Κυριακή, 07 Σεπ, 2025

Αναρτήθηκαν οι προσωρινοί πίνακες δικαιούχων του προγράμματος κοινωνικού τουρισμού

Αναρτήθηκαν οι προσωρινοί πίνακες δικαιούχων, ωφελουμένων και αποκλειομένων, κοινωνικού τουρισμού 2023-2024 της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (ΔΥΠΑ) στον ιστότοπό της (www.dypa.gov.gr).

Οι προσωρινοί πίνακες δικαιούχων αφορούν σε 300.000 επιταγές κοινωνικού τουρισμού.

Όπως αναφέρει η ΔΥΠΑ σε ανακοίνωσή της, εφέτος υποβλήθηκαν σχεδόν 850.000 αιτήσεις για περίπου 1,5 εκατομμύριο επιταγές, σημειώνοντας ιστορικό ρεκόρ εκδήλωσης ενδιαφέροντος.

Οι δικαιούχοι, που υπέβαλαν ηλεκτρονική αίτηση συμμετοχής, έχουν δικαίωμα να υποβάλουν μία και μόνο ένσταση κατά των αποτελεσμάτων από την Πέμπτη 22 Ιουνίου και ώρα 15:00 μέχρι και το Σάββατο 24 Ιουνίου και ώρα 18:00.

Η ένσταση υποβάλλεται αποκλειστικά ηλεκτρονικά, μέσω του gov.gr, στη διεύθυνση: https://www.gov.gr/ipiresies/ergasia-kai-asphalise/apozemioseis-kai-parokhes/koinonikos-tourismos.

Οι δικαιούχοι που καταθέτουν ηλεκτρονική ένσταση οφείλουν να:

– αναφέρουν σαφώς τον λόγο της ένστασης και σε συνάφεια με τον λόγο απόρριψης (π.χ. εσφαλμένη μοριοδότηση, πλήρωση των προϋποθέσεων συμμετοχής κ.ο.κ.) και

– να τεκμηριώνουν τους ισχυρισμούς τους, επισυνάπτοντας στην ένστασή τους με ηλεκτρονική σάρωση δικαιολογητικά αποδεικτικά αυτών. Ο τρόπος που αποδεικνύεται η πλήρωση των προϋποθέσεων συμμετοχής και των κριτηρίων μοριοδότησης περιγράφεται αναλυτικά στη δημόσια πρόσκληση (Παράρτημα 2ου Μέρους), το οποίο πρέπει να συμβουλεύονται οι δικαιούχοι για τη σωστή κατά περίπτωση επισύναψη των δικαιολογητικών.

Ενστάσεις που δεν υποβάλλονται ηλεκτρονικά δεν εξετάζονται.

Για πρώτη φορά, το πρόγραμμα θα ξεκινήσει έναν μήνα νωρίτερα (1η Ιουλίου αντί για 1η Αυγούστου), με προϋπολογισμό 35 εκατ. ευρώ.

Οι δικαιούχοι και ωφελούμενοι μπορούν να πραγματοποιήσουν έως έξι διανυκτερεύσεις σε κατάλυμα που επιλέγουν από το μητρώο παρόχων της ΔΥΠΑ, κατόπιν συνεννόησής τους με τον πάροχο, με μικρή ιδιωτική συμμετοχή.

Ειδικά, για καταλύματα σε Λέρο, Λέσβο, Χίο, Κω και στον νομό Έβρου, μπορούν να πραγματοποιηθούν έως 10 διανυκτερεύσεις εντελώς δωρεάν, ενώ στα καταλύματα των δήμων Ιστιαίας-Αιδηψού και Μαντουδίου-Λίμνης-Αγ. ‘Αννας της Β. Εύβοιας και της Σάμου, μπορούν να πραγματοποιηθούν έως 12 διανυκτερεύσεις δωρεάν.

Οι τιμές επιδότησης παραμένουν αυξημένες κατά 20% για τον μήνα αιχμής Αύγουστο, όπως και πέρυσι. Επιπλέον, για πρώτη φορά, προσαυξάνονται κατά 20% και κατά τις περιόδους των Χριστουγέννων (από 15/12/2023 έως 14/01/2024) και του Πάσχα (από 26/04/2024 έως 12/05/2024),ενώ η αύξηση ισχύει για όλο τον χρόνο για τα καταλύματα της Β. Εύβοιας και της Σάμου.

Εκτός από τη διαμονή σε τουριστικά καταλύματα, επιδοτούνται και ακτοπλοϊκά εισιτήρια.

Η συμμετοχή των δικαιούχων ανέρχεται σε 25% και των πολυτέκνων σε 20%.

Για τα άτομα με αναπηρία, τα ακτοπλοϊκά εισιτήρια διατίθενται δωρεάν.

Υπενθυμίζεται ότι οι δικαιούχοι του περυσινού προγράμματος που δεν έχουν ενεργοποιήσει ακόμα τις επιταγές μπορούν να κάνουν διακοπές, μέχρι τις 31 Ιουλίου 2023.

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τους όρους και τις προϋποθέσεις, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επισκεφτούν τον ιστότοπο της ΔΥΠΑ: https://www.dypa.gov.gr/koinonikos-toyrismos.

Γ.Μπ.

Ο Μπαράκ Ομπάμα επισκέπτεται το Ίδρυμα Ομπάμα στην Αθήνα και το ΚΠΙΣΝ

Στην επίσκεψή του στην Αθήνα, ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα συμμετείχε σε εκδήλωση σε ξενοδοχείο στο κέντρο της Αθήνας, όπου συνάντησε περίπου 100 υπότροφους του προγράμματος «Obama Foundation Leaders» από όλο τον κόσμο.

Η αδερφή του και σύμβουλος του Ιδρύματος Ομπάμα Μάια Σοετόρο Εντζί ήταν επίσης παρούσα, όπως και η Ελληνίδα συμμετέχουσα στο πρόγραμμα του 2023 Ελπίδα Κόκκοτα, ιδρύτρια και διευθύνουσα σύμβουλος του μη κερδοσκοπικού οργανισμού «Mexoxo», η οποία καλωσόρισε τους ομιλητές.

Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, που διήρκεσε περίπου 75 λεπτά, ο κ. Ομπάμα συνομίλησε με τέσσερις απόφοιτους του φετινού προγράμματος από τη Σλοβακία, τη Μαλαισία, τη Ζιμπάμπουε και τη Ναμίμπια, για περίπου μία ώρα, σχετικά με την προσπάθειά τους να φέρουν μέσα από τις δράσεις τους θετική αλλαγή στις κοινότητές τους. Τους έθεσε, επίσης, ερωτήματα για τα όσα αποκόμισαν συμμετέχοντας στο συγκεκριμένο πρόγραμμα, για τα όνειρά τους, για την έννοια της ενσωμάτωσης αποκλεισμένων από την κοινωνία ανθρώπων, αλλά και για το πώς ορίζουν την έννοια της ηγεσίας μέσα από τις προσωπικές τους αξίες.

Σχολιάζοντας τις διεργασίες του προγράμματος του Ιδρύματος, ο κ. Ομπάμα τις παρομοίασε με τις ζυμώσεις που γίνονταν στη χώρα μας από τις αλληλεπιδράσεις των πολιτισμών που συναντώνταν στο έδαφός της, δημιουργώντας τα θεμέλια πάνω στα οποία αναπτύχθηκε αργότερα ο δυτικός πολιτισμός:

“Σκεπτόμενοι την πιο βαθιά επίδραση που είχε η Ελλάδα στην ευρωπαϊκή, δυτική και παγκόσμια Ιστορία, αυτή είναι αξιοσημείωτη, εν μέρει επειδή βρισκόταν στο σταυροδρόμι της Ανατολής, της Δύσης, του Βορρά και του Νότου, υπήρχε εμπόριο, ναυτιλία και ανταλλαγή ιδεών, όπως αυτή που γίνεται μεταξύ των αποφοίτων εδώ”, δήλωσε ο κ. Ομπάμα.

Σήμερα Πέμπτη, στις 17:30, ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ θα συναντηθεί με τον πρόεδρο του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος Ανδρέα Δρακόπουλο στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, στο πλαίσιο του SNF Nostos Conference, για να συζητήσουν για τους τρόπους ενίσχυσης της δημοκρατίας και τη σημασία στήριξης της επόμενης γενιάς ηγετών. Παρών στη συνάντηση θα είναι και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.

Ο Μπάιντεν αποκαλεί τον Σι «δικτάτορα» μετά τις συνομιλίες ΗΠΑ-Κίνας

Την Τρίτη, ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν αποκάλεσε τον Κινέζο ηγέτη Σι Τζινπίνγκ «δικτάτορα», ενώ αναφέρθηκε και στο περιστατικό με το κατασκοπευτικό μπαλόνι, μετά την ολοκλήρωση της επίσκεψης του υπουργού Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν στο Πεκίνο για τη σταθεροποίηση των σινοαμερικανικών σχέσεων.

