«Η ιστορία του Οιδίποδα από μόνη της έχει τόση δύναμη που καθήλωνε, καθηλώνει και θα καθηλώνει τον θεατή πάντα. Η τραγωδία του Σοφοκλή με πρωταγωνιστή τον τραγικό ήρωα αποτελεί υπόδειγμα δραματικής τέχνης», τονίζει ο ηθοποιός Χριστόδουλος Στυλιανού, ο οποίος υποδύεται τον Κρέοντα στην παράσταση «Οιδίπους Τύραννος» του Σοφοκλή, σε σκηνοθεσία και δραματουργική επεξεργασία του Θανάση Σαράντου, που εντάσσεται στο πρόγραμμα του 4ου Φεστιβάλ Καλοκαιριού, στο θέατρο Κήπου της Θεσσσαλονίκης.
«Ο Σοφοκλής επισημαίνει τη σημαντικότητα των ορίων και της σωφροσύνης που πρέπει να επιδεικνύει ο άνθρωπος σε κάθε στιγμή της ζωής του», υπογραμμίζει ο γεννημένος στη Θεσσαλονίκη, απόφοιτος της Δραματικής Σχολής του ΚΘΒΕ Χριστόδουλος Στυλιανού, σε συνέντευξη στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, και αναφέρεται στους προβληματισμούς που θέτει ο αρχαίος τραγωδός και παραμένουν επίκαιροι και σήμερα, στον Κρέοντα «που δίνει σπουδαίο μάθημα ζωής» στη συγκεκριμένη τραγωδία και στη δική του επιθυμία «κάθε έργο, στο οποίο συμμετέχει να τον κάνει καλύτερο άνθρωπο».
«Η τραγωδία του Σοφοκλή “Οιδίπους Τύραννος” είναι το πρώτο αστυνομικό έργο που γράφτηκε στον δυτικό κόσμο. Σύμφωνα με τον Αριστοτέλη, αποτελεί υπόδειγμα δραματικής τέχνης. Περιέχει τραγικότητα υπέρμετρη, πόνο και παράλληλα τον θρίαμβο της ανθρώπινης λογικής που είναι η βάση και ο κανόνας της τραγικής τέχνης», εκτιμά, κάνοντας λόγο για τόσο αριστοτεχνικά γραμμένο έργο «που ακόμη και σήμερα σε καθηλώνει, όταν αρχίζει με ευρηματικά τραγικό τρόπο να ξετυλίγεται το κουβάρι της ιστορίας του».
«Δεν χρειάζεται να επινοήσεις τρόπους μεταφοράς της ιστορίας στο κοινό για να την κανείς ενδιαφέρουσα ούτε φιοριτούρες για να την ανεβάσεις. Από μόνη της έχει τόση δύναμη που καθήλωνε, καθηλώνει και θα καθηλώνει τον θεατή πάντα» τονίζει ο κ. Στυλιανού, απαντώντας στην ερώτηση αν είναι μεγάλη πρόκληση η παρουσίαση στο κοινό ενός έργου που θεωρείται το σπουδαιότερο, για πολλούς, του Σοφοκλή και έχει διασκευαστεί σε θεατρικές σκηνές σε όλο τον κόσμο.
Αναφερόμενος στα στοιχεία του αρχαίου δράματος του Σοφοκλή που διατηρούνται στην παράσταση, στην οποία ο Θανάσης Σαράντος και ομάδα εκλεκτών ηθοποιών επιχειρούν να προβάλουν τις αναλογίες με το σήμερα, ο Χριστόδουλος Στυλιανού διευκρινίζει ότι η παράσταση ακολουθεί τον ρυθμό της γραφής, όλους τους κανόνες που διέπουν και χρειάζονται για να ανεβεί μια τραγωδία, ακολουθεί το μέτρο και τη μουσικότητα του λόγου με σεβασμό στο αρχαίο κείμενο. «Η διαρκής αντιπαλότητα του ανθρώπου με το σύμπαν, τα όρια που δεν πρέπει να ξεπερνιούνται, η τιμωρία της ύβρεως που διαπράττεται, ο θρίαμβος της λογικής – σήμα κατατεθέν της ανθρώπινης εξέλιξης – είναι μερικά από τα ζητήματα που πραγματεύεται αυτό το σπουδαίο έργο», σημειώνει.
