Σάββατο, 05 Ιούλ, 2025

Οι κάτοικοι των Λειψών παίρνουν και αυτοί «το νερό στα χέρια τους»

Στο πλαίσιο της παγκόσμιας πρωτοβουλίας «Το νερό είναι στα χέρια μας» που υλοποιούν στην Ελλάδα το Finish και η ομάδα δράσης Global Water Partnership – Mediterranean (GWP-Med), με την ενεργή στήριξη του Δήμου Λειψών, εξόπλισαν όλα τα νοικοκυριά του νησιού με ειδικά φίλτρα εξοικονόμησης νερού, δείχνοντας τον σωστό τρόπο χρήσης των συσκευών και βοηθώντας στην τοποθέτησή τους.

Παράλληλα, έπειτα από ενέργειες του Δήμου για την αγορά ψηφιακού εντοπιστή βλαβών στο δίκτυο ύδρευσης, μηδενίζονται οι διαρροές νερού καθώς πλέον εντοπίζεται και αποκαθίσταται κάθε πρόβλημα που θα οδηγούσε σε σπατάλη πόρων. Για το επόμενο διάστημα θα δρομολογηθεί η προμήθεια και εγκατάσταση αυτόματου συστήματος χλωρίωσης και θα γίνει αναβάθμιση της μονάδας αφαλάτωσης ύστερα από μελέτη και αίτημα του Δήμου στη Γενική Γραμματεία Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής. Στόχος είναι ο πλήρης έλεγχος της ποιότητας του νερού, αλλά και η ενίσχυση της ημερήσιας παραγωγής κατά 15%, ώστε να προβλεφθεί η αυξανόμενη τουριστική κίνηση με 24ωρη αδιάκοπη παροχή νερού.

«Το αποτέλεσμα των ενεργειών που ήδη υλοποιούνται εντυπωσιάζει. Μόνο για τον Ιούνιο του 2023 δαπανήθηκαν 4.000 κυβικά νερού λιγότερα σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του 2022, οδηγώντας σε μια εντυπωσιακή μείωση κατανάλωσης νερού της τάξης του 32%», δήλωσε ο Δήμαρχος Λειψών Φώτης Μάγγος και πρόσθεσε πως «η αποδοχή των τουριστών στο βιώσιμο κάλεσμα μας είναι μεγάλη και οι κρατήσεις για τους Λειψούς έχουν ανοδική πορεία με την πληρότητα στο νησί της Καλυψούς να εκτιμάται πως θα “αγγίξει” το 95% για τον Ιούλιο και τον Αύγουστο. Μέσα από τις παρεμβάσεις μας, θα διατίθεται στο μέλλον επαρκές πόσιμο νερό με πολύ καλύτερη ποιότητα τόσο για τους κατοίκους όσο και για τους επισκέπτες μας.

Η oρθή διαχείριση των υδάτινων πόρων που παράγονται μέσω αφαλάτωσης έφερε τους Λειψούς ένα βήμα κοντύτερα στον βιώσιμο τουρισμό.

Το νησί των Δωδεκανήσων είναι το 4ο στη σειρά που συμμετέχει στο πρόγραμμα εξοικονόμησης νερού, μετά από τον Άγιο Ευστράτιο, τις Οινούσσες και τα Ψαρά που είχαν δεχτεί την επίσκεψη του GWP-Med και του Finish τις περασμένες χρονιές.

 

Σύμβαση 717 ΕΡΓΟΣΕ: Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία καλεί τα πρώτα μη πολιτικά πρόσωπα για κατάθεση

Περισσότεροι από 25 εμπλεκόμενοι με τη σύμβαση 717 της ΕΡΓΟΣΕ για τη σηματοδότηση και τηλεδιοίκηση στο σιδηροδρομικό δίκτυο, καλούνται ως ύποπτοι σε κατάθεση από το ελληνικό γραφείο της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας (EPPO), η οποία πριν λίγες ημέρες διαβίβασε στη Βουλή τη δικογραφία, προκειμένου να κρίνει αν θα αναζητηθούν ενδεχόμενες ποινικές ευθύνες των πρώην υπουργών Μεταφορών Χρήστου Σπίρτζη και Κώστα Αχ. Καραμανλή.

Τα μη πολιτικά πρόσωπα που καλούνται σε ανωμοτί κατάθεση από τους εισαγγελείς της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας σχετίζονται τόσο με την σύμβαση που ερευνάται όσο και με την επί σειρά ετών μη υλοποίηση της, σύμφωνα με πληροφορίες.

Στο πλαίσιο αυτό, φαίνεται πως κλήσεις έχουν λάβει μέλη της διαχειριστικής αρχής του υπουργείου Μεταφορών, ενώ το ερευνώμενο αδίκημα είναι είναι η απάτη σε βάρος των ταμείων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και του ελληνικού Δημοσίου, καθώς το έργο ήταν από κοινού χρηματοδοτούμενο.

Η επίμαχη σύμβαση ήρθε στην επικαιρότητα μετά το τραγικό δυστύχημα στα Τέμπη, ωστόσο η έρευνα της EPPO είχε ξεκινήσει πολλούς μήνες πριν την σύγκρουση των δύο τρένων που κόστισαν 57 ζωές για τον έλεγχο καταγγελιών ως προς τη διαχείριση των κονδυλίων της Ένωσης.

Τα πρόσωπα που καλούνται σε αυτό το στάδιο με την ιδιότητα του υπόπτου, μπορούν με βάση το νόμο να λάβουν γνώση των στοιχείων της ογκωδέστατης δικογραφίας που έχει σχηματιστεί από το ελληνικό γραφείο της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας και με τους δικηγόρους τους να συντάξουν υπομνήματα με τις θέσεις τους, τα οποία θα αξιολογηθούν στο τέλος της διαδικασίας από τους εισαγγελικούς λειτουργούς.

Οι ΗΠΑ καταγγέλλουν επικίνδυνες κινήσεις ρωσικών αεροσκαφών κατά αμερικανικών μη επανδρωμένων

Ρωσικά στρατιωτικά αεροσκάφη παρενόχλησαν χθες Πέμπτη αμερικανικά τηλεκατευθυνόμενα μη επανδρωμένα αεροσκάφη που συμμετείχαν σε επιχειρήσεις εναντίον της τζιχαντιστικής οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος στη Συρία, ανακοίνωσε το Πεντάγωνο, σύμφωνα με το οποίο επρόκειτο για το δεύτερο συμβάν αυτής της φύσης μέσα σε λιγότερες από 24 ώρες.

«Τα [ρωσικά] στρατιωτικά αεροσκάφη επέδειξαν επικίνδυνη και μη επαγγελματική συμπεριφορά», ανέφερε ο υποπτέραρχος Αλέξις Γκρίνκεουιτς της αμερικανικής Πολεμικής Αεροπορίας.

Ρωσικά μαχητικά «έριξαν φωτοβολίδες μπροστά στα drones και πέταξαν επικίνδυνα κοντά, θέτοντας σε κίνδυνο την ασφάλεια όλων των εμπλεκομένων» αεροσκαφών, ανέφερε ο Αμερικανός ανώτερος αξιωματικός.

Μια ημέρα νωρίτερα, πάντα σύμφωνα με τον υποπτέραρχο, ρωσικά μαχητικά επίσης πέταξαν φωτοβολίδες στην πορεία αμερικανικών MQ-9, ενώ Ρώσος χειριστής ενεργοποίησε τη μετάκαυση των κινητήρων του μπροστά σε ένα από τα UAV (Unmanned Aerial Vehicle).

Νωρίτερα φέτος, οι ΗΠΑ κατήγγειλαν ότι ρωσικό μαχητικό συγκρούστηκε εσκεμμένα με τον κινητήρα αμερικανικού UAV πάνω από τη Μαύρη Θάλασσα, προκαλώντας την πτώση του. Η Μόσχα αποποιήθηκε κάθε ευθύνη.

