέσεις που καλύπτονται επί του παρόντος από συμβούλους, κυρίως στη Σουηδία, πρόκειται επίσης να καταργηθούν.
Οι υπόλοιπες απώλειες θέσεων εργασίας θα αφορούν άλλες παγκόσμιες αγορές. Οι περισσότερες από τις θέσεις εργασίας που περικόπτονται είναι θέσεις γραφείου.
«Οι ενέργειες που ανακοινώθηκαν σήμερα ήταν δύσκολες αποφάσεις, αλλά είναι σημαντικά βήματα καθώς χτίζουμε μια ισχυρότερη και ακόμη πιο ανθεκτική Volvo Cars», δήλωσε ο Χάκαν Σάμιουελσον, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Volvo Cars.
«Η αυτοκινητοβιομηχανία βρίσκεται στη μέση μιας δύσκολης περιόδου. Για να αντιμετωπίσουμε αυτό το πρόβλημα, πρέπει να βελτιώσουμε τη δημιουργία ταμειακών ροών και να μειώσουμε διαρθρωτικά το κόστος μας.»
Η εταιρεία, που ανήκει στην κινεζική Geely, απασχολεί 42.600 υπαλλήλους πλήρους απασχόλησης.
Οι αυτοκινητοβιομηχανίες σε όλο τον κόσμο αντιμετωπίζουν αρκετές αντιξοότητες, μεταξύ των οποίων το υψηλότερο κόστος για τις πρώτες ύλες, τη μειωμένη ευρωπαϊκή αγορά αυτοκινήτων και την επιβολή δασμών 25% στα εισαγόμενα αυτοκίνητα και χάλυβα από τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ.
Η Volvo Cars έχει την κύρια έδρα και τα γραφεία ανάπτυξης προϊόντων της στο Γκέτεμποργκ της Σουηδίας και κατασκευάζει αυτοκίνητα και SUV στο Βέλγιο, τη Νότια Καρολίνα και την Κίνα.
Ας μιλήσουμε για την πλαστική μεμβράνη. Αυτό το κολλώδες, τσαλακωμένο ρολό που όλοι έχουμε στο συρτάρι — αυτό που δεν σκίζεται ποτέ ευθεία και κολλάει σε όλα εκτός από το μπολ που προσπαθείς να καλύψεις. Είναι βολικό μέχρι να σταματήσετε και να αναρωτηθείτε: «Είναι αυτό όντως το καλύτερο που μπορούμε να κάνουμε;»
Δεν είναι. Και ίσως είναι καιρός να κόψουμε αυτή τη συνήθεια.
Το πρόβλημα με την πλαστική περιτύλιξη
Η πλαστική μεμβράνη είναι κατασκευασμένη από υλικά όπως PVDC και LDPE — πλαστικά που δεν διασπώνται. Καταλήγουν σε χώρους υγειονομικής ταφής, ωκεανούς και στο σώμα μας. Μικροπλαστικά έχουν βρεθεί στο ανθρώπινο αίμα, στους πνεύμονες, ακόμη και στον πλακούντα.
Αν ζεσταίνετε φαγητό σκεπασμένο με πλαστική μεμβράνη, μπορεί να καταλήξετε με μια χημική έκπλυση. Όχι ακριβώς το ενισχυτικό γεύσης που θέλατε.
Και ας μην ξεχνάμε τα απόβλητα. Η πλαστική μεμβράνη είναι μιας χρήσης. Τη χρησιμοποιείτε, την πετάτε και μένει… για πάντα.
Ωστόσο, υπάρχουν επιλογές.
Δεν χρειάζεστε πλαστική μεμβράνη για να διατηρήσετε το φαγητό σας φρέσκο. Υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις οικονομικές και πολύ πιο πρακτικές.
Περιβλήματα με κερί μέλισσας
Ύφασμα επικαλυμμένο με κερί μέλισσας, ρητίνη και λάδι jojoba. Είναι εύχρηστο, πλένεται και κομποστοποιείται. Ιδανικό για τυρί, φρούτα και σάντουιτς.
Συμβουλή: Ζεστάνετε το ύφασμα με τα χέρια σας για να κολλήσει. Αποφύγετε να το χρησιμοποιείτε σε ωμό κρέας.
Καπάκια σιλικόνης και ελαστικά καλύμματα
Σκεφτείτε παντελόνια γιόγκα για τα μπολ σας — τεντώνονται και σφραγίζουν σαν όνειρο.
Επίσης, είναι κατάλληλα για το πλυντήριο πιάτων (πάνω ράφι), φιλικά προς τον φούρνο μικροκυμάτων και ανθεκτικά στις οσμές. Το γρήγορο ξέβγαλμα ή το ζεστό σαπουνόνερο είναι και αυτά κατάλληλα.
Γυάλινα δοχεία
Παλιά και αξιόπιστα. Στοιβάζονται, σφραγίζουν, δεν αφήνουν το υλικό τους στην τροφή. Μπορείτε να τα ζεστάνετε στον φούρνο μικροκυμάτων χωρίς να αναρωτιέστε αν βλάπτετε το μεσημεριανό σας γεύμα ή το ανοσοποιητικό σας σύστημα.
Υφασμάτινα καλύμματα για μπολ
Με ελαστικές άκρες, πλενόμενα και αξιολάτρευτα. Σαν σκουφάκι μπάνιου, αλλά για σαλάτα.
Πιάτα αντί για καπάκια
Το κόλπο της γιαγιάς εξακολουθεί να λειτουργεί: Τοποθετήστε ένα πιάτο πάνω στο μπολ φύλαξης. Μηδενικά απόβλητα. Μηδενικό κόστος.
Γυάλινα βάζα
Καθαρίστε και χρησιμοποιήστε τα άδεια γυάλινα βάζα της μαρμελάδας, του μελιού κ.ο.κ. για να φυλάξετε τη σούπα, ψιλοκομμένα λαχανικά ή το τσίλι της προηγούμενης βραδιάς. Το γυαλί έχει διαχρονική αξία.
Επαναχρησιμοποιούμενες σακούλες σιλικόνης ή PVA με φερμουάρ
Διατίθενται σε μεγέθη σάντουιτς, λίτρων και γαλονιών — όπως οι σακούλες μιας χρήσης, αλλά επαναχρησιμοποιούμενες εκατοντάδες φορές.
Σιλικόνη: παχύ, ασφαλές για θερμότητα, κατάλληλο για πλυντήριο πιάτων και αρκετά ανθεκτικό ώστε να στέκεται μόνο του.
PVA (οξικό πολυαιθυλένιο βινύλιο): λεπτότερο, πιο μαλακό, χωρίς BPA και ιδανικό για σνακ, αποθήκευση στην κατάψυξη και γεύματα.
