Παιδί

Φανταστείτε έναν κόσμο όπου μια ταραγμένη έφηβη ξυπνά στη μέση της νύχτας και ανοίγει μια εφαρμογή στο κινητό της για να μιλήσει για τον πόνο της που δεν μπορεί να «ταιριάξει» στο σχολείο της ή το ότι της λείπουν οι φίλοι της αφού μετακόμισε σε μια νέα πόλη.

Αυτή είναι η νέα λύση των Μεγάλων Εταιρειών Τεχνολογίας για την κρίση της ψυχικής υγείας των νέων: θεραπεία με ένα chatbot το οποίο είναι διαθέσιμο στα χέρια κάθε παιδιού μέσω του κινητού τηλεφώνου. Με την τεχνητή νοημοσύνη να εισβάλει στην φροντίδα της ψυχικής υγείας, το μόνο που χρειάζεται είναι μια αναζήτηση στο Google για να παράγει την ψευδαίσθηση της σύνδεσης.

«Μικρές συνομιλίες για μεγάλα συναισθήματα», είναι το διαφημιστικό μήνυμα του Woebot for Adolescents, ενός «chatbot» το οποίο είναι «πάντα πρόθυμο να σε ακούσει» και διαθέσιμο «οποτεδήποτε, μέρα ή νύχτα».

Ωστόσο κάποιοι ειδικοί λένε πως η υπόσχεση του να υπάρχει ένας ψυχολόγος στην τσέπη κάθε εφήβου είναι το ακριβώς αντίθετο από αυτό που χρειάζονται πραγματικά- γνήσια ανθρώπινη επαφή.

«Λαχταρούν να νιώσουν ότι ανήκουν», είπε στους Epoch Times η Πάμελα Γκάρφιλντ-Γιέγκερ, πιστοποιημένη ψυχολόγος και συγγραφέας του βιβλίου «A Practical Response to Gender Distress» («Μια Πρακτική Απάντηση στην Δυσφορία Φύλου»). «Αυτό θέλουν πάνω από όλα οι έφηβοι.»

Ατελείωτες επαφές, χωρίς να ανήκουν κάπου πραγματικά

Η Σίλικον Βάλλεϋ συχνά κατηγορείται πως επιδεινώνει την κρίση της ψυχικής υγείας των νέων με εθιστικά μέσα και εφαρμογές παιχνιδιών.

Το περασμένο έτος, ο Γενικός Χειρούργος των Η.Π.Α. εξέδωσε μια προειδοποίηση δηλώνοντας πως ο κίνδυνος κατάθλιψης και άγχους διπλασιάζεται για τα παιδιά και τους εφήβους που περνούν πάνω από τρεις ώρες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Ενώ οι κλινικοί ιατροί επίσης παραθέτουν άλλους παράγοντες που συμβάλλουν, συμπεριλαμβανομένου του κοινωνικού αποκλεισμού και την έλλειψη ανεξαρτησίας, πολλοί συμφωνούν ότι οι έφηβοι που είναι κολλημένοι στις οθόνες πασχίζουν πιο πολύ με την μοναξιά και την ψυχική υγεία.

«Τα παιδιά σήμερα πρέπει να μάθουν πως να ‘αποσυνδέονται’, να βγαίνουν έξω και να είναι μακριά από τις συσκευές τους», είπε η κ. Γκάρφιλντ-Γιέγκερ, η οποία είναι σκεπτική με την χρήση «περισσότερης τεχνολογίας» για την διάσωση τους.

Πρόσθεσε πως πολλά άτομα έρχονται στην θεραπεία λόγω ζητημάτων με τις σχέσεις, και «χρειάζονται μια σχέση με συναισθηματική ταύτιση με έναν άλλον άνθρωπο».

Σύμφωνα με την ιστοσελίδα του Woebot Health, πάνω από το 80% των μηνυμάτων από τους εφήβους προς το Woebot λαμβάνονται έξω από τις τυπικές ώρες παροχής υπηρεσιών «όταν δεν υπάρχει άλλη φροντίδα διαθέσιμη». Πολλά από αυτά τα μηνύματα έρχονται μεταξύ 3π.μ και 5π.μ.

Η ψυχολόγος Άλισον Ντάρσυ, ιδρυτής και πρόεδρος του Woebot Health, δημιούργησε το A.I. chatbot το 2017 έχοντας στο νου της τους νέους. Είπε πρόσφατα στην εκπομπή «60 Minutes» πως το Woebot εφαρμόζει τεχνικές γνωσιακής συμπεριφορικής θεραπείας (Cognitive Behavioral Therapy – CBT) για να βοηθήσει τους χρήστες να αναδιαμορφώσουν τις σκέψεις τους.