Ο Μπάιντεν δήλωσε ότι το πρόσφατο περιστατικό με το κινεζικό κατασκοπευτικό αερόστατο, το οποίο καταρρίφθηκε από τον αμερικανικό στρατό αφού εξετράπη της πορείας του πάνω από τις Ηνωμένες Πολιτείες, είχε προκαλέσει «μεγάλη αμηχανία» στον Σι.

«Ο λόγος για τον οποίο ο Σι Τζινπίνγκ αναστατώθηκε πολύ όταν κατέρριψα το αερόστατο με δύο βαγόνια γεμάτα κατασκοπευτικό εξοπλισμό ήταν ότι δεν ήξερε ότι ήταν εκεί», δήλωσε ο Μπάιντεν σε εκδήλωση για τη συγκέντρωση χρημάτων στην Καλιφόρνια.

«Αυτό είναι μεγάλη ντροπή για δικτάτορες. Να μην ξέρουν τι συνέβη. Αυτό δεν έπρεπε να είναι εκεί που ήταν. Βγήκε εκτός πορείας», πρόσθεσε.

Οι συνομιλίες στο Πεκίνο

Τα σχόλια του Προέδρου έγιναν μόλις μία ημέρα μετά την «έντονη συνομιλία» που είχαν ο Μπλίνκεν και ο Σι στο Πεκίνο στις 19 Ιουνίου, κατά τη διάρκεια της οποίας οι δύο πλευρές συμφώνησαν στην ανάγκη σταθεροποίησης των τεταμένων σχέσεων μεταξύ των δύο δυνάμεων.

Ο Σι δήλωσε ικανοποιημένος από την πρόοδο που σημειώθηκε κατά τη διάρκεια των διήμερων συνομιλιών μεταξύ των κορυφαίων διπλωματών των ΗΠΑ και της Κίνας, αλλά ο Μπλίνκεν δήλωσε ότι το κινεζικό κομμουνιστικό καθεστώς αρνήθηκε να επαναλάβει τις διμερείς επαφές σε στρατιωτικό επίπεδο.

U.S. Secretary of State Antony Blinken shakes hands with China’s leader Xi Jinping in the Great Hall of the People in Beijing on June 19, 2023. (Leah Millis/AFP via Getty Images)

 

Ο Μπλίνκεν είχε δηλώσει στο NBC News πριν από το ταξίδι του ότι οι συναντήσεις του στο Πεκίνο θα αποτελέσουν «μια σημαντική αρχή» για την αποκατάσταση της σταθερότητας στις σχέσεις ΗΠΑ-Κίνας και ότι ήρθε η ώρα να ξεπεράσουμε το περιστατικό με το κατασκοπευτικό αερόστατο.

«Αυτό το κεφάλαιο πρέπει να κλείσει», δήλωσε στο ειδησεογραφικό πρακτορείο στις 19 Ιουνίου. Ο Μπλίνκεν είναι ο πιο υψηλόβαθμος Αμερικανός αξιωματούχος που επισκέπτεται το Πεκίνο από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά του ο Μπάιντεν το 2021.

Ο Μπλίνκεν επρόκειτο να επισκεφθεί το Πεκίνο τον Φεβρουάριο, αλλά η επίσκεψη αναβλήθηκε μετά τον εντοπισμό ενός ύποπτου κινεζικού κατασκοπευτικού αερόστατου που πετούσε πάνω από τις ηπειρωτικές Ηνωμένες Πολιτείες.

Το αερόστατο εντοπίστηκε πάνω από την Κόστα Ρίκα, τη Νικαράγουα, την Κολομβία και τη Βενεζουέλα. Το Πεκίνο είχε ισχυριστεί ότι το εν λόγω αερόστατο και εκείνο που κατέρριψαν οι Ηνωμένες Πολιτείες στις 4 Φεβρουαρίου στα ανοικτά των ακτών της Νότιας Καρολίνας ήταν μη στρατιωτικά μέσα που παρεξέκλιναν από την αρχική τους πορεία.

Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν περιγράψει τα αερόστατα ως εργαλεία κατασκοπείας που βοηθούν το παγκόσμιο πρόγραμμα παρακολούθησης του κινεζικού καθεστώτος, το οποίο, όπως είπαν, εκτείνεται σε πέντε ηπείρους.

Άνδρες της Ομάδας Εξουδετέρωσης Εκρηκτικών Μηχανισμών 2 ανακτούν ένα κινεζικό αερόστατο επιτήρησης μεγάλου υψομέτρου στα ανοικτά της ακτής Myrtle Beach, στις 5 Φεβρουαρίου 2023. (Ναυτικό των ΗΠΑ μέσω AP)

 

Η Κίνα απορρίπτει την επανέναρξη των επαφών σε στρατιωτικό επίπεδο

Εν τω μεταξύ, το καθεστώς του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας (ΚΚΚ) αρνήθηκε να ξαναρχίσει την άμεση στρατιωτική επικοινωνία με τις Ηνωμένες Πολιτείες, παρά τις «επανειλημμένες» προσπάθειες του Μπλίνκεν να θέσει το θέμα κατά τη διάρκεια του διήμερου ταξιδιού του.

Ο Μπλίνκεν δήλωσε στους δημοσιογράφους σε συνέντευξη Τύπου ότι «αυτή τη στιγμή, η Κίνα αρνείται να κινηθεί προς αυτή την κατεύθυνση».

«Νομίζω ότι αυτό είναι ένα θέμα για το οποίο πρέπει να συνεχίσουμε να προσπαθούμε», δήλωσε ο Αμερικανός διπλωμάτης στις 19 Ιουνίου. «Είναι πολύ σημαντικό να αποκαταστήσουμε αυτούς τους διαύλους.»

Καθώς οι διμερείς εντάσεις συνεχίζουν να αυξάνονται, το Πεκίνο αντιστέκεται στη σταθερή πίεση των ΗΠΑ να ανοίξουν τους διαύλους επικοινωνίας για να μετριάσουν τον κίνδυνο μιας πιθανής αναζωπύρωσης.

Από το 2021, οι ηγέτες της Κίνας απέρριψαν ή αγνόησαν περισσότερα από δώδεκα αιτήματα για συνομιλίες με το Πεντάγωνο και περίπου 10 προσκλήσεις δέσμευσης σε επίπεδο εργασίας από την αμερικανική πλευρά, ανέφερε το Reuters, επικαλούμενο έναν ανώνυμο ανώτερο αξιωματούχο της αμερικανικής άμυνας.

Αυτό συνέβη και τον Φεβρουάριο, όταν ένα αμερικανικό στρατιωτικό αεροσκάφος κατέρριψε το κινεζικό αερόστατο παρακολούθησης που διέσχιζε τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Ο ταξίαρχος εν αποστρατεία της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ, Ρόμπερτ Σπώλντινγκ, που τώρα είναι ανώτερος συνεργάτης στο Ινστιτούτο Χάντσον, δήλωσε ότι το ΚΚΚ μπορεί να χρησιμοποιήσει τον στρατιωτικό δίαυλο επικοινωνίας «ως διαπραγματευτικό χαρτί για να αποσπάσει περισσότερες παραχωρήσεις από την κυβέρνηση Μπάιντεν».

«Εμείς είμαστε αυτοί που το ζητάμε και, ειλικρινά, ο μόνος που θα πάρει οποιαδήποτε στρατιωτική απόφαση είναι ο ίδιος ο Σι Τζινπίνγκ», δήλωσε στο αδελφό πρακτορείο NTD των Epoch Times.

«Ουσιαστικά, νομίζω ότι επιδιώκουμε κάτι για το οποίο οι Κινέζοι δεν ενδιαφέρονται πραγματικά και, ως εκ τούτου, το κρατούν ως διαπραγματευτικό χαρτί για κάτι που τους ενδιαφέρει».

 

Η Εύα Φου συνέβαλε σε αυτό το ρεπορτάζ

Επιμέλεια: Αλία Ζάε

«Μόνο ανθρώπινες δημιουργίες»: Τα Grammy θέτουν κανόνες γύρω από την Τεχνητή Νοημοσύνη και τη Μουσική

Τα βραβεία Grammy θα δέχονται μόνο έργα με «ουσιαστική» ανθρώπινη συμβολή , σύμφωνα με τις νέες κατευθυντήριες γραμμές που δόθηκαν στη δημοσιότητα στις 16 Ιουνίου.

Οι νέοι κανόνες και κατευθυντήριες γραμμές από την Ακαδημία Ηχογραφήσεων προέκυψαν εν όψει της εκδήλωσης του επόμενου έτους και εν μέσω των συνεχιζόμενων ερωτημάτων σχετικά με τον ρόλο της τεχνητής νοημοσύνης (ΤΝ) στη μουσική και την τέχνη.

