Σάββατο, 01 Νοέ, 2025

Η ιστορική Ιερά Μονή Τσούκας στο Ελληνικό των Ιωαννίνων

Στέκει «ατάραχη» στον χρόνο, πάνω στην «τσούκα», στην κορυφή του γκρεμού, της χαράδρας του Άραχθου ποταμού. Την περικλείουν θρύλοι, ιστορία, μνήμες των πιστών, προσευχές, τάματα, κοινωνική προσφορά. Είναι η Ιερά Μονή Παναγίας Τσούκας, που είναι αφιερωμένη στο Γενέθλιο της Θεοτόκου, κοντά στο χωριό Ελληνικό των Ιωαννίνων.

Η Ιερά Μονή είναι ανδρική και θρυλείται πως  ιδρύθηκε το 1190 από τον αυτοκράτορα Ισαάκιο Β΄ Άγγελο, σε υψόμετρο 760 μέτρων, πάνω στον γκρεμό με θέα  στη χαράδρα του Αράχθου, που «κόβει την ανάσα».

Κατά την επίσκεψη μας στο μοναστήρι, η ηρεμία πλημμυρίζει το χώρο. Μόλις ο πιστός διαβαίνει την πύλη εισπράττει αμέσως τη γαλήνη του μοναστηριού, που είναι φτιαγμένο με πίστη, πέτρα και ξύλο. Ο Αρχιμανδρίτης, πρωτοσύγκελος της Μητρόπολης Ιωαννίνων, Θωμάς Ανδρέου, ξεναγεί το ΑΠΕ-ΜΠΕ στους χώρους, μας φιλοξενεί και ξεδιπλώνει τα ιστορικά στοιχεία του πανηπειρωτικού προσκυνήματος.

Σύμφωνα με την παράδοση, οι κάτοικοι του χωριού Ελληνικό, που είχε την παλιά ονομασία Λοζέτσι, βρήκαν την εικόνα της Παναγίας κοντά στο βράχο, την «τσούκα», που στα βλάχικα σημαίνει κορυφή. Την μετέφεραν πιο κάτω, εκεί όπου υπάρχει το ξωκλήσι της Αγίας Μαρίνας. Σύμφωνα με τον θρύλο, η εικόνα κάθε βράδυ, με θαυμαστό τρόπο έφευγε από το εξωκλήσι και πήγαινε στη σημερινή θέση, όπου τελικά κτίστηκε το μοναστήρι.

Σήμερα η εικόνα της Παναγίας κοσμεί το εσωτερικό του Καθολικού με το περίτεχνο ξυλόγλυπτο τέμπλο και τις παλιές τοιχογραφίες. Ο πιστός νιώθει δέος, μόλις διαβεί τη μικρή πόρτα της εισόδου του ναού και αντικρίσει το εσωτερικό του.

Ιερά Μονή Παναγίας Τσούκας Ιωαννίνων | Άγνωστη Ελλάδα
(φωτ. maxmag.gr)

 

Στη μέση της αυλής του μοναστηριού βρίσκεται μια μεγάλη στέρνα, ενώ σε δύο πλευρές απλώνονται τα κελιά των μοναχών. Στη νότια πλευρά της Μονής, υπάρχει το παρεκκλήσι της Παναγίας, που υπέστη καταστροφές από πυρκαγιά. Ιδιαίτερη αίσθηση για τον επισκέπτη δημιουργούν οι κέρινες ζώστρες που είναι δεμένες γύρω από τον Ναό. Είναι κορδόνια από κερί, δεκάδων μέτρων που αγκαλιάζουν τους τοίχους και  συμβολίζουν τη δέσμευση της Παναγίας να κάνει το θαύμα στον πιστό.

Ο Αρχιμανδρίτης Θωμάς Ανδρέου μας αποκαλύπτει το σπουδαίο κοινωνικό και φιλανθρωπικό ρόλο της Μονής επισημαίνοντας ότι επί τουρκοκρατίας το μοναστήρι, από την περιουσία που είχε, συντηρούσε και το σχολείο του Ελληνικού. Μάλιστα, στο αρχείο της Ιεράς Μητροπόλεως Ιωαννίνων, διασώζονται 7 επιστολές του Αλή-Πασά. Μέσα από το περιεχόμενο τους, γίνεται αντιληπτό πως ο πασάς έδειχνε ιδιαίτερο ενδιαφέρον και αγαπούσε το Μοναστήρι της Παναγίας. Σε μια από τις επιστολές, απευθύνεται στους κατοίκους των γειτονικών περιοχών και τους τονίζει πως η μονή βρίσκεται υπό την προστασία του, ενώ προειδοποιεί ότι αν κάποιος την πειράξει θα πρέπει να λογοδοτήσει σε αυτόν.

Πρόσφατα, ξεκίνησε η αναστήλωση και αποκατάσταση του παλαιού ποιμνιοστασίου της Μονής Τσούκας, η οποία κάποτε είχε πληθώρα αιγοπροβάτων. Σε συνέχεια της παράδοσης των κατοίκων της περιοχής, που πάντοτε έφερναν από τον μόχθο τους το δικό τους τάμα στην Παναγία, η Μονή ακόμα και σήμερα δέχεται από προσκυνητές της μικρά αιγοπρόβατα. «Συνεχίζοντας λοιπόν την παράδοση, ξεκινήσαμε την αποκατάσταση των ποιμνιοστασίων. Και με τη βοήθεια της  Θεοτόκου προχωράμε», σημειώνει ο Αρχιμανδρίτης.

Στο πίσω μέρος της Μονής, ένα μικρό πορτάκι οδηγεί τον επισκέπτη, τον  προσκυνητή, σε ένα υπέροχο «μπαλκόνι» πάνω από τη χαράδρα του Αράχθου ποταμού. Ειδικά τους χειμερινούς μήνες, η βοή των νερών του φτάνει στην κορυφή δημιουργώντας μυστηριακή ατμόσφαιρα. Ο χώρος έχει χαρακτηριστεί ως τοπίο ιδιαίτερου φυσικού κάλλους.

Αφιερωμένη στο Γενέθλιο της Θεοτόκου, η Μονή εορτάζει στις 8 Σεπτεμβρίου και είναι ένα από τα πιο όμορφα και σημαντικά μοναστήρια της Ηπείρου. Είναι το μεγαλύτερο προσκύνημα του νομού Ιωαννίνων.

Βιβλίο: Η ιστορία των Ελλήνων στην Κένυα και την Ουγκάντα

Οι πρωτοπόροι Έλληνες που πήραν το ρίσκο να εγκατασταθούν στην Κένυα, στα τέλη του 19ου αιώνα έφτιαξαν, με το πέρασμα των χρόνων μια εύπορη, αν και ολιγάριθμη κοινότητα. Κινήθηκαν σε επικίνδυνα εμπορικά μονοπάτια, πάλεψαν με τροπικές ασθένειες και με άγρια θηρία και τελικά κατόρθωσαν να αναπτύξουν σημαντική οικονομική δραστηριότητα, που συνεχίζεται μέχρι σήμερα.
Tην ιστορία των Ελλήνων στην Κένυα και την Ουγκάντα καταγράφει για, πρώτη φορά, ο ιστορικός και  ερευνητής  Αντώνης Χαλδαίος, στο ενδέκατο βιβλίο του για την ομογένεια της Αφρικής.

ΠΡΟΣΩΠΟ – Βιβλιοnet
Αντώνης Χαλδαίος, “Η ελληνική κοινότητα στην Κένυα και την Ουγκάντα”, 2023. (φωτ. biblionet.gr)

 

Οι Έλληνες κυριαρχούσαν στο βόειο κρέας και το ψωμί

Όπως δήλωσε ο κ. Χαλδαίος στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, οι πρώτοι Έλληνες έφτασαν στην Κένυα γύρω στα 1890, μέσω του λιμανιού της Μομπάσα, στα νότια, που ήταν τότε η πρωτεύουσα της βρετανικής αποικίας και ασχολήθηκαν με το εμπόριο, αρχικά ελεφαντόδοντου και υστερα αλόγων και βοοειδών.

Ξεκινούσαν από τη  Μομπάσα και κινούνταν προς τα δυτικά,  φτάνοντας μέχρι τη λίμνη Βικτώρια στην Ουγκάντα και  πωλούσαν τα εμπορεύματα τους είτε σε εμπορικούς σταθμούς είτε κινούμενοι με καραβάνια.
Εναλλακτικά, κινούνταν σε έναν άξονα από την Mομπάσα προς τα βόρεια,  στα σύνορα με την Aιθιοπία και τη Σομαλία. μέσα από περιοχές πολύ επικίνδυνες, με φυλές που δεν είχαν συναντήσει μέχρι τότε Ευρωπαίους. Από εκεί, έφερναν άλογα και βοοειδή, και τα πουλούσαν στην Κένυα,  στην περιοχή της Μομπάσα.