Συμβουλή επαγγελματία: Μουλιάστε τις σακούλες σε νερό με μαγειρική σόδα εάν αποθηκεύσατε κάτι που μυρίζει. Δεν θα θέλατε οι φράουλες που θα φυλάξετε να έχουν άρωμα σκόρδου, έτσι δεν είναι;
Πώς να αλλάξετε αυτή τη συνήθεια
Χρησιμοποιήστε το τελευταίο σας ρολό πλαστικής μεμβράνης — και μην το αντικαταστήσετε.
Κρατήστε τις εναλλακτικές λύσεις ορατές. Αν είναι καταχωνιασμένες σε ένα συρτάρι ή ντουλάπι, δεν θα τις χρησιμοποιήσετε.
Ετικέτες στα συρτάρια και τα δοχεία. Ένα για περιτυλίγματα, ένα για καπάκια, ένα για «μυστηριώδη αντικείμενα». Γιατί οργάνωση = δράση.
Εμπλέξτε την οικογένεια. Μετατρέψτε το σε μια πρόκληση: «Ποιος μπορεί να μείνει χωρίς πλαστικό για περισσότερο καιρό;» Το δικαίωμα καυχησιολογίας ή το επιπλέον επιδόρπιο αποτελούν καλά κίνητρα.
Πραγματική πρόοδος, όχι πλαστική πρόοδος
Θα κάνετε λάθη μερικές φορές; Σίγουρα. Θα βάλει κάποιος ένα μεγάλο κομμάτι μεμβράνης στα λαζάνια όταν δεν κοιτάτε; Πιθανώς. Αλλά κάθε αλλαγή, κάθε στιγμή που παραλείπεται η πλαστική μεμβράνη — όλα αθροίζονται. Μειώνετε τα απόβλητα, μειώνετε τις τοξίνες και δίνετε το καλό παράδειγμα.
Μπορείτε να βρείτε περισσότερες πληροφορίες σχετικά με αυτό το θέμα καθώς και λεπτομέρειες για τα στοιχεία που αναφέρονται σε αυτήν τη στήλη στο EverydayCheapskate.com.
Η Γερμανία επιβεβαίωσε ότι δεν ισχύουν πλέον περιορισμοί ως προς το βεληνεκές των δυτικών όπλων που παραδίδονται στην Ουκρανία, με τη Μόσχα να χαρακτηρίζει την εξέλιξη ως πιθανό πλήγμα στις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις.
Ο καγκελάριος της Γερμανίας, Φρήντριχ Μερτς, δήλωσε στις 26 Μαΐου, κατά τη διάρκεια φόρουμ της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης WDR, ότι η Ουκρανία είναι πλέον ελεύθερη να χρησιμοποιεί τα δυτικά όπλα που διαθέτει για να πλήττει στρατιωτικούς στόχους βαθιά στο έδαφος της Ρωσίας.
Ο ίδιος υπογράμμισε πως το Κίεβο οφείλει να μπορεί να στοχεύει στρατιωτικές υποδομές της Μόσχας, ιδίως όταν η Ρωσία επιτίθεται σε ουκρανικούς αμάχους, σημειώνοντας ότι μια χώρα που μπορεί να αντιμετωπίζει έναν επιτιθέμενο μόνο εντός της επικράτειάς της, δεν αμύνεται επαρκώς.
Η δήλωση Μερτς ήρθε λίγες ώρες μετά από μαζική αεροπορική επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία, τα ξημερώματα της 25ης Μαΐου, με εκτόξευση 367 drone και πυραύλων – η μεγαλύτερη σε αριθμό επιθέσεων από την έναρξη του πολέμου τον Φεβρουάριο του 2022. Τουλάχιστον δώδεκα άνθρωποι σκοτώθηκαν.
Η επίθεση σημειώθηκε λίγο πριν από την τρίτη και τελευταία ανταλλαγή αιχμαλώτων μεταξύ των δύο πλευρών, στο πλαίσιο προσπαθειών αποκλιμάκωσης. Η ανταλλαγή θεωρήθηκε το μοναδικό απτό αποτέλεσμα πρόσφατης συνόδου στην Τουρκία, η οποία σηματοδότησε την επανεκκίνηση των απευθείας επαφών Ρώσων και Ουκρανών διαπραγματευτών.
Παρά τις αρχικές προσδοκίες – και σχετικές δηλώσεις του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ – ότι θα παρίσταντο οι πρόεδροι Βλαντίμιρ Πούτιν και Βολοντίμιρ Ζελένσκι, οι δύο ηγέτες τελικά απείχαν, έπειτα από την αιφνίδια απόφαση του Πούτιν να μην παραστεί, κάτι που οδήγησε και τον Ουκρανό πρόεδρο να αποσυρθεί.
Οι συνομιλίες πραγματοποιήθηκαν από χαμηλόβαθμους αξιωματούχους και κατέληξαν στην ανταλλαγή αιχμαλώτων, χωρίς συμφωνία για κατάπαυση του πυρός.
Ο Τραμπ, ο οποίος προσπαθεί να ενθαρρύνει τις δύο πλευρές να τερματίσουν τον πόλεμο μέσω διαλόγου, δήλωσε πρόσφατα ότι επικοινώνησε τηλεφωνικά τόσο με τον Πούτιν όσο και με τον Ζελένσκι, προσθέτοντας ότι και οι δύο συμφώνησαν να συνεχίσουν τις επαφές. Παράλληλα, άφησε να εννοηθεί πως οι ΗΠΑ σκοπεύουν να μειώσουν τον ρόλο τους ως ενδιάμεσου στις διαπραγματεύσεις.
Σε δηλώσεις του, στις 25 Μαΐου, λίγο μετά το νέο κύμα ρωσικών επιθέσεων στην Ουκρανία, ο Τραμπ εξέφρασε την έκπληξή του για την απόφαση του Πούτιν να κλιμακώσει τη σύγκρουση, παρά το γεγονός ότι βρίσκονταν σε εξέλιξη ειρηνευτικές συνομιλίες. Όπως ανέφερε σε δημοσιογράφους στο αεροδρόμιο του Νιου Τζέρσεϋ, δεν είναι ικανοποιημένος από τη στάση του Ρώσου προέδρου, και δεν καταλαβαίνει «τι του συνέβη».
Η αντίδραση του Κρεμλίνου στις δηλώσεις Μερτς ήταν άμεση. Ο εκπρόσωπος Τύπου Ντμίτρι Πεσκόφ προειδοποίησε στις 16 Μαΐου –πριν από την επίσημη επιβεβαίωση του Βερολίνου– ότι τέτοιες αποφάσεις αποτελούν απειλή για τη διαδικασία ειρήνευσης. Όπως είπε, αν πράγματι έχουν ληφθεί τέτοιες αποφάσεις, είναι σε απόλυτη αντίθεση με τις ρωσικές επιδιώξεις για πολιτική διευθέτηση και είναι «επικίνδυνες».