Κυρώσεις στο Κόσοβο για τις συνεχιζόμενες εντάσεις και διώξεις των Σέρβων κατοίκων

Η Γερμανία αποφάσισε να διακόψει προσωρινά τη συνεργασία με το Κόσοβο σε κάποιους τομείς εκτιμώντας ότι η κυβέρνηση του ‘Αλμπιν Κούρτι δε λαμβάνει μέτρα για την αποκλιμάκωση της έντασης στον βορρά του Κοσόβου.

Όπως διευκρινίστηκε από την γερμανική πρεσβεία στην Πρίστινα, οι κυρώσεις αφορούν τη διακοπή της διακυβερνητικής συνεργασίας, την αναστολή των προγραμμάτων εταιρικής σχέσης για το κλίμα και τη μη παροχή εξοπλισμού στις δυνάμεις ασφαλείας του Κοσόβου. Οι κυρώσεις αυτές θα ισχύσουν μέχρι να διαπιστωθεί ότι γίνονται προσπάθειες από την κυβέρνηση του Κοσόβου για να ξεπεραστεί η κρίση.

Σημειώνεται ότι ανάλογα μέτρα εφαρμόζει από την 1η Ιουλίου και η ΕΕ αναστέλλοντας της επιδοτήσεις από το πρόγραμμα IPA και τις χρηματοδοτήσεις έργων υποδομής από τη βοήθεια που προβλέπεται για τα δυτικά Βαλκάνια.

Εν τω μεταξύ ο πρόεδρος της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς δήλωσε σήμερα σε συνέντευξη Τύπου ότι θα καταθέσει αίτημα για έκτακτη σύγκλιση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ όπου θα ζητήσει να ληφθούν μέτρα για την προστασία των Σέρβων στο Κόσοβο.

Ο Βούτσιτς ανέφερε ότι θα ζητήσει και συνάντηση με τον ΓΓ του ΝΑΤΟ ώστε να ενημερωθεί για τις κινήσεις που θα κάνει η KFOR για να σταματήσει – όπως είπε χαρακτηριστικά – το «σιωπηρό πογκρόμ» του σερβικού πληθυσμού. Ο πρόεδρος της Σερβίας υποστήριξε ότι η κυβέρνηση του ‘Αλμπιν Κούρτι υλοποιεί σχέδιο εθνικής εκκαθάρισης με την επιβολή καθεστώτος τρόμου στις περιοχές όπου ο σερβικός πληθυσμός αποτελεί πλειοψηφία.

NATO: Σουηδία και Ουκρανία τα δύο βασικά θέματα της επικείμενης Συνόδου

Οι υπουργοί Άμυνας και άλλοι αξιωματούχοι από τα 31 κράτη του Οργανισμού Βορειοατλαντικού Συμφώνου (ΝΑΤΟ) πρόκειται να συγκεντρωθούν στις 11 και 12 Ιουλίου στο Βίλνιους της Λιθουανίας, για μια συνάντηση που θα μπορούσε να καθορίσει τον επόμενο αιώνα της 75χρονης συμμαχίας.

Στην ατζέντα της συνάντησης βρίσκονται το πρώτο επικαιροποιημένο σχέδιο μάχης του ΝΑΤΟ από την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης, μια συζήτηση σχετικά με τα επίπεδα χρηματοδότησης των μελών, η προτεινόμενη είσοδος της Σουηδίας και διευκρινίσεις σχετικά με τις «οδούς» ένταξης της Ουκρανίας, η οποία θα αντλεί υποστήριξη από μεμονωμένα κράτη-μέλη, αλλά όχι από την ίδια τη συμμαχία, στον πόλεμο κατά της ρωσικής εισβολής.

Και ενώ κανείς από την ουκρανική κυβέρνηση δεν έχει προσκληθεί επίσημα να παραστεί, «η Ουκρανία θα είναι το πιο σημαντικό θέμα στην ατζέντα της συνόδου κορυφής την επόμενη εβδομάδα», δήλωσε ο Σον Μόναχαν, επισκέπτης ερευνητής για την Ευρώπη, τη Ρωσία και την Ευρασία στο Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών (CSIS).

Πυροσβέστες της Κρατικής Υπηρεσίας Εκτάκτων Αναγκών της Ουκρανίας σβήνουν τη φωτιά σε σπίτι που καταστράφηκε από ρωσικό βομβαρδισμό σε κατοικημένη συνοικία στη Χερσώνα. Ουκρανία, 1η Ιουλίου 2023. (Evgeniy Maloletka/AP Photo)

Ο κ. Μόναχαν έκανε το σχόλιο αυτό κατά τη διάρκεια μιας 90λεπτης «εικονικής συζήτησης» για την άμυνα και την αποτροπή του ΝΑΤΟ στις 6 Ιουλίου στην Ουάσιγκτον.

«Το νόημα όλων αυτών είναι – η ενίσχυση της άμυνας και της αποτροπής του ΝΑΤΟ βοηθά την Ουκρανία και τους συμμάχους του ΝΑΤΟ», είπε, σημειώνοντας ότι η εκκρεμής ΝΑΤΟϊκή κατάσταση της Ουκρανίας «επιτρέπει στους συμμάχους του ΝΑΤΟ να βοηθήσουν την Ουκρανία, να παράσχουν στρατιωτική βοήθεια κατά κάποιο τρόπο χωρίς το φόβο αντιποίνων, οπότε μια ισχυρή άμυνα προς το συμφέρον του ΝΑΤΟ είναι προς το συμφέρον της Ουκρανίας» και το αντίστροφο.

Μεγάλο μέρος της παρουσίασης επικεντρώθηκε στο αναθεωρημένο σχέδιο μάχης του ΝΑΤΟ, την πρώτη επικαιροποίησή του από τη δεκαετία του 1980, και στην παρουσίαση από το CSIS μιας νέας έκθεσης με τίτλο «Απώθηση, όχι εκδίωξη: Ενισχύοντας την άμυνα και την αποτροπή του ΝΑΤΟ στις χώρες της Βαλτικής» του κ. Μόναχαν και του Ανώτερου Συμβούλου του Προγράμματος Διεθνούς Ασφάλειας του CSIS, Μαρκ Φ. Κάνσιαν.

Αλλά τα ερωτήματα σχετικά με την είσοδο της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, που βρίσκεται σε εκκρεμότητα από το 2008, και το πιο πρόσφατο αίτημα της Σουηδίας για ένταξη είναι βέβαιο ότι θα συγκεντρώσουν τη μεγαλύτερη προσοχή κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής.

Η Ουκρανία δεν προσκλήθηκε στη Σύνοδο Κορυφής

Τα κράτη-μέλη της Ανατολικής Ευρώπης θα ήθελαν η σύνοδος κορυφής να καταρτίσει έναν     «οδικό χάρτη» που θα περιγράφει συγκεκριμένα βήματα που μπορεί να κάνει η Ουκρανία για να εγγραφεί στο ΝΑΤΟ.

Συγκεκριμένα, υποστηρίζουν μια βρετανική πρόταση που αποσαφηνίζει τις ασάφειες στο Σχέδιο Δράσης για την ένταξη στο ΝΑΤΟ, το οποίο εκπόνησε η συμμαχία για την Ουκρανία το 2008.

Το σχέδιο αυτό ανέφερε ότι το Κίεβο θα γίνει μέλος, τελικά, αλλά δεν περιελάμβανε επίσημη πρόσκληση ούτε χρονοδιάγραμμα για το πότε θα εγγραφεί.

Άλλοι στη συμμαχία, περιλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών και της Γερμανίας, υποστηρίζουν ότι μια τέτοια ανοιχτή προσέγγιση τώρα δεν θα βοηθούσε να πεισθεί η Ρωσία ότι η ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ δεν αποτελεί απειλή για την ασφάλεια της Μόσχας.

Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι αντιτίθεται σε οποιαδήποτε σκέψη, κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής, για την ένταξη της Ουκρανίας στη συμμαχία ενώ βρίσκεται σε πόλεμο με τη Ρωσία.