«Η βάση της και το θέμα περιστρέφεται γύρω από τον άνθρωπο και τη στάση του απέναντι στη ζωή και το υπερφυσικό. Την αλαζονεία του και την πτώση του. Αυτό, λοιπόν, που συμβάλλει στη διαχρονικότητά της είναι ο ίδιος ο άνθρωπος, ο οποίος βίωνε και βιώνει την ίδια πάντα πραγματικότητα και τους κανόνες που διέπουν ακόμη και σήμερα τη ζωή του» επισημαίνει.
Όσον αφορά τον τρόπο προσέγγισης του ρόλου του Κρέοντα και τις πτυχές του χαρακτήρα του που θαυμάζει, ο ηθοποιός παρατηρεί ότι «στον “Οιδίποδα Τύραννο” βλέπουμε το πραγματικό πρόσωπο του Κρέοντα». «Ένας άνθρωπος που ενώ αδικείται κατάφωρα, συγχωρεί, συμπονά και στέκεται με σεβασμό μπροστά στη συμφορά του άλλου, προσπαθώντας να καταπραΰνει τον πόνο του. Σπουδαίο μάθημα ζωής».
«Ο Κρέων είναι μια πολύ παρεξηγημένη προσωπικότητα. Αναγκάζεται από τις καταστάσεις να αναλάβει την εξουσία κάτω πάντα από αντίξοες συνθήκες και να λειτουργήσει σαν μεταβατικός ανώτερος άρχοντας, να επιβάλει τους υπάρχοντες νόμους, που τις περισσότερες φορές είναι σκληροί. Δεν ζήτησε ποτέ να ασκήσει εξουσία, τού ανατέθηκε με σκοπό να την παραδώσει στην συνέχεια σ’ αυτόν που δικαιωματικά ανήκει. Ο ίδιος, όπως αναφέρει στον Οιδίποδα, δεν θέλει να ασκεί την εξουσία σαν βασιλιάς παρά να ζει βασιλικά», προσθέτει ο κ. Στυλιανού.
Απαντώντας στην ερώτηση ποιοι από τους προβληματισμούς που θέτει ο Σοφοκλής παραμένουν επίκαιροι σήμερα, ο ηθοποιός τονίζει ότι «αυτό που ταλανίζει τον άνθρωπο είναι η θέση του στο σύμπαν, η αναμέτρηση με το Θείο, η μη κατανόηση των ορίων του, η φιλοδοξία και η αλαζονεία του, η διατάραξη της ισορροπίας του σύμπαντος».
«Η τραγική κατάληξη και η τιμωρία έρχεται σαν αποτέλεσμα της καθυστερημένης κατανόησης της θνητότητάς μας. Αυτή είναι μια φωτογραφία του ανθρώπου, μιας στάσης ζωής του που φτάνει μέχρι και τις μέρες μας» αναφέρει χαρακτηριστικά.
«Ο Σοφοκλής επισημαίνει τη σημαντικότητα των ορίων και της σωφροσύνης που πρέπει να επιδεικνύει ο άνθρωπος σε κάθε στιγμή της ζωής του. Η αποδοχή της θνητότητας και η απαλλαγή από το εγώ και την αλαζονεία του είναι βασικές προϋποθέσεις για μια συνετή ζωή. Η στάση μας απέναντι στη ζωή είναι ταυτόχρονα η ευημερία μας ή η καταστροφή μας. Τίποτα δεν άλλαξε λοιπόν εδώ και 2.500 χρόνια, παραμένουμε ίδιοι, θνητοί και αμετανόητοι…», εκτιμά ο Χριστόδουλος Στυλιανού.
Η προετοιμασία ενός ηθοποιού για έναν ρόλο σε αρχαίο δράμα δεν διαφέρει, όπως επισημαίνει και θεωρεί ότι είτε παίζεις ένα σύγχρονο έργο είτε μια αρχαία τραγωδία απαιτείται μελέτη και εμβάθυνση στους χαρακτήρες και τις συνθήκες που τους διέπουν.