Στη συνέχεια, μετανάστευσαν στην Κένυα Έλληνες που εργάστηκαν ως τεχνίτες ή υπεργολάβοι στον σιδηρόδρομο. Το 1896 ξεκίνησε το έργο σιδηροδρομικής σύνδεσης της Μομπάσα  με τη λίμνη Βικτώρια , με πολλές δυσκολίες, «λόγω των τροπικών ασθενειών και των επιθέσεων από λιοντάρια», υπογραμμίζει ο κ. Χαλδαίος.

Στις αρχές του 20ου αιώνα, το 1907, οι Βρετανοί μετέφεραν την πρωτεύουσα από την Μομπάσα στο Ναϊρόμπι και αυτό αποτέλεσε το έναυσμα για να εγκατασταθούν Έλληνες στη νέα πρωτεύουσα  και στην ευρύτερη περιοχή, ασχολούμενοι και  πάλι με το εμπόριο βοοειδών ή τροφίμων. «Και μάλιστα αυτό που είχε μείνει στη μνήμη των Βρετανών την εποχή εκείνη είναι ότι το Ναϊρόμπι εξαρτιόταν από τους Έλληνες για το βόειο κρέας και για το ψωμί, επειδή είχαν τα αρτοποιεία, οπότε οι Έλληνες ήταν αυτοί που κυριαρχούσαν στους τομείς αυτούς», αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Χαλδαίος

Στη Μομπάσα υπήρχε, από το 1903, το ονομαστό ξενοδοχείο «Africa», ελληνικής ιδιοκτησίας, πολύ σημαντικό για όλους τους Ευρωπαίους και  σημείο αναφοράς στην πόλη για σχεδόν έναν αιώνα. Ιδιοκτήτης ήταν ο Φίλιππος Φίλιος, με καταγωγή από τη Βόρειο Ήπειρο,  ο οποίος, 20 χρόνια μετά την κατασκευή του, το πούλησε  και έφυγε για την Τανζανία.

Από τις γειτονικές αφρικανικές χώρες στην Κένυα

Μετά τη δεκαετία του ’50, με την ανεξαρτησία και την εθνικοποίηση των περιουσιών σε πολλές γειτονικές χώρες της Αφρικής, αρκετοί Έλληνες από την Τανζανία και την Αιθιοπία βρέθηκαν στην Κένυα. Όσοι εγκαταστάθηκαν στα βόρεια της χώρας, ασχολήθηκαν με την παραγωγή καφέ, ενώ αυτοί στα νότια με την αγαύη, ένα φυτό  που θυμίζει φοίνικα και από το οποίο παράγεται το σκοινί.  Στις υπόλοιπες αξιοσημείωτες δουλειές των Eλλήνων συγκαταλεγόταν η εξόρυξη των μεταλλευμάτων, καθώς και το εμπόριο πολύτιμων λίθων κατά τη δεκαετία του ’60 και του ’70,  αλλά και αργότερα μέχρι τη δεκαετία του 2000.

Οι Έλληνες, όπως και οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι,  δεν βίωσαν εθνικοποιήσεις  ή οικονομικές μεταβολές οπότε η παρουσία τους στην Κένυα είναι σταθερή. Σήμερα, υπάρχουν στη χώρα 150 με 200 άτομα, κυρίως στην περιοχή του Ναϊρόμπι, με ευρεία γκάμα δραστηριοτήτων, όπως το εμπόριο, oι επιχειρήσεις, ο τουρισμός και η βιομηχανία.  Η οικογένεια Κυριαζή δραστηριοποιείται στο νότο, στην περιοχή της Ταβέτα, στην παραγωγή σχοινιού. Ξενοδοχείο στο νότο διατηρεί ο Βασίλης Κρητικός, οποίος  είχε διατελέσει και βουλευτής πριν από 10 χρόνια.

Γενικά, οι Έλληνες δεν ήταν πολλοί στην Κένυα, λόγω και των γραφειοκρατικών εμποδίων που έβαζαν οι Βρετανοί, τόνισε ο κ. Χαλδαίος. Στο απόγειό της, τη δεκαετία του ’70, η ελληνική παροικία αποτελούνταν από περίπου 600 άτομα, «μικρός αριθμός, με σημαντική όμως οικονομική δραστηριότητα».

Λόγω της μικρής παρουσίας των Ελλήνων δεν δημιουργήθηκε σχολείο. Τα παιδιά πήγαιναν σε σχολεία για ξένους στην Κένυα ή στην Αρούσα στην Τανζανία, που ήταν σε κοντινή απόσταση από τις περιοχές όπου έμεναν οι Έλληνες.  Με πρωτοβουλία του αρχιεπισκόπου της Κύπρου Μακαρίου, ιδρύθηκε στο Ναϊρόμπι εκκλησιαστική ακαδημία για τους Αφρικανούς, που λειτουργεί μέχρι σήμερα.

Ο ευεργέτης και ο επικηρυγμένος

Στην πορεία, υπήρξαν Έλληνες, οι οποίοι προσέφεραν στη χώρα μέσω δωρεών. Σημαντική μορφή της κοινότητας ήταν ο  Χριστόδουλος  Γαλανός, με δωρεές του οποίου κατασκευάστηκαν σχολεία και βιβλιοθήκες. Μάλιστα, χρηματοδότησε την κατασκευή  του  νοσοκομείου του Ναϊρόμπι τη δεκαετία του ’50 και για αυτό το λόγο παρασημοφορήθηκε από τη βασίλισσα Ελισάβετ.

Άλλοι Έλληνες άφησαν με διαφορετικό τρόπο το στίγμα τους, καθώς είχαν ανάμειξη στις απόπειρες των ντόπιων να αποτινάξουν τη βρετανική κυριαρχία.

«Ο Βασίλης Κουτλής, ο οποίος είχε καταγωγή από το Πλωμάρι της Λέσβου, ήταν έμπορος ο οποίος είχε έρθει στα τέλη του 19ου αιώνα στην περιοχή. Προμήθευε με όπλα τους Κενυάτες και μάλιστα οι Βρετανοί τον είχαν επικηρύξει το 1905 για αυτή του τη δράση. Ευτυχώς για τον ίδιο, δεν κατάφεραν να τον συλλάβουν», επισημαίνει ο συγγραφέας.

Σε ό,τι αφορά την Ουγκάντα, η παρουσία των Ελλήνων ήταν ισχνή, στο πλαίσιο της εμπορικής τους δραστηριότητας στα τέλη του 19ου αιώνα. «Υπήρχαν Έλληνες οι οποίοι έφταναν μέχρι τη λίμνη Βικτώρια και  πωλούσαν  τα εμπορεύματά τους. Και μετά γύριζαν πίσω στη βάση τους που ήταν η Κένυα», εξηγεί ο κ. Χαλδαίος.  Σήμερα, υπάρχουν 4 Έλληνες στην Ουγκάντα που ασχολούνται με το εμπόριο καφέ.

 

Γεωργία Χατζηγεωργίου

Ψηφιακή στροφή στις αστικές συγκοινωνίες της Αθήνας

Ολοένα και περισσότεροι επιβάτες αστικών συγκοινωνιών της Αθήνας επιλέγουν πλέον για τις μετακινήσεις τους τα προϊόντα πολλαπλών διαδρομών του ΟΑΣΑ, που συνοδεύονται από σημαντικές εκπτώσεις στην αρχική τιμή του εισιτηρίου.

Έξι στις δέκα επικυρώσεις πραγματοποιούνται με προϊόντα πολλαπλών διαδρόμων στα ΜΜΜ, αρμοδιότητας του ΟΑΣΑ.

Είναι ενδεικτικό ότι το εισιτήριο των 10 + 1 διαδρομών παρουσιάζει αυξημένο μερίδιο χρήσης (31%) το 2022 έναντι του 2021 (29%). Μια τάση που αποτυπώνεται και το 2023.

Η πορεία ανόδου καταγράφεται σε όλα τα προϊόντα πολλαπλών διαδρομών που έχουν ελκυστικότερες τιμές πώλησης ανά μονάδα.