Στην πραγματικότητα, το ΝΑΤΟ δεν έχει καν εκδώσει επίσημη πρόσκληση προς την ουκρανική κυβέρνηση να στείλει εκπροσώπους της στη Σύνοδο.

Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι συμμετέχει σε κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ στο Κίεβο. Ουκρανία, 20 Απριλίου 2023. (Alina Smutko/Reuters)

 

Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν «κάποιοι που επιθυμούν διακαώς να αναλάβει η σύνοδος κορυφής του Βίλνιους κάποιου είδους δέσμευση για την ενδεχόμενη ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ”, δήλωσε η ανώτερη συνεργάτις και διευθύντρια της αμυντικής πρωτοβουλίας Keystone του Ινστιτούτου Hudson, Ρεμπέκα Χάινριχς.

«Εξακολουθώ να πιστεύω ότι αυτό είναι πραγματικά πολύ πρόωρο», δήλωσε η ίδια.

«Δεν νομίζω ότι η συμμαχία του ΝΑΤΟ είναι αρκετά τολμηρή τώρα -επιμένοντας να κερδίσει η Ουκρανία- και νομίζω ότι μέχρι η Ουκρανία να βγάλει τη Ρωσία από το έδαφός της και να ανακτήσει το έδαφός της, οι συζητήσεις για την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ είναι απλώς πρόωρες.»

«Αυτό είναι πολύ απλό -υπάρχει πολύ μεγάλη αβεβαιότητα για να μην αποφύγουμε να αντιμετωπίσουμε άμεσα» το αίτημα του 2008 της Ουκρανίας για ένταξη στο ΝΑΤΟ , συμφώνησε ο πρώην αναπληρωτής βοηθός υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ για την ευρωπαϊκή και νατοϊκή πολιτική Μάικλ Κ. Ράιαν.

«Επομένως, η σωστή στρατηγική εδώ είναι η υπεκφυγή», συνέχισε. «Ξέρετε, υπάρχει αβεβαιότητα σχετικά με την κατάσταση στο πεδίο της μάχης στην Ουκρανία. Υπάρχει αβεβαιότητα για τον κ. Πούτιν ως προς τις ικανότητες λήψης αποφάσεων, αβεβαιότητα για την τρωτότητα του καθεστώτος του. Και αν βρίσκεστε σε μια κατάσταση αβεβαιότητας, η υπεκφυγή είναι η καλύτερη στρατηγική.»

Εγγυήσεις ασφαλείας ισραηλινού τύπου για την Ουκρανία

Αλλά υπάρχουν πράγματα για τα οποία το ΝΑΤΟ μπορεί να είναι σίγουρο, δήλωσε ο κ. Ράιαν.

«Δεν υπάρχει μεγάλη αβεβαιότητα για μερικά πράγματα. [Με] τον κ. Πούτιν, οι μάσκες έχουν πέσει», είπε, χαρακτηρίζοντας τη Ρωσία «ένα βίαιο αναθεωρητικό κράτος», το οποίο το ΝΑΤΟ, η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να αντιμετωπίσουν με την οικοδόμηση μιας πολυεπίπεδης, ολοκληρωμένης άμυνας – η οποία ξεκινά με τη υποστήριξη της Ουκρανίας στον πόλεμο με τη Ρωσία.

Οι ηγέτες του ΝΑΤΟ αναμένεται να συζητήσουν τις εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία, αν και οι δεσμεύσεις θα προέρχονται από μεμονωμένα έθνη και όχι από την ίδια τη συμμαχία.

Ο κ. Ράιαν δήλωσε ότι αυτές οι διαβεβαιώσεις ασφαλείας και η στρατιωτική βοήθεια πρέπει να συντονιστούν με τρόπο που να προϋποθέτει ότι η Ουκρανία θα γίνει τελικά μέλος του ΝΑΤΟ ή, τουλάχιστον, σύμμαχος της συμμαχίας.

«Αυτό που θα περίμενα να δω, αυτό που ελπίζω να δω – χωρίς αυτό να σημαίνει ότι θα συμβεί – είναι μια επιτάχυνση των μηχανισμών για τη μετατροπή του ουκρανικού στρατού σε στρατό του ΝΑΤΟ», είπε.

«Με άλλα λόγια, να εμβαθύνουμε το επίπεδο της συνεργασίας σχεδιασμού, να εμβαθύνουμε τη βιομηχανική αμυντική συνεργασία, έτσι ώστε να μπορέσουμε να αρχίσουμε να μετασχηματίζουμε την ουκρανική αμυντική βιομηχανία σε μια πιο δυτική, πιο σύγχρονη αμυντική βιομηχανία, προκειμένου να είναι σε θέση να παράγουν τους τύπους διαλειτουργικού εξοπλισμού του ΝΑΤΟ που θα χρειαστούν την ημέρα που θα γίνουν μέλη μετά από τη νίκη τους στον πόλεμο.»

Ο κ. Μόναχαν δήλωσε ότι όσον αφορά τη σταθερή δέσμευση των Ηνωμένων Πολιτειών στην Ουκρανία, δεν μπορούσε να πει αν θα έμοιαζε με εγγυήσεις τύπου «Ισραήλ», αλλά θα ήταν καλύτερο να διατηρηθεί από την υπό αμερικανική ηγεσία ομάδα επαφής για την άμυνα της Ουκρανίας και να παραμείνει «εκτός των δομών του ΝΑΤΟ».

Η Τουρκία συνεχίζει να αντιτίθεται στην ένταξη της Σουηδίας

Ο πρωθυπουργός της Σουηδίας Ουλφ Κρίστερσον, κατά τη διάρκεια της τελευταίας συνέντευξης Τύπου της δεύτερης ημέρας της συνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στο κτίριο Europa στις Βρυξέλλες, στις 30 Ιουνίου 2023. (John Thys/AFP via Getty Images)

 

Εδώ και μια δεκαετία, η Τουρκία υποστηρίζει ότι η Σουηδία παρέχει άσυλο και ένα «ελευθερία δράσης» σε αντιφρονούντες που [η Τουρκία] χαρακτηρίζει τρομοκράτες.

Σε αυτούς περιλαμβάνονται τα μέλη μιας θρησκευτικής ομάδας, του κινήματος Γκιουλέν, που η Τουρκία υποστηρίζει ότι προσπάθησε να οργανώσει πραξικόπημα το 2016 για να ανατρέψει την κυβέρνηση Ερντογάν, καθώς και Κούρδοι μαχητές που συμμετέχουν σε εξέγερση κατά της Τουρκίας.

Η οργή της Τουρκίας με τη Σουηδία για την πολιτική της στον τομέα του ασύλου έγινε θέμα όταν οι Σουηδοί, μετά από περισσότερα από 200 χρόνια αδέσμευτης ουδετερότητας, ζήτησαν επίσημα να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ τον Μάιο του 2022. Ωστόσο, για να γίνουν δεκτά νέα μέλη πρέπει να συμφωνήσουν και τα 31 κράτη-μέλη.

Η Άγκυρα, επικαλούμενη την πολιτική ασύλου της Σουηδίας, αντιτάσσεται στην είσοδό της στο ΝΑΤΟ. Η Ουγγαρία έχει επίσης αντιταχθεί στην ένταξη της Σουηδίας, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τα πρόστιμα διαφθοράς και άλλες κυρώσεις που της επέβαλε η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Για να ανταποκριθεί στα ζητήματα που επεσήμανε η τουρκική κυβέρνηση, η Σουηδία συμφώνησε να εκδώσει αποκαλούμενους τρομοκράτες που καταζητούνται από τους Τούρκους, αν και υπάρχουν καθυστερήσεις λόγω δικαστικών αποφάσεων.

Η Σουηδία έχει επίσης τροποποιήσει το Σύνταγμά της και έχει σκληρύνει τους αντιτρομοκρατικούς νόμους σε μια σειρά από πρόσφατα μέτρα που τέθηκαν σε ισχύ την 1η Ιουνίου.

