Οι επιστήμονες μπορεί να έχουν βρει μια λύση για τις ασθένειες της πήξης του αίματος από μια από τις πιο απίθανες πηγές της φύσης, τις αρκούδες.
Όσοι από εμάς χρειάστηκε να καθίσουμε σε πολύωρες πτήσεις γνωρίζουμε πολύ καλά τις ιατρικές προειδοποιήσεις ότι το να καθόμαστε αδρανείς για ώρες μπορεί να προκαλέσει θρόμβους αίματος στα πόδια και τους πνεύμονές μας. Οι προειδοποιήσεις αυτές προκύπτουν από το γεγονός ότι οι άνθρωποι που βιώνουν σοβαρή ακινησία λόγω ασθένειας ή τραυματισμού κινδυνεύουν από τη δυνητικά θανατηφόρα κατάσταση που είναι γνωστή ως φλεβική θρομβοεμβολή.
Όμως οι αρκούδες δεν υποφέρουν από παρόμοια προβλήματα παρά το γεγονός ότι, κατά τη διάρκεια της χειμερινής τους χειμερίας νάρκης, παραμένουν ακίνητες για μήνες κάθε χρόνο.
Αυτό τράβηξε την προσοχή των καρδιολόγων Τόμπιας Πέτζολτ και Μανουέλα Θίνελ στο Πανεπιστήμιο Ludwig Maximilian του Μονάχου, στη Γερμανία, οι οποίοι θέλησαν να μάθουν πώς οι αρκούδες αποφεύγουν την επικίνδυνη πήξη του αίματος.
Οι ερευνητές διεξήγαγαν ένα πείραμα επί δύο χειμώνες, κατά τη διάρκεια του οποίου περπάτησαν μέσα στο χιόνι για να ξεθάψουν και να ηρεμήσουν 13 κοιμισμένες καφέ αρκούδες που φορούσαν κολάρα GPS, λαμβάνοντας δείγματα αίματος. Στη συνέχεια, οι αρκούδες επέστρεψαν στις φωλιές τους για να ολοκληρώσουν τον χειμερινό τους ύπνο.
Τα επόμενα καλοκαίρια, παρακολούθησαν τις ίδιες αρκούδες και πήραν περισσότερα δείγματα αίματος για να διαπιστώσουν αν υπήρχε διαφορά στη σύνθεση του αίματος σε σύγκριση με τα δείγματα που είχαν ληφθεί το χειμώνα.
Οι Πέτζολτ και Θίνελ μαζί με τους συνεργάτες τους διαπίστωσαν ότι μια συγκεκριμένη πρωτεΐνη, που ονομάζεται HSP47, βρισκόταν σε υψηλές ποσότητες στο αίμα των αρκούδων κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, αλλά σχεδόν απουσίαζε κατά τη διάρκεια της χειμερινής περιόδου.
Τι είναι η HSP47;
Η HSP47, η οποία είναι η συντομογραφία της heat shock protein 47 (πρωτεΐνης θερμικού σοκ 47), βρίσκεται συνήθως στα κύτταρα των οστών ή των χόνδρων, που αποτελούν συνδετικούς ιστούς για το σώμα.
Βρίσκεται επίσης στα αιμοπετάλια -μικρά, άχρωμα θραύσματα κυττάρων που κυκλοφορούν στο αίμα- όπου θα προσκολληθεί στο κολλαγόνο, βοηθώντας τα αιμοπετάλια να συνδεθούν.
Τα αιμοπετάλια σχηματίζουν επίσης θρόμβους αίματος όταν αναγνωρίζουν κατεστραμμένα αιμοφόρα αγγεία, γεγονός που βοηθά στην επούλωση όταν το σώμα ανταποκρίνεται σε ένα κόψιμο ή άλλο τραυματισμό. Ωστόσο, είναι επικίνδυνο όταν μια μάζα αιμοπεταλίων εμποδίζει τη ροή του αίματος προς τους πνεύμονες.
Μετά από αυτή την ανακάλυψη, οι ερευνητές προσπάθησαν να επιβεβαιώσουν ότι η πρωτεΐνη HSP47 ήταν πίσω από την έλλειψη θρόμβων αίματος των αρκούδων, οπότε έκαναν εργαστηριακές δοκιμές σε ποντίκια και διαπίστωσαν ότι εκείνα που δεν είχαν την εν λόγω πρωτεΐνη είχαν λιγότερους θρόμβους και χαμηλότερα επίπεδα φλεγμονής από εκείνα με HSP47.
Περαιτέρω, παρόμοια αποτελέσματα παρατηρήθηκαν και στους χοίρους, όπου οι χοιρομητέρες που είχαν γεννήσει πρόσφατα και είχαν την τάση να παραμένουν κυρίως ακίνητες για περίπου 28 ημέρες για να ταΐσουν τα χοιρίδια τους είχαν επίσης χαμηλότερα επίπεδα πρωτεϊνών σε σύγκριση με τους χοίρους που δεν είχαν θηλάσει.
Παρόμοια αποτελέσματα παρατηρήθηκαν και στους ανθρώπους, σε άτομα με μακροχρόνια ακινησία λόγω τραυματισμού του νωτιαίου μυελού να καταγράφουν χαμηλά επίπεδα HSP47 και κανένα σημάδι θρόμβωσης που σχετίζεται με φλεγμονή.
«Τεράστιο βήμα προς τα εμπρός»
Ο Τίνεν Ίλες, υπολογιστικός βιολόγος στο Πανεπιστήμιο της Μινεσότα, δήλωσε στο Science News ότι η μελέτη αποτελεί «τεράστιο βήμα προς τα εμπρός».