Αν και δεν ανέφερε συγκεκριμένα πιθανά αντίμετρα, το Κρεμλίνο έχει στο παρελθόν αφήσει να εννοηθεί ότι η διεύρυνση της δυτικής εμπλοκής ή οι επιθέσεις της Ουκρανίας εντός ρωσικού εδάφους ενδέχεται να προκαλέσουν ευρύτερες στρατιωτικές αντιδράσεις.
Ο Μερτς απέφυγε να διευκρινίσει αν η Γερμανία σκοπεύει πλέον να παραδώσει στην Ουκρανία τους πυραύλους Taurus, όπλα μεγάλου βεληνεκούς με δυνατότητα πλήγματος έως και 500 χιλιομέτρων. Ως αρχηγός της αντιπολίτευσης, είχε ασκήσει πιέσεις στην προηγούμενη κυβέρνηση Σολτς για να εγκρίνει την αποστολή τους.
Η σημερινή γερμανική κυβέρνηση δεν αποκαλύπτει λεπτομέρειες για τα οπλικά συστήματα που παρέχει στην Ουκρανία, επικαλούμενη λόγους επιχειρησιακής ασφάλειας.
Ο Ζελένσκι, από την πλευρά του, έχει κατ’ επανάληψη ζητήσει από τα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ να άρουν τους περιορισμούς στη χρήση όπλων μεγάλου βεληνεκούς, υποστηρίζοντας ότι η δυνατότητα στοχεύσεων εντός Ρωσίας θα άλλαζε τα δεδομένα υπέρ της Ουκρανίας και θα εξανάγκαζε τη Μόσχα να διαπραγματευτεί.
Αν και ο Ουκρανός πρόεδρος δεν σχολίασε άμεσα τις δηλώσεις Μερτς, τη Δευτέρα κάλεσε τη διεθνή κοινότητα να επιβάλει «νέες και ισχυρές κυρώσεις» κατά της Ρωσίας, εκτιμώντας ότι θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ως εγγύηση για κατάπαυση του πυρός και «επίδειξη σεβασμού» από τη ρωσική πλευρά.
Σε ερώτηση για τις επικρίσεις του Τραμπ προς τον Πούτιν, ο Πεσκόφ απάντησε ότι το Κρεμλίνο είναι ευγνώμον στους Αμερικανούς – και προσωπικά στον Τραμπ – για τη συμβολή τους στην οργάνωση της διαπραγματευτικής διαδικασίας, αποφεύγοντας να σχολιάσει την επίθεση. Παρατήρησε, πάντως, ότι η παρούσα φάση είναι ιδιαίτερα κρίσιμη και επιβαρυμένη συναισθηματικά για όλους τους εμπλεκομένους.
Με τη συμβολή της Aldgra Fredly και πληροφορίες από το Reuters
Το ενδεχόμενο το ευρώ να αναδειχθεί σε σοβαρή εναλλακτική του δολαρίου ως παγκόσμιου αποθεματικού νομίσματος έθεσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) Κριστίν Λαγκάρντ, υπό τον όρο να προχωρήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση σε βαθύτερη ενοποίηση στον χρηματοοικονομικό και αμυντικό τομέα.
Κατά τη διάρκεια ομιλίας της στις 26 Μαΐου στη Σχολή Hertie του Βερολίνου, η Λαγκάρντ ανέφερε ότι η παγκόσμια οικονομική τάξη, η οποία βασίζεται επί δεκαετίες στο δολάριο, υφίσταται κλονισμούς λόγω των εμπορικών πολιτικών του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ. Σύμφωνα με την ίδια, η εξέλιξη αυτή δημιουργεί τη δυνατότητα για μια «παγκόσμια στιγμή του ευρώ», ικανή να αμφισβητήσει τον κυρίαρχο ρόλο του δολαρίου στο διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Οι δηλώσεις της προέδρου της ΕΚΤ έγιναν λίγες ώρες αφότου ο Τραμπ συμφώνησε να αναβάλει την επιβολή δασμών 50% στα ευρωπαϊκά προϊόντα, γεγονός που ενίσχυσε τόσο τις ευρωπαϊκές μετοχές όσο και το ευρώ, ενώ το δολάριο υποχώρησε.
Η Λαγκάρντ προειδοποίησε ότι η υποχώρηση από τον πολυμερισμό απειλεί το διεθνές σύστημα κανόνων που έχει στηρίξει το παγκόσμιο εμπόριο τις τελευταίες δεκαετίες. Όπως επισήμανε, η οικονομική εξωστρέφεια δίνει τη θέση της στον προστατευτισμού, και κάθε αλλαγή που οδηγεί σε μείωση του παγκόσμιου εμπορίου ή σε κατακερματισμό σε οικονομικά μπλοκ θα έχει αρνητικές συνέπειες για την ευρωπαϊκή οικονομία.
Παρότι το δολάριο εξακολουθεί να κυριαρχεί στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα, η Λαγκάρντ παρατήρησε ότι ο ρόλος του αμφισβητείται όλο και περισσότερο, λόγω γεωπολιτικής αστάθειας και μονομερών αμερικανικών κινήσεων. Εκτίμησε, ωστόσο, ότι η Ευρώπη δεν είναι ακόμη έτοιμη να αξιοποιήσει πλήρως την ευκαιρία που παρουσιάζεται.
Για να μπορέσει το ευρώ να αμφισβητήσει την κυριαρχία του δολαρίου, υπογράμμισε ότι η ΕΕ θα πρέπει να ολοκληρώσει την επί σειρά ετών καθυστερούμενη προσπάθεια για βαθύτερη ενοποίηση, περιλαμβανομένης της δημιουργίας ενιαίας κεφαλαιαγοράς, της σύσφιγξης των νομικών και θεσμικών δεσμών και της μείωσης της εξάρτησης από τις ΗΠΑ στον τομέα της ασφάλειας.
Ανάλογο μήνυμα είχε στείλει και ο αντιπρόεδρος της ΕΚΤ Λουίς ντε Γκίντος, ο οποίος σε εκδήλωση στη Μαδρίτη τον Απρίλιο είχε δηλώσει ότι η Ευρώπη θα πρέπει να λαμβάνει αποφάσεις με γνώμονα το κοινό συμφέρον και όχι το εθνικό, εάν θέλει το ευρώ να αποκτήσει ισχυρότερο ρόλο ως παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα. Ο ίδιος είχε εκτιμήσει ότι η Ευρώπη βρίσκεται σε καλή θέση για να επιτύχει αυτόν τον στόχο μέσα στα επόμενα χρόνια, υπό την προϋπόθεση ότι θα υπάρξει επιπλέον ενοποίηση.