ΤΙΜΗ ΠΩΛΗΣΗΣ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗΣ – ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΚΟΣΤΟΥΣ ΓΙΑ ΚΑΘΕ ΑΠΛΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ (ΤΙΜΗ ΕΙΣΙΤΗΡΙΟΥ)

ΕΝΙΑΙΟ ΕΙΣΙΤΗΡΙΟ 1,20 Euro – 1,20 Euro

2πλό ΕΝΙΑΙΟ ΕΙΣΙΤΗΡΙΟ 2,30 Euro – 1,15 Euro

5πλό ΕΝΙΑΙΟ ΕΙΣΙΤΗΡΙΟ 5,70 Euro – 1,14 Euro

10+1 ΕΝΙΑΙΑ ΕΙΣΙΤΗΡΙΑ 12,00 Euro – 1,09 Euro

Εκπτώσεις στην τιμή του εισιτηρίου

Τα προϊόντα πολλαπλών διαδρομών συνοδεύονται από σημαντικές εκπτώσεις. Για παράδειγμα, το πολλαπλό εισιτήριο 10 + 1 διαδρομών ανέρχεται στα 12 ευρώ έναντι 13,2 ευρώ (όφελος 1,2 ευρώ), το 5πλο ενιαίο εισιτήριο κοστίζει 5,7 ευρώ έναντι 6 ευρώ (όφελος 0,3 ευρώ) και το 2πλο ενιαίο εισιτήριο ανέρχεται στα 2,3 ευρώ έναντι 2,4 ευρώ (όφελος 0,1 ευρώ).

Η κάρτα 30 ημερών ανέρχεται στα 27 ευρώ, με ημερήσιο κόστος μόλις 0,9 ευρώ και η ετήσια στα 300 ευρώ, με ημερήσιο κόστος μόλις 0,82 ευρώ.

Η χρήση της ATH.ENA Card όσο και του ATH.ENA ticket δίνει στον κάτοχό της τη δυνατότητα επαναφόρτισης. Με αυτό τον τρόπο ο επιβάτης κινείται ταχύτερα περιορίζοντας τη σπάταλη πλαστικού η χαρτιού

Ενίσχυση online αγορών από την ιστοσελίδα του ΟΑΣΑ

Αξιοσημείωτη αύξηση αποτυπώνεται και στην αγορά προϊόντων μετακίνησης μέσω διαδικτύου. Το νέο, φιλικό προς τον χρήστη, περιβάλλον της ιστοσελίδας του ΟΑΣΑ (www.oasa.gr), κερδίζει την αποδοχή του επιβατικού κοινού, με τις διευρυμένες δυνατότητες ενημέρωσης και on-line αγοράς προϊόντων.

Συγκεκριμένα, το διαδίκτυο παρουσιάζει τη μεγαλύτερη άνοδο στις εισπράξεις από όλα τα υπόλοιπα κανάλια πώλησης, με αύξηση 92,6% το 2022 έναντι του 2021.

Τα κυρίαρχα προϊόντα στις συναλλαγές μέσω διαδικτύου είναι η ATH.ENA card 30 ημερών με 23,9% και ακολουθεί το πολλαπλό εισιτήριο 10 + 1 διαδρομών με 20,8%.

«Η απήχηση των προϊόντων πολλαπλών διαδρομών τα οποία συνοδεύονται από σημαντικές εκπτώσεις, όπως επίσης και η αύξηση των διαδικτυακών πωλήσεων του ΟΑΣΑ, δείχνουν ότι το επιβατικό κοινό είναι πλέον ώριμο να αξιοποιήσει τις ψηφιακές υπηρεσίες που παρέχει ο Οργανισμός, επιλέγοντας το κατάλληλο προϊόν μετακίνησης ανάλογα με τις ανάγκες του, δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Διευθύνων Σύμβουλος του ΟΑΣΑ, Γιώργος Σπηλιόπουλος.

«Προσφέρουμε πληθώρα επιλογών τόσο σε αυτούς που χρησιμοποιούν καθημερινά τις αστικές συγκοινωνίες όσο και όσους αξιοποιούν περιστασιακά τις υπηρεσίες μας. Ασφαλώς το όφελος είναι ανάλογο. Η βασική τιμή του 1,2 ευρώ μειώνεται σε 1,09 για αγορά 10+1 εισιτήριων και φτάνει στα 0,82 ευρώ ημερησίως για προμήθεια ετήσιας κάρτας.

Παράλληλα εργαζόμαστε στην κατεύθυνση της διεύρυνσης των διαθέσιμων ψηφιακών υπηρεσιών και επενδύουμε σε νέες τεχνολογίες, λαμβάνοντας σοβαρά υπόψη τον σταθερά αυξανόμενο βαθμό ανταπόκρισης του επιβατικού κοινού σε αυτές», συμπλήρωσε ο κ. Γιώργος Σπηλιόπουλος.

H Νέα Υόρκη καλύφθηκε από πορτοκαλί αιθαλομίχλη από τις πυρκαγιές στον Καναδά

Το πρωί της 7ης Ιουνίου ο ουρανός των βορειοανατολικών Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής καλύφθηκε από πορτοκαλί καταχνιά και ένα νέφος αιθαλομίχλης σκέπασε για ένα ολόκληρο 24ωρο τον ήλιο και το φεγγάρι δημιουργώντας μία ατμόσφαιρα που όμοια της οι κάτοικοι των περιοχών αυτών δεν είχαν ξαναβιώσει.

Εκείνο το πρωινό η εδώ και 54 χρόνια κάτοικος της Νέας Υόρκης, Τίνα Γλυκού βγαίνοντας από το σπίτι της στο Κουίνς για να κατευθυνθεί στη δουλειά της αντίκρισε μία εικόνα που παρέπεμπε σε σκηνικό αποκάλυψης καθώς ο ήλιος είχε καλυφθεί από πορτοκαλί ομίχλη και από μία μυρωδιά που την έκανε να νομίζει ότι οι πυρκαγιές που κατέκαιγαν το Κεμπέκ του Καναδά απείχαν λίγα χιλιόμετρα από την γειτονιά της. Στην πραγματικότητα η φωτιά βρισκόταν σε απόσταση πάνω από 8 ώρες από τα σύνορα ωστόσο η κατάσταση ήταν ασφυκτική και αποπνικτική.

«Ήταν μία εικόνα αποκαλυπτική. Ήταν όλα θολά και όταν βγήκα έξω, γιατί είχα φτάσει ήδη στο γραφείο, μύριζε σαν να ήταν δίπλα η φωτιά. Έλεγα δεν είναι δυνατόν να έχει κατέβει από τον Καναδά και να νομίζεις ότι είναι στη γειτονιά σου η φωτιά. Ο ήλιος πάλι από το σύννεφο και την ομίχλη δεν φαινόταν», αναφέρει στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων η κ. Γλυκού, προσθέτοντας ότι επικρατούσε μια περίεργη ησυχία στους δρόμους.

Οι περισσότεροι κάτοικοι της Νέας Υόρκης έμειναν σπίτι τους ή περιόρισαν δραματικά τις μετακινήσεις τους κλείνοντας τα παράθυρα των οικιών τους και των γραφείων τους. «Είχε μια μυστηριώδη ησυχία. Δεν κυκλοφορούσαν γενικά άνθρωποι στους δρόμους κι όσοι έβγαιναν, πήγαιναν από το σπίτι στο γραφείο και πάλι πίσω. Πραγματικά σε ενοχλούσε η ατμόσφαιρα. Δεν ήθελες να εισπνεύσεις τη μυρωδιά. Ήταν ένα θαμπό πορτοκαλί χρώμα, σαν να έχεις ανάψει λάμπες πορτοκαλί. Είχε αλλάξει μέχρι και ο τρόπος που φωτίζονταν οι χώροι ακόμη κι αν ήταν μέρα», τονίζει και προσθέτει ότι αυτό που επίσης τους προκάλεσε εντύπωση εκείνη τη μέρα είναι ότι έπεσε αρκετά η θερμοκρασία. «Περιμέναμε 24-25 βαθμούς και στην ουσία είχαμε 15 -18 βαθμούς. Το μέγεθος του ήλιου ήταν πώς είναι το γεμάτο φεγγάρι. Ήταν τρομερό. Μέχρι την Καρολίνα η ατμόσφαιρα ήταν ακριβώς η ίδια», εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.

Ο δείκτης ποιότητας του αέρα της Νέας Υόρκης κατέγραψε ένα ιστορικό αρνητικό ρεκόρ καθώς λόγω των πυρκαγιών που μαίνονται στον Καναδά έφτασε πάνω από το 200 επίπεδο ρύπανσης που είναι εξαιρετικά επικίνδυνο.