Ο κ. Στόλτενμπεργκ συναντήθηκε με τους υπουργούς Εξωτερικών και αξιωματούχους της Τουρκίας, της Σουηδίας και της Φινλανδίας στις Βρυξέλλες, στις 6 Ιουλίου.

«Όλοι συμφωνήσαμε ότι έχουμε σημειώσει ικανοποιητική πρόοδο», δήλωσε στους δημοσιογράφους. «Όλοι θέλουμε να ολοκληρώσουμε αυτή τη διαδικασία το συντομότερο δυνατό.»

Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν δήλωσε, κατά τη διάρκεια μιας άλλης συνέντευξης Τύπου στις 6 Ιουλίου, ότι οι αλλαγές στον αντιτρομοκρατικό νόμο της Σουηδίας πρέπει τώρα να τεθούν σε εφαρμογή.

Ο υπουργός Εξωτερικών της Ουγγαρίας Πέτερ Σιχάρτο δήλωσε στους δημοσιογράφους στις 4 Ιουλίου ότι εάν η τουρκική θέση αλλάξει, η Ουγγαρία δεν θα παρεμποδίσει περαιτέρω τη διαδικασία.

Ο κ. Στόλτενμπεργκ δήλωσε ότι θα συναντηθεί με τον κ. Ερντογάν και τον πρωθυπουργό της Σουηδίας Ουλφ Κρίστερσον για να κάνει μια προσπάθεια την τελευταία στιγμή για την ένταξη της Σουηδίας στη σύνοδο κορυφής.

Ο κ. Ερντογάν μπορεί στη συνέχεια να επιδιώξει την κοινοβουλευτική επικύρωση στην Τουρκία.

Το αν οι αντιρρήσεις της Τουρκίας μπορούν να ξεπεραστούν είναι «το μεγάλο ερώτημα της συνόδου κορυφής», δήλωσε ο κ. Μόναχαν. «Η μπάλα είναι στο γήπεδο του Ερντογάν. Δεν νομίζω ότι γνωρίζει κανείς πραγματικά την απάντηση.»

Η κ. Χάινριχς σημείωσε ότι ορισμένοι θεωρούν ότι ο κ. Ερντογάν θα είναι πιο θετικός απέναντι στο αίτημα της Σουηδίας μετά από τη συναίνεση και την πρόσφατη επανεκλογή του, αλλά αυτό δεν φαίνεται πολύ πιθανό τελικά.

«Ποτέ δεν ήμουν τόσο αισιόδοξη ώστε να σκεφτώ ότι ο Ερντογάν θα απέσυρε … μετά τις εκλογές» τις αντιρρήσεις του και ότι «η Σουηδία θα μπει εύκολα», είπε.

«Κατά κανόνα, έχω ένα είδος μεσοδυτικής αισιοδοξίας, αλλά εδώ θα έλεγα: “Δεν ξέρω. Δεν ξέρω.” Πιθανότατα θα προσπαθήσει να αποσπάσει περισσότερες παραχωρήσεις από τη συμμαχία» προτού εγκρίνει τη Σουηδία.

Ο κ. Μόναχαν δήλωσε ότι η απόρριψη της Σουηδίας «θα ήταν μια μεγάλη αποτυχία για το ΝΑΤΟ» στις προσπάθειές του να αντιμετωπίσει τη Ρωσία, ιδίως στη Βαλτική.

Αλλά «από την άλλη πλευρά», είπε, θα έδειχνε ότι το ΝΑΤΟ είναι πραγματικά μια συμμαχία «βασισμένη στη συναίνεση». Αυτό είναι σχεδόν το μοναδικό πλεονέκτημα του ΝΑΤΟ.

«Και αυτό δείχνει ότι η συναίνεση και η δράση, ότι το ΝΑΤΟ σέβεται τις διαφορετικές απόψεις και των 31 -ελπίζω, σύντομα 32- μελών του και το ότι αυτό γίνεται δημόσια είναι η δύναμη του ΝΑΤΟ και όχι η αδυναμία του.»

Παρ’ όλα αυτά, ο κ. Μόναχαν δήλωσε αναφερόμενος στην ένταξη της Σουηδίας: «Ας ελπίσουμε ότι θα γίνει μέχρι το Βίλνιους.»

 

Του John Haughey

Επιμέλεια: Αλία Ζάε

Ο ηγέτης της Λευκορωσίας Λουκασένκο λέει ότι ο Πριγκόζιν επέστρεψε στη Ρωσία, αλλά η ανάπτυξη της Wagner είναι ασαφής

Ο στασιαστής επικεφαλής της ρωσικής ομάδας Wagner δεν βρίσκεται πλέον στη Λευκορωσία και δεν είναι σαφές εάν οι μαχητές του θα μετακινηθούν εκεί, δήλωσε την Πέμπτη ο ηγέτης της Λευκορωσίας Αλεξάντερ Λουκασένκο.

Ο Λουκασένκο δήλωσε στις 27 Ιουνίου ότι ο Γιεβγκένι Πριγκόζιν είχε φτάσει στη Λευκορωσία στο πλαίσιο της συμφωνίας που εκτόνωσε την κρίση, η οποία είχε δει τους μαχητές της Wagner να καταλαμβάνουν για λίγο τη νότια ρωσική πόλη Ροστόφ-ον-Ντον.

Αλλά ο Λουκασένκο, ο οποίος μεσολάβησε για τη συμφωνία, δήλωσε την Πέμπτη ότι ο Πριγκόζιν βρίσκεται τώρα στην Αγία Πετρούπολη, τη δεύτερη πόλη της Ρωσίας, ή μπορεί να έχει μετακινηθεί στη Μόσχα.

«Δεν βρίσκεται στο έδαφος της Λευκορωσίας», δήλωσε ο Λουκασένκο σε συνέντευξη Τύπου στο Μινσκ.

Ο Λουκασένκο δήλωσε επίσης ότι το ζήτημα της μετεγκατάστασης μονάδων της Wagner στη Λευκορωσία δεν έχει επιλυθεί και θα εξαρτηθεί από τις αποφάσεις της Ρωσίας και της Wagner.

«Το αν θα βρίσκονται στη Λευκορωσία ή όχι, σε ποιο ποσοστό, θα το καταλάβουμε στο εγγύς μέλλον», είπε.

Η ρωσική κρατική τηλεόραση εξαπέλυσε την Τετάρτη επίθεση κατά του Πριγκόζιν και δήλωσε ότι η έρευνα για το τι είχε συμβεί συνεχίζεται με σθένος.

Ένα ιδιωτικό αεροσκάφος που συνδέεται με τον Πριγκόζιν αναχώρησε από την Αγία Πετρούπολη για τη Μόσχα την Τετάρτη και κατευθύνθηκε προς τη νότια Ρωσία την Πέμπτη, σύμφωνα με τα δεδομένα παρακολούθησης της πτήσης, αλλά δεν ήταν σαφές αν ο επικεφαλής των μισθοφόρων επέβαινε σε αυτό. Αργότερα εντοπίστηκε να πετά και πάλι βόρεια.

Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν δήλωσε στους ηγέτες της Ασίας αυτή την εβδομάδα ότι το επεισόδιο έδειξε ότι η ρωσική κοινωνία είναι πιο ενωμένη από ποτέ. Το Κρεμλίνο αρνήθηκε να εμπλακεί σε συζήτηση για το πού βρίσκεται ο Πριγκόζιν.

«Όχι, δεν παρακολουθούμε τις κινήσεις του, δεν έχουμε ούτε τη δυνατότητα ούτε την επιθυμία να το κάνουμε», δήλωσε ο εκπρόσωπος του κ. Πούτιν, Ντμίτρι Πεσκόφ, απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου την Πέμπτη.