Σύμφωνα με την κα Ντάρσυ, η εφαρμογή παρέχει τις ίδιες δηλώσεις που ένας πραγματικός ψυχολόγος θα έδινε και μπορεί να έχει θεραπευτικές συνομιλίες. Ωστόσο, δεν μπορεί να νιώσει συμπόνια ή να καταλάβει την ξεχωριστή κατάσταση του ατόμου.

Αφότου χτύπησε η πανδημία, οι σχολικές περιφέρειες σε όλη την χώρα άρχισαν να προτείνουν την δωρεάν εφαρμογή Woebot για να βοηθήσουν τους έφηβους να ανταπεξέλθουν. Την ίδια στιγμή, η Wysa, άλλη μια εφαρμογή θεραπείας ψυχικής υγείας η οποία λειτουργεί επίσης με τεχνητή νοημοσύνη, ανέπτυξε ένα chatbot για «COVID Anxiety» («Άγχος λόγω COVID») για αν βοηθήσει τους έφηβους να ανταπεξέλθουν στο άνευ προηγουμένου στρες.

Οι υπερβολικά βιαστικές διαγνώσεις παθολογικοποιούν τους φυσιολογικούς πόνους ανάπτυξης

Η Τζο Άγγαργουαλ, διευθύνων σύμβουλος και ιδρυτής του Wysa, παρουσίασε την βασισμένη σε τεχνητή νοημοσύνη πλατφόρμα ψυχικής υγείας της εταιρίας στην σύνοδο κορυφής του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ 2023 στο Νταβός της Ελβετίας.

«Οι έφηβοι ήταν η πρώτη μας ομάδα», είπε η κα Άγγαργουαλ. Περίπου το 30% των χρηστών είναι μεταξύ 13 και 25 ετών, είπε.

Η έρευνα της Wysa βρήκε πως πάνω από το 80% των εφήβων βιώνουν δυσκολίες στην ψυχική τους υγεία, με έναν στους τρεις να χρειάζεται επαγγελματική υποστήριξη. Αυτά τα ευρήματα είναι συγκρίσιμα με αυτά της National Health Interview Survey–Teen (NHIS-Teen), η οποία πήρε κατευθείαν συνέντευξη από εφήβους ηλικίας 12 έως 17 ετών και βρήκε πως σχεδόν ένας στους πέντε βίωνε συμπτώματα άγχους και κατάθλιψης.

«Πιο ανησυχιτικά όμως», σύμφωνα με την ιστοσελίδα της Wysa, «οι νέοι δεν λαμβάνουν την βοήθεια που χρειάζονται. Πάνω από τους μισούς (55%) που έλαβαν βαθμολογία 3 και πάνω στα ερωτηματολόγια GAD2 και PHQ2 σχετικά με το άγχος και την  κατάθλιψη δεν έχουν μιλήσει για αυτό σε έναν σχετικό επαγγελματία».

Το ερωτηματολόγιο γενικής διαταραχής άγχους δύο στοιχείων (Generalized Anxiety Disorder- GAD-2) και το ερωτηματολόγιο υγείας των ασθενών δύο στοιχείων (Patient Health Questionnaire- PHQ-2) είναι είναι μικρά εργαλεία εξέτασης που χρησιμοποιούνται για τη γρήγορη αξιολόγηση του άγχους και της κατάθλιψης, αντίστοιχα.

«Ανάλογα με το πως ένα άτομο ερμηνεύει αυτές τις ερωτήσεις, όλοι θα μπορούσαν να έχουν κατάθλιψη», είπε η κα Γκάρφιλντ-Γιέγκερ. «Η αληθινή εκτίμηση της κατάθλιψης συνήθως έπαιρνε μερικές συνεδρίες με έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας ή τουλάχιστον αρκετές ώρες».

«Νομίζω πως αρκετοί άνθρωποι διαγνώσκονται με κατάθλιψη και άγχος που δεν το έχουν», είπε. «Πιστεύω πως περισσότεροι άνθρωποι είναι αγχωμένοι και καταθλιπτικοί λόγω της κοινωνικής απομόνωσης και άλλως αιτιών».

Η συγγραφέας Άμπιγκειλ Σράιερ εξέτασε αυτό το ζήτημα στο βιβλίο της, «Bad Therapy» («Κακή Θεραπεία»), και συμπέρανε πως οι διαγνώσεις γίνονται απρόσεκτα και οι θεραπείες που «επικυρώνουν όλα τα συναισθήματα» δίνονται επίσης ελεύθερα.

«Το λέγαμε αυτό επικύρωση», είπε η κα Γκάρφιλντ-Γιέγκερ, η οποία εργάστηκε για πάω από μια δεκαετία σε πρόγραμμα μερικής νοσηλείας με νέους ανθρώπους που πασχίζουν με σοβαρές ψυχικές ασθένειες.