Περιγράφοντας τη σχέση του ηθοποιού με το κοινό σε παραστάσεις αρχαίου δράματος, ο κ. Στυλιανού εξηγεί ότι συμβαίνει συχνά να δημιουργούνται απορίες στους θεατές για την πλοκή ή για τον συναισθηματικό κόσμο των ηρώων. «Καλούμαστε μέσα από συζήτηση να λύσουμε αυτές τις απορίες και χαιρόμαστε ιδιαίτερα όταν έχουμε καταφέρει να προβληματίσουνε το κοινό ευχάριστα με τη δουλειά μας», αναφέρει.
Ο ηθοποιός εκφράζει χαρά που θα επιστρέψει με την παράσταση «Οιδίπους Τύραννος» στην πόλη όπου γεννήθηκε και μεγάλωσε καθώς και ευγνωμοσύνη για όλα όσα του χάρισε. Αναφερόμενος στη συνεργασία με τους συντελεστές της παράστασης, την περιγράφει με τις φράσεις «πολύ σκληρή δουλειά και πολλή αγάπη».
«Κάθε έργο θέλω να νιώθω ότι με προχωράει, ότι με κάνει καλύτερο άνθρωπο. Δουλέψαμε πολύ και δουλέψαμε με πολλή αγάπη ο ένας για τον άλλο. Είμαστε χαρούμενοι και πλήρεις με το αποτέλεσμα», τονίζει.
Μετά τη μεγάλη της επιτυχία στην Αθήνα, η παράσταση «Οιδίπους Τύραννος» του Σοφοκλή, σε σκηνοθεσία και δραματουργική επεξεργασία του Θανάση Σαράντου, ο οποίος υποδύεται τον Οιδίποδα και με τη Μάνια Παπαδημητρίου στους ρόλους της Ιοκάστης και του Τειρεσία θα φιλοξενηθεί στη Θεσσαλονίκη, στο πλαίσιο του 4ου Φεστιβάλ Καλοκαιριού, στο θέατρο Κήπου, Τρίτη 4 και Τετάρτη 5 Ιουλίου, στις 21.00.
Ταυτότητα παράστασης «Οιδίπους Τύραννος» του Σοφοκλή
Μετάφραση: Μίνως Βολανάκης, Σκηνοθεσία- Δραματουργική επεξεργασία – φωτισμοί: Θανάσης Σαράντος, Μουσική – Ηχητικός σχεδιασμός: Κωνσταντίνος Ευαγγελίδης, Σκηνικό- Κοστούμια: Άση Δημητρολοπούλου, Επιμέλεια Κίνησης: Πλωτίνος Ηλιάδης, Φωνητική διδασκαλία: Νίκος Παναγιωτόπουλος, Video Art παράστασης: Διονύσης Σιδηροκαστρίτης, Βοηθός σκηνοθέτη: Mάκης Νάνος, Βοηθός φωτιστή: Στέβη Κουτσοθανάση, Μακιγιάζ: Όλγα Φαλέι, Φωτογραφίες: Κωνσταντίνος Λέπουρης, Trailer: Στέφανος Κοσμίδης, Συμπαραγωγή: Ηθικόν Ακμαιότατον ΑΜΚΕ & Θέατρο Αμαλία, Προβολή και επικοινωνία: Βάσω Σωτηρίου-We Will.
Ερμηνεύουν οι: Μάνια Παπαδημητρίου (Ιοκάστη- Τειρεσίας), Θανάσης Σαράντος (Οιδίπους Τύραννος), Χριστόδουλος Στυλιανού (Κρέοντας), Πάρης Σκαρτσολιάς (Εξάγγελος-Χορός), Αλέξανδρος Τούντας (Άγγελος-Χορός), Βαγγέλης Ψωμάς (Θεράπων-Χορός), Θανάσης Ρέστας (Ιερέας-Χορός).
Κ. Γιαννίκη
