Ο τρίτος πιο ισχυρός αξιωματούχος της Κίνας δεν παρευρέθηκε στην τελετή λήξης της ετήσιας συνόδου της κινεζικής νομοθετικής συνέλευσης την Τρίτη, διαταράσσοντας μια παράδοση δεκαετιών και τροφοδοτώντας εικασίες για πιθανές εσωτερικές διαμάχες στους ανώτατους κύκλους του Κομμουνιστικού Κόμματος Κίνας (ΚΚΚ).
Ο Ζάο Λετζί, επικεφαλής της Εθνικής Λαϊκής Συνέλευσης (NPC), ενός θεσμού που λειτουργεί ως σφραγίδα έγκρισης των αποφάσεων του Κόμματος, αναμενόταν να προεδρεύσει στην τελετή λήξης το απόγευμα της Τρίτης.
Αντ’ αυτού, την ευθύνη ανέλαβε ο αντιπρόεδρος του NPC, Λι Χονγκζόνγκ.
«Ο πρόεδρος Ζάο Λετζί ζήτησε αναρρωτική άδεια από τη συνεδρίαση λόγω λοίμωξης του αναπνευστικού», ανακοίνωσε ο Λι κατά τη διάρκεια της συνόδου των «Δύο Συνεδριάσεων», στην οποία συμμετείχαν κορυφαία στελέχη της Κίνας, συμπεριλαμβανομένου του ηγέτη του ΚΚΚ, Σι Τζινπίνγκ.
Η σπάνια αποκάλυψη για την υγεία ενός τόσο υψηλόβαθμου αξιωματούχου έγινε σε μια περίοδο που η Κίνα αντιμετωπίζει αύξηση των αναπνευστικών λοιμώξεων, με κατοίκους και ειδικούς να υποστηρίζουν ότι η κατάσταση είναι πιο σοβαρή από ό,τι αναφέρουν οι υγειονομικές αρχές.
Ωστόσο, η ανακοίνωση αυτή παραβιάζει τη μακροχρόνια πρακτική του Κόμματος να κρατά τις πληροφορίες για την υγεία των ηγετών του αυστηρά απόρρητες.
Ερωτήματα για την απουσία του Ζάο
Η απουσία του Ζάο έχει προκαλέσει έντονο ενδιαφέρον, καθώς είναι το τρίτο πιο ισχυρό μέλος της Μόνιμης Επιτροπής του Πολιτικού Γραφείου, μιας ομάδας επτά κορυφαίων στελεχών που κυβερνούν την Κίνα.
Ορισμένα μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι είναι η πρώτη φορά εδώ και δεκαετίες που η ετήσια τελετή λήξης του NPC πραγματοποιείται χωρίς την πλήρη παρουσία της Μόνιμης Επιτροπής.
Η τελευταία δημόσια εμφάνιση του Ζάο καταγράφηκε στις 8 Μαρτίου, όταν παρουσίασε την ετήσια έκθεση εργασιών του NPC στο Πεκίνο. Έκτοτε, απουσίασε από τουλάχιστον δύο προγραμματισμένες συνεδριάσεις, συμπεριλαμβανομένης της τελετής λήξης της Πολιτικής Συμβουλευτικής Διάσκεψης του Κινεζικού Λαού (CPPCC) και μιας συνεδρίασης του προεδρείου του NPC στις 10 Μαρτίου.
Κρατικά μέσα ενημέρωσης, όπως το Xinhua, δημοσίευσαν φωτογραφίες και ρεπορτάζ από αυτές τις συνεδριάσεις, αλλά χωρίς καμία εξήγηση για την απουσία του Ζάο.
Αν και δεν είναι ασυνήθιστο για ανώτερους αξιωματούχους να εξαφανίζονται από τη δημόσια σφαίρα για μεγάλα διαστήματα, η απουσία από σημαντικές πολιτικές εκδηλώσεις, όπως οι εναρκτήριες και ληξιακές συνεδριάσεις του NPC, είναι εξαιρετικά σπάνια.
Η τελευταία φορά που μέλος της Μόνιμης Επιτροπής του Πολιτικού Γραφείου έχασε σημαντική ολομέλεια του NPC ήταν το 2006, όταν ο τότε Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης Χουάνγκ Τζου δεν παρέστη σε καμία από τις συνεδριάσεις των «Δύο Συνεδριάσεων» λόγω νοσηλείας. Τα κρατικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν τον θάνατό του τον επόμενο χρόνο, χωρίς όμως να αποκαλύψουν την αιτία.
Εσωτερικές διαμάχες στο ΚΚΚ;
Η απουσία του Ζάο έχει προκαλέσει έντονες διαδικτυακές συζητήσεις σχετικά με τις ισορροπίες εξουσίας στα ανώτερα κλιμάκια του ΚΚΚ.
«Είναι εξαιρετικά ασυνήθιστο το γεγονός ότι ο Ζάο Λετζί δεν παρέστη στην τελετή λήξης της CPPCC», έγραψε ο ανεξάρτητος αναλυτής Κάι Σενκούν στην πλατφόρμα Χ την Τρίτη.
«Τώρα, απουσιάζει ανοιχτά και από την τελετή λήξης των “Δύο Συνεδριάσεων”. Μήπως αυτό σημαίνει ότι ο εσωτερικός αγώνας έχει κλιμακωθεί σε επίπεδο ζωής ή θανάτου;»
Τα τελευταία χρόνια, αρκετοί ανώτεροι αξιωματούχοι και στρατιωτικοί διοικητές έχουν απομακρυνθεί μετά από ανεξήγητες εξαφανίσεις.
Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα ήταν ο πρώην Υπουργός Εξωτερικών Κιν Γκανγκ, ο οποίος θεωρείτο προστατευόμενος του Σι Τζινπίνγκ. Όταν δεν παρευρέθηκε σε συνάντηση των Υπουργών Εξωτερικών της Ένωσης Κρατών της Νοτιοανατολικής Ασίας (ASEAN) στην Ινδονησία τον Ιούλιο του 2023, το Υπουργείο Εξωτερικών απέδωσε την απουσία του σε «λόγους υγείας». Λίγες εβδομάδες αργότερα, το Πεκίνο ανακοίνωσε την αποπομπή του χωρίς καμία εξήγηση, και από τότε δεν έχει εμφανιστεί ξανά δημοσίως.
Πριν από την ανάληψη της προεδρίας της Μόνιμης Επιτροπής του NPC το 2023, ο Ζάο διετέλεσε για πέντε χρόνια επικεφαλής της Κεντρικής Επιτροπής Πειθαρχικού Ελέγχου, του βασικού οργάνου πίσω από την αντικατάσταση δεκάδων αξιωματούχων μέσω της εκστρατείας «κατά της διαφθοράς» που προώθησε ο Σι Τζινπίνγκ.
Επιπλέον, ηγήθηκε του Τμήματος Οργάνωσης του ΚΚΚ, το οποίο είναι υπεύθυνο για τον διορισμό ανώτατων στελεχών, προωθώντας πολλούς συμμάχους του Σι, σύμφωνα με το Ινστιτούτο Brookings.
Η απουσία του Ζάο, σε συνδυασμό με την πρόσφατη τάση εξαφάνισης και αποπομπής υψηλόβαθμων στελεχών, τροφοδοτεί τις υποψίες για κλιμακούμενες εσωτερικές συγκρούσεις στους κόλπους της κινεζικής ηγεσίας.