«Έτσι θα λέγαμε, επικυρώνουμε αυτό που νιώθεις, αλλά αυτό δεν σημαίνει πως αυτό που νιώθεις είναι και η πραγματικότητα. Σημαίνει πως το νιώθεις και τώρα πρέπει να ερευνήσουμε και να κάνουμε τον αποκαλούμενο έλεγχο πραγματικότητας», πρόσθεσε.

Αυτό προσκαλεί τους γονείς να κάνουν ερωτήσεις σχετικά με τις θεραπευτικές αξιολογήσεις και την γλώσσα που χρησιμοποιείται για την εκπαίδευση των αλγορίθμων της τεχνητής νοημοσύνης. Επιπλέον, υπάρχουν και άλλοι κίνδυνοι και περιορισμοί που πρέπει οι γονείς να λάβουν υπόψιν.

Α.Ι. Chatbots ως ψυχολόγοι των εφήβων: Τα προβλήματα

Συναισθηματική εξάρτηση

Όταν τα chatbot δίνουν συμβουλές που σε άλλη περίπτωση θα έρχονται από έναν γονιό που νοιάζεται ή έναν συμπονετικό σύμβουλο, οι έφηβοι τείνουν να ανθρωποποιούν τα chatbot και να καθιερώνουν έναν συναισθηματικό δεσμό.

«Τους αποδίδουμε ανθρώπινα χαρακτηριστικά επειδή δεν θέλουμε να μείνουμε μόνοι», γράφει στο ενημερωτικό του δελτίο στο περιοδικό The Convivial Society ο συγγραφέας τεχνολογίας και κουλτούρας Λ.Μ. Σάκασας. «Τώρα έχουμε ισχυρές τεχνολογίες, οι οποίες φαίνεται να είναι εξαιρετικά ρυθμισμένες να εκμεταλλεύονται αυτή την βασική ανθρώπινη επιθυμία».

Η κα Γκάρφιλντ-Γιέγκερ το βλέπει αυτό ως την δημιουργία μιας «σφήνας» μεταξύ των ανθρώπων. «Τώρα θέλουν να μιλήσουν στον ‘ψυχολόγο’ τους αντί να μιλήσουν στους φίλους τους, τους γονείς και τα ξαδέρφια τους και τις θείες και τους θείους τους και την γιαγιά τους, όπως έκαναν κάποτε».

Επιβλαβείς αποκρίσεις

Νωρίτερα το 2024, έναν ανήσυχος χρήστης με τροφική διαταραχή επικοινώνησε με την Εθνική Ένωση Διατροφικών Διαταραχων (National Eating Disorders Association – NEDA) αφού έλαβε επιβλαβείς διατροφικές συμβουλές.

Το chatbot «μπορεί να παρείχε πληροφορίες οι οποίες ήταν επιβλαβείς και άσχετες με το πρόγραμμα», ανήρτησε η NEDA στη σελίδα της στο Instagram.

Η NEDA αφαίρεσε το chatbot το οποίο ήδη είχε αντικαταστήσει τους ανθρώπινους συμβούλους στην γραμμή βοηθείας της.

Εκμετάλλευση προσωπικών δεδομένων

Οι εφαρμογές θεραπευτικής ευεξίας δεν υπόκεινται στους ομοσπονδιακούς κανόνες απορρήτου και, σε μερικές περιπτώσεις, μοιράζονται τα δεδομένα με τρίτους όπως το Facebook. Μερικές εταιρίες, ωστόσο, όπως η Wysa και το Woebot, ακολουθούν πρωτόκολλα ασφαλείας «επιπέδου νοσοκομείου» και δεν μοιράζονται ούτε πωλούν τα δεδομένα σε τρίτους.

Μια έρευνα του Pew το 2023, «How Americans View Data Privacy» («Πως οι Αμερικάνοι Βλέπουν το Απόρρητο των Δεδομένων»), βρήκε πως ανάμεσα σε αυτούς που είναι γνώριμοι με την τεχνητή νοημοσύνη, περίπου το 70% έχουν πολύ μικρή εμπιστοσύνη στην ικανότητα των εταιρειών να λάβουν υπεύθυνες αποφάσεις σχετικά με την χρήση της στα προϊόντα τους. Η έρευνα υποδηλώνει πως οι ασθενείς ανησυχούν πως μπορεί να χρησιμοποιηθεί για στοχευμένες διαφημίσεις, παρακολούθηση ή για άλλους άνομους σκοπούς.

Κατανοώντας τους περιορισμούς

Στο πλαίσιο της αυτοβοήθειας, απλές ασκήσεις ηρεμίας και συμβουλές διαχείρισης του στρες παρόμοιες με αυτές που είναι διαθέσιμες στις περισσότερες εφαρμογές συνειδητότητας μπορούν να φανούν χρήσιμες σε μια στιγμή πίεσης.