Οι εκκλήσεις των Ευρωπαίων αξιωματούχων για μεγαλύτερη ενότητα εντείνονται καθώς οι εμπορικές πολιτικές της Ουάσιγκτον συνεχίζουν να επηρεάζουν τις παγκόσμιες αγορές. Στις 25 Μαΐου, ο πρόεδρος Τραμπ αποφάσισε να καθυστερήσει την επιβολή των προαναγγελθέντων δασμών από την 1η Ιουνίου στην 9η Ιουλίου, μετά από σχετικό αίτημα της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για περισσότερο χρόνο προκειμένου να επιτευχθεί συμφωνία.
Ο Τραμπ έχει επανειλημμένως χρησιμοποιήσει τους δασμούς ως μοχλό πίεσης σε οικονομικές και διπλωματικές διαπραγματεύσεις, υποστηρίζοντας ότι είναι αναγκαία μια αναδιάρθρωση του εμπορίου ώστε να διορθωθούν δεκαετίες άνισης μεταχείρισης των ΗΠΑ από τρίτες χώρες. Έχει υποστηρίξει επίσης ότι η πολιτική του θα οδηγήσει σε οικονομική άνθηση, παρά τις βραχυπρόθεσμες δυσκολίες.
Παρά τις επανειλημμένες προβλέψεις περί υποχώρησης του δολαρίου, τα τελευταία στοιχεία του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου δείχνουν ότι το αμερικανικό νόμισμα εξακολουθεί να αντιστοιχεί σχεδόν στο 58% των παγκόσμιων συναλλαγματικών αποθεμάτων, με το ευρώ να ακολουθεί με λίγο λιγότερο από 20%.
Από την πλευρά του, ο Κρίστοφερ Γουόλερ, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (Fed), εξέφρασε επιφυλάξεις για το ενδεχόμενο το ευρώ να αντικαταστήσει το δολάριο. Μιλώντας σε συνέδριο κεντρικών τραπεζών στις Μπαχάμες τον Φεβρουάριο, ανέφερε ότι παρά τους ανησυχητικούς τίτλους, το δολάριο εξακολουθεί να κυριαρχεί ως μέσο αποθήκευσης αξίας, ως μέσο συναλλαγών και ως λογιστική μονάδα.
Ο Γουόλερ επεσήμανε ότι το μέγεθος, η ρευστότητα και η αξιοπιστία των αγορών αμερικανικών κρατικών ομολόγων παραμένουν αξεπέραστα και αποτελούν τον βασικό λόγο για τον οποίο το δολάριο παραμένει θεμέλιο του διεθνούς χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Παρά τις γεωπολιτικές εντάσεις και τις προσπάθειες χωρών όπως η Κίνα να απεξαρτηθούν από το δολάριο, σημείωσε ότι το ευρώ δεν έχει καταφέρει να αποκτήσει ισχυρή παρουσία στο παγκόσμιο εμπόριο, στις διεθνείς τραπεζικές συναλλαγές ή στις αγορές συναλλάγματος. Εκτός Ευρώπης, οι περισσότερες διασυνοριακές συναλλαγές, περιλαμβανομένων και εκείνων σε ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία, εξακολουθούν να τιμολογούνται σε δολάρια.
Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά, σε περιόδους παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής αναταραχής, οι επενδυτές και οι κυβερνήσεις αναζητούν ασφαλές καταφύγιο, γεγονός που οδηγεί σχεδόν πάντα σε «στροφή προς το δολάριο». Τέτοια παραδείγματα ήταν το 2008 και το 2020, τα οποία –κατά τον ίδιο– επιβεβαιώνουν ότι το δολάριο είναι και παραμένει το παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα, καθώς σε περιόδους κρίσης «ο κόσμος καταφεύγει στο δολάριο, δεν απομακρύνεται από αυτό».
ΦΡΑΝΚΦΟΥΡΤΗ, Γερμανία—Ένα γερμανικό δικαστήριο καταδίκασε τη Δευτέρα τέσσερις πρώην διευθυντές της Volkswagen για απάτη και επέβαλε σε δύο από αυτούς ποινές φυλάκισης για τη συμμετοχή τους στην χειραγώγηση των ελέγχων εκπομπών, σχεδόν μια δεκαετία μετά την αποκάλυψη του σκανδάλου σχετικά με τη απάτη σε οχήματα ντίζελ από την εταιρεία.
Ο πρώην επικεφαλής ανάπτυξης ντίζελ καταδικάστηκε σε τεσσεράμισι χρόνια φυλάκιση και ο επικεφαλής ηλεκτρονικών συστημάτων κίνησης σε δύο χρόνια και επτά μήνες από το δικαστήριο του Μπράουνσβαϊγκ, ανέφερε το γερμανικό πρακτορείο ειδήσεων dpa. Δύο άλλοι έλαβαν ποινές με αναστολή 15 μηνών και 10 μηνών.
Το σκάνδαλο ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο του 2015, όταν η Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος των ΗΠΑ εξέδωσε ειδοποίηση παραβίασης, λέγοντας ότι η εταιρεία είχε πειράξει λογισμικό ελέγχου κινητήρα που επέτρεπε στα αυτοκίνητα να περνούν τις δοκιμές εκπομπών, ενώ εξέπεμπαν πολύ περισσότερη ρύπανση στην πραγματική οδήγηση.
Η εταιρεία έχει καταβάλει περισσότερα από 33 δισεκατομμύρια δολάρια σε πρόστιμα και αποζημιώσεις σε ιδιοκτήτες οχημάτων. Δύο διευθυντές της VW καταδικάστηκαν σε φυλάκιση στις ΗΠΑ. Ο πρώην επικεφαλής του τμήματος Audi της εταιρείας, Ρούπερτ Στάντλερ, καταδικάστηκε σε ποινή φυλάκισης 21 μηνών με αναστολή και πρόστιμο 1,1 εκατομμυρίου ευρώ (1,25 εκατομμύρια δολάρια). Η ποινή υπόκειται ακόμη σε έφεση.
Απουσιάζει από τη δίκη, η οποία διήρκησε σχεδόν τέσσερα χρόνια, ο πρώην διευθύνων σύμβουλος Μάρτιν Βίντερκορν. Οι διαδικασίες εναντίον του έχουν ανασταλεί λόγω προβλημάτων υγείας και δεν είναι σαφές πότε μπορεί να δικαστεί. Ο Βίντερκορν αρνήθηκε ότι διέπραξε κάποιο αδίκημα.