«Μόνο οι ανθρώπινοι δημιουργοί θα μπορούν να υποβάλλουν έργο προς εξέταση, να είναι υποψήφιοι ή να κερδίσουν ένα βραβείο Grammy. Ένα έργο που δεν περιέχει ανθρώπινη δημιουργικότητα δεν μπορεί είναι υποψήφιο σε καμία κατηγορία», δήλωσε η Ακαδημία Ηχογραφήσεων (pdf).

Τα έργα που περιέχουν τεχνητή νοημοσύνη είναι επιλέξιμα μόνο εάν «το στοιχείο της ανθρώπινης δημιουργίας του υποβαλλόμενου έργου πρέπει να είναι ουσιαστικό και περισσότερο από de minimis [χωρίς σημασία]».

Επιπλέον, ο δημιουργός του υλικού ΤΝ που ενσωματώνεται σε ένα έργο δεν μπορεί να είναι υποψήφιος.

Ένα αγαλματίδιο GRAMMY στη σκηνή κατά τη διάρκεια του GRAMMY Legacies and Looking Ahead στο Jay Pritzker Pavilion. Σικάγο, 8 Αυγούστου 2022. (Daniel Boczarski/Getty Images for The Recording Academy)

 

«Πολλά πράγματα πρέπει να αντιμετωπιστούν όσον αφορά την Τεχνητή Νοημοσύνη»

Ο διευθύνων σύμβουλος της Ακαδημίας Ηχογράφησης  Χάρβεϊ Μέισον Τζούνιορ δήλωσε ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα διαμορφώσει «απολύτως και αναμφισβήτητα» το μέλλον της μουσικής βιομηχανίας.

«Το να μην γνωρίζουμε ακριβώς τι πρόκειται να σημαίνει ή να κάνει στους επόμενους μήνες και χρόνια μου δημιουργεί κάποιες ανησυχίες, εντούτοις αναγνωρίζω απόλυτα ότι θα αποτελέσει μέρος της μουσικής βιομηχανίας, της καλλιτεχνικής κοινότητας και της κοινωνίας γενικότερα», δήλωσε στο Grammy.com.

«Οπότε, πρέπει να αρχίσουμε να οργανωνόμαστε γύρω από αυτό και να σκεφτόμαστε τι σημαίνει αυτό για εμάς. Πώς μπορούμε να προσαρμοστούμε για να ανταποκριθούμε στη νέα εποχή; Πώς μπορούμε να θέσουμε προστατευτικά μέτρα και πρότυπα; Υπάρχουν πολλά πράγματα που πρέπει να εξεταστούν γύρω από την Τεχνητή Νοημοσύνη σε σχέση με τη βιομηχανία μας.»

Ο Μέισον Τζούνιορ δήλωσε ότι καλλιτέχνες, επιχειρηματίες της τεχνολογίας και ηγέτες του κλάδου συζήτησαν το θέμα.

«Σε αυτό το σημείο, θα επιτρέψουμε την υποβολή μουσικής και περιεχομένου από ΤΝ, αλλά τα Grammy θα επιτρέπεται να πηγαίνουν μόνο σε ανθρώπους που έχουν συνεισφέρει δημιουργικά στις αντίστοιχες κατηγορίες.

«Αν υπάρχει μια φωνή τεχνητής νοημοσύνης που τραγουδάει το τραγούδι ή που έχει κάνει την ενορχήστρωση, θα το εξετάσουμε. Αλλά σε μια κατηγορία που βασίζεται στη σύνθεση τραγουδιών, πρέπει να έχει γραφτεί κυρίως από άνθρωπο. Το ίδιο ισχύει και για τις κατηγορίες ερμηνείας – μόνο ένας άνθρωπος μπορεί να είναι υποψήφιος για Grammy ερμηνείας», τόνισε.

Ο αναδυόμενος ρόλος της τεχνητής νοημοσύνης στη μουσική

Η εμφάνιση του ChatGPT τον τελευταίο καιρό, ενός ευρέως προσβάσιμου εργαλείου με τεχνητή νοημοσύνη που μπορεί να εμπλέξει το κοινό σε κάθε είδους συζητήσεις, έχει εγείρει ερωτήματα σχετικά με τον ρόλο της τεχνητής νοημοσύνης στην κοινωνία.

Τα βασικά ερωτήματα που τίθενται περιλαμβάνουν τον αντίκτυπο που θα έχει η ΤΝ στην απασχόληση, το κατά πόσον οι πληροφορίες που τροφοδοτούνται από την ΤΝ είναι αξιόπιστες και ευρύτερα υπαρξιακά ερωτήματα, όπως το κατά πόσον η ΤΝ θα ξεπεράσει ή θα αντικαταστήσει τον άνθρωπο (ή θα επιτύχει τη «μοναδικότητα»).

Μια παρόμοια συζήτηση είχε λάβει χώρα το 1996, όταν οι επιστήμονες κλωνοποίησαν επιτυχώς ένα θηλυκό πρόβατο, την Ντόλι, γεγονός που οδήγησε σε ερωτήματα σχετικά με το αν επρόκειτο η κλωνοποίηση των ανθρώπων να είναι το επόμενο βήμα.

Οι γερουσιαστές των ΗΠΑ και οι κυβερνήσεις των ανεπτυγμένων χωρών διερευνούν τρόπους ρύθμισης της ανάπτυξης της Τεχνητής Νοημοσύνης για τα προσεχή χρόνια.

Στον δημιουργικό χώρο, η τεχνητή νοημοσύνη χρησιμοποιείται ήδη για τη «δημιουργία» μουσικής και τέχνης, αναγκάζοντας επίσης το Σωματείο Συγγραφέων της Αμερικής και το Σωματείο Ηθοποιών Οθόνης να προβληματιστούν για το πώς θα αντιμετωπίσουν την τεχνολογία.

Στη μουσική σκηνή, η τεχνητή νοημοσύνη προσομοιώνει ήδη διάσημους (ή αποθανόντες τραγουδιστές) για να ερμηνεύσουν υπάρχουσες επιτυχίες άλλων καλλιτεχνών.

Για παράδειγμα, ο Φρέντι Μέρκιουρι, ο εκλιπών τραγουδιστής του βρετανικού ροκ συγκροτήματος Queen, ήδη «τραγουδάει» στο YouTube εκτελέσεις του Thriller του Μάικλ Τζάκσον και του Perfect του Εντ Σίραν.

Παράλληλα, το πρώην «σκαθάρι Πωλ ΜακΚάρτνεϊ μόλις ανακοίνωσε ότι το τελευταίο κομμάτι του βρετανικού συγκροτήματος θα κυκλοφορήσει φέτος με τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης.

Το νέο κομμάτι εικάζεται ότι θα βασίζεται σε μια προκαταρκτική ηχογράφηση του «Now and Then» του Τζον Λένον από το 1978. Ο Λένον είχε κάνει την ηχογράφηση σε μια παλιά κασέτα στο διαμέρισμά του στη Νέα Υόρκη πριν πεθάνει.

Παρά την κακή ποιότητα του ήχου, η ΤΝ χρησιμοποιήθηκε για να εξαχθεί και να ενισχυθούν τα φωνητικά του Λένον, σύμφωνα με τον Πίτερ Τζάκσον, τον σκηνοθέτη πίσω από το ντοκιμαντέρ «Get Back» του 2021.

«Έτσι, όταν ήρθαμε να κάνουμε αυτό που θα είναι ο τελευταίος δίσκος των Beatles, ξεκινήσαμε από το demo που είχε κάνει ο Τζον, από το οποίο μπορέσαμε να πάρουμε τη φωνή του και να την καθαρίσουμε μέσω της ΤΝ. Στη συνέχεια, μπορούμε να μιξάρουμε τον δίσκο, όπως θα κάναμε κανονικά. Οπότε, δίνει ένα είδος ελευθερίας», παραδέχτηκε.

Του Daniel Y. Teng

Επιμέλεια: Αλία Ζάε

Τιμώντας την Ευτέρπη, τη Μούσα της Μουσικής

Στην αρχαία Ελλάδα, η μουσική έπαιζε εξέχοντα ρόλο. Θεωρούνταν απαραίτητη στη διαπαιδαγώγηση των παίδων, ως το μέσον που εξευγένιζε την ψυχή τους, το ένα από τα τρία συστατικά της ανθρώπινης φύσης μαζί με το σώμα και τον νου.

Αντιμετωπίζοντας συνολικά τον άνθρωπο ως ένα ον που αποτελείται από τρία αλληλένδετα στοιχεία, ο αρχαιοελληνικός πολιτισμός, αιώνες πριν από την εμφάνιση του Ομήρου, όπως μαρτυρούν τα πρωτοκυκλαδικά ειδώλια που απεικονίζουν άνδρες με άρπες ή λύρες, στηρίχθηκε στη μουσική, η οποία έγινε οργανικό μέρος της κοινωνίας για την ψυχαγωγία, την εκπαίδευση, τη διατήρηση και μετάδοση της πίστης στους θεούς, τη μετάδοση και συνέχιση των προφορικών αρχικά παραδόσεων.