Αλλά για αυτούς που νιώθουν μοναξιά, δίψα για επαφή, και που πασχίζουν – τα άτομα που οι δημιουργοί των chatbots πιστεύουν ότι μπορεί να χρησιμοποιήσουν περισσότερο τις εφαρμογές – η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να είναι ένα επικίνδυνο υποκατάστατο του ανθρώπου, δήλωσε η κα Γκάρφιλντ-Γιέγκερ.

«Νομίζω ότι είναι κακό να μην έχουμε ανθρώπους να εμπλέκονται», είπε η κ. Γκάρφιλντ-Γιέγκερ, «επειδή μόλις αρχίσεις να αντιμετωπίζεις συναισθήματα, πρέπει να υπάρχει ένας άνθρωπος για να σε ηρεμήσει, ή να σε βοηθήσει εάν αρχίσεις να έχεις αυτοκτονικές τάσεις. Αυτό είναι επικίνδυνο».

Της Cara Michelle Miller

Η Βρετανίδα βουλευτής Μίριαμ Κέιτς παρομοίασε τον ψηφιακό κόσμο με την «Άγρια Δύση», ένα πεδίο βίας και κακοποίησης από το οποίο θα πρέπει να προστατεύονται τα παιδιά και ζήτησε τη θέσπιση νομοθεσίας για την απαγόρευση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης για παιδιά κάτω των 16 ετών.

Η συντηρητική βουλευτής των περιφερειών Πένιστον και Στόκμπριτζ δήλωσε σε συζήτηση στο Westminster Hall την Τρίτη ότι η κυβέρνηση θα πρέπει επίσης «επειγόντως» να χρηματοδοτήσει θυρίδες τηλεφώνων για τα σχολεία, ώστε τα παιδιά να έχουν ένα χώρο χωρίς περισπασμούς για μάθηση.

Η κα Κέιτς εισηγήθηκε το ζήτημα μετά από καμπάνιες και δημοσκοπήσεις γονέων που ζητούσαν αυστηρότερους περιορισμούς όσον αφορά την πρόσβαση των παιδιών σε συσκευές και μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Κατά την εναρκτήρια ομιλία της, η βουλευτής αναφέρθηκε στο έργο του Αμερικανού ψυχολόγου καθηγητή Τζόναθαν Χάιντ (Jonathan Haidt), ο οποίος συνδέει την αύξηση των αυτοκτονιών, του άγχους και των συναισθημάτων απόγνωσης μεταξύ των νέων με την πανταχού παρούσα χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και των κινητών τηλεφώνων.

«Τα παιδιά μας δεν είναι εντάξει», δήλωσε η κα Κέιτς.

«Από το 2012, το ποσοστό αυτοκτονιών έφηβων αγοριών στο Ηνωμένο Βασίλειο έχει διπλασιαστεί. Για τα κορίτσια, το ποσοστό τριπλασιάστηκε. Τα περιστατικά αυτοτραυματισμού κοριτσιών ηλικίας 10 έως 12 ετών έχουν αυξηθεί κατά 364%.

«Τα ποσοστά άγχους για τους νέους κάτω των 25 ετών έχουν τριπλασιαστεί. Τα αισθήματα απελπισίας, αναξιότητας, μοναξιάς και απελπισίας επίσης αυξάνονται μεταξύ των νεότερων πολιτών μας. Μέσα σε μόλις 15 χρόνια, η παιδική ηλικία έχει ανατραπεί επί τα χείρω”, δήλωσε.

Κατέγραψε την πορεία αυτής της μείωσης της ευημερίας σε ένα σημείο καμπής το 2010 και μια απότομη άνοδο από το 2014, όταν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τα έξυπνα τηλέφωνα άρχισαν να κυριαρχούν στη ζωή των παιδιών.

«Πρέπει να αυξήσουμε τη νόμιμη ηλικία για τη χρήση λογαριασμών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στα 16 έτη», δήλωσε η βουλευτής, προτείνοντας ότι αυτό θα μπορούσε να γίνει με ένα νομοσχέδιο που θα τροποποιεί τον νόμο για την ασφάλεια στο διαδίκτυο, ο οποίος, όπως είπε η κα Κέιτς, στην τρέχουσα μορφή του «δεν θα σώσει τα παιδιά μας».

Τον Μάρτιο, μια δημοσκόπηση που έγινε για λογαριασμό της φιλανθρωπικής οργάνωσης Parentkind διαπίστωσε ότι η πλειοψηφία (58%) των γονέων θα υποστήριζε μια κυβερνητική απαγόρευση των κινητών τηλεφώνων για τα παιδιά. Άλλα ευρήματα της δημοσκόπησης έδειξαν ότι ένα μεγάλο ποσοστό γονέων πιστεύει ότι τα smartphone (83%) και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (93%) είναι επιβλαβή για τα παιδιά.