Ο Γιεβγκένι Πριγκόζιν, ιδιοκτήτης της στρατιωτικής εταιρείας Wagner Group, καταγράφει τις βιντεοσκοπημένες ομιλίες του στο Ροστόφ-ον-Ντον της Ρωσίας, στις 24 Ιουνίου 2023. (Prigozhin Press Service μέσω AP)

 

Επιβεβαίωσε ότι η αναχώρηση του Πριγκόζιν για τη Λευκορωσία ήταν ένας από τους όρους της συμφωνίας. «Αυτό συζητήθηκε. Τόσο εμείς όσο και ο Αλεξάντερ Γκριγκόριεβιτς (Λουκασένκο) έχουμε μιλήσει γι’ αυτό», είπε.

Ο Λουκασένκο δήλωσε ότι συμφώνησε να συναντήσει τον Πούτιν στο εγγύς μέλλον και θα συζητήσει μαζί του την κατάσταση του Πριγκόζιν. Ο Πεσκόφ δήλωσε ότι δεν έχει οριστεί ημερομηνία.

Ο Πριγκόζιν είναι «απολύτως ελεύθερος» και ο Πούτιν δεν θα τον «εξοντώσει», δήλωσε ο Λουκασένκο.

Ο Λουκασένκο πρόσθεσε ότι η προσφορά προς την Wagner να σταθμεύσει κάποια από τα μαχητικά της στη Λευκορωσία -μια προοπτική που έχει θορυβήσει τις γειτονικές χώρες του ΝΑΤΟ- εξακολουθεί να ισχύει.

«Δεν χτίζουμε στρατόπεδα. Τους προσφέραμε διάφορα πρώην στρατιωτικά στρατόπεδα που χρησιμοποιήθηκαν κατά τη σοβιετική εποχή, μεταξύ άλλων κοντά στο Οσιπόβιτσι. Αν συμφωνήσουν. Αλλά η Wagner έχει ένα διαφορετικό όραμα για την ανάπτυξη, φυσικά, δεν θα σας πω για αυτό το όραμα», δήλωσε ο Λευκορώσος ηγέτης στους δημοσιογράφους.

Ο Λουκασένκο δήλωσε επίσης ότι δεν βλέπει την παρουσία της Wagner στη Λευκορωσία ως κίνδυνο για τη χώρα του και δεν πιστεύει ότι η Wagner θα σηκώσει ποτέ τα όπλα εναντίον της. Είπε ότι ο στρατός της Λευκορωσίας θα μπορούσε να επωφεληθεί από την τεχνογνωσία της Wagner.

Η Λευκορωσία είναι στενός σύμμαχος της Ρωσίας και τον περασμένο μήνα άρχισε να παραλαμβάνει ρωσικά τακτικά πυρηνικά όπλα, τα οποία ο Πούτιν έχει δηλώσει ότι προορίζονται να αποτρέψουν τη Δύση από προσπάθειες να επιφέρει μια «στρατηγική ήττα» στη Ρωσία.

Η παράδοση θα ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του έτους, δήλωσε ο Λουκασένκο.

Σε σχόλια που απευθύνονται στη Δύση, ο Λουκασένκο είπε: «Δεν πρόκειται να επιτεθούμε σε κανέναν με πυρηνικά όπλα. [Εφόσον] δεν μας αγγίζετε, ξεχάστε τα πυρηνικά όπλα. Αλλά αν διαπράξετε επίθεση, η απάντηση θα είναι άμεση. Οι στόχοι έχουν καθοριστεί».

Ψηφιακά και αυτόματα το Ε9 για αγοραπωλησίες ακινήτων

Αυτόματα και ψηφιακά δημιουργούνται και υποβάλλονται οι δηλώσεις Ε9, για τους πωλητές και τους αγοραστές ακινήτων.

Συγκεκριμένα, με απόφαση του διοικητή της ΑΑΔΕ (Α. 1099/2023), η αυτόματη δημιουργία της δήλωσης Ε9, χωρίς ενέργεια του φορολογουμένου, πραγματοποιείται με βάση τα στοιχεία που αντλούνται από το myPROPERTY, μετά από την υποβολή της δήλωσης Φόρου Μεταβίβασης Ακινήτου και την ανάρτηση του συμβολαίου. Ο πολίτης λαμβάνει ειδοποίηση μέσω e-mail ότι η δήλωση Ε9 έχει υποβληθεί αυτόματα και ότι μπορεί να την αναζητήσει στη σχετική εφαρμογή της ψηφιακής πύλης myAADE.

Η ψηφιακή δημιουργία και υποβολή των δηλώσεων Ε9 ξεκινά πιλοτικά από αύριο 07/07/2023 για τα συμβολαιογραφικά έγγραφα, που αναρτώνται στην πλατφόρμα myPROPERTY και αφορούν δηλώσεις Φόρου Μεταβίβασης Ακινήτων που έχουν υποβληθεί μετά την 17/05/2023 και ανεβαίνουν στην πλατφόρμα από 07/07/2023 και μετά.

Μόνο το 2022 υποβλήθηκαν στην ψηφιακή πλατφόρμα της ΑΑΔΕ πάνω από 135.000 δηλώσεις Φόρου Μεταβίβασης Ακινήτων για αγοραπωλησίες ακινήτων, που αφορούσαν 319.295 συναλλασσομένους.

Όπως δήλωσε ο διοικητής της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, Γιώργος Πιτσιλής, «η αυτοματοποίηση των δηλώσεων Ε9 διευκολύνει σημαντικά την πραγματοποίηση συναλλαγών ακινήτων από πολίτες και επιχειρήσεις, καθώς δεν χρειάζεται να συμπληρώνουν και να υποβάλλουν τις συγκεκριμένες δηλώσεις, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα την έγκαιρη εκπλήρωση των φορολογικών τους υποχρεώσεων».

Προσεχώς, η αυτόματη υποβολή δήλωσης Ε9 θα επεκταθεί και στις δωρεές και γονικές παροχές ακινήτων.

Νέος πρόεδρος του ΔΣ της ΕΛΣ ο Χαρίτων Σταυρόπουλος

Νέος πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της Εθνικής Λυρικής Σκηνής (ΕΛΣ) ορίζεται ο Χαρίτων Σταυρόπουλος, με απόφαση του ΥΠΠΟ. Ο κ. Σταυρόπουλος αντικαθιστά τη Βένια Παπαθανασοπούλου, η οποία παραιτήθηκε για προσωπικούς λόγους, έως τη λήξη του παρόντος Διοικητικού Συμβουλίου.

Ο Χαρίτων Σταυρόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα, αποφοίτησε από τη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και στη συνέχεια παρακολούθησε μεταπτυχιακές σπουδές στη Γερμανία. Από το 1985 είναι δικηγόρος Αθηνών. Έχει ιδρύσει και διαχειρίζεται τη δικηγορική εταιρεία «Χ. Σταυρόπουλος – Β. Οικονομοπούλου και Συνεργάτες», η οποία δραστηριοποιείται μεταξύ άλλων και σε υποθέσεις πνευματικής ιδιοκτησίας. Έχει μετάσχει και μετέχει ως πρόεδρος, αντιπρόεδρος ή μέλος σε πολυάριθμα Διοικητικά Συμβούλια Ανωνύμων Εταιρειών καθώς και ως μέλος στο Δ.Σ. του ΟΔΑΠ. Είναι έγγαμος με την αρχιτέκτονα Σοφία Παρασκευοπούλου και πατέρας δύο παιδιών.

Ο νέος πρόεδρος της ΕΛΣ Χαρίτων Σταυρόπουλος δηλώνει: «Είναι ιδιαίτερη τιμή για εμένα η ανάληψη της θέσης του προέδρου της Εθνικής Λυρικής Σκηνής και μάλιστα σε μια χρονική περίοδο που το μοναδικό λυρικό θέατρο της χώρας μας αναγνωρίζεται διεθνώς για την υψηλής ποιότητας καλλιτεχνική του ταυτότητα. Αναλαμβάνω αυτή τη θέση γνωρίζοντας τις προκλήσεις και τις δυσκολίες, και θα εργαστώ απρόσκοπτα για το καλό του Οργανισμού και των εργαζομένων του. Θα ήθελα να ευχαριστήσω τη Βένια Παπαθανασοπούλου για τις υπηρεσίες που προσέφερε στον Οργανισμό. Η προτεραιότητά μου θα είναι να στηρίξω το σπουδαίο έργο του καλλιτεχνικού διευθυντή Γιώργου Κουμεντάκη, καθώς και να συνεισφέρω με όλες μου τις δυνάμεις στην περαιτέρω πρόοδο του Οργανισμού και την απεύθυνσή του στο κοινωνικό σύνολο».