Στην «Οδύσσεια», τα επεισόδια με τους αοιδούς τόσο στο σπίτι του Οδυσσέα όσο και στο παλάτι του Αλκινόου, βασιλιά των Φαιάκων, μάς δείχνουν το σεβασμό που αποτινόταν στους αοιδούς και τον σημαντικό ρόλο που διαδραμάτιζαν στη ζωή των Αχαιών, κάτι που στο ομηρικό έπος τονίζεται από τον ρόλο που διαδραματίζουν αυτά τα επεισόδια και στην εξέλιξη της αφήγησης.

Για να θεωρείται ολοκληρωμένος, λοιπόν, ένας άνθρωπος έπρεπε να καλλιεργήσει τόσο το πνεύμα όσο και το σώμα και την καρδιά ή ψυχή. Για αυτόν τον λόγο, οι Μούσες, οι 9 προστάτιδες των τεχνών, έχαιραν μεγάλης αγάπης και σεβασμού. Κανένας ποιητής δεν ξεκινούσε ένα ποίημα χωρίς να επικαλεστεί τη Μούσα για να τον συνδράμει – ουσιαστικά, για να μιλήσει μέσω αυτού –  ώστε να εκφραστεί το θείο πνεύμα και το ποίημα να αρθεί πάνω από το ανθρώπινο επίπεδο, βοηθώντας όσους έρχονταν σε επαφή με αυτό να ανυψωθούν επίσης.

Αυτό ήταν άλλωστε και το νόημα των τεχνών, όχι μόνο στην αρχαία Ελλάδα, αλλά και σε πολλούς ακόμα πολιτισμούς, οι οποίοι διατηρούσαν την πίστη και τον σεβασμό στο θείο. Όσο καιρό βρίσκονταν αυτοί οι πολιτισμοί στην ακμή τους, οι τέχνες εστιάζονταν στη εξύμνηση του ενός ή των πολλών θεών, της θεϊκής δημιουργίας και στην ανάταση της ανθρώπινης ψυχής, ώστε να μπορέσει να «συναντήσει τον Θεό», έστω και για λίγο.

Σύμφωνα με τον Μπαχ, ο οποίος επίσης υποστήριζε την παραπάνω θέση, όταν ένα (μουσικό) έργο δεν είχε αυτά τα στοιχεία, ήταν απλώς «θόρυβος».

Η Μούσα της Μουσικής (ή της λυρικής ποίησης, σύμφωνα με τους μεταγενέστερους Κλασικούς χρόνους) ήταν η Ευτέρπη, της οποίας το όνομα προέρχεται από τη σύνθεση του «ευ» (καλό) και του «τέρπω» (δίνω ευχαρίστηση). Παρασταινόταν συνήθως να κρατά ένα αυλό ή πλαγίαυλο, τον οποίον κατά μερικούς εφηύρε, ενώ άλλοι αποδίδουν την ανακάλυψη του οργάνου στον Σάτυρο Μαρσύα (ο οποίος τόλμησε με αυτό να ανταγωνιστεί στη μουσική δεινότητα τον Απόλλωνα, με διαιτητή τον  βασιλιά της Φρυγίας Μίδα. Το ατόπημα του τελευταίου να ανακηρύξει τον Σάτυρο νικητή, κόστισε στον Μίδα ένα ζευγάρι γαϊδουρινά αυτιά που του «χάρισε» ο θεός, αφού δεν κατάφερνε να ξεχωρίσει την ανωτερότητα της θεϊκής αρμονίας από τους ήχους ενός Σατύρου, όσο γλυκείς κι αν ήταν αυτοί).

Άγαλμα της Ευτέρπης, Μούσας της μουσικής. Αρχαιολογικό Μουσείο Νάπολης. (Wikimedia Commons)

 

Μητέρα των Μουσών ήταν η Μνημοσύνη, δηλαδή η Μνήμη, και πατέρας τους ο Δίας, κάτι που μας επιτρέπει να σκεφτούμε ενδιαφέροντα πράγματα για τη σχέση των τεχνών με την παράδοση, τη συνέχιση, τη διάδοση των θεϊκών μηνυμάτων και ιδεών, και γενικότερα για τη σχέση των τεχνών με το θείο και τις απαιτήσεις που το θείο έχει από τις τέχνες και τους υπηρέτες τους.

Η αντίληψη που επικρατούσε σε πολιτισμούς του δυτικού κόσμου ήταν κοινή πάνω σε αυτό το ζήτημα, ότι δηλαδή τις τέχνες τις χάρισαν οι θεοί στους ανθρώπους, κυρίως για να εξυμνούν τους θεούς και να καλλιεργούν την ψυχή τους. Το ίδιο υποστηρίζει και ο Δάσκαλος του Φάλουν Γκονγκ Λι Χονγκτζί σήμερα, εξηγώντας γιατί οι τέχνες οφείλουν να είναι φορείς του καλού και του ωραίου και γιατί το να δίνουμε έμφαση στην έκφραση της προσωπικότητας του κάθε καλλιτέχνη είναι κατ’ ουσίαν λάθος:

«Η σύνθεση της μουσικής δεν ήταν κάτι που τους αφορούσε ιδιαίτερα τότε στην αρχαία Κίνα. Εκείνον τον καιρό, βασικά είχαν πάρει την μορφή του να παίζουν μαζί, και το πολύ-πολύ θα είχαν τα διαφορετικά όργανα να παίζουν τον κύριο ή σόλο ρόλους. Έτσι δεν έδιναν πολύ προσοχή στη μουσική σύνθεση. Η έννοια της μουσικής σύνθεσης που έχουμε σήμερα στην πραγματικότητα προέρχεται από τον πολιτισμό της Δυτικής μουσικής, και είναι βασικά κάτι που μεταδόθηκε στον άνθρωπο από τους θεούς. Είναι ένα από τα καλύτερα πράγματα αυτού του κύκλου του ανθρώπινου πολιτισμού και φέρνει καλοσύνη στην ανθρωπότητα.» [1]

Οι αρχαιοελληνικές παραδόσεις είχαν πολλούς ήρωες μουσικούς, οι οποίοι χάρη στις ικανότητές τους πέτυχαν αδιανόητα κατορθώματα, καταδεικνύοντας τη μεγάλη δύναμη αυτής της τέχνης. Ο γνωστότερος είναι ίσως ο Ορφέας, ο οποίος χάρη στη μαγεία της μουσικής του, όχι μόνο εξημέρωνε τα άγρια θηρία, αλλά μαλάκωνε ακόμα και τις καρδιές των αθανάτων του σκοτεινού βασιλείου των νεκρών, πείθοντας τόσο τον Χάροντα όσο και την Περσεφόνη να τον βοηθήσουν να πάρει τη νεκρή γυναίκα του πίσω στον κόσμο των ζωντανών.

Ας μην ξεχάσουμε, όμως, να μνημονεύσουμε και τον Αρίωνα, ο οποίος, όταν του επιτέθηκαν οι ναύτες του καραβιού του για να τον σκοτώσουν και να του κλέψουν τα βραβεία και τα πλούτη που είχε κερδίσει χάρη στη μουσική, με τη βοήθεια του Απόλλωνα κάλεσε με τους γλυκούς ήχους της λύρας του τα δελφίνια, αγαπημένα ζώα του θεού, τα οποία τον μετέφεραν ασφαλή στη στεριά.

Μουσική και φως

Ο Απόλλων ήταν επικεφαλής των Μουσών: «Ένας από τους δώδεκα θεούς του Ολύμπου, θεός του φωτός, της μαντικής, της μουσικής, της αρμονίας και της τάξης στον κόσμο, κιθαρωδός και Μουσαγέτης».

Στο πρόσωπό του συνδέονται τα στοιχεία του φωτός, της μουσικής και της αρμονίας, αλλά και της τιμωρίας, καθώς ο Απόλλων ήταν και τοξοφόρος. Η ταλάντωση των χορδών του τόξου έρχεται να συμπληρώσει αυτή των χορδών της λύρας, ενώνοντας τις δύο αντίθετες δυνάμεις του καλού και του κακού, της ευχαρίστησης και του πόνου, που δημιουργούν το όλον των αντιθέσεων, όπως περιγράφει και ο Ηράκλειτος, κατ’ αντιστοιχία με την ιδέα του γιν-γιανγκ των ανατολικών θρησκειών και φιλοσοφιών: «Δεν καταλαβαίνουν πως το διαφορετικό συνομολογεί με τον εαυτό του· αρμονία αντιθέτων εντάσεων όπως στο τόξο και τη λύρα».