Όπως επισημαίνει στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, ο αναπληρωτής καθηγητής στο Πολυτεχνείο Κρήτης Χημικών Μηχανικών και Μηχανικών Περιβάλλοντος, Απόστολος Βουλγαράκης, η διαδρομή και η διάχυση του καπνού και των σωματιδίων που εκλύονται από τις δασικές πυρκαγιές είναι απρόβλεπτη, καθώς σχετίζεται τόσο με το πόσο χαμηλά στην ατμόσφαιρα θα ταξιδέψουν οι ρύποι και τα αιωρούμενα σωματίδια όσο και με την κυκλοφορία των ανέμων. «Σημαντικό ρόλο παίζει η μεγάλη ποσότητα ρύπων η οποία εκλύεται από τις πυρκαγιές, δηλαδή τα αιωρούμενα σωματίδια. Πρέπει να δούμε αν ταξιδεύουν πολύ χαμηλά στην ατμόσφαιρα δηλαδή σε στρώματα που είναι κοντά ή εφάπτονται της επιφάνειας της γης ή ταξιδεύουν σε κάπως υψηλότερα στρώματα της τροπόσφαιρας. Αν ταξιδεύει στα 5 χιλιόμετρα ύψος θα επηρεάσει την ορατότητα, τη φωτεινότητα, τη θερμοκρασία αλλά δεν θα επηρεάσει την ποιότητα του αέρα. Στη συγκεκριμένη περίπτωση επειδή ταξίδεψε στα χαμηλά στρώματα όλα συνέτειναν στο να μεγιστοποιηθούν όλες οι επιπτώσεις δηλαδή και οι επιπτώσεις στην ορατότητα, στη θερμοκρασία στην υγεία, στην ποιότητα του αέρα και άρα στην υγεία. Ήταν σε ακραίο βαθμό σε σχέση με άλλες περιπτώσεις που έχουμε δει», εξηγεί.

Σύμφωνα με τον κ. Βουλγαράκη, στην περίπτωση που οι εκλυόμενοι ρύποι είναι τόσο συνεχόμενοι από πολλές πυρκαγιές, όπως συνέβη τώρα με εκατοντάδες πυρκαγιές να πλήττουν τον Καναδά, αυτό αυτόματα αυξάνει τις πιθανότητες να μεταφέρονται χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά. «Κυκλοφορούν τόσοι ρύποι στην ατμόσφαιρα που αυξάνεται η πιθανότητα να φτάσουν πολύ μακριά. Στην συγκεκριμένη περίπτωση ευνόησε

Δεν αποκλείονται αντίστοιχες καταστάσεις στην Ευρώπη

Σύμφωνα με τον κ. Βουλγαράκη, δεδομένου ότι οι αποστάσεις ανάμεσα στις χώρες της Ευρώπης είναι μικρότερες, τα σύνορα είναι πιο κοντά δεν αποκλείεται εφόσον επικρατήσουν αντίστοιχες συνθήκες, οι Ευρωπαίοι πολίτες να έρθουν αντιμέτωποι με ένα παρόμοιο σκηνικό, παρά το γεγονός ότι οι πυρκαγιές δεν θα φτάσουν σε μέγεθος αυτές του Καναδά. «Τα φαινόμενα μπορεί να μην φτάνουν αυτό το βαθμό αλλά δεδομένου ότι οι αποστάσεις είναι μικρότερες, τα σύνορα είναι πιο κοντά και πληθυσμοί υπάρχουν σε πιο πυκνό ιστό γύρω από την Ευρωπαϊκή Ήπειρο ακόμη και αν οι πυρκαγιές δεν φτάνουν αυτό το τεράστιο μέγεθος που συμβαίνουν στον Καναδά μπορούν να επιδράσουν σε κοινότητες ανθρώπων ενδεχομένως και με τον ίδιο τρόπο εφόσον επικρατήσουν αντίστοιχες συνθήκες. Πριν από 13 χρόνια είχε γίνει κάτι παρόμοιο στη Μόσχα όπου κάποιες φωτιές που γίνονταν σε γειτονικές περιοχές δημιούργησαν συνθήκες αντίστοιχες στην πόλη της Μόσχας. Δεν είναι ότι στην Ευρώπη δεν μπορούν να συμβούν αυτά τα πράγματα. Και τότε ήταν κάτι που συνέβη μετά από μία περίοδο μακρά από καύσωνες και ξηρασίες στην ευρύτερη περιοχή της Δυτικής Σιβηρίας», αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Βουλγαράκης και προσθέτει ότι η Ευρώπη δεν αποκλείεται στο μέλλον να έχει πιο έντονες πυρομετεωρολογικές συνθήκες λόγω της κλιματικής αλλαγής. Παράλληλα, σημειώνει ότι με την Μεσόγειο να αποτελεί ένα από τα ξεκάθαρα επίκεντρα κλιματικής αλλαγής, σύμφωνα με έρευνα που διενεργούν με την ομάδα του προβλέπεται ότι στο μέλλον τόσο η περιοχή της Μεσογείου όσο και βορειότερες περιοχές της Ευρώπης έχουν υψηλότερη επικινδυνότητα για πυρκαγιές στο μέλλον.

Πόσο καιρό παραμένουν στην ατμόσφαιρα οι ρύποι;

Όπως εξηγεί ο κ. Βουλγαράκης από την στιγμή που τα σωματίδια παραμένουν στην τροπόσφαιρα συνήθως έχουν χρόνο ζωής ημερών έως και λίγων εβδομάδων. «Αυτό εξαρτάται από το αν θα συναντήσουν συνθήκες που τα απομακρύνουν από την ατμόσφαιρα γρηγορότερα. Όσο απομακρύνεται από την πηγή και οι πυρκαγιές αρχίζουν να κατευνάζονται μιλάμε για μία πιο διαχειρίσιμη κατάσταση όπου οι ρύποι φτάνουν σε συγκεντρώσεις που δεν είναι τόσο υψηλές όσο τις μέρες που υπάρχει πολύ έντονη καύση και σε περιοχές όπου συγκλίνουν οι αέριες μάζες που έρχονται από τις πυρκαγιές και δημιουργούν αυτή τη συγκέντρωση», υπογραμμίζει.

Κρατικά Βραβεία Λογοτεχνίας, Λογοτεχνικής Μετάφρασης και Παιδικού Βιβλίου έτους 2022

Τα Κρατικά Βραβεία Λογοτεχνίας, Λογοτεχνικής Μετάφρασης και Παιδικού Βιβλίου έτους 2022 (για τις εκδόσεις 2021) ανακοίνωσε το υπουργείο Πολιτισμού.

Τα Βραβεία απονέμονται σε δημιουργούς, οι οποίοι με την πένα τους υπηρέτησαν την τέχνη του λόγου και ξεχώρισαν για την πρωτοτυπία της γραφής τους, την τεχνική, την αφηγηματική αρτιότητα, την αισθητική ποιότητα και τη θεματολογία που προάγει τον διάλογο πάνω σε ευαίσθητα κοινωνικά ζητήματα.

Ι. ΚΡΑΤΙΚΑ ΒΡΑΒΕΙΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ 2022

Το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων απονέμεται στη Μαρία Λαϊνά για τη συνολική προσφορά της στα Γράμματα

Το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος 2022 απονέμεται κατά πλειοψηφία στον Σωτήρη Δημητρίου για το έργο του «Ουρανός απ’ άλλους τόπους», εκδόσεις Πατάκη.

Το Κρατικό Βραβείο Διηγήματος – Νουβέλας 2022 απονέμεται κατά πλειοψηφία στη Νάσια Διονυσίου για το έργο της «Τι είναι ένας κάμπος», εκδόσεις Πόλις.

Το Κρατικό Βραβείο Ποίησης 2022 απονέμεται κατά πλειοψηφία στον Θανάση Χατζόπουλο για το έργο του «Υπό κατασκευήν σημαίες», εκδόσεις Πόλις.

Το Κρατικό Βραβείο Δοκιμίου – Κριτικής 2022 απονέμεται κατά πλειοψηφία στον Παναγή Παναγιωτόπουλο για το έργο του «Περιπέτειες της μεσαίας τάξης. Κοινωνιολογικές καταγραφές στην Ελλάδα της ύστερης μεταπολίτευσης», εκδόσεις Επίκεντρο.

Το Κρατικό Βραβείο Μαρτυρίας – Bιογραφίας – Χρονικού – Ταξιδιωτικής Λογοτεχνίας 2022 απονέμεται κατά πλειοψηφία εξ ημισείας στην Τασούλα Βερβενιώτη για το έργο της «Οι άμαχοι του Ελληνικού Εμφυλίου. Η δυναμική της μνήμης», εκδόσεις Κουκκίδα, και στον Χρήστο Χρηστίδη για το έργο του «Γεώργιος Καρτάλης», εκδόσεις του Ιδρύματος της Βουλής των Ελλήνων.