Αποκλεισμός των τηλεφώνων από τα σχολεία

Σε μια άλλη πρόταση, η κα Κέιτς κάλεσε την κυβέρνηση να «χρηματοδοτήσει επειγόντως θήκες ή θυρίδες για τηλέφωνα σε όλα τα σχολεία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ώστε όλα τα παιδιά να είναι ελεύθερα να αξιοποιήσουν στο έπακρο την εκπαίδευσή τους».

Επικαλέστηκε πρόσφατη έρευνα της δεξαμενής σκέψης Policy Exchange, η οποία διαπίστωσε ότι τα σχολεία που εφαρμόζουν αποτελεσματική απαγόρευση των κινητών τηλεφώνων σημειώνουν καλύτερα αποτελέσματα στις απολυτήριες εξετάσεις και είχαν υπερδιπλάσιες πιθανότητες να βαθμολογηθούν ως «εξαιρετικά» από την Ofsted [1].

Η βουλευτής είπε στους συναδέλφους της στο κοινοβούλιο ότι τα smartphone και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης «προκαλούν έντονο εθισμό, δημιουργούν μια συνεχή παρέκκλιση στην πνευματική μας εστίαση και διαβρώνουν τη συγκέντρωσή μας».

«Το μέσο παιδί λαμβάνει 237 ειδοποιήσεις την ημέρα. Αυτό είναι ένα χτύπημα ντοπαμίνης που καταστρέφει τη συγκέντρωση και τροφοδοτεί τον εθισμό κάθε τέσσερα δευτερόλεπτα για όσο χρόνο είμαστε ξύπνιοι.

«Αν δεν υπήρχαν νόμοι κατά της πώλησης καπνού, ναρκωτικών ή αλκοόλ σε παιδιά, δεν θα περιμέναμε από τους γονείς να είναι σε θέση να υπερασπιστούν τα παιδιά τους από τη δύναμη της μεγάλης φαρμακοβιομηχανίας και καπνοβιομηχανίας, αλλά με κάποιο τρόπο περιμένουμε από τους απλούς γονείς να είναι σε θέση να προστατεύσουν τα παιδιά τους από τα συμφέροντα των εταιρειών Meta, TikTok, X και Apple», δήλωσε.

Συσκευές φιλικές προς τα παιδιά

Η βουλευτής ζήτησε επίσης να δοθούν κίνητρα στην έρευνα για την ανάπτυξη κινητών τηλεφώνων κατάλληλων για παιδιά, τα οποία θα προσφέρουν βασικές λειτουργίες ώστε να μπορούν να μένουν σε επαφή με την οικογένεια και να κάνουν ηλεκτρονικές τραπεζικές συναλλαγές, «αλλά που δεν θα έχουν πρόγραμμα περιήγησης στο διαδίκτυο ή δυνατότητα εγκατάστασης εφαρμογών».

Η σύσταση απηχεί τη σύσταση της ομάδας εκστρατείας SafeScreens, η οποία αναφέρει ότι η βιομηχανία τεχνολογίας θα πρέπει να αναλάβει μεγαλύτερη ευθύνη για τα προβλήματα που δημιουργεί και να βοηθήσει στην αντιμετώπιση του εθισμού των παιδιών στα τηλέφωνα.

Η SafeScreens, η οποία διευθύνεται από την ομάδα για τα δικαιώματα των παιδιών UsForThem, διεξάγει εκστρατεία για να κυκλοφορήσουν στην αγορά κινητά τηλέφωνα ειδικά σχεδιασμένα για παιδιά κάτω των 18 ετών, προεγκατεστημένα με κατάλληλες και χρήσιμες εφαρμογές και με αυτόματο αποκλεισμό για ακατάλληλο περιεχόμενο.

«Η τεχνολογία πρέπει να υπηρετεί εμάς, όχι εμείς την τεχνολογία», δήλωσε η Αραμπέλλα Σκίννερ της UsForThem στους Epoch Times τον Μάρτιο.

Η κα Σκίννερ είχε, ωστόσο, εκφράσει αμφιβολίες σχετικά με την δυνατότητα του νόμου για την ασφάλεια στο διαδίκτυο, ο οποίος ψηφίστηκε πέρυσι, να παρέχει τη ρύθμιση που απαιτείται για την προστασία των παιδιών.

«Είναι ένας πολύ δύσχρηστος [νόμος] – είναι τεράστιος […] Και προκαλεί μεγάλα ζητήματα γύρω από τα προβλήματα της ελευθερίας του λόγου που όλοι γνωρίζουμε. Αλλά δεν λύνει το ζήτημα της προστασίας των παιδιών μας. Δεν είναι αρκετά ισχυρός”, δήλωσε η κα Σκίννερ.

Η «Άγρια Δύση» του ψηφιακού κόσμου

Η κα Κέιτς χρησιμοποίησε μελανά χρώματα για να περιγράψει τον κόσμο στον οποίο εκτίθενται τα παιδιά στο διαδίκτυο, έναν κόσμο πολύ πιο σκληρό και ωμό από οτιδήποτε θα επέτρεπαν γονείς και κυβερνήσεις να επισκεφθούν τα παιδιά στην πραγματική ζωή.