Η σύνδεση της μουσικής, του φωτός και της πίστης εκφράζεται ιδανικά στα βιτρώ που άρχισαν να τοποθετούνται στους Καθολικούς ναούς από τον 10ο αιώνα, όταν σταυροφόροι έφεραν στην Ευρώπη αραβικά και ελληνικά «υαλοστάσια», τέχνη κληρονομημένη από την αρχαία Αίγυπτο. Οι Ευρωπαίοι μάστορες πέτυχαν μια σημαντική καινοτομία, αντικαθιστώντας τον γύψο που χρησιμοποιούνταν μέχρι τότε για τη συνένωση των κομματιών του γυαλιού με μολύβι, υλικό πολύ ανθεκτικότερο και λεπτότερο. Με αυτή την τεχνική, μπόρεσαν να εξελίξουν την τέχνη και να κατασκευάσουν πολύ μεγαλύτερες και σύνθετες εικόνες, κοσμώντας τα παράθυρα και τους φεγγίτες των Γοτθικών ναών τους (χαρακτηριστικότερα παραδείγματα οι ναοί της Ρενς και της Σαρτρ), ενισχύοντας το δέος και την ομορφιά της εκκλησιαστικής εμπειρίας για το ποίμνιο, ουσιαστικό μέρος της οποίας ήταν φυσικά και οι εκκλησιαστικοί ύμνοι.

Ο Ευαγγελισμός
Ο Ευαγγελισμός (μέσα 12ου αι.). Υαλογράφημα παραθύρου από τον καθεδρικό ναό της Σαρτρ.

 

Η μουσική ήταν ανέκαθεν και παραμένει συστατικό στοιχείο της θρησκευτικής λατρευτικής εμπειρίας τόσο στην ανατολική (ορθόδοξη) όσο και στις δυτικές χριστιανικές εκκλησίες. Η διαφοροποίηση με τις παλαιότερες θρησκείες που έφερε αρχικά ο χριστιανισμός ήταν η κατάργηση των μουσικών οργάνων: μόνο η φωνή έπρεπε να χρησιμοποιείται για να παραχθεί η μουσική που αινούσε τον Δημιουργό, εξαγνίζοντας τον χαρακτήρα της τέχνης από κάθε κοσμικό στοιχείο. Ενώ όμως στην Ορθοδοξία διατηρήθηκε αυτός ο περιορισμός, ο οποίος δημιουργεί μια ιδιαίτερα κατανυκτική, βαθιά όπως οι μπάσες φωνές του ιερέα και του ψάλτη, ατμόσφαιρα την ώρα της λειτουργίας, οι Καθολικοί επέτρεψαν με την πάροδο του χρόνου την προσθήκη του εκκλησιαστικού οργάνου, οδηγώντας τα αισθήματα των πιστών προς τα πάνω, για να συναντήσουν τον Θεό στον ουρανό, σε αντίθεση με τους Ορθόδοξους που Τον αναζητούν μέσα στα βάθη του είναι τους, σε μια πιο εσωτερική εμπειρία. Η διαφορά αυτή τονίζεται από την έλλειψη ενεργής συμμετοχής των δεύτερων στη δοξολογία, ενώ το καθολικό εκκλησίασμα συνήθως ψέλνει παράλληλα με τους ιερείς, κοινωνώντας και με αυτό τον τρόπο στην πίστη που μοιράζονται και ενισχύοντας τους δεσμούς μεταξύ τους και το αίσθημα της κοινής συμμετοχής τους σε κάτι, την πίστη εν προκειμένω.

Αθεΐα και μουσική

Η εξέλιξη των δυτικών κοινωνιών επέφερε σταδιακά την απομάκρυνση από το θείο, φτάνοντας μέχρι την ολοκληρωτική απόρριψη της ύπαρξης του Θεού.

Αυτή η στροφή δεν θα μπορούσε να μην αντανακλάται και στη μουσική, όπως άλλωστε και σε όλα τα είδη τέχνης.

Η πιο σημαντική εκδήλωσή της είναι η έμφαση που δίνεται πλέον στον ίδιο τον καλλιτέχνη ως δημιουργό και η άποψη ότι το έργο του είναι προϊόν της δικής του έμπνευσης και ικανότητας. Αυτή η πεποίθηση είναι διαμετρικά αντίθετη με την προηγούμενη ιδέα ότι τα καλλιτεχνικά έργα είναι θεόπνευστα.

Το αποτέλεσμα ήταν να έρθει ο καλλιτέχνης-εκτελεστής στο προσκήνιο. Το εγώ, ο εσωτερικός του κόσμος, τα συναισθήματά του, οι ιδέες του, η παράνοιά του κάποιες φορές και φυσικά τα ιδιαίτερα στοιχεία που τον διαφοροποιούσαν από τους συναδέλφους του. Εγκαταλείφθηκε η πρακτική της μίμησης των παλιών δασκάλων, που διατηρούσαν και μετέδιδαν τις αρχές που διέπουν κάθε τέχνη και καθείς άρχισε να προσπαθεί να εγκαινιάσει τον δικό του δρόμο.

Η αποσύνδεση των ανθρώπων από τον Θεό εκφράστηκε μουσικά με ποικίλους τρόπους. Κυρίως φαίνεται στην έλλειψη νέων αρμονικών και μελωδικών κομματιών είτε για φωνή είτε για όργανα. Η μουσική διαχωρίστηκε: ενώ παλιότερα οι κλασικοί συνθέτες ενέπνεαν και επηρέαζαν (στη Δυτική Ευρώπη) την παραγωγή της δημοτικής μουσικής, όταν περιέπεσαν στο τέλμα της ατονικότητας, η μουσική που γραφόταν για τη διασκέδαση του λαού έπρεπε να βρει αλλού πηγές έμπνευσης. Στερημένη, ωστόσο, πνευματικότητας και βαθύτερων μουσικών γνώσεων κατέληξε στις εύκολες λύσεις του συναισθηματισμού και των επιφανειακών πραγμάτων στην καλύτερη περίπτωση.

Μεγάλο μέρος της σημερινής μουσική που ακούγεται ευρέως μπορεί να μεταφέρει οργή και επαναστατικότητα, την πεποίθηση ότι κάτι πρέπει να καταστραφεί, δηλαδή, είτε αυτό είναι ο κόσμος είτε ο εαυτός μας – μπορεί να μεταφέρει ιδέες υλιστικές και εντελώς αντιπνευματικές, που αφορούν το «εγώ» και το «εδώ και τώρα» – μπορεί να μεταφέρει τη μονότονη επαναληπτικότητα των εργοστασίων που έχουν διαμορφώσει και αυτοματοποιήσει τον σύγχρονο κόσμο. Κι ενώ αυτή ήταν κάποτε η μουσική των νέων, που ήθελαν να διαχωριστούν από τις παλιότερες γενιές, τώρα που εκείνοι οι νέοι μεγάλωσαν, η μουσική «τους» αφορά το σύνολο σχεδόν των κοινωνιών μας.

Περιθωριακά στις κοινωνίες μας είναι πια οι έννοιες του υψηλού, του καλού και του Θεού. Μιλώντας για αυτά, γίνεται κανείς γραφικός και αστείος. Ίσως ακόμα να προκαλεί και την περιφρόνηση όσων πιστεύουν κυρίως στην ανθρώπινη αξία. Όταν, όμως, αποκαλούμε τον Μεσαίωνα π.χ. «σκοτεινά χρόνια» και μιλάμε με αγανάκτηση για το «Πίστευε και μη ερεύνα», συνδέοντας την αμφισβήτηση και την αδιάκοπη πνευματική ανησυχία με το φως, ξεχνάμε ότι τα χρόνια εκείνα η πίστη ήταν δυνατή, παρά την κακία και τη διαφθορά που υπήρχαν τότε και θα υπάρχουν σε κάθε εποχή.

Το φως, ωστόσο, βρίσκεται εκεί που είναι ο Θεός, κάθε Θεός, ο οποίος είναι καλοσύνη. Ό,τι κι αν γνωρίσουμε με την ατελή μας επιστήμη είναι πολύ λιγότερο και πολύ σκοτεινότερο από Αυτόν. Το ίδιο και η μουσική μας: ό,τι κι αν γράψουμε χωρίς τη συνδρομή της Μούσας, θα στερείται θεϊκής πνοής και ανώτερου νοήματος και δεν θα μπορέσει να μας βοηθήσει στην προσπάθειά μας να γίνουμε καλύτεροι. Εφόσον, βέβαια, θέλουμε να γίνουμε καλύτεροι.

 

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

1. Από τη διάλεξη που έδωσε ο κ. Λι Χονγκτζί για το γράψιμο μουσικής στις 21 Ιουλίου 2003, στην Ουάσιγκτον.

 

Οι απόψεις που εκφράζονται σε αυτό το άρθρο αποτελούν απόψεις του συγγραφέα και δεν αντανακλούν απαραίτητα τις απόψεις της Epoch Times.