Το Ειδικό Κρατικό Βραβείο 2022 για βιβλίο που προάγει σημαντικά τον διάλογο πάνω σε ευαίσθητα κοινωνικά ζητήματα, απονέμεται κατά πλειοψηφία στη Χίλντα Παπαδημητρίου, για το έργο της «Ένοχος μέχρι αποδείξεως του εναντίου», εκδόσεις Μεταίχμιο.

Σημειώνεται ότι για το έτος 2022 η αρμόδια Επιτροπή αποφάσισε ομόφωνα να μην απονείμει Κρατικό Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου/ης Συγγραφέα έως 35 ετών και τιμητική διάκριση σε λογοτεχνικό περιοδικό.

ΙΙ. ΚΡΑΤΙΚΑ ΒΡΑΒΕΙΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΗΣ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ 2022

Το Κρατικό Βραβείο Μετάφρασης Έργου Ξένης Λογοτεχνίας σε Ελληνική Γλώσσα 2022 απονέμεται στον Γιώργο Κεντρωτή για τη μετάφραση του έργου του Georg Trakl «Άπαντα τα ποιήματα», εκδόσεις Ρώμη.

Το Κρατικό Βραβείο Απόδοσης Έργου της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας στα Νέα Ελληνικά 2022 απονέμεται στον Νικόλαο Π. Μπεζαντάκο για τη μετάφραση του έργου «Ανθολογία της αρχαίας ελληνικής ερωτικής λογοτεχνίας» (Τόμ. Α’ Ποίηση & Τόμ. Β’ Πεζογραφία), εκδόσεις Σύλλογος προς Διάδοσιν Ωφελίμων Βιβλίων.

Το Κρατικό Βραβείο Μετάφρασης Έργου Ελληνικής Γλώσσας σε Ξένη Γλώσσα 2022 απονέμεται εξ ημισείας στον Πάνο Καραγιώργο για τη μετάφραση του έργου «Κωστής Παλαμάς/Ποιητική Ανθολογία», εκδόσεις Φιλύρα, και στον Loïc Marcou για τη μετάφραση του έργου της Διδώς Σωτηρίου «Electra» εκδόσεις H & O éditions.

ΙΙI. ΚΡΑΤΙΚΑ ΒΡΑΒΕΙΑ ΠΑΙΔΙΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ 2022

Το Κρατικό Βραβείο Παιδικού Λογοτεχνικού Βιβλίου 2022 απονέμεται κατά πλειοψηφία στην Αργυρώ Πιπίνη για το έργο με τίτλο «Ζάζα» (εικονογράφηση Πέτρος Μπουλούμπασης), εκδόσεις Καλειδοσκόπιο.

Το Κρατικό Βραβείο Εφηβικού-Νεανικού Λογοτεχνικού Βιβλίου 2022 απονέμεται κατά πλειοψηφία στον Μάνο Κοντολέοντα για το έργο με τίτλο «Η μάσκα του Καπιτάνο», εκδόσεις Πατάκη.

Το Κρατικό Βραβείο Εικονογραφημένου Παιδικού Βιβλίου 2022 απονέμεται κατά πλειοψηφία στην εικονογράφο Πέρσα Ζαχαριά και στη συγγραφέα Μυρτώ Καλοφωλιά για το έργο με τίτλο «Μοναχική υπόθεση», εκδόσεις Καλειδοσκόπιο.

Το Κρατικό Βραβείο Βιβλίου Γνώσεων για παιδιά 2022 απονέμεται κατά πλειοψηφία εξ ημισείας στην Αγγελική Δαρλάση για το έργο με τίτλο «Οι μεγάλοι…. μικροί: οι επιστήμονες» (εικονογράφηση Σοφία Παπαδοπούλου), εκδόσεις Μεταίχμιο, και στη Βάσια Εξάρχου για το έργο με τίτλο «Ο κύκλος των Κυκλάδων» (εικονογράφηση Βάσια Εξάρχου, Δημήτρης Δουράμπεης, Άννυ Δαδούκη), εκδόσεις Κέδρος.

Υπενθυμίζεται η σύνθεση των αρμόδιων Επιτροπών:

Επιτροπή για τα ετήσια Βραβεία Λογοτεχνίας και το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων, το Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Συγγραφέα, το Ειδικό Θεματικό Βραβείο και τα Βραβεία Δοκιμίου – Μαρτυρίας

Άλκηστη Σοφού, αναπληρώτρια καθηγήτρια Νεοελληνικού Ινστιτούτου στο Τμήμα Κλασικών Σπουδών του Πανεπιστημίου της Σορβόνης, πρόεδρος

Σοφία-Λαμπρινή Ντενίση, καθηγήτρια Ιστορίας και Κριτικής της Λογοτεχνίας στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, αντιπρόεδρος

Αναστασία Νάτσινα, επίκουρη καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας στο Τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, μέλος

Δημήτρης Αθηνάκης, συγγραφέας, μέλος

Ηλίας Καφάογλου, συγγραφέας, μέλος

Ανδρέας Μήτσου, συγγραφέας, μέλος

Νίκος Βατόπουλος, κριτικός, μέλος

Κώστας Καραβίδας, κριτικός, μέλος

Λίνα Πανταλέων, κριτικός, μέλος

Επιτροπή για τα Κρατικά Βραβεία Λογοτεχνικής Μετάφρασης

Ιωάννης Τσόλκας, καθηγητής Ιστορίας της Ιταλικής Λογοτεχνίας και Ευρωπαϊκού Πολιτισμού στο Τμήμα Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (Μέλος Δ.Ε.Π. Α.Ε.Ι. γνωστικού αντικειμένου σχετικού με τη φιλολογία), πρόεδρος

Βασίλειος Σαμπατακάκης, αναπληρωτής καθηγητής Νεοελληνικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Lund (Σουηδία), πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Νεοελληνικών Σπουδών, νεοελληνιστής, αντιπρόεδρος

Ρουμπίνη Δημοπούλου, μόνιμη επίκουρη καθηγήτρια Λατινικής Λογοτεχνίας του Μεσαίωνα και Αναγέννησης στον Τομέα Κλασικής Φιλολογίας του Τμήματος Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (Μέλος Δ.Ε.Π. Α.Ε.Ι. γνωστικού αντικειμένου σχετικού με την ελληνική ιστορία, κοινωνία ή πολιτική), μέλος

Δημήτριος Φίλιας, καθηγητής Λογοτεχνικής Μετάφρασης στο Τμήμα Ξένων Γλωσσών, Μετάφρασης & Διερμηνείας του Ιονίου Πανεπιστημίου (μέλος Δ.Ε.Π. Α.Ε.Ι. γνωστικού αντικειμένου σχετικού με τη μετάφραση), μέλος

Μόσχος Μορφακίδης-Φυλακτός, καθηγητής Ελληνικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο της Γρανάδας, διευθυντής του Κέντρου Βυζαντινών, Νεοελληνικών και Κυπριακών Σπουδών, νεοελληνιστής, μέλος

Κωνσταντίνος Καλφόπουλος, κριτικός, μέλος

Κωνσταντίνος Μπούρας, κριτικός, μέλος

Μαρία Κιτροέφ, μεταφράστρια, μέλος

Κλεάνθη-Ισμήνη (Κλαίτη) Σωτηριάδου, μεταφράστρια, μέλος

Επιτροπή για τα Κρατικά Βραβεία Παιδικού Βιβλίου

Μελπομένη (Μένη) Κανατσούλη, καθηγήτρια του Τμήματος Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, πρόεδρος

Τασούλα Τσιλιμένη, καθηγήτρια του Παιδαγωγικού Τμήματος Προσχολικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, συγγραφέας, αντιπρόεδρος

Αναστασία (Σούλα) Οικονομίδου, αναπληρώτρια καθηγήτρια του Τμήματος Επιστημών της Εκπαίδευσης στην Προσχολική Ηλικία του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, μέλος

Ιωάννης Παπαδάτος, αναπληρωτής καθηγητής του Τμήματος Επιστημών της Προσχολικής Αγωγής και του Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού του Πανεπιστημίου Αιγαίου, κριτικός, μέλος

Δημήτριος Πολίτης, αναπληρωτής καθηγητής του Τμήματος Επιστημών της Εκπαίδευσης και της Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία του Πανεπιστημίου Πατρών, μέλος

Ζωή Κοσκινίδου, κριτικός, μέλος

Ευσταθία (Τέτη) Σώλου, εικονογράφος, μέλος

Πρόδρομος (Μάκης) Τσίτας, συγγραφέας, μέλος

Αχιλλέας-Αλέξανδρος Ραζής, εικονογράφος, μέλος

 

(πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ)

Στο Ηρώδειο η «βασίλισσα του βιολιού» Άννε-Ζοφί Μούτερ

Ένα από τα μεγαλύτερα και πιο λαμπερά ονόματα της κλασικής μουσικής παγκοσμίως, η Άννε-Ζοφί Μούτερ, θα βρεθεί για μια μοναδική συναυλία στο Ηρώδειο στις 12 Ιουνίου στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου. Η εμφάνιση της διασημότερης Γερμανίδας βιολονίστριας με τη μυθική καριέρα 40 και πλέον ετών και τα τέσσερα βραβεία Grammy αναμένεται να αποτελέσει σημείο αναφοράς για το φετινό φεστιβαλικό καλοκαίρι.