Ο καλλιτεχνικός διευθυντής της ΕΛΣ Γιώργος Κουμεντάκης αναφέρει: «Καλωσορίζω τον νέο μας πρόεδρο κ. Σταυρόπουλο, έναν διακεκριμένο νομικό με μεγάλη εμπειρία στη διοίκηση και του εύχομαι κάθε επιτυχία στη θητεία του. Είμαι βέβαιος ότι θα εργαστούμε αρμονικά από κοινού για το καλό της ΕΛΣ, του προσωπικού της, αλλά και προς όφελος του κοινού που προσδοκά πολλά από μας. Ταυτόχρονα θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά την απερχόμενη πρόεδρο κυρία Βένια Παπαθανασοπούλου, η οποία εργάστηκε συστηματικά και έφερε σημαντικά αποτελέσματα στη Διοίκηση της ΕΛΣ».

Η αέναη ανανέωση της πίστης στην “Οδύσσεια”

Τι σημαίνει επιστροφή; Τι σημαίνει να γυρίζεις σπίτι; Το σπίτι μας βρίσκεται εκεί όπου ανήκουμε, οι άνθρωποι και οι τόποι που είναι δικοί μας ενώ κι εμείς είμαστε δικοί τους. Ωστόσο, αυτό το ανήκειν φτάνει στην πληρότητά του μόνο μέσω της ενεργής επιλογής μας και της συμμόρφωσής μας με τους περιορισμούς που μας θέτει η αφοσίωσή μας σε έναν λαό και έναν τόπο. Μια τέτοια αφοσίωση απαιτεί συνεχή επιλογή, επαναβεβαίωση και επιστροφή.

Η “Οδύσσεια” του Ομήρου διερευνά σε μεγάλο βάθος αυτές τις έννοιες της επιστροφής και του ανήκειν. Ο “νόστος” – η “επιστροφή”- ξεχωρίζει ως η σημαίνουσα λέξη και έννοια στο ποίημα, όπως λέει η Εύα Μπραν στο βιβλίο της “Ομηρικές Στιγμές”. Υπάρχουν, ωστόσο, διαφορετικά είδη επιστροφής. Γράφει: “Φαίνεται ότι το “γυρίζω σπίτι”, η επιστροφή, δεν είναι τόσο απλό όσο το να επιβιώσεις από τη θάλασσα και να ξαναπάρεις ένα παλάτι- μπορεί να γυρίσεις σπίτι αλλά να μην είσαι εκεί, μπορεί να επιστρέψεις αλλά να μην είσαι εσύ”. Στην “Οδύσσεια”, ο Όμηρος μας τραγουδά για ένα βαθύτερο είδος νόστου – τον αέναο νόστο της αληθινής πίστης και αφοσίωσης.

Πίστη στον άνθρωπο

Αταλάντευτη στην πίστη της στον Οδυσσέα, η Πηνελόπη (α) κάθεται μόνη στον αργαλειό της, ενώ μια υπηρέτρια μαζεύει μήλα, αντιπροσωπεύοντας τους πειρασμούς που την περιβάλλουν. “Πηνελόπη”, 1864, του Τζον Ρόνταμ Σπένσερ Στάνχοπ. Λάδι σε καμβά. Ιδιωτική συλλογή. (Public Domain)

 

Αν και το θέμα της πίστης διατρέχει όλο το ποίημα, βρίσκει τη βαθύτερη και σημαντικότερη έκφρασή του στο γάμο του Οδυσσέα και της Πηνελόπης.

Στη δυτική λογοτεχνία, η Πηνελόπη αποτελεί υπόδειγμα πίστης. Περιμένει 20 χρόνια να επιστρέψει ο σύζυγός της, αποκρούοντας τους μνηστήρες που προσπαθούν να σφετεριστούν το στέμμα και το κρεβάτι του βασιλιά, γαντζωμένη στην ελπίδα και τους γαμήλιους όρκους της, όταν πολλές κατώτερες γυναίκες θα εγκατέλειπαν τον Οδυσσέα και θα υπέκυπταν στην τεράστια πίεση να ξαναπαντρευτούν.

Η ακλόνητη καρδιά της δεν παύει ποτέ να νοσταλγεί τον σύζυγό της. Ο χρόνος δεν φαίνεται να επουλώνει την πληγή της απώλειάς της, αλλά ούτε και να πνίγει εντελώς την ελπίδα. “Όλη μέρα επιδίδομαι σε αναστεναγμούς και δάκρυα”, θρηνεί, σαν να είχε φύγει ο Οδυσσέας μόλις την προηγούμενη μέρα.

Αλλά και ο Οδυσσέας θρηνεί για τη σύζυγό του. Και παρόλο που η πίστη του δεν φτάνει την πίστη της Πηνελόπης, είναι ωστόσο αξιοσημείωτη. Στην πρώτη μας συνάντηση στο έπος με τον “πολυτλα” Οδυσσέα -για να χρησιμοποιήσουμε το σημαντικότερο ομηρικό επίθετο- αυτός μαραζώνει από νοσταλγία για την Πηνελόπη και την πατρίδα του, ενώ είναι παγιδευμένος στο νησί της νύμφη Καλυψούς, η οποία τον θέλει για σύζυγο. Ο Όμηρος λέει ότι η καρδιά του είναι “προσηλωμένη στη γυναίκα του και στην επιστροφή του”. Σε μια οδυνηρή εικόνα, ο Όμηρος απεικονίζει τον Οδυσσέα στο νησί ως εξής:

“ἀλλ᾿ ὅ γ᾿ ἐπ᾿ ἀκτῆς κλαῖε καθήμενος, ἔνθα πάρος περ,
δάκρυσι καὶ στοναχῇσι καὶ ἄλγεσι θυμὸν ἐρέχθων.
πόντον ἐπ᾿ ἀτρύγετον δερκέσκετο δάκρυα λείβων.”

“…εκείνος στο γιαλό καθούμενος, ως πάντα που, θρηνούσε,
με πίκρες, στεναγμούς και κλάματα σπαράζοντας τα στήθη,
την άκαρπη θωρώντας θάλασσα με βουρκωμένα μάτια.” [1]

Αν και ο Οδυσσέας δεν παραμένει πιστός στην Πηνελόπη με το σώμα του, ωστόσο, αποδεικνύει την απόλυτη αφοσίωσή του σε αυτήν όταν παίρνει την καίρια απόφαση να εγκαταλείψει όχι μόνο την Καλυψώ, μια δευτερεύουσα θεά, αλλά και την ίδια την αθανασία που εκείνη του υπόσχεται αν παραμείνει κοντά της, για χάρη της Πηνελόπης.