Γιατί οι επιστήμονες ανησυχούν για το 5G;

Από τότε που η Motorola παρουσίασε το πρώτο ασύρματο τηλέφωνο χειρός στις αρχές της δεκαετίας του 1970, τα κινητά τηλέφωνα και οι ασύρματες συσκευές έχουν μπει για τα καλά στη ζωή μας. Έχουν εξελιχθεί σημαντικά, από την απλή αποστολή γραπτών μηνυμάτων έως τη ροή βίντεο και παιχνιδιών.

Τα τηλεπικοινωνιακά δίκτυα, τα οποία χρησιμοποιούν ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία για τη μετάδοση πληροφοριών, έχουν επίσης εξελιχθεί από το καταργημένο πλέον 1G, το οποίο υποστήριζε μόνο φωνητικές κλήσεις, στο πιο πρόσφατο 5G που υπόσχεται μεταφορές δεδομένων υψηλής ταχύτητας.

Ωστόσο, παράλληλα με αυτές τις εξελίξεις, έχουν εμφανιστεί ανησυχίες σχετικά με τις πιθανές επιπτώσεις στην υγεία, με το 5G να είναι ιδιαίτερα αμφιλεγόμενο.

Ενώ οι εταιρείες τηλεπικοινωνιών και οι ρυθμιστικές αρχές ισχυρίζονται ότι δεν υπάρχουν επιστημονικά στοιχεία που να συνδέουν την ακτινοβολία των κινητών τηλεφώνων με προβλήματα υγείας, πολλοί ειδικοί διαφωνούν. Το 2017, 180 διεθνείς επιστήμονες και γιατροί ζήτησαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση να προβεί σε ανεξάρτητη αξιολόγηση των πιθανών κινδύνων για την υγεία που συνδέονται με το 5G.

Πόσο σοβαροί είναι όμως αυτοί οι κίνδυνοι;

Αμφιβολίες σχετικά με τις ασύρματες τηλεπικοινωνίες ακόμη και πριν από το 5G

Μελέτες που έχουν διεξαχθεί από τη δεκαετία του 1970 έχουν υποδείξει πιθανές συνδέσεις μεταξύ της ακτινοβολίας των κινητών τηλεφώνων και θεμάτων υγείας, όπως η υπογονιμότητα (pdf), τα νευροψυχιατρικά προβλήματα, ο καρκίνος και η φλεγμονή.

Ερωτήματα σχετικά με τη χρηματοδότηση

Ωστόσο, οι επιπτώσεις της ακτινοβολίας των κινητών τηλεφώνων έχουν αποδώσει αντιφατικά ευρήματα, με κάποιες διαφοροποιήσεις ανάλογα με τις πηγές χρηματοδότησης των μελετών.

Ο καθηγητής Χένρυ Λάι (Henry Lai) από το Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον εξέτασε 200 μελέτες σχετικά με τις βιολογικές επιπτώσεις της ακτινοβολίας που σχετίζεται με τα κινητά τηλέφωνα. Διαπίστωσε ότι περίπου οι μισές από τις μελέτες δεν ανέφεραν καμία βιολογική σχέση, ενώ οι άλλες μισές ανέφεραν πιθανή συσχέτιση.

«Όταν εξετάζετε τις έρευνες που δεν χρηματοδοτούνται από τη βιομηχανία, περίπου τρεις στις τέσσερις δείχνουν να υπάρχει επίδραση», δήλωσε ο Λάι. «Στη συνέχεια, αν κοιτάξετε την έρευνα που χρηματοδοτείται από τη βιομηχανία, είναι σχεδόν το αντίθετο – μόνο μία στις τέσσερις εργασίες δείχνουν επίδραση».

Μελέτες σε ζώα

Μελέτες σε ζώα έχουν υποδείξει πιθανούς κινδύνους για την υγεία στις τεχνολογίες 2G, 3G και 4G.

Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2018 από το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας Περιβαλλοντικών Επιστημών διαπίστωσε ότι τα υψηλά επίπεδα ακτινοβολίας 2G και 3G συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο καρκίνου και δυσμενείς επιπτώσεις στο DNA σε αρουραίους (pdf). Η μελέτη διαπίστωσε ότι οι αρουραίοι και τα ποντίκια που εκτέθηκαν σε αυτόν τον τύπο ακτινοβολίας παρουσίασαν βλάβες στο DNA στον εγκέφαλο και τα κύτταρα του αίματος, σαφείς ενδείξεις καρδιακών όγκων και χαμηλότερο βάρος γέννησης στην περίπτωση προγεννητικής έκθεσης.

Ωστόσο, η μελέτη είχε κάποιους περιορισμούς λόγω της χρήσης ασυνήθιστα υψηλών επιπέδων ακτινοβολίας που δεν αντικατοπτρίζουν σενάρια έκθεσης στην πραγματική ζωή. «Οι εκθέσεις που χρησιμοποιήθηκαν στις μελέτες δεν μπορούν να συγκριθούν άμεσα με την έκθεση που βιώνουν οι άνθρωποι όταν χρησιμοποιούν ένα κινητό τηλέφωνο», δήλωσε ο Τζον Μπούχερ (John Bucher), ανώτερος επιστήμονας στο Εθνικό Πρόγραμμα Τοξικολογίας και συν-συγγραφέας της μελέτης.

Ωστόσο, η αύξηση των επιπέδων έκθεσης μπορεί να επιταχύνει την έρευνα σχετικά με τους μακροπρόθεσμους κινδύνους χωρίς να απαιτούνται δια βίου μελέτες, δήλωσε στην Epoch Times ο Μάρτιν Παλ (Martin Pall), ομότιμος καθηγητής βιοχημείας και ιατρικών επιστημών στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον. Παρόλα αυτά, οι περισσότερες μελέτες δεν έχουν βρει πειστικά στοιχεία που να συνδέουν την ακτινοβολία των κινητών τηλεφώνων με δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία.

Όγκοι στον εγκέφαλο

Μελέτες σχετικά με την ακτινοβολία των κινητών τηλεφώνων που δημοσιεύθηκαν πριν από την ανάπτυξη του 5G το 2019 έδειξαν ότι η τοποθέτηση τηλεφώνων κοντά στο αυτί είχε ως αποτέλεσμα την απορρόφηση της ακτινοβολίας από τους εγκεφαλικούς ιστούς μέσα στο κρανίο (pdf).

Ορισμένες έρευνες έχουν υποδείξει μια πιθανή συσχέτιση μεταξύ της υψηλής χρήσης κινητών τηλεφώνων και του γλοιοβλαστώματος, ενός τύπου καρκίνου του εγκεφάλου. Σύμφωνα με μια σουηδική ανάλυση, οι μακροχρόνιοι χρήστες κινητών τηλεφώνων, όσοι είχαν τηλέφωνα για πάνω από 10 χρόνια, αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καλοήθων όγκων. Ειδικότερα, ο κίνδυνος είναι υψηλότερος στην πλευρά του κεφαλιού που έρχεται σε επαφή με το τηλέφωνο.

Παρ’ όλα αυτά, η αιτιώδης σχέση παραμένει αβέβαιη.

Μελέτες σε κατοίκους που ζουν κοντά σε πύργους κινητής τηλεφωνίας και σταθμούς βάσης έχουν αναφέρει παράπονα για νευροψυχιατρικά προβλήματα, όπως πονοκεφάλους, προβλήματα μνήμης, ζάλη, κατάθλιψη και αϋπνία.

Είναι το 5G χειρότερο από τους προκατόχους του;

Η σύντομη απάντηση είναι ότι οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν.

Ενώ τα 2G, 3G και 4G εκπέμπουν ακτινοβολία ραδιοσυχνοτήτων και μικροκυμάτων, το 5G εκπέμπει ακτινοβολία χιλιοστομετρικών κυμάτων.

Η ακτινοβολία χιλιοστομετρικών κυμάτων διαφέρει από την ακτινοβολία μικροκυμάτων και ραδιοκυμάτων, καθώς λειτουργεί σε υψηλότερη συχνότητα και διευκολύνει την ταχύτερη μετάδοση σήματος. Ωστόσο, οι πιθανές επιπτώσεις της ακτινοβολίας χιλιοστομετρικών κυμάτων στην υγεία παραμένουν άγνωστες λόγω έλλειψης μελετών που χρηματοδοτούνται από την κυβέρνηση.

Αυτό που γνωρίζουν οι επιστήμονες είναι ότι, σε αντίθεση με την ακτινοβολία μικροκυμάτων, τα χιλιοστομετρικά κύματα δεν μπορούν να διεισδύσουν βαθιά στο σώμα. Κατά συνέπεια, πολλοί επιστήμονες πιστεύουν ότι το 5G είναι ασφαλές.