Επιπλέον υποθέσεις βρίσκονται σε εξέλιξη εναντίον 31 άλλων υπόπτων στη Γερμανία.
Μια παραλλαγή COVID-19 που οδήγησε σε αναζωπύρωση των κρουσμάτων στην Κίνα ανακαλύφθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες, επιβεβαίωσαν τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ, αλλά ο οργανισμός ανέφερε ότι μέχρι στιγμής έχουν βρεθεί λιγότερα από 20 κρούσματα στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ένας εκπρόσωπος του CDC δήλωσε στην Epoch Times στις 25 Μαΐου ότι ο οργανισμός «γνωρίζει τα αναφερόμενα κρούσματα COVID-19 NB.1.8.1 στην Κίνα και βρίσκεται σε τακτική επαφή με διεθνείς εταίρους».
Ορισμένες περιπτώσεις του NB.1.8.1 έχουν εντοπιστεί στις Ηνωμένες Πολιτείες, δήλωσε ο εκπρόσωπος, σημειώνοντας ότι μέχρι σήμερα υπάρχουν «λιγότερες από 20 αλληλουχίες στα βασικά δεδομένα επιτήρησης των ΗΠΑ».
«Δεν έχει φτάσει το όριο για συμπερίληψη στον πίνακα ελέγχου του COVID Data Tracker. Παρακολουθούμε όλες τις αλληλουχίες του SARS-CoV-2 και, εάν αυξηθεί αναλογικά, θα εμφανιστεί στον πίνακα ελέγχου του Data Tracker», δήλωσε ο εκπρόσωπος.
Το στέλεχος NB.1.8.1 είναι παράγωγο της γενεαλογίας XDV COVID-19 και οι υπογενετικές σειρές κυκλοφορούν εδώ και μήνες σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένης της ηπειρωτικής Κίνας.
Στατιστικά στοιχεία που δημοσιεύθηκαν από το Κινεζικό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων στις 24 Μαΐου δείχνουν ότι το NB.1.8.1 είναι η κυρίαρχη παραλλαγή στην Κίνα. Ένα νέο σύμπτωμα περιλαμβάνει έναν οξύ, οδυνηρό πονόλαιμο, δήλωσαν οι ειδικοί σε συνεντεύξεις στα μέσα ενημέρωσης.
Ο Λι Τονγκτζένγκ, επικεφαλής του Τμήματος Λοιμωδών Νοσημάτων στο Νοσοκομείο Beijing You’an, δήλωσε στα κινεζικά κρατικά μέσα ενημέρωσης ότι η επανεμφάνιση του COVID-19 αναμένεται να κορυφωθεί κάποια στιγμή στα τέλη Μαΐου.
Ο Τζόναθαν Λιού, καθηγητής στο Καναδικό Κολλέγιο Παραδοσιακής Κινέζικης Ιατρικής και διευθυντής της Κλινικής Kang Mei TCM, δήλωσε ότι τα δεδομένα που δημοσιεύθηκαν από Κινέζους υγειονομικούς αξιωματούχους τον Μάρτιο φαίνεται να είναι ανακριβή ή παραπλανητικά, σημειώνοντας ότι έχουν αναφερθεί μόνο λίγοι θάνατοι.
«Με φυσιολογικά ποσοστά επιδημίας, ένα τόσο χαμηλό ποσοστό είναι απίθανο», δήλωσε ο Λιού στην εφημερίδα Epoch Times την περασμένη εβδομάδα.
«Ο Καναδάς, με αραιό πληθυσμό και καλή υγιεινή, ανέφερε 1.915 θανάτους από COVID από τον Αύγουστο του περασμένου έτους έως τον Μάιο του τρέχοντος έτους — περισσότερους από 200 ανά μήνα.
«Πώς γίνεται η Κίνα, με τον πυκνό πληθυσμό της, να έχει μόνο επτά θανάτους μηνιαίως;»
Την περασμένη εβδομάδα, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) χαρακτήρισε το NB.1.8.1 ως «παραλλαγή υπό παρακολούθηση» που φαίνεται να «αυξάνεται ραγδαία σε σύγκριση με τις παραλλαγές που κυκλοφορούν ταυτόχρονα».
Ο ΠΟΥ σημείωσε επίσης ότι «ενώ υπάρχουν αναφερόμενες αυξήσεις σε κρούσματα και νοσηλείες» στις χώρες που αναφέρουν, «δεν υπάρχουν αναφορές που να υποδηλώνουν ότι η σχετιζόμενη σοβαρότητα της νόσου είναι υψηλότερη σε σύγκριση με άλλες κυκλοφορούσες παραλλαγές».
Το έγγραφο του ΠΟΥ, με ημερομηνία 29 Μαΐου, δεν κατονόμασε συγκεκριμένα καμία χώρα που επηρεάστηκε από το στέλεχος.
«Τα διαθέσιμα στοιχεία για το στέλεχος NB.1.8.1 δεν υποδηλώνουν πρόσθετους κινδύνους για τη δημόσια υγεία σε σχέση με τις άλλες κυκλοφορούσες γενεαλογίες απογόνων του Όμικρον», δήλωσε ο ΠΟΥ, αναφερόμενος στην παραλλαγή COVID-19 που εμφανίστηκε στα τέλη του 2021.
Τα εγκεκριμένα εμβόλια αναμένεται να είναι αποτελεσματικά κατά της παραλλαγής, σύμφωνα με το έγγραφο του ΠΟΥ.
«Παρά την ταυτόχρονη αύξηση των κρουσμάτων και των νοσηλειών σε ορισμένες χώρες όπου το στέλεχος NB.1.8.1 είναι ευρέως διαδεδομένο», δήλωσε ο ΠΟΥ, «τα τρέχοντα δεδομένα δεν δείχνουν ότι αυτή η παραλλαγή οδηγεί σε πιο σοβαρή ασθένεια από άλλες παραλλαγές που κυκλοφορούν».
Οι υγειονομικοί αξιωματούχοι στην Ινδία έχουν επίσης απαντήσει σε αναφορές ότι η παραλλαγή έχει οδηγήσει σε αναζωπύρωση στην Κίνα. Σε συνέντευξή του στο πρακτορείο ειδήσεων PTI, ο υπουργός Υγείας του Δελχί, Πάνκαζ Σινγκ, δήλωσε στις 26 Μαΐου ότι δεν υπάρχει λόγος πανικού.
«Έχουμε συμβουλεύσει τα νοσοκομεία να είναι έτοιμα με κρεβάτια, οξυγόνο, απαραίτητα φάρμακα και εξοπλισμό, για κάθε ενδεχόμενο. Αυτό αποτελεί μέρος της τυπικής ετοιμότητας», δήλωσε στο μέσο ενημέρωσης.
«Δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας. Η Covid που προκαλείται από τη νέα παραλλαγή είναι παρόμοια με μια κανονική ιογενή ασθένεια. Οι ασθενείς που έχουν έρθει μέχρι στιγμής εμφανίζουν ήπια συμπτώματα όπως πυρετό, βήχα και κρυολόγημα».
Ομοσπονδιακοί εισαγγελείς στις Ηνωμένες Πολιτείες ζήτησαν την επιβολή ποινής φυλάκισης τριών ετών σε Κινεζοαμερικανό πολίτη, ο οποίος κατηγορείται ότι λειτουργούσε μυστικό αστυνομικό τμήμα για λογαριασμό του Πεκίνου στη συνοικία Μανχάταν της Νέας Υόρκης.
Ο Τσεν Τζινπίνγκ, ο οποίος δήλωσε ένοχος του τον Δεκέμβριο του 2024 για συνωμοσία με σκοπό την παράνομη δράση υπέρ ξένης κυβέρνησης, πρόκειται να καταδικαστεί στις 30 Μαΐου ενώπιον της ομοσπονδιακής δικαστού Νίνα Μόρρισον, στο Περιφερειακό Δικαστήριο του Μπρούκλιν. Τόσο ο ίδιος όσο και ο συγκατηγορούμενός του, Λου Τζιανγουάνγκ, είχαν συλληφθεί τον Απρίλιο του 2023.
Σύμφωνα με τις δικαστικές αρχές, το παράνομο αυτό «τμήμα» ιδρύθηκε τον Φεβρουάριο του 2022 υπό την αιγίδα της οργάνωσης America Changle Association στην Τσάιναταουν του Μανχάταν. Κατά τη σύλληψή τους, ο Τσεν φερόταν ως γενικός γραμματέας της οργάνωσης και ο Λου ως πρώην πρόεδρός της.
Όπως αναφέρεται στο κατηγορητήριο, οι δύο άνδρες ίδρυσαν και λειτουργούσαν το τμήμα κατόπιν εντολής του Κομμουνιστικού Κόμματος Κίνας, με σκοπό την εφαρμογή σχεδίων καταστολής κινεζικών αντιφρονούντων στο εξωτερικό, σε συνεργασία με το κινεζικό υπουργείο Δημόσιας Ασφάλειας.
Η σύλληψή τους ακολούθησε σχετική έκθεση του 2022 από την ισπανική ΜΚΟ Safeguard Defenders, σύμφωνα με την οποία το Πεκίνο έχει δημιουργήσει πάνω από 100 μυστικά αστυνομικά τμήματα σε 53 χώρες.
Σε υπόμνημα καταδίκης που κατατέθηκε στις 16 Μαΐου, οι εισαγγελείς υποστήριξαν πως πρόκειται για την πρώτη γνωστή δίωξη που σχετίζεται με την πρακτική της κινεζικής κυβέρνησης να ιδρύει και να λειτουργεί μη δηλωμένα αστυνομικά τμήματα στο εξωτερικό, ώστε να επιβάλει τους νόμους της παγκοσμίως.
Η πρόταση ποινής τριών ετών για τον Τσεν βασίζεται, σύμφωνα με τους ίδιους, στη «σοβαρότητα της πράξης του». Εκτιμούν ότι μια τέτοια ποινή θα αποτελέσει δίκαιη τιμωρία, θα αναδείξει τη βαρύτητα του αδικήματος, θα ενισχύσει τον σεβασμό προς τον νόμο και θα λειτουργήσει αποτρεπτικά, τόσο σε ατομικό όσο και σε ευρύτερο επίπεδο.
Από την πλευρά της υπεράσπισης, η δικηγόρος του Τσεν, Σούζαν Κέλμαν, πρότεινε να τεθεί ο πελάτης της υπό επιτήρηση, με την πιθανότητα να του επιβληθεί κοινωφελής εργασία. Όπως σημείωσε στο δικό της υπόμνημα, ο Τσεν έχει εκφράσει μεταμέλεια για τις πράξεις του.
Η Κέλμαν προσκόμισε και επιστολές από μέλη της οικογένειας και φίλους του κατηγορουμένου, ανάμεσά τους και έναν πάστορα, υποστηρίζοντας ότι οι επιστολές αναδεικνύουν πτυχές του χαρακτήρα του που αξίζουν επιείκειας από το δικαστήριο.
Οι εισαγγελείς αναγνώρισαν ότι οι επιστολές φωτίζουν την προσωπική ιστορία του κατηγορουμένου, αλλά υπογράμμισαν ότι δεν θεωρούν πως αυτές θα πρέπει να επηρεάσουν την πρότασή τους για τριετή κάθειρξη.
Τόνισαν ακόμη πως το αδίκημα για το οποίο καταδικάζεται δεν συνιστά μεμονωμένο περιστατικό, αλλά αποτέλεσμα συνεχούς και συστηματικής δράσης, με σκοπό την εξυπηρέτηση και συγκάλυψη των παράνομων επιδιώξεων μιας καταπιεστικής κυβέρνησης.
Οι αρχές επικαλέστηκαν επιπλέον το γεγονός ότι ο Τσεν φέρεται να είχε σβήσει επικοινωνίες από την κινεζική εφαρμογή WeChat, παρά τις προειδοποιήσεις του FBI. Μεταξύ των διαγραμμένων συνομιλιών υπήρχαν επαφές με αξιωματούχους του κινεζικού υπουργείου Δημόσιας Ασφάλειας, καθώς και με υποδιευθυντή της δημόσιας ασφάλειας του δήμου Φουτζού.
Οι εισαγγελείς υποστήριξαν πως οι ενέργειες αυτές συνιστούν παρεμπόδιση της δικαιοσύνης, καθώς εμπόδισαν την πρόσβαση των ομοσπονδιακών πρακτόρων σε κρίσιμα στοιχεία της υπόθεσης.
«Η παρεμπόδιση της δικαιοσύνης είναι ένα ιδιαιτέρως ύπουλο αδίκημα», ανέφεραν χαρακτηριστικά, καθώς «υπονομεύει την ικανότητα των αρχών να ερευνήσουν σοβαρές εγκληματικές ενέργειες και διαβρώνει την εμπιστοσύνη του κοινού στο νομικό σύστημα». Στην προκειμένη περίπτωση, εκτίμησαν ότι ο Τσεν έθεσε τη συγκάλυψη των συμφερόντων του ΚΚΚ υπεράνω της κυριαρχίας και της νομιμότητας της κυβέρνησης των ΗΠΑ.