Ζήτησε από τους συναδέλφους της να φανταστούν πώς θα ήταν τα πράγματα αν «οι δρόμοι μας ήταν τόσο άνομοι που δεν ήταν ασφαλές για τα παιδιά να βγουν από τα σπίτια τους», όπου τα παιδιά θα γίνονταν μάρτυρες αποκεφαλισμών και βιασμών ή υποβάλλονταν σε προτάσεις για σεξ ή εκβιασμούς.

«Φανταστείτε αν κάθε λάθος που έκανε το παιδί μας διαφημιζόταν στους δημόσιους χώρους με μεγάλες πινακίδες, ώστε όλοι να γελούν και να το κοροϊδεύουν μέχρι αυτό να θέλει να πεθάνει από την ντροπή του. Αυτό δεν είναι μια ταινία τρόμου ή κάποια φανταστική Άγρια Δύση – αυτός είναι ο ψηφιακός κόσμος όπου ζουν τα παιδιά μας, συχνά πολλές ώρες κάθε ημέρα”, δήλωσε η βουλευτής.

«Η υπεράσπιση των παιδιών από αυτή την Άγρια Δύση δεν είναι η δράση ενός κράτους νταντάδων – είναι μια ηθική επιταγή για τις κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο», είπε.

Της Victoria Friedman, με τη συμβολή της Rachel Roberts

Επιμέλεια: Αλία Ζάε

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

1. Office for Standards in Education: κυβερνητικός οργανισμός που ιδρύθηκε το 1993 για να επιθεωρεί και να αξιολογεί τα εκπαιδευτικά πρότυπα των σχολείων και των κολλεγίων στην Αγγλία και την Ουαλία.

Πριν από λίγο καιρό, εγώ και η κόρη μου συζητούσαμε για την εκπαίδευση, ενώ δύο από τα παιδιά της, η Καρολίνα, 12 ετών, και ο Ντάνιελ, 10 ετών, έτρωγαν πρωινό στο τραπέζι της κουζίνας. Εγώ θρηνούσα για την πτώση των προτύπων στα σχολεία των ΗΠΑ, δημόσια και ιδιωτικά. Η κόρη μου συμφώνησε ως ένα βαθμό, αλλά μετά είπε: «Τα παιδιά έχουν έναν πολύ καλό καθηγητή γεωγραφίας».

Κοίταξα την Καρολίνα και τον Ντάνιελ. «Το Τσαντ βρίσκεται στη βορειοδυτική Αφρική», προθυμοποιήθηκε ο Ντάνιελ. «Η Λιβύη και η Αίγυπτος βρίσκονται στη βόρεια Αφρική», πρόσθεσε η Καρολίνα. Μέσα σε ένα λεπτό περίπου, ανακάλυψα ότι μελετούσαν τις χώρες «-στάν» και μπορούσαν να εντοπίσουν την Ουκρανία σε μια μικρή υδρόγειο σφαίρα. Όταν ρώτησα για τις πρωτεύουσες, η Καρολίνα είπε: «Το Νέο Δελχί είναι η πρωτεύουσα της Ινδίας» και ο Ντάνιελ: «Της Νότιας Κορέας είναι η Σεούλ ».

Ενθουσιάστηκα! «Ναι, ναι!», αναφώνησα, «αυτό ακριβώς έλεγα! Τα παιδιά μπορούν να μάθουν αυτά τα πράγματα! Εσείς οι δύο ξέρετε πιθανώς περισσότερη παγκόσμια γεωγραφία από το 90% των Αμερικανών, συμπεριλαμβανομένου του εαυτού μου». Κοίταξα την κόρη μου και είπα: «Πρέπει να συναντήσω τη δασκάλα τους και να μάθω πώς το κάνει αυτό».

Και τη συνάντησα.

Βασικό βιογραφικό

Όταν μιλήσαμε τηλεφωνικά στα μέσα Μαρτίου, έμαθα ότι η Ρεβέκκα Χάφμαν από το Σκράντον της Πενσυλβάνια είχε πάρει το προπτυχιακό της δίπλωμα από το Πανεπιστήμιο του Ντέλαγουερ και στη συνέχεια απέκτησε μεταπτυχιακό δίπλωμα στη φυσικοθεραπεία. Κατά τη διάρκεια του πρώτου έτους σπουδών της γνώρισε τον μελλοντικό της σύζυγο, τον Φίλιπ Χάφμαν, ο οποίος ασκεί την εσωτερική παθολογία. Είναι γονείς επτά παιδιών. Ο μεγαλύτερος, 24 ετών, είναι παντρεμένος και έχει μια κόρη και άλλο ένα παιδί στα σκαριά. Ο μικρότερος είναι 10 ετών.