Ενώ τα χιλιοστομετρικά κύματα προσφέρουν ταχύτερες ταχύτητες, η υψηλή συχνότητά τους τα καθιστά ασθενέστερα και συνεπώς ευάλωτα σε μπλοκάρισμα από φύλλα, βρόχινο νερό και τοίχους. Για να εξασφαλιστεί πλήρης κάλυψη, οι εταιρείες τηλεπικοινωνιών πρέπει να αναπτύξουν περισσότερες κεραίες 5G. Ωστόσο, δεδομένου ότι αυτές οι κεραίες μεταδίδουν επίσης σήματα 2G, 3G και 4G, η εκτεταμένη ανάπτυξη του 5G ενέχει δυνητικό κίνδυνο για την υγεία.

Η Μάγκντα Χάβας (Magda Havas), η οποία έχει διδακτορικό στην περιβαλλοντική τοξικολογία, είναι ομότιμη καθηγήτρια που ειδικεύεται στις επιπτώσεις της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας στην υγεία και έχει υπογράψει το μορατόριουμ της ΕΕ, εξέφρασε τις ανησυχίες της σχετικά με την εξάπλωση του 5G.

«Αυτό που κάνουν είναι ότι αναπτύσσουν κεραίες κάθε περίπου 100 μέτρα σε αστικές περιοχές», δήλωσε στην Epoch Times. «Οι άνθρωποι θα εκτεθούν σε πολύ υψηλότερα επίπεδα των κανονικών συχνοτήτων [3G και 4G] στις οποίες ήταν ήδη εκτεθειμένοι, συν τα πρόσθετα χιλιοστομετρικά κύματα που δεν έχουν ελεγχθεί για οποιεσδήποτε μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην υγεία».

Επιπτώσεις των χιλιοστομετρικών κυμάτων 5G στην υγεία

Οι επιπτώσεις του 5G στην υγεία αποτελούν ακόμη θέμα συζήτησης, αλλά οι Παλ και Χάβας υποδεικνύουν ότι η ακτινοβολία χιλιοστομέτρων του μπορεί να έχει τη δυνατότητα να προκαλέσει επιπτώσεις στην υγεία.

Αν και τα χιλιοστομετρικά κύματα του 5G μπορεί να μην μπορούν να διεισδύσουν στο σώμα, μπορούν ωστόσο να απορροφηθούν από το δέρμα. Η Χάβας δήλωσε ότι τα υπεριώδη φώτα δεν διεισδύουν στο σώμα, αλλά μπορούν να προκαλέσουν μελανώματα στο δέρμα.

Μια μελέτη που διεξήχθη το 2020 σχετικά με την ακτινοβολία 5G έδειξε ότι μπορεί να διαπεράσει το δέρμα κατά περίπου 0,9 χιλιοστά όταν μεταδίδεται από απόσταση 10 εκατοστών.

Αν και το βάθος αυτό είναι μικρότερο σε σύγκριση με το 4G και το 3G, η ένταση της ακτινοβολίας ήταν σημαντικά υψηλότερη. Επιπλέον, τα 0,9 χιλιοστά μπορεί να μην θεωρούνται καν ρηχά. Σύμφωνα με μια μελέτη του 2008 σχετικά με τα χιλιοστομετρικά κύματα, ένα βάθος διείσδυσης 0,65 χιλιοστών είναι επαρκές «για να επηρεάσει τις περισσότερες δομές του δέρματος που βρίσκονται στην επιδερμίδα και το χόριο», έγραψαν οι συγγραφείς.

«Έχει αποδειχθεί σε διάφορες μελέτες ότι αν εξετάσετε διαφορετικά είδη κυττάρων -και έχουμε πολλούς διαφορετικούς τύπους κυττάρων στο σώμα μας- θα διαπιστώσετε ότι ορισμένοι τύποι κυττάρων είναι πολύ πιο ευαίσθητοι στην ακτινοβολία από άλλους», δήλωσε ο Παλ.

Τόνισε ακόμη ότι πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η βιολογική ετερογένεια και ότι η απλή φυσική δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να γίνουν ακριβείς προβλέψεις σχετικά με τις βιολογικές επιπτώσεις.

Ενώ οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις του 5G στην υγεία παραμένουν άγνωστες, ο Παλ έχει διεξάγει έρευνα που δείχνει ότι τα χιλιοστομετρικά κύματα μπορούν να προκαλέσουν βιολογικές αντιδράσεις μεταβάλλοντας τα ηλεκτρικά φορτία των κυττάρων.

Καθώς τα δίκτυα τηλεπικοινωνιών εξελίσσονται και το 5G υπόσχεται ταχύτερες ταχύτητες και μεγαλύτερη συνδεσιμότητα, η ανάγκη κατανόησης των επιπτώσεων στην ανθρώπινη υγεία γίνεται όλο και πιο σημαντική. Η συζήτηση γύρω από τις πιθανές επιπτώσεις της τεχνολογίας 5G στην υγεία εξακολουθεί να αποτελεί αντικείμενο ανησυχίας και διαμάχης.

Η Λευκορωσία ξεκινά «ασκήσεις επιστράτευσης»

Η Λευκορωσία, σύμμαχος της Ρωσίας στον πόλεμο με την Ουκρανία, ανακοίνωσε σήμερα ότι οι ένοπλες δυνάμεις της ξεκινούν 10 ημέρες ετήσιων «ασκήσεων επιστράτευσης».

Το υπουργείο Άμυνας της Λευκορωσίας ανέφερε ότι οι ασκήσεις έχουν στόχο να αξιολογηθεί το επίπεδο ετοιμότητας των κρατικών θεσμών στην επιστράτευση των εφέδρων. Όλοι οι Λευκορώσοι πρέπει να υπηρετούν στρατιωτική θητεία και παραμένουν ως έφεδροι μετά την ολοκλήρωσή της.

Η Λευκορωσία επέστρεψε στη Ρωσία να χρησιμοποιήσει το έδαφός της ως εφαλτήριο για τη εισβολή της πέρυσι στην Ουκρανία. Έκτοτε, πραγματοποιεί τακτικά ασκήσεις με τη Ρωσία και επιτρέπει στις ρωσικές δυνάμεις να χρησιμοποιούν τις βάσεις της για εκπαίδευση. Αυτό τον μήνα, παρέλαβε ρωσικούς τακτικούς πυρηνικούς πυραύλους που ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν δήλωσε ότι στόχος είναι να αποτελέσουν προειδοποίηση προς τη Δύση.

Οι δυνάμεις της Λευκορωσίας δεν έχουν ενταχθεί άμεσα στον πόλεμο στο πλάι της Ρωσίας, αλλά ο πρόεδρος Αλεξάντρ Λουκασένκο έχει δηλώσει ότι η χώρα του θα εισέλθει στη σύγκρουση στην περίπτωση μιας «πλήρους κλίμακας επίθεσης» σε βάρος της.

Το καλλιτεχνικό πρόγραμμα για το 2023-2024 στο Θέατρο Ολύμπια

Το νέο καλλιτεχνικό πρόγραμμα του Ολύμπια, Δημοτικού Μουσικού Θεάτρου «Μαρία Κάλλας», που ξεκινά τον Σεπτέμβριο, εγκαινιάζοντας τη σεζόν 2023-2024, παρουσιάστηκε χθες σε ειδική εκδήλωση στο δημαρχείο της πόλης, από τον δήμαρχο Αθηναίων, Κώστα Μπακογιάννη, και τον καλλιτεχνικό διευθυντή του Θεάτρου, Ολιβιέ Ντεκότ.

Σε συνέχεια της επιτυχημένης χρονιάς, κατά τη διάρκεια της οποίας το Ολύμπια υποδέχθηκε περισσότερους από 30.000 θεατές και έγινε μέλος του «Opera Europa» -του κορυφαίου οργανισμού για το λυρικό θέατρο στην Ευρώπη- το Δημοτικό Θέατρο της Αθήνας φέρνει από τις 27 Σεπτεμβρίου ακόμη περισσότερες επιτυχημένες παραγωγές στο ιστορικό κτίριο-στολίδι της οδού Ακαδημίας.

Το νέο πρόγραμμα που υπογράφει ο Ολιβιέ Ντεκότ και διοργανώνει ο Οργανισμός Αθλητισμού, Πολιτισμού και Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων (ΟΠΑΝΔΑ) καθιστά το Δημοτικό Μουσικό Θέατρο και πάλι σημείο διεθνούς πολιτιστικής συνάντησης στην «καρδιά» της Αθήνας, θέτοντας στο επίκεντρο τα Μουσικά Σύνολα του Δήμου Αθηναίων: Τη Συμφωνική Ορχήστρα, τη Χορωδία, το Εργαστήρι Ελληνικής Μουσικής και τη Big Band. Προβεβλημένοι Έλληνες ερμηνευτές, σολίστες και μαέστροι διεθνούς εμβέλειας, συνθέτουν το πρόγραμμα της νέας σεζόν που αναμένεται συναρπαστική.