Μάλιστα, η Άννε-Ζοφί Μούτερ θα βρίσκεται στη σκηνή του ρωμαϊκού ωδείου όλη τη βραδιά παίζοντας τρία κοντσέρτα – φαινόμενο σπάνιο για σολίστ τέτοιου μεγέθους- ενώ θα διευθύνει και τους Mutter’s Virtuosi, σύνολο εγχόρδων που απαρτίζεται από υπότροφους του ιδρύματός της καθώς και άλλους επίλεκτους νέους μουσικούς.

Η λαμπερή διαδρομή της Μούτερ

Κορυφαία μουσικός, μέντορας και οραματίστρια η Άννε-Ζοφί Μούτερ έχει χαρακτηριστεί ως «φαινόμενο» και ως «η αδιαμφισβήτητη βασίλισσα του βιολιού». Η καλλιτεχνική της πορεία ξεκίνησε από την ηλικία των 5 ετών. Η Μούτερ χαρακτηρίστηκε πολύ γρήγορα παιδί-θαύμα και κατάφερε να ξεχωρίσει με την υποστήριξη του περίφημου μαέστρου Χέρμπερτ φον Κάραγιαν. Η αγάπη της για τη μουσική και η απαράμιλλη δεξιοτεχνία της στο βιολί, της προσέφεραν γρήγορα την αναγνώριση των ομοτέχνων της αλλά και του κοινού.

Έχει εμφανιστεί σε όλες τις μεγάλες αίθουσες του κόσμου και παράλληλα με τις συναυλίες της έχει πραγματοποιήσει πολυάριθμες ηχογραφήσεις, με πρώτη αυτή του 1978 σε κοντσέρτα του Μότσαρτ με τη συνοδεία της θρυλικής Φιλαρμονικής του Βερολίνου. Μερικοί από τους πιο σημαντικούς σύγχρονους μουσικούς, ανάμεσα στους οποίους ο Αντρέ Πρεβέν και ο Τζον Ουίλιαμς, έχουν συνθέσει περισσότερα από 30 έργα ειδικά για την Άννε-Ζοφί Μούτερ, που τα έχει παρουσιάσει η ίδια σε παγκόσμιες πρεμιέρες.

Το πολύπλευρο έργο της Μούτερ

Η Άννε-Ζοφί Μούτερ έχει εδώ και δεκαετίες αφήσει το δικό της στίγμα στη μουσική, παράλληλα όμως έχει αναγνωριστεί διεθνώς και για τη συνολική προσφορά της στις τέχνες, τον πολιτισμό και σε θέματα κοινωνικού ενδιαφέροντος. Με τη διοργάνωση συναυλιών, η Μούτερ έχει συμβάλει στη συγκέντρωση μεγάλων ποσών για φιλανθρωπικούς σκοπούς, ιδιαιτέρως για την καταπολέμηση σοβαρών ασθενειών της σύγχρονης εποχής.

Επίσης, η Γερμανίδα βιολονίστρια, πέρα από την προσωπική της πορεία στη μουσική, αντιλαμβάνεται ως μέρος του έργου της τη μεταλαμπάδευση του δικού της οράματος στις νεότερες γενιές. Μια από τις πιο σημαντικές συνεισφορές της στην τέχνη είναι η ίδρυση το 2008 του Ιδρύματος Anne-Sophie Mutter, το οποίο δίνει υποτροφίες σε ταλαντούχους νέους σολίστ εγχόρδων για να εξελίξουν τις σπουδές τους σε υψηλό επίπεδο. Από το ίδρυμα προέρχονται και οι περισσότεροι μουσικοί από τους Βιρτουόζους της Μούτερ, που από το 2011 τη συνοδεύουν στις συναυλίες της.

Τι θα ακούσουμε στο Ηρώδειο

Στο Ηρώδειο, η Άννε-Ζοφί Μούτερ θα παίξει σόλο σε τρία κοντσέρτα Μπαχ, Βιβάλντι και Ζοζέφ Μπολόν ντε Σεν Ζορζ – του πρώτου Ευρωπαίου συνθέτη με αφρικανική καταγωγή, ο οποίος έφερε το προσωνύμιο «Ιππότης του Αγίου Γεωργίου». Ο Μπολόν, που ήταν γιος ενός Γάλλου κτηματία και μιας μαύρης σκλάβας από τη Σενεγάλη, διακρίθηκε για τη δεξιοτεχνία του στο βιολί, αλλά και στη ξιφομαχία και έμεινε γνωστός ως «Βολταίρος της Μουσικής».

Η Άννε-Ζοφί Μούτερ θα ερμηνεύσει επίσης και το αφιερωμένο στην ίδια Νονέτο (έργο μουσικής δωματίου για εννέα όργανα) του Αντρέ Πρεβέν, που υπήρξε σύντροφός της, το οποίο και θα παρουσιαστεί για πρώτη φορά στην Ελλάδα.

Πληροφορίες εισιτηρίων: http://aefestival.gr/plirofories-eisitirion/

Ν.Μπ.

(πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ)

Η ειδική εκλογική άδεια στον ιδιωτικό τομέα

Με απόφαση της υπηρεσιακής υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Πατρίνας Παπαρρηγοπούλου, (ΦΕΚ Β’ 3748- Ιουνίου 2023), καθορίζονται οι λεπτομέρειες για τη χορήγηση ειδικής άδειας μετ’ αποδοχών για την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα κατά τις βουλευτικές εκλογές της 25ης Ιουνίου 2023.

Η απόφαση προβλέπει συγκεκριμένα ότι όλες οι βιομηχανικές, βιοτεχνικές και εμπορικές επιχειρήσεις, εκμεταλλεύσεις και εργασίες του ιδιωτικού τομέα, καθώς και όσοι γενικώς απασχολούν προσωπικό και υπάγονται στον ιδιωτικό τομέα, υποχρεούνται να χορηγήσουν στο προσωπικό τους ειδική άδεια απουσίας με αποδοχές για τη διευκόλυνση άσκησης του εκλογικού τους δικαιώματος, κατά τις εκλογές της 25ης Ιουνίου 2023.

Ο αριθμός των ημερών αδείας που καλύπτει τον απολύτως αναγκαίο χρόνο για τη μετάβαση των εργαζομένων στον τόπο άσκησης του εκλογικού τους δικαιώματος και την επιστροφή τους, καθορίζεται ως εξής:

Α. Για τους μισθωτούς με καθεστώς εξαήμερης εβδομαδιαίας εργασίας:

α) Σε όσους μετακινηθούν σε απόσταση 100-200 χιλιομέτρων, χορηγείται άδεια μίας εργάσιμης ημέρας.

β) Σε όσους μετακινηθούν σε απόσταση 201-400 χιλιομέτρων, χορηγείται άδεια δύο εργάσιμων ημερών.

γ) Σε όσους μετακινηθούν σε απόσταση 401 χιλιομέτρων και άνω, χορηγείται άδεια τριών εργάσιμων ημερών, εφόσον μετακινηθούν οδικώς, με βάση την υπεύθυνη δήλωσή τους.

δ) Σε όσους μετακινηθούν από και προς νησιά για τα οποία δεν υπάρχει οδική πρόσβαση, ο αριθμός των ημερών αδείας, που χορηγείται, θα εξετάζεται κατά περίπτωση, ανάλογα με την απόσταση και τις ειδικές συνθήκες μετακίνησης, χωρίς, ωστόσο, η άδεια στις περιπτώσεις αυτές να υπερβαίνει τις τρεις εργάσιμες ημέρες.