Ο Ίλες, ο οποίος δεν συμμετείχε στην εν λόγω έρευνα, δήλωσε ότι η μελέτη έφερε σε επαφή επιστήμονες από διάφορα υπόβαθρα, συμπεριλαμβανομένων βιολόγων άγριας ζωής και εμπειρογνωμόνων στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης και έδειξε πώς τα ζώα προσαρμόστηκαν για να σταματήσουν τους θρόμβους αίματος που σχετίζονται με την ακινησία.
Αυτό σημαίνει ότι οι ερευνητές έχουν πλέον έναν οδικό χάρτη για να μιμηθούν τις λύσεις της φύσης με φάρμακα, δήλωσε ο Ίλες.
Ο επικεφαλής ερευνητής Τόμπιας Πέτζολτ, δήλωσε στο Science News ότι τα ευρήματα της μελέτης θα σήμαιναν ότι οι ερευνητές θα μπορούσαν τώρα να αναζητήσουν πιθανά φάρμακα που θα αποσκοπούσαν στο να σταματήσουν την αλληλεπίδραση της HSP47 με πρωτεΐνες ή κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος που πυροδοτούν θρόμβους.
Τι είναι η φλεβική θρομβοεμβολή;
Η φλεβική θρομβοεμβολή είναι μια πάθηση που χαρακτηρίζεται από το σχηματισμό θρόμβων αίματος στις φλέβες, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές συνέπειες για την υγεία εάν δεν διαγνωστεί και δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα.
Η φλεβική θρομβοεμβολή μπορεί να εμφανιστεί σε διάφορα μέρη του φλεβικού συστήματος, συνηθέστερα στις βαθιές φλέβες των ποδιών ή στους πνεύμονες.
Εμφανίζεται συνήθως όταν υπάρχει διαταραχή στη φυσιολογική ροή του αίματος ή αλλαγή στην ισορροπία της πήξης του αίματος, που οδηγεί στο σχηματισμό θρόμβων.
Διάφοροι παράγοντες κινδύνου μπορούν να αυξήσουν την πιθανότητα εμφάνισής της, όπως:
Ακινησία: Παρατεταμένες περίοδοι ακινησίας, όπως κατά τη διάρκεια πτήσεων μεγάλων αποστάσεων ή κατάκλισης μετά από χειρουργική επέμβαση ή ασθένεια.
Χειρουργική επέμβαση: Μεγάλες χειρουργικές επεμβάσεις, ιδίως εκείνες που αφορούν την κάτω κοιλιακή χώρα, τη λεκάνη ή τα άκρα.
Τραύμα: Τραυματισμοί που προκαλούν βλάβη στα αιμοφόρα αγγεία ή διαταράσσουν τη ροή του αίματος, όπως κατάγματα ή σοβαροί μυϊκοί τραυματισμοί.
Ιατρικές παθήσεις: Ορισμένες ιατρικές παθήσεις, όπως ο καρκίνος, οι καρδιακές παθήσεις και οι φλεγμονώδεις διαταραχές.
Ορμονικοί παράγοντες: Η χρήση φαρμάκων που περιέχουν οιστρογόνα, όπως ορμονικά αντισυλληπτικά ή θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης.
Γενετικοί παράγοντες: Κληρονομικές καταστάσεις που επηρεάζουν την πήξη του αίματος, όπως η μετάλλαξη του παράγοντα V Leiden ή άλλες γενετικές μεταλλάξεις.
Ηλικία: Ο κίνδυνος φλεβικής θρομβοεμβολής αυξάνεται με την ηλικία, ιδίως σε άτομα άνω των 60 ετών.
Παχυσαρκία: Το υπερβολικό σωματικό βάρος μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο φλεβικής θρομβοεμβολής.
Εγκυμοσύνη: Η εγκυμοσύνη και η περίοδος μετά τον τοκετό αυξάνουν τον κίνδυνο λόγω των ορμονικών αλλαγών και της αυξημένης πίεσης στις φλέβες.
Τα συμπτώματα μπορεί να ποικίλλουν ανάλογα με τη θέση και το μέγεθος του θρόμβου αίματος. Τα συνήθη συμπτώματα της περιλαμβάνουν πρήξιμο, πόνο, ζέστη και ερυθρότητα στο προσβεβλημένο μέρος.
Η φλεβική θρομβοεμβολή μπορεί να διαγνωστεί μέσω διαφόρων απεικονιστικών εξετάσεων, όπως υπερηχογράφημα ή αξονική τομογραφία
Η θεραπεία περιλαμβάνει συνήθως αντιπηκτικά φάρμακα για την πρόληψη της ανάπτυξης του θρόμβου και τη μείωση του κινδύνου περαιτέρω σχηματισμού θρόμβου.
Η φλεβική θρομβοεμβολή είναι μια σοβαρή κατάσταση που απαιτεί άμεση ιατρική φροντίδα και εάν υποψιάζεστε ότι μπορεί να έχετε φλεβική θρομβοεμβολή ή έχετε παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξή της, είναι σημαντικό να συμβουλευτείτε έναν επαγγελματία υγείας για τη σωστή αξιολόγηση, διάγνωση και θεραπεία.
Οι ερευνητές δημοσίευσαν τα αποτελέσματά τους στο άρθρο “Immobility-associated thromboprotection is conserved across mammalian species from bear to human” στο περιοδικό Science.
Της Irina Antonova
Ακολουθήστε μας στο Telegram @epochtimesgreece
Ακολουθήστε μας στο Facebook @epochtimesgreece
Ακολουθήστε μας στο Twitter @epochtimesgreece