Παρά την ομορφιά, την αθανασία και την αρχοντιά της Καλυψούς, ο Οδυσσέας λαχταρούσε τη γυναίκα του και την ελευθερία του, την οποία του απέδωσαν εν τέλει οι θεοί του Ολύμπου. “Ο Ερμής διατάζει την Καλυψώ να απελευθερώσει τον Οδυσσέα”, 1665, του Ζεράρ ντε Λαιρές. Λάδι σε καμβά. Μουσείο Τέχνης του Κλήβελαντ. (Public Domain)

 

Αλλά ακόμη και όταν ο Δίας την έχει διατάξει να αφήσει τον Οδυσσέα να φύγει, η Καλυψώ δεν μπορεί να μην κάνει μια τελευταία προσπάθεια να τον πείσει να μείνει κοντά της:

“σὺ δὲ χαῖρε καὶ ἔμπης.
εἴ γε μὲν εἰδείης σῇσι φρεσὶν ὅσσα τοι αἶσα
κήδε᾿ ἀναπλῆσαι, πρὶν πατρίδα γαῖαν ἱκέσθαι,
ἐνθάδε κ᾿ αὖθι μένων σὺν ἐμοὶ τόδε δῶμα φυλάσσοις
ἀθάνατός τ᾿ εἴης, ἱμειρόμενός περ ἰδέσθαι

σὴν ἄλοχον, τῆς τ᾿ αἰὲν ἐέλδεαι ἤματα πάντα.
οὐ μέν θην κείνης γε χερείων εὔχομαι εἶναι,
οὐ δέμας οὐδὲ φυήν, ἐπεὶ οὔ πως οὐδὲ ἔοικεν
θνητὰς ἀθανάτῃσι δέμας καὶ εἶδος ἐρίζειν.»

“Ας είναι, γεια χαρά σου!
Μονάχα αν κάτεχες στα φρένα σου τα βάσανα που η μοίρα
να σύρεις γράφει, πριν τα χώματα τα πατρικά πατήσεις,
εδώ θ᾿ απόμενες, κοιτάζοντας το σπήλιο αυτό μαζί μου,
και θα ‘σουν από πάνω αθάνατος, κι ας έχεις τόσο πόθο

να ιδείς το ταίρι σου, που ατέλειωτα σε τυραννά ο καημός του.
Θαρρώ από κείνη εγώ χειρότερη στην ελικιά δεν είμαι
κι ουδέ στο ανάριμμα᾿ κι αταίριαστο να παραβγαίνουν θα ‘ταν
έτσι κι αλλιώς θνητές με αθάνατες στην ελικιά, στην όψη.» [2]

Ο Οδυσσέας απαντά θαυμάσια σε αυτά τα λόγια της νύμφης:

«πότνα θεά, μή μοι τόδε χώεο: οἶδα καὶ αὐτὸς
πάντα μάλ᾿, οὕνεκα σεῖο περίφρων Πηνελόπεια
εἶδος ἀκιδνοτέρη μέγεθός τ᾿ εἰσάντα ἰδέσθαι:
ἡ μὲν γὰρ βροτός ἐστι, σὺ δ᾿ ἀθάνατος καὶ ἀγήρως.
ἀλλὰ καὶ ὣς ἐθέλω καὶ ἐέλδομαι ἤματα πάντα

οἴκαδέ τ᾿ ἐλθέμεναι καὶ νόστιμον ἦμαρ ἰδέσθαι.»

«Θεά σεβάσμια, μη μου οργίζεσαι᾿ κι εγώ καλά το ξέρω᾿
αλήθεια, η Πηνελόπη η φρόνιμη δε δύνεται ποτέ της
στην ομορφιά και στο παράστημα να παραβγεί μαζί σου᾿
τι είναι θνητή, μα εσύ κι αθάνατη κι αγέραστη λογιέσαι.
Μα κι έτσι θέλω κι ακατάπαυτα με δέρνει ο πόθος, πίσω

να στρέψω, την ημέρα κάποτε να ιδώ του γυρισμού μου.» [3]

Αυτό που κάνει την απάντησή  του τόσο υπέροχη είναι ότι ο Οδυσσέας δεν αρνείται την άποψη της θεάς, ότι είναι ωραιότερη και ανώτερη από την Πηνελόπη. Και είναι αθάνατη, σε αντίθεση με τη σύζυγο του Οδυσσέα, η οποία είναι προορισμένη να γεράσει και να πεθάνει. Ο Οδυσσέας τα αναγνωρίζει όλα αυτά, αλλά επιλέγει την Πηνελόπη ούτως ή άλλως.

Ακόμα και με όλα τα ελαττώματά της, κανείς δεν μπορεί να αντικαταστήσει τη μοναδική ψυχή που επέλεξε ο Οδυσσέας για σύντροφο της ζωής του πριν από τόσα χρόνια. Και εδώ έχουμε μια βαθιά αλήθεια για τον γάμο και την πίστη. Όπως το θέτει ο Γουέντελ Μπέρι στο δοκίμιό του “Το σώμα και η γη” (“The Body and the Earth”) από το βιβλίο του “The Unsettling of America”: “Πρόκειται, στην πραγματικότητα, για ένα γαμήλιο τελετουργικό που μοιάζει πολύ με το δικό μας, κατά το οποίο ο Οδυσσέας απαρνιέται τους άλλους, αρχίζοντας από την αθάνατη θηλυκότητα της θεάς, και ανανεώνει την υπόσχεσή του στους γήινους όρους του γάμου του”.

“Η συνάντηση του Οδυσσέα και της Πηνελόπης”, 1788, του Φραντσέσκο Μπαρτολότσι, από το έργο του Τζον Φράνσις Ριγκώ. Χαρακτική και διακεκομμένη χαλκογραφία σε χαρτί. Rijksmuseum, Άμστερνταμ. (Public Domain)

 

Πράγματι, κάτι πρέπει να θυσιάσουμε όταν παντρευόμαστε. Πριν από το γάμο, όλοι μας έχουμε ένα πρότυπο, ένα ιδεώδες του ατόμου που ελπίζουμε να παντρευτούμε. Κατά κάποιον τρόπο, οι άνδρες αγαπούν τη γυναικεία φύση και οι γυναίκες αγαπούν την ανδρική φύση αφηρημένα, ως ιδανικά. Αλλά όταν ερωτευόμαστε και παντρευόμαστε, αυτό το αφηρημένο ιδανικό πρέπει να γίνει συγκεκριμένο και χειροπιαστό. Δεν αγαπάμε πλέον τη γυναικεία ή την ανδρική φύση ή κάποιο αθάνατο, τέλειο δείγμα αυτών, αλλά ένα συγκεκριμένο, υπέροχο, ατελές ον και μόνον αυτό.

Ο Όμηρος μας δείχνει ότι αληθινή πίστη σημαίνει να εγκαταλείπεις όλους τους άλλους πιθανούς συντρόφους -ακόμα και το “ιδανικό” που υπάρχει αφηρημένα, κάπου “εκεί έξω”, αυτήν τη θεά ή τον θεό που οι άνθρωποι περιμένουν μερικές φορές κοροϊδεύοντας τον εαυτό τους- υπέρ ενός πραγματικού, θνητού όντος. Το ιδανικό πρέπει να θυσιαστεί για τον πραγματικό άνθρωπο, τον άνθρωπο που έχει κανείς πραγματικά.

“Η Ευρύκλεια ξυπνά την Πηνελόπη για να της πει για την επιστροφή του Οδυσσέα”, 18ος αιώνας, από την Αντζέλικα Κάουφμαν. Λάδι σε καμβά. Ιδιωτική συλλογή. (Public Domain)

 

Και αυτό το πρόσωπο, αν και δεν είναι θεός ή θεά, είναι κατά έναν μυστηριώδη τρόπο πολύ ανώτερο από την εξιδανικευμένη εκδοχή του συντρόφου μας. Η ιστορία του Οδυσσέα τα δραματοποιεί όλα αυτά.

Ο γάμος, ένας ριζωμένος θεσμός

Η τελική δοκιμασία στην οποία υποβάλλει η Πηνελόπη τον Οδυσσέα με το γαμήλιο κρεβάτι τους αφορά το αν έχει επιστρέψει μόνο στο σώμα ή και στην καρδιά. Είναι ο ίδιος άνθρωπος; Είναι πιστός σε εκείνη και στο σπίτι τους; Γνωρίζοντας το αμετακίνητο του κρεβατιού τους (το οποίο είναι κυριολεκτικά ριζωμένο στη γη), ο Οδυσσέας δείχνει να παραμένει αναλλοίωτος. “Η δοκιμασία που έχει περάσει τώρα είναι αυτή της ταυτότητας με την κυριολεκτική της έννοια, της αυτο-ομοιότητας”, γράφει η Μπραν. “Εξακολουθεί να είναι ο άνθρωπος που ήταν πριν πάει στην Τροία, ο σύζυγός της που επέστρεψε με ακλόνητη και φορτισμένη με μνήμες αγάπη του για τη γυναίκα του και με ακατάλυτη πίστη στον φυσικά ριζωμένο θεσμό του γάμου”.