Β. Για τους μισθωτούς με καθεστώς πενθήμερης εβδομαδιαίας εργασίας:

α) Σε όσους μετακινηθούν σε απόσταση 200-400 χιλιομέτρων, χορηγείται άδεια μίας εργάσιμης ημέρας.

β) Σε όσους μετακινηθούν σε απόσταση 401 χιλιομέτρων και άνω, χορηγείται άδεια δύο εργάσιμων ημερών, εφόσον μετακινηθούν οδικώς, με βάση υπεύθυνη δήλωσή τους.

γ) Σε όσους μετακινηθούν από και προς νησιά για τα οποία δεν υπάρχει οδική πρόσβαση, ο αριθμός των ημερών αδείας, που χορηγείται, θα εξετάζεται κατά περίπτωση, ανάλογα με την απόσταση και τις ειδικές συνθήκες μετακίνησης, χωρίς, ωστόσο, η άδεια στις περιπτώσεις αυτές να υπερβαίνει τις τρεις εργάσιμες ημέρες.

* Για όσους εκ των μισθωτών, η Κυριακή 25 Ιουνίου 2023, ημέρα διεξαγωγής της ψηφοφορίας, είναι εργάσιμη ημέρα, θεωρείται ως ημέρα ειδικής άδειας απουσίας με αποδοχές, πέραν αυτών που προαναφέρθηκαν.

Τέλος, σημειώνεται ότι η ειδική άδεια άσκησης εκλογικού δικαιώματος δεν συμψηφίζεται με την ετήσια άδεια μετ΄ αποδοχών.

Γ.Μπ.

(πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ)

«Μόνιμη ευρωπαϊκή ασπίδα αλληλεγγύης» για την Ελλάδα, η συμφωνία για το μεταναστευτικό

«Η ιστορική συμφωνία» για το μεταναστευτικό και το άσυλο που επιτεύχθηκε την Πέμπτη μεταξύ των “27” σημαίνει για την Ελλάδα μια «μόνιμη ευρωπαϊκή ασπίδα αλληλεγγύης, προστασίας και αρωγής στη διαχείριση του μεταναστευτικού», δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την προώθηση του Ευρωπαϊκού Τρόπου Ζωής Μαργαρίτης Σχοινάς, ο οποίος αμέσως μετά την ανακοίνωση της συμφωνίας δέχθηκε τα εύσημα της προέδρου της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για τη «σκληρή δουλειά» πολλών χρόνων.

«Για την Ελλάδα, σημαίνει ότι για πρώτη φορά θα έχουμε μια μόνιμη, έννομη, ευρωπαϊκή ασπίδα αλληλεγγύης, προστασίας και αρωγής στη διαχείριση του μεταναστευτικού, αντί του μοντέλου ad hoc διαχείρισης κρίσεων όπως τις ζήσαμε στον Έβρο, στο Αιγαίο και τη ντροπή της Μόριας. Τα υπερσύγχρονα – και πλήρως χρηματοδοτημένα από την ΕΕ – κέντρα σε Σάμο, Κω και Λέρο και προσεχώς σε Λέσβο και Χίο δίνουν τον τόνο του εξευρωπαϊσμού όλων των σχετικών διαδικασιών που θα φέρουν οι αλλαγές που συνεπάγεται το Σύμφωνο», είπε αναφερόμενος στη χώρα μας.

Για την Ευρώπη, πρόσθεσε ο κ. Σχοινάς, η χθεσινή συμφωνία που επιτυγχάνεται ένα χρόνο πριν τις ευρωεκλογές, αποτελεί πλήγμα για τους λαϊκιστές που ήθελαν το μεταναστευτικό ως πάγιο πρόβλημα της ΕΕ, όχι ως ευκαιρία λύσης. «Αποδείξαμε ότι οι λύσεις μας είναι πιο ισχυρές από τις κραυγές τους. Οι Ευρωπαίοι θα ψηφίσουν με τη βεβαιότητα ότι όπως και στη πανδημία, έτσι και στο μεταναστευτικό, υπάρχουν λύσεις και είναι αποτελεσματικές μόνον όταν είναι συλλογικές».

Αναφερόμενος στην αρχή της προσπάθειας, τον Σεπτέμβριο του 2020, είπε ότι «όταν παρουσιάσαμε την πρότασή μας για ένα νέο ευρωπαϊκό Σύμφωνο Μετανάστευσης και Ασύλου και παρά τις αποτυχίες των περασμένων ετών, ήμασταν σίγουροι ότι η Ευρώπη ήταν εφικτό να αποκτήσει μια: ενιαία, συνεκτική και ολιστική πολιτική για το μεταναστευτικό που θα βασίζεται στο τρίπτυχο:

– συμφωνίες με τρίτες χώρες προέλευσης και διέλευσης

– ισχυρά εξωτερικά σύνορα, ισχυρή Frontex, κοινές ευρωπαϊκές διαδικασίες ελέγχου

– αλληλεγγύη και δίκαιος επιμερισμός των βαρών από όλους τους εταίρους

Αυτός η μεγάλος στόχος δεκαετιών επιτεύχθηκε χθες με την ιστορική συμφωνία των “27” γύρω από τα βασικά στοιχεία των προτάσεών μας: “Τις κοινές διαδικασίες διαχείρισης και διαδικασιών ασύλου με το σωστό μείγμα υποχρεώσεων και αλληλεγγύης”. Η χθεσινοβραδινή συμφωνία των εταίρων συμπληρώνει την πρόοδο σε προηγούμενες πτυχές του Συμφώνου και ανοίγει τον δρόμο για τη τελική υιοθέτηση του πακέτου από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο».

Ολοκληρώνοντας τη δήλωσή του, ο αντιπρόεδρος χαρακτήρισε τη συμφωνία «ένα καθοριστικής σημασίας επίτευγμα, προϊόν σκληρής δουλειάς, εξαντλητικής διαβούλευσης και σύνθετης διαπραγμάτευσης. Αναμφίβολα μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες της Επιτροπής Φον ντερ Λάιεν».

Εξαιρετικής ποιότητας τα ύδατα κολύμβησης στην Ελλάδα, σύμφωνα με την ΕΕ

Το 95% των υδάτων κολύμβησης στην Ελλάδα, την Κύπρο, την Αυστρία και την Κροατία πληρούσαν το «άριστο» ποιοτικό πρότυπο το 2022, σύμφωνα με την τελευταία ετήσια έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τα ύδατα κολύμβησης που δημοσιεύτηκε σήμερα. Επιπλέον, στη Μάλτα, τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, τη Σλοβενία και το Λουξεμβούργο όλα τα αξιολογηθέντα ύδατα κολύμβησης πληρούσαν τουλάχιστον το ελάχιστο πρότυπο επαρκούς ποιότητας το 2022.

Ειδικότερα, η Κομισιόν επισημαίνει ότι η πλειονότητα των περιοχών υδάτων κολύμβησης στην Ευρώπη πληρούσε τα πιο αυστηρά πρότυπα «εξαιρετικής» ποιότητας του νερού της Ευρωπαϊκής Ένωσης το 2022, σύμφωνα με την τελευταία ετήσια έκθεση για τα ύδατα κολύμβησης. Η αξιολόγηση, που έγινε από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος (ΕΟΠ) σε συνεργασία με την Επιτροπή, υπογραμμίζει πού μπορούν οι κολυμβητές να βρουν τις πιο καθαρές τοποθεσίες κολύμβησης στην Ευρώπη αυτό το καλοκαίρι.

Η ποιότητα του νερού στις παράκτιες τοποθεσίες, που αποτελούν τα δύο τρίτα των συνολικών σημείων κολύμβησης, είναι γενικά καλύτερη από εκείνη των χερσαίων ποταμών και λιμνών. Το 2022, το 88,9% των παράκτιων περιοχών κολύμβησης της ΕΕ χαρακτηρίστηκαν ως άριστης ποιότητας σε σύγκριση με το 79,3% των χερσαίων περιοχών.

Από την υιοθέτηση της οδηγίας για τα ύδατα κολύμβησης το 2006, το μερίδιο των «εξαιρετικών» τοποθεσιών έχει αυξηθεί και έχει σταθεροποιηθεί τα τελευταία χρόνια, μεταξύ 85-89% για τα παράκτια και 77-81% για τα εσωτερικά ύδατα κολύμβησης. Το 2022 αντιπροσώπευε το 85,7% όλων των υδάτων κολύμβησης στην ΕΕ. Τα ελάχιστα πρότυπα ποιότητας του νερού πληρούνταν στο 95,9% όλων των υδάτων κολύμβησης στην ΕΕ.