Οι εισαγγελείς σημείωσαν ακόμη πως ο κατηγορούμενος ήταν ένας από τους τρεις ανθρώπους που χαίρουν εμπιστοσύνης ως τακτικοί συνομιλητές Κινέζων αξιωματούχων, οι οποίοι ήταν υπεύθυνοι για την εποπτεία του συγκεκριμένου σταθμού στο εξωτερικό.
Στο υπόμνημά τους παρέπεμψαν επίσης σε προηγούμενες παρόμοιες υποθέσεις, όπως αυτή του επιχειρηματία Αν Κουαντζόνγκ, ο οποίος καταδικάστηκε τον Μάρτιο σε 20 μήνες φυλάκισης για αδικήματα που σχετίζονται με την επιχείρηση «Fox Hunt», μια εξωθεσμική πρωτοβουλία του Πεκίνου για την επιστροφή υπόπτων και αντιφρονούντων στην Κίνα.
Οι αρχές υποστήριξαν ότι και ο σταθμός που λειτουργούσαν οι Τσεν και Λου στο Μανχάταν είχε εμπλακεί σε δραστηριότητες «διακρατικής καταστολής», μεταξύ των οποίων και η στοχοποίηση προσώπου που είχε βρεθεί στο στόχαστρο της «Fox Hunt» στην Καλιφόρνια.
Οι εισαγγελείς ολοκλήρωσαν την πρότασή τους ζητώντας από τη δικαστή να λάβει υπόψη και τα θύματα που παρακολουθήθηκαν και παρενοχλήθηκαν εξαιτίας των ενεργειών του κατηγορουμένου και των συνεργών του.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε στις 25 Μαΐου ότι τα σχέδια δασμολογικής πολιτικής του έχουν σχεδιαστεί για να ενισχύσουν την αμερικανική στρατιωτική και τεχνολογική κατασκευή, όχι την ένδυση.
Τον περασμένο μήνα, ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Σκοτ Μπέσσεντ, δήλωσε σε ενημέρωση των δημοσιογράφων του Λευκού Οίκου ότι η κυβέρνηση επικεντρώνεται στις «θέσεις εργασίας του μέλλοντος, όχι στις θέσεις εργασίας του παρελθόντος».
«Δεν χρειάζεται απαραίτητα να έχουμε μια ακμάζουσα κλωστοϋφαντουργική βιομηχανία», δήλωσε ο Μπέσσεντ στους δημοσιογράφους. «Αλλά θέλουμε να έχουμε στοχευμένη παραγωγή και να την επαναφέρουμε».
Ο Τραμπ επανέλαβε παρόμοια σχόλια το σαββατοκύριακο.
Πριν επιβιβαστεί στο Air Force One στο Νιου Τζέρσεϊ στις 25 Μαΐου, ο πρόεδρος συμφώνησε με τον Μπέσσεντ ότι η οικονομία των ΗΠΑ δεν χρειάζεται να αυξήσει την παραγωγή αθλητικών παπουτσιών και μπλουζών.
«Θέλουμε να κατασκευάσουμε στρατιωτικό εξοπλισμό. Θέλουμε να κατασκευάσουμε μεγάλα πράγματα», είπε ο Τραμπ.
«Δεν θέλω να φτιάξω μπλουζάκια, για να είμαι ειλικρινής. Δεν θέλω να φτιάξω κάλτσες. Μπορούμε να το κάνουμε αυτό πολύ καλά σε άλλες τοποθεσίες. Θέλουμε να φτιάξουμε τσιπ και υπολογιστές και πολλά άλλα πράγματα, και άρματα μάχης και πλοία».
Σε μια σειρά αναρτήσεων στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης X, η Αμερικανική Ένωση Ένδυσης και Υπόδησης δήλωσε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν μπορούν να επιβάλουν δασμούς «για να αυξήσουν την παραγωγή ενδυμάτων Made in US».
«Στην πραγματικότητα, οι δασμοί βλάπτουν τους Αμερικανούς κατασκευαστές φορολογώντας τις εισροές τους», έγραψε η εμπορική ένωση στις 25 Μαΐου.
«Καθώς πρόκειται για τον κλάδο με τους περισσότερους δασμούς στις ΗΠΑ, περισσότεροι δασμοί δεν θα επαναφέρουν περισσότερη παραγωγή, απλώς θα κάνουν την γκαρνταρόμπα μας πιο ακριβή. Ήρθε η ώρα να μειωθούν οι δασμοί στη μόδα!»
Από την επιστροφή του στον Λευκό Οίκο, ο πρόεδρος έχει επιβάλει δασμούς σε ένα ευρύ φάσμα προϊόντων και χωρών παγκοσμίως. Στόχος ήταν η ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής και δεκάδες αμερικανικές και ξένες εταιρείες έχουν δεσμευτεί για τρισεκατομμύρια δολάρια σε ιδιωτικές επενδύσεις τους τελευταίους μήνες.
Την περασμένη εβδομάδα, ο Τραμπ δήλωσε ότι θα επιβάλει δασμό 25% στην Apple, εκτός εάν ο τεχνολογικός γίγαντας μεταφέρει την παραγωγή του iPhone πίσω στις Ηνωμένες Πολιτείες.
«Έχω ενημερώσει εδώ και καιρό τον Τιμ Κουκ της Apple ότι αναμένω ότι τα iPhones τους που θα πωλούνται στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής θα κατασκευάζονται και θα συναρμολογούνται στις Ηνωμένες Πολιτείες, όχι στην Ινδία ή οπουδήποτε αλλού», δήλωσε ο πρόεδρος σε μια ανάρτηση στο Truth Social στις 23 Μαΐου.
Επέκτεινε επίσης την προειδοποίηση σε άλλους κατασκευαστές smartphone, συμπεριλαμβανομένης της Samsung.
Ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες διατηρούν μια μικρή παρουσία στην κατασκευή smartphone, είναι περιορισμένη σε σύγκριση με άλλες ξένες αγορές, όπως η Κίνα, η Ινδία και το Βιετνάμ. Εκατομμύρια smartphones αποστέλλονται στις Ηνωμένες Πολιτείες κάθε χρόνο, με την Apple και τη Samsung να αντιπροσωπεύουν τη συντριπτική πλειοψηφία των πωλήσεων.
Οι τελευταίες παρατηρήσεις του προέδρου έρχονται καθώς παρέτεινε την προθεσμία της 1 Ιουνίου για δασμούς 50% στα προϊόντα της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις 9 Ιουλίου, ώστε να επιτραπούν εμπορικές διαπραγματεύσεις μεταξύ αξιωματούχων των ΗΠΑ και της ΕΕ.