“Η Αθηνά απομακρύνει τις αμφιβολίες της Πηνελόπης”, μεταξύ 1632 και 1633, από τον Θεόδωρο βαν Θούλντεν, από το έργο του Φραντσέσκο Πριματίτσο. Χαρακτικό. Rijksmuseum, Άμστερνταμ. (Public Domain)

 

Η πίστη απαιτεί μια συνεχή επιστροφή, μια συνεχή επιλογή, παρ’ όλες τις δυσκολίες της ξηράς και της θάλασσας. Και αν κάποιος είναι πιστός, η χαρά θα επιστρέψει επίσης. Ο Μπέρι σχολιάζει: “Αυτό που προσφέρει ο γάμος -και αυτό που η πίστη έχει σκοπό να προστατεύσει- είναι η δυνατότητα στιγμών όπου αυτό που έχουμε επιλέξει και αυτό που επιθυμούμε ταυτίζονται”.

Αυτές οι στιγμές δεν μπορούν να είναι συνεχείς, μας υπενθυμίζει. Ο Οδυσσέας και η Πηνελόπη χωρίζονται για μεγάλο χρονικό διάστημα -συμβολικά, η αγάπη τους είναι στεγνή, επώδυνη, μη ανταποδοτική. Αλλά η πίστη τους ανταμείβεται όταν βιώνουν, κατά κάποιον τρόπο, μια δεύτερη γαμήλια νύχτα μετά την περίφημη επανένωσή τους στο τέλος του ποιήματος. Στη μέση ηλικία τους, η αγάπη τους γίνεται φρέσκια, καινούργια και πάλι. Η χαρά αναβλύζει με μεγαλύτερη ένταση, ακόμη και από ό,τι όταν παντρεύτηκαν για πρώτη φορά. Μια τέτοια εμπειρία έρχεται μόνο μέσα από την πίστη και την αφοσίωση.

“Η επιστροφή του Οδυσσέα στην Ιθάκη”, περ. 1814, του Γκασπάρε Μαρτελίνι για τον Φερδινάνδο Γ’. Φρέσκο σε οροφή, με ζωφόρο διακοσμημένη στις γωνίες με αλληγορίες της Πίστης, της Δύναμης, του Ηρακλή και του Απόλλωνα. Παλάτι Πίτι, Φλωρεντία, Ιταλία. (Diego Delso/CC BY-SA 4.0)

 

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

1. Ομήρου Οδύσσεια, Ραψωδία Ε΄, στίχοι 82-84. Από την ιστοσελίδα uoa.gr

2. Ομήρου Οδύσσεια, Ραψωδία Ε΄, στίχοι 205-213. Από την ιστοσελίδα uoa.gr

3. Ομήρου Οδύσσεια, Ραψωδία Ε΄, στίχοι 215-220. Από την ιστοσελίδα uoa.gr

 

Επιμέλεια: Αλία Ζάε

Το Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο βασικός εταίρος του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου

Ως βασικός εταίρος συμμετέχει το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο «EULiST – European Universities Linking Society and Technology» (Ευρωπαϊκά Πανεπιστήμια που συνδέουν την κοινωνία με την τεχνολογία), μαζί με άλλα εννέα πανεπιστήμια από εννέα διαφορετικές ευρωπαϊκές χώρες.

Πρόσφατα μάλιστα, εγκρίθηκε χρηματοδότηση ύψους 14,3 εκατομμυρίων ευρώ από την Ευρωπαϊκή Ένωση για τη Συμμαχία EULiST για τα επόμενα τέσσερα χρόνια και, σύμφωνα με τον πρύτανη του ΕΜΠ Ανδρέα Μπουντουβή, η έγκριση αυτή «δικαιώνει το όραμα κορυφής του ΕΜΠ» και την προσπάθεια της πολυμελούς ομάδας εργασίας του ΕΜΠ, που αριθμεί περισσότερα από 50 ατόμων από όλες τις Σχολές και τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΕΜΠ και φοιτητές, έχοντας ως συντονίστρια την καθηγήτρια Κατερίνα Αδάμ (Σχολή Μηχανικών Μεταλλείων-Μεταλλουργών).

Το ΕΜΠ, μέσω του EULiST, έχει επενδύσει ήδη από το 2020 στη στρατηγική συνεργασία των δέκα ευρωπαϊκών πανεπιστημίων, στο πλαίσιο της εξωστρέφειας και της στρατηγικής διεθνοποίησής του, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για μια ισχυρή συμμαχία της Ευρωπαϊκής Ανώτατης Εκπαίδευσης.

«Τα Ευρωπαϊκά Πανεπιστήμια αποτελούν ένα νέο θεσμό της Ευρωπαϊκής Ανώτατης Εκπαίδευσης και αφορούν συμμαχίες που σκοπεύουν να εξελιχθούν στα πανεπιστήμια του μέλλοντος, ενισχύοντας την ποιότητα της Ανώτατης Εκπαίδευσης και τη σύνδεσή της με την Έρευνα, την Καινοτομία, και την Κοινωνία», ανέφερε σε σχετική ανακοίνωση ο πρύτανης του ΕΜΠ.

Σύμφωνα με τον κ. Μπουντουβή, ανοίγεται ένας δρόμος που συνιστά μεγάλη πρόκληση και ευκαιρία για το Ίδρυμα, καθώς και για τους εταίρους του στη Συμμαχία. «Η προσπάθεια του EULiST ελπίζω να αγκαλιαστεί από όλη την κοινότητα και κυρίως τους τωρινούς και μελλοντικούς φοιτητές και φοιτήτριές μας», σημείωσε.

Στα τέλη Ιουνίου (25-27 Ιουνίου 2023), το ΕΜΠ φιλοξένησε την ετήσια Γενική Συνέλευση EULiST στην Πολυτεχνειούπολη Ζωγράφου, με τη συμμετοχή εξήντα πέντε εκπροσώπων των δέκα πανεπιστημίων. Στο πλαίσιο της ΓΣ οργανώθηκε από το ΕΜΠ το πρώτο καινοτόμο Εντατικό Πρόγραμμα Μεικτής Κινητικότητας της Συμμαχίας EULiST, με τίτλο «Monitoring Clean Energy in the EULiST campuses» στο οποίο συμμετείχαν είκοσι φοιτητές από τα Πανεπιστήμια του EULiST.

Ανάμεσα στις πρώτες δράσεις που έχουν προγραμματιστεί είναι η ανάπτυξη της μάθησης μέσω αντιμετώπισης προκλήσεων challenge-based learning, νέες ευκαιρίες πρακτικής άσκησης, κοινές ερευνητικές προτάσεις στις περιοχές ενδιαφέροντος της συμμαχίας, και η χαρτογράφηση των κοινωνικών εταίρων με προτεραιότητα στους Δήμους και τις Περιφέρειες.

Σημειώνεται ότι το EULiST έχει στόχο την αντιμετώπιση ευρωπαϊκών και παγκόσμιων προκλήσεων, όπως η πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, συμβάλλοντας στις κοινωνικές και τεχνολογικές εξελίξεις.

Συντονιστής του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου EULiST είναι το Leibniz University Hannover (Γερμανία), ενώ μαζί με το ΕΜΠ μετέχουν ως Εταίροι τα Πανεπιστήμια Technical University of Vienna (Αυστρία), Lappeenranta-Lahti University of Technology LUT (Φινλανδία), Jönköping University (Σουηδία), Institut Mines-Télécom (Γαλλία), Brno University of Technology (Τσεχία), Slovak University of Technology in Bratislava (Σλοβακία), University Rey Juan Carlos (Ισπανία), University L’Aquila (Ιταλία).

ΑθΚ