Αν και η κα Χάφμαν διατήρησε ενεργή την άδεια φυσικοθεραπείας της, μόλις έγινε μητέρα άφησε αυτή τη δουλειά και επικεντρώθηκε στα παιδιά της. Καθώς αυτά μεγάλωναν, άρχισε να τα διδάσκει στο σπίτι, έγραψε δύο από αυτά σε ένα πρόγραμμα Μοντεσσόρι και πριν περάσει πολύς καιρός συνέδραμε στην ίδρυση ενός συνεταιριστικού Μοντεσσοριανού σχολείου, όπου δίδαξε γεωγραφία για έξι χρόνια.

Οκτώ χρόνια αργότερα, η κα Χάφμαν συμμετείχε στην ίδρυση της Ακαδημίας Μαρία Κάουπας του Σκράντον, ενός κλασικού υβριδικού σχολείου στο οποίο οι μαθητές διδάσκονται στην τάξη για αρκετές ημέρες την εβδομάδα και ολοκληρώνουν τις εργασίες στο σπίτι. Η προσπάθεια αυτή έχει γίνει οικογενειακή υπόθεση. Διευθυντής του σχολείου είναι ο πάτερ Έρικ Μπέργκμαν, αδελφός της κας Χάφμαν. Δύο κουνιάδες της συμπληρώνουν τον κύκλο των διδασκόντων, μαζί με τη δεύτερη κόρη της κας Χάφμαν, η οποία πρόσφατα αποφοίτησε από το κολλέγιο και διδάσκει για πρώτη χρονιά σε ιδιωτικό σχολείο.

Πού οφείλεται όμως το μεγάλο ενδιαφέρον της για τη γεωγραφία; Και πώς εξηγείται η μαγεία που φέρνει στην τάξη της;

Modus Operandi

«Πήρα την αγάπη για τη γεωγραφία από τον πατέρα μου», λέει η κα Χάφμαν. «Με έναν χάρτη μπορούσε να απασχολεί τα παιδιά για ώρες. Αυτό έκανε και με τα παιδιά μου. Απλώς άρχιζε να μιλάει για τον χάρτη».

Η αγάπη της για την παγκόσμια γεωγραφία αναπτύχθηκε ακόμα περισσότερο κατά τη διάρκεια των ετών που δίδασκε τα δικά της παιδιά στο σπίτι και στις τάξεις του μοντεσσοριανού σχολείου στο οποίο δίδαξε αρχικά. «Οι μαθητές μου είχαν αυτά τα παζλ Μοντεσσόρι», λέει. «Πρόκειται για παζλ των ηπείρων, αλλά κάθε χρώμα είναι μια διαφορετική χώρα. Και δεν γράφουν κάτι. Σε αυτήν τη μέθοδο Μοντεσσόρι ονομάζεις τις χώρες από μνήμης, με τη σειρά.»

Στην Ακαδημία Maria Kaupas, όπου διδάσκει τώρα γεωγραφία και ιστορία μέχρι την όγδοη τάξη, η κα Χάφμαν έχει κρατήσει την ιδέα αλλά με διαφορετικά υλικά. «Δεν ήθελα κομμάτια παζλ παντού με τόσα παιδιά», λέει, «έτσι έβαλα την κόρη μου, που έχει καλλιτεχνική φλέβα, να ζωγραφίσει χάρτες σε χαρτόνια. Κάθε χαρτόνι έχει μια διαφορετική ήπειρο, χωρίς καθόλου γράμματα, ώστε να μπορούμε να δουλέψουμε με αυτό.»

Πολυεπίπεδη μάθηση

Οι μη γραμμένοι χάρτες είναι μόνο ένα τμήμα της προσέγγισης της κας Χάφμαν. Φέτος, πρόσθεσε ένα βιβλίο γεωγραφίας της Memoria Press, το οποίο συστήνει ανεπιφύλακτα και το οποίο οι μαθητές χρησιμοποιούν και για τη μελέτη τους στο σπίτι. Η τάξη της διαθέτει υδρογείους – «χρειάζομαι μεγεθυντικό φακό για να δω τα ονόματα», λέει γελώντας – και επιτοίχιους χάρτες και ενθαρρύνει τους μαθητές της να έχουν παρόμοιους χάρτες και άτλαντες στα σπίτια τους. Συμβουλεύει, επίσης, τους μαθητές να παρακολουθούν εκπαιδευτικά βίντεο στο YouTube και να παίζουν διαδικτυακά παιχνίδια γεωγραφίας.