Το μερίδιο των υδάτων κολύμβησης με κακή ποιότητα νερού μειώθηκε την τελευταία δεκαετία και είναι σταθερό από το 2015. Το 2022, τα ύδατα κολύμβησης με κακή ποιότητα νερού αποτελούσαν μόνο το 1,5% του συνόλου των υδάτων κολύμβησης στην ΕΕ. Αυτό δείχνει ότι ο κίνδυνος για την υγεία από το κολύμπι στα νερά κολύμβησης μειώνεται αργά στην Ευρώπη.

Η ποιότητα των υδάτων κολύμβησης στα παράκτια ύδατα είναι γενικά καλύτερη σε σύγκριση με τα εσωτερικά ύδατα, λόγω της συχνότερης ανανέωσης και της υψηλότερης ικανότητας αυτοκαθαρισμού των ανοιχτών παράκτιων υδάτων. Επιπλέον, πολλά εσωτερικά ύδατα κολύμβησης της κεντρικής Ευρώπης βρίσκονται σε σχετικά μικρές λίμνες, καθώς και σε ποτάμια με χαμηλή ροή. Σε σύγκριση με τις παράκτιες περιοχές, αυτά τα εσωτερικά ύδατα είναι πιο επιρρεπή στη βραχυπρόθεσμη ρύπανση που προκαλείται από έντονες καλοκαιρινές βροχές ή ξηρασίες, ειδικά το καλοκαίρι.

Περισσότερα από 1.800 σημεία-ευρωπαϊκά ύδατα κολύμβησης ή το 8% βρίσκονται σε πόλεις άνω των 100.000 κατοίκων, κυρίως στην Ελλάδα, τη Γαλλία, την Ιταλία και την Ισπανία. Διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην ποιότητα ζωής στις πόλεις και έχουν οικοσυστημικά οφέλη.

Η αξιολόγηση για τη σημερινή έκθεση βασίζεται στην παρακολούθηση 21.973 περιοχών κολύμβησης σε όλη την Ευρώπη που αναφέρθηκαν στον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο για την περίοδο 2022. Αυτό περιλαμβάνει τοποθεσίες σε όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ, την Αλβανία και την Ελβετία. Αυτά πρέπει να παρακολουθούνται για τέσσερις διαδοχικές κολυμβητικές περιόδους πριν θεωρηθούν είτε «άριστης», «καλής», «επαρκούς» ή «κακής».

Στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής πράσινης συμφωνίας και του σχεδίου δράσης για τη μηδενική ρύπανση, η Επιτροπή αξιολογεί επί του παρόντος εάν η Οδηγία για τα ύδατα κολύμβησης εξακολουθεί να είναι κατάλληλη για την προστασία της δημόσιας υγείας και τη βελτίωση της ποιότητας των υδάτων ή εάν υπάρχει ανάγκη βελτίωσης της υφιστάμενους κανόνες και προτείνει σχετικές ενημερώσεις, συμπεριλαμβανομένων νέων παραμέτρων.

Η οδηγία για τα ύδατα κολύμβησης είναι ένα από τα πολλά νομοθετήματα της ΕΕ που προστατεύουν το νερό. Συμπληρώνεται από την Οδηγία πλαίσιο για τα ύδατα, την Οδηγία για τα πρότυπα ποιότητας του περιβάλλοντος, την Οδηγία για τα υπόγεια ύδατα, την Οδηγία πλαίσιο για τη θαλάσσια στρατηγική και την Οδηγία για την επεξεργασία των αστικών λυμάτων.

Γαλλία: 75 μεγάλες εταιρίες τροφίμων δεσμεύθηκαν να μειώσουν τις τιμές τους

Ο υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας Μπρουνό Λεμέρ δήλωσε σήμερα πως 75 μεγάλες βιομηχανίες τροφίμων δεσμεύθηκαν να μειώσουν τις τιμές σε εκατοντάδες προϊόντα από τον ερχόμενο μήνα, και πρόσθεσε πως θα βρεθούν αντιμέτωπες με οικονομικές κυρώσεις αν δεν τηρήσουν την υπόσχεσή τους.

«Λέω στους Γάλλους πως, ήδη από τον Ιούλιο, οι τιμές ορισμένων προϊόντων θα πέσουν. Και θα υπάρξουν έλεγχοι και θα υπάρξουν κυρώσεις για εκείνους που δεν συμμορφώνονται με τους κανόνες», δήλωσε ο Λεμέρ στο τηλεοπτικό δίκτυο BFM TV, αναφέροντας τα ζυμαρικά, τα πουλερικά και τα έλαια ως ορισμένα από τα προϊόντα οι τιμές των οποίων θα μειωθούν.

Έκανε την ανακοίνωση μία ημέρα αφότου συναντήθηκε με 75 εταιρίες που παράγουν και πωλούν το 80% των τροφίμων που καταναλώνουν οι Γάλλοι. «Θα έχω τον κατάλογο αυτών των εκατοντάδων προϊόντων την ερχόμενη εβδομάδα», πρόσθεσε ο Λεμέρ, προειδοποιώντας πως αν ορισμένες εταιρίες τροφίμων δεν τηρήσουν την υπόσχεσή τους, θα «αποκαλύψει τις επωνυμίες τους δημόσια».

«Σε έναν ορισμένο αριθμό προϊόντων όπου οι τιμές χονδρικής έχουν πέσει, οι τιμές (λιανικής) θα πρέπει επίσης να πέσουν, κατά 2, 3, 5 ή ίσως ακόμη και 10%», είπε.

Ο πληθωρισμός στη Γαλλία μειώθηκε περισσότερο από ό,τι αναμενόταν τον Μάιο στο χαμηλότερο επίπεδό του μέσα σε έναν χρόνο, στο 6%, καθώς οι αυξήσεις στις τιμές της ενέργειας και των τροφίμων μετριάστηκαν. Όμως οι τιμές των τροφίμων εξακολουθούσαν να είναι αυξημένες κατά 14% τον περασμένο μήνα έναντι αύξησης ρεκόρ 16% τον Μάρτιο.

Ο Λεμέρ κάλεσε τους εμπόρους λιανικής πώλησης και τους βιομήχανους τροφίμων να μειώσουν τις τιμές τους ώστε να βοηθήσουν τα γαλλικά νοικοκυριά να αντεπεξέλθουν στην πολύμηνη κρίση του κόστους διαβίωσης.

Ο Λεμέρ είπε επίσης πως το υπουργείο Οικονομικών επεξεργάζεται σχέδιο για να κλείσει ένα φορολογικό ‘παραθυράκι’ από το οποίο επωφελούνται πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης όπως το AirBnB.

Πολλές μεγάλες γαλλικές πόλεις αντιμετωπίζουν ελλείψεις στέγης και τα ενοικιαζόμενα στους τουρίστες διαμερίσματα σε πλατφόρμες όπως το AirBnB κατηγορούνται συχνά ότι μειώνουν την προσφορά καταλυμάτων.

Βουλευτές από διάφορα κόμματα της γαλλικής Εθνοσυνέλευσης ζήτησαν τον περασμένο μήνα πιο αυστηρούς ρυθμιστικούς κανόνες για τις μισθώσεις αυτές ώστε να μπει ένα τέλος στην πιο ευνοϊκή φορολογική μεταχείρισή τους σε σχέση με τις μακροχρόνιες μισθώσεις.

«Δυσκολεύτηκα μέχρι να καταλάβω πόσο ευνοϊκή είναι η φορολογική μεταχείριση για το AirBnB. Θα αλλάξουμε τους φορολογικούς κανόνες και θα κάνω προτάσεις», είπε ο Λεμέρ στο BFM TV.

«Όταν τα ακούσια κέρδη είναι τόσο μεγάλα και ο φόρος τόσο ευνοϊκός, δεν υπάρχει λόγος να διατηρούμε μια φορολογική μεταχείριση που οδηγεί σε υπερβολές», πρόσθεσε.

Περίπου το 20% των ανθρώπων στην ευρύτερη περιοχή του Παρισιού που δεν νοικιάζουν ήδη το σπίτι τους ή μέρος του στο AirBnB σχεδιάζουν να το κάνουν στη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων που θα διεξαχθούν την επόμενη χρονιά στη γαλλική πρωτεύουσα, σύμφωνα με έρευνα στην πλατφόρμα που της ανατέθηκε από το ινστιτούτο δημοσκοπήσεων Ifop.

H AirBnB, που είναι εταιρικός χορηγός των Αγώνων, αρνήθηκε να σχολιάσει τις δηλώσεις του Λεμέρ.