Οι ευρωπαϊκές χρηματιστηριακές αγορές σημείωσαν άνοδο μετά την καθυστέρηση, με επικεφαλής τον γερμανικό DAX, ο οποίος σημείωσε άνοδο περίπου 1,5% στις 26 Μαΐου.
Αθλητικά παπούτσια Made in America
Η εγχώρια βιομηχανία ένδυσης μεταμορφώθηκε δραματικά μετά την εφαρμογή της Συμφωνίας Ελεύθερων Συναλλαγών της Βόρειας Αμερικής (NAFTA).
Το 1991, οι Ηνωμένες Πολιτείες κατασκεύαζαν το 56% των ενδυμάτων που αγοράζονταν εγχώρια, με περίπου 900.000 άτομα να απασχολούνται στον κλάδο. Σήμερα, λιγότερο από το 3% των ενδυμάτων που αγοράζονται στις Ηνωμένες Πολιτείες παράγεται εγχώρια, με περίπου 84.000 θέσεις εργασίας στην κατασκευή ενδυμάτων να παραμένουν.
Εργάτες παράγουν ενδύματα σε ένα εργοστάσιο κλωστοϋφαντουργίας που προμηθεύει ρούχα στην εταιρεία ηλεκτρονικού εμπορίου ταχείας μόδας Shein στην Γκουανγκτζόου, στην επαρχία Γκουανγκντόνγκ της Κίνας, στις 11 Ιουνίου 2024. (Jade Gao/AFP μέσω Getty Images)
Η NAFTA βοήθησε στην έναρξη της τάσης. Η εμπορική συμφωνία κατάργησε τους δασμούς στα είδη ένδυσης και τα υφάσματα που διακινούνται μεταξύ των τριών βορειοαμερικανικών οικονομιών, γεγονός που ενίσχυσε τις εξαγωγές νημάτων που κατασκευάζονται στις ΗΠΑ. Ωστόσο, πολλές αμερικανικές επιχειρήσεις κλωστοϋφαντουργίας μετέφεραν επίσης την παραγωγή στο Μεξικό για να επωφεληθούν από το χαμηλότερο κόστος εργασίας.
Τις τελευταίες δύο δεκαετίες, ένα σημαντικό μερίδιο της παραγωγής κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων μεταφέρθηκε στην Κίνα μετά την ένταξη της χώρας στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου το 2001. Η μεταφορά και η εξωτερική ανάθεση επιταχύνθηκαν, με τις αμερικανικές επιχειρήσεις να επωφελούνται από την εξοικονόμηση κόστους. Στη συνέχεια, το Πεκίνο προώθησε ένα ολοκληρωμένο δίκτυο εφοδιαστικής αλυσίδας, το οποίο οι αμερικανικές και οι ευρωπαϊκές εταιρείες χρησιμοποίησαν προς όφελός τους.
Τα κινεζικά προϊόντα αντιπροσωπεύουν περίπου το 40% των εισαγωγών ένδυσης και αξεσουάρ στις ΗΠΑ.
Αλλά ενώ ο Τραμπ και ο Μπέσσεντ δεν έχουν εκφράσει την επιθυμία να επαναφέρουν τα στοιχεία του 1991, το Γραφείο του Εμπορικού Αντιπροσώπου των ΗΠΑ αναφέρει ότι η επαναφορά της παραγωγής ενδυμάτων δεν είναι αδύνατη.
«Η αναβίωση της παραγωγής ενδυμάτων στην Αμερική δεν είναι άπιαστο όνειρο», δήλωσε το Γραφείο του Εμπορικού Αντιπροσώπου των ΗΠΑ σε ανάρτηση στις 3 Μαΐου. «Το ‘Made in America’ αποτελεί οικονομική και εθνική προτεραιότητα ασφάλειας αυτής της κυβέρνησης».
Η Epoch Times επικοινώνησε με το Εθνικό Συμβούλιο Οργανισμών Κλωστοϋφαντουργίας για σχόλια.
Τεχνητή νοημοσύνη και άρματα μάχης
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ έχει εκφράσει ανοιχτά τα σχέδιά του να καταστήσει τις Ηνωμένες Πολιτείες παγκόσμιο ηγέτη στην τεχνητή νοημοσύνη.
Τον Ιανουάριο, ο Τραμπ υπέγραψε εκτελεστικό διάταγμα για την ενίσχυση της «παγκόσμιας κυριαρχίας τεχνητής νοημοσύνης» του έθνους. Επίσης, παρουσίασε την πρωτοβουλία υποδομής Stargate, ένα τετραετές σχέδιο 500 δισεκατομμυρίων δολαρίων, με επικεφαλής την OpenAI, την Oracle και την ιαπωνική SoftBank, για να φέρει επανάσταση στην υπολογιστική υποδομή της χώρας.
Ο Διευθύνων Σύμβουλος της Nvidia, Τζένσεν Χουάνγκ, πρόσφατα επαίνεσε τις προσπάθειες του προέδρου.
«Ο πρόεδρος θα ήθελε η αμερικανική τεχνολογία να κερδίσει με την Nvidia και τις αμερικανικές εταιρείες να πωλούν τσιπ σε όλο τον κόσμο και να δημιουργούν έσοδα, φορολογικά έσοδα, να επενδύουν και να κατασκευάζουν στις Ηνωμένες Πολιτείες», δήλωσε σε μια σουηδική εκδήλωση στις 24 Μαΐου.
«Η κατασκευή στις Ηνωμένες Πολιτείες, η διασφάλιση της αλυσίδας εφοδιασμού μας, η ύπαρξη πραγματικής ανθεκτικότητας, πλεονασμού και ποικιλομορφίας στην αλυσίδα εφοδιασμού μας στον τομέα της παραγωγής — όλα αυτά είναι εξαιρετικά».
Όσον αφορά την στρατιωτική κατασκευή, οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι ήδη ο μεγαλύτερος εξαγωγέας όπλων στον κόσμο.
Σύμφωνα με έκθεση του υπουργείου Εξωτερικών που δημοσιεύθηκε τον Ιανουάριο, οι πωλήσεις στρατιωτικού εξοπλισμού των ΗΠΑ σε ξένες κυβερνήσεις αυξήθηκαν σε ρεκόρ 319 δισεκατομμυρίων δολαρίων στο οικονομικό έτος 2024, αυξημένες κατά 29% σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Οι άμεσες στρατιωτικές πωλήσεις από αμερικανικές εταιρείες ανήλθαν συνολικά σε σχεδόν 201 δισεκατομμύρια δολάρια, ενώ οι πωλήσεις που διοργανώθηκαν από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση ανήλθαν σε σχεδόν 118 δισεκατομμύρια δολάρια.