Επιπλέον, οι μαθητές της συχνά γράφουν και κάνουν εκθέσεις για ορισμένες χώρες και τους πολιτισμούς τους για την τάξη, γεγονός που εδραιώνει όσα μαθαίνουν. Τα κουίζ βοηθούν σε αυτόν τον τομέα, «και μαθαίνουν πώς να δίνουν εξετάσεις, κάτι που είναι μια πολύ καλή δεξιότητα», προσθέτει η κα Χάφμαν. Σε αντίθεση με την επικρατούσα πεποίθηση, έχει επίσης διαπιστώσει ότι «στα παιδιά αρέσει να ανταγωνίζονται»:

«Νομίζω ότι στο εκπαιδευτικό σύστημα των ΗΠΑ, ακόμα και στις περιπτώσεις της οικοδιδασκαλίας ενίοτε, υπάρχει διάχυτη μια αμφισβήτηση του ανταγωνισμού: “Πρέπει να είμαστε τόσο ανταγωνιστικοί;” Αλλά στα παιδιά αρέσει ο υγιής ανταγωνισμός.»

Όλα αυτά εξηγούν γιατί τα παιδιά της κας Χάφμαν, τα οποία συναντιούνται ως τάξη μόνο μία φορά την εβδομάδα και την υπόλοιπη δουλειά την κάνουν στο σπίτι, μαθαίνουν καλά τη γεωγραφία τους. Ωστόσο, αυτές οι τεχνικές και η εμπειρία της δασκάλας, όσο πολύτιμα και αν είναι, δεν εξηγούν πλήρως την επιτυχία της κας Χάφμαν. Αυτή οφείλεται σε κάτι πολύ ιδιαίτερο, που η ίδια και άλλοι καλοί δάσκαλοι προσφέρουν στους νέους.

Πάθος, χαρά, αγάπη

Αν και μερικοί από αυτούς δεν το συνειδητοποιούν καν, όλοι οι εξαιρετικοί δάσκαλοι προσφέρουν τρία δώρα στην τάξη τους: πάθος για το αντικείμενο που διδάσκουν, χαρά στην πράξη της διδασκαλίας και αγάπη για τους μαθητές τους. Όταν η Ρεβέκκα Χάφμαν μιλάει για τους μαθητές της και τις δραστηριότητες της τάξης τους, αυτά τα τρία δώρα αναμειγνύονται στη φωνή της και κάνουν τραγούδι όλα όσα λέει.

Το πάθος της για τη γεωγραφία, όπως ήδη είπαμε, το απέκτησε από τον πατέρα της, αλλά και από τα 14 χρόνια διδασκαλίας της τόσο σε μοντεσσοριανό όσο και σε κλασικό σχολείο, μεταφέροντας στο τελευταίο όσα διδάχθηκε από τη μέθοδο Μοντεσσόρι. Είναι σίγουρη ότι κορίτσια και αγόρια από 10 ετών μπορούν να απομνημονεύσουν λεπτομέρειες που πάρα πολλοί άλλοι δάσκαλοι θεωρούν ότι ξεπερνούν τις δυνατότητες των μαθητών τους.

Η εμπιστοσύνη της κας Χάφμαν στις ικανότητες των παιδιών συνοδεύεται από τη χαρά της να μοιράζεται αυτά που γνωρίζει και να συμβάλλει στη διεύρυνση της αντίληψης ενός μαθητή για τον κόσμο. Τα εγγόνια μου είναι η ζωντανή απόδειξη ότι αυτή η χαρά είναι μεταδοτική.

Τέλος, σε κάθε πρωτοκλασάτο δάσκαλο που έχω γνωρίσει, υπάρχει ένα ακόμη χάρισμα, το οποίο συχνά είναι κρυμμένο ακόμη και από αυτούς. Αγαπούν τους μαθητές τους. Θέλουν οι μαθητές τους να πετύχουν και προβληματίζονται, σε σημείο να χάνουν τον ύπνο τους, όταν εκείνοι αποτυγχάνουν. Μόλις το φως ανάψει μέσα στο μυαλό ενός παιδιού, για τον δάσκαλο εκείνη η στιγμή είναι τα Χριστούγεννα, η Πρωτοχρονιά και η Ανάσταση μαζί.

Μετά το πέρας της σχολικής ημέρας, πολλοί δάσκαλοι κουβαλάνε στο σπίτι τσάντες ή χαρτοφύλακες γεμάτες με τετράδια, τεστ και συνθέσεις. Μαζί με αυτές τις αποσκευές, κουβαλούν συχνά και σκέψεις για το πώς να βελτιώσουν τις παρουσιάσεις τους και να ενθαρρύνουν τους μαθητές τους να πιέσουν τον εαυτό τους και να πετύχουν περισσότερα.

Αλλά η Ρεβέκκα Χάφμαν και άλλοι σαν κι αυτήν, οι δάσκαλοι που οι μαθητές θα θυμούνται για το υπόλοιπο της ζωής τους, κουβαλούν επίσης αυτά τα παιδιά από την τάξη μέσα στην καρδιά και στις προσευχές τους.

Του Jeff Minick

Επιμέλεια: Αλία Ζάε