Σε δήλωσή του, ο κ. Μπακογιάννης, τόνισε:

«Αυτή θα είναι ακόμη μία εξαιρετική χρονιά για τον πολιτισμό της Αθήνας. Από τον Σεπτέμβριο, η σκηνή του “Ολύμπια” θα λάμψει με πιο πολλές και “δυνατές” παραγωγές στις οποίες -όπως κάθε φορά- πρωταγωνιστούν καταξιωμένοι καλλιτέχνες της ελληνικής και διεθνούς σκηνής. Σε συνέχεια της πολύ επιτυχημένης προηγούμενης περιόδου, ο Δήμος Αθηναίων ετοιμάζεται με το ίδιο όραμα και με ακόμη μεγαλύτερο ενθουσιασμό να προσφέρει στο αθηναϊκό κοινό ένα καθηλωτικό πρόγραμμα διεθνούς ακτινοβολίας. Θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά τον καλλιτεχνικό διευθυντή του Ολύμπια, Ολιβιέ Ντεκότ, ο οποίος για μία ακόμη φορά επιμελήθηκε με αφοσίωση το πρόγραμμα του Δημοτικού μας Θεάτρου. Καλούμε όλες τις Αθηναίες και τους Αθηναίους να “κλείσουν” και φέτος τις θέσεις τους στο αγαπημένο -πλέον- θέατρο της οδού Ακαδημίας για να απολαύσουν μερικές από τις καλύτερες παραστάσεις της πόλης».

Από την πλευρά του, ο κ. Ντεκότ, ανέφερε: «Το καλλιτεχνικό πρόγραμμα του Ολύμπια, Δημοτικού Μουσικού Θεάτρου “Μαρία Κάλλας” που υπογράφω για τρίτη χρονιά, είναι φέτος, ίσως περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη σεζόν, εστιασμένο στην κατεύθυνση που θα θέλαμε: Ανοιχτό προς όλα τα είδη μουσικής δημιουργίας και τέχνης, έχοντας πάντα, όμως, στο επίκεντρο το λυρικό θέατρο. Ευχαριστώ πολύ όλους εκείνους τους καλλιτέχνες, από την Ελλάδα και το εξωτερικό, που αποδέχτηκαν την πρόσκλησή μου να συμμετάσχουν σε παραγωγές του Ολύμπια. Είμαι ιδιαίτερα χαρούμενος για τη νέα συνεργασία μας με το Διεθνές Φεστιβάλ Χέντελ του Γκέτινγκεν, αλλά και με την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών. Έως ότου αρχίσει η νέα καλλιτεχνική περίοδος, σας καλούμε να μείνετε μαζί μας μέσα από το κανάλι μας στο YouTube. Το περιεχόμενό του ανανεώνεται, σημειώνοντας μεγάλη επιτυχία και δίνοντάς μας τη δυνατότητα να αφήνουμε το δικό μας στίγμα με πολλές από τις μαγικές παραγωγές που έχουμε διοργανώσει τα τελευταία χρόνια».

Στόχος για τη νέα σεζόν είναι να ενταχθούν στο πρόγραμμα περισσότερες παραγωγές όπερας. Μέσα σε αυτήν θα πραγματοποιηθούν τρεις μεγάλες σκηνικές παραστάσεις λυρικού θεάτρου, τρεις όπερες σε συναυλιακή μορφή, ένα γκαλά όπερας και πολλές συναυλίες που θα έχουν στο επίκεντρο τη φωνή, με τη συμμετοχή διεθνών καλλιτεχνών που εμφανίζονται στα μεγαλύτερα λυρικά θέατρα του κόσμου.

Τι ξεχωρίζει στο νέο πρόγραμμα 

Το πρόγραμμα της νέας περιόδου συνθέτουν, μεταξύ άλλων, σημαντικές παραγωγές όπερας. Ο Δήμος Αθηναίων πραγματοποιεί την πρώτη βασική διεθνή λυρική συμπαραγωγή του με το Internationale Händel-Festspiele Göttingen, το παλαιότερο φεστιβάλ μπαρόκ μουσικής, παγκοσμίως, αφιερωμένο στον Χέντελ.

Ο κορυφαίος Έλληνας μαέστρος με διεθνή λάμψη Γιώργος Πέτρου, καλλιτεχνικός διευθυντής του γερμανικού φεστιβάλ, διευθύνει και σκηνοθετεί την όπερα «Σεμέλη», που γνώρισε τεράστια επιτυχία από κοινό και κριτικούς, τον περασμένο Μάιο. Η Ελβετίδα σοπράνο Marie Lys, το νέο αστέρι της μπαρόκ σκηνής, στον ομώνυμο ρόλο και ένα εξαιρετικό καστ διακεκριμένων καλλιτεχνών, συμπράττουν με τη Συμφωνική Ορχήστρα Δήμου Αθηναίων και τη Χορωδία Δωματίου Αθηνών.

Η «Σταχτοπούτα» του Rossini, σε σκηνοθεσία Ροδούλας Γαϊτάνου, αναβιώνει στο Ολύμπια σε μουσική διεύθυνση του Γερμανού μαέστρου Nikolas Nägele, εξειδικευμένου στο bel canto, και στον ομώνυμο ρόλο τη νέα μέτζο-σοπράνο Svetlina Stoyanova, τακτική προσκεκλημένη -μεταξύ άλλων- του Teatro alla Scala και της Wiener Staatsoper, η οποία ηγείται ενός διεθνούς καστ αποτελούμενου από σολίστ που εξειδικεύονται στα έργα του Rossini.

Η νέα λυρική παραγωγή του Δήμου Αθηναίων, η δημοφιλής οπερέτα «Οι Απάχηδες των Αθηνών», θα παρουσιαστεί με διπλό καστ εξαιρετικών Ελλήνων τραγουδιστών και ηθοποιών, συμπεριλαμβανομένης της Ζωζώς Σαπουντζάκη ως guest. Τη Συμφωνική Ορχήστρα και Χορωδία του Δήμου Αθηναίων θα διευθύνει ο Κορνήλιος Μιχαηλίδης, που πρόσφατα θριάμβευσε στο Teatro Real της Μαδρίτης, ενώ τη σκηνοθεσία υπογράφει ο Βασίλης Μαυρογεωργίου.

Παράλληλα, στο πρόγραμμα περιλαμβάνονται και όπερες που παρουσιάζονται σε συναυλιακή μορφή, όπως το αριστούργημα του Bellini «I puritani» που ολοκληρώνει το αφιέρωμα του 2023 στη Μαρία Κάλλας, με τους πρωταγωνιστικούς ρόλους να ερμηνεύονται από ένα συναρπαστικό κουαρτέτο ερμηνευτών, ανάμεσα στους οποίους είναι η Ελληνίδα σοπράνο Χριστίνα Πουλίτση και ο Αμερικανός τενόρος John Osborn, που εμφανίζεται σε όλα τα μεγάλα λυρικά θέατρα του κόσμου. Ο Γάλλος αρχιμουσικός Alphonse Cemin διευθύνει την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών στην πρώτη συνεργασία της με το Θέατρο Ολύμπια.

Η όπερα «Medgé» του Σπύρου Σαμάρα παρουσιάζεται για πρώτη φορά με ορχήστρα στην Ελλάδα με τη συνεργασία της Φιλαρμόνια Ορχήστρας Αθηνών, σε μουσική διεύθυνση και νέα ενορχήστρωση του Βύρωνα Φιδετζή, στο πρωτότυπο γαλλικό λιμπρέτο του Paul Milliet.

Άλλη μία πανελλήνια πρώτη παρουσίαση είναι η όπερα «Πηνελόπη» του Fauré με την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, στο πλαίσιο της συνεργασίας της με το Ολύμπια, καθώς και ένα λαμπερό καστ Γάλλων και Ελλήνων ερμηνευτών, ανάμεσα στους οποίους η μεγάλη δραματική σοπράνο Catherine Hunold. Μαζί με τον αρχιμουσικό Pierre Dumoussaud επιστρέφουν, μετά τον θρίαμβο τους στην «Αδελφή Βεατρίκη» του Δημήτρη Μητρόπουλου, στο Δημοτικό Θέατρο της Αθήνας.

Σπουδαίοι ερμηνευτές, όπως η Γαλλίδα σοπράνο Catherine Hunold, ο Ρώσος τενόρος Dmitry Korchak και ο Ιταλός μπάσος Riccardo Fassi, συμπράττουν με τη Συμφωνική Ορχήστρα και Χορωδία Δήμου Αθηναίων υπό την μπαγκέτα του Ιταλού μαέστρου Alessandro Bonato, που θριάμβευσε πέρυσι στη Musikverein της Βιέννης, σε μία μοναδική συναυλία αφιερωμένη στους Ιταλούς συνθέτες που συνέθεσαν αριστουργηματικά έργα στη γαλλική γλώσσα.

Η Συμφωνική Ορχήστρα του Δήμου Αθηναίων θα παρουσιάσει και ένα πλούσιο συμφωνικό ρεπερτόριο υπό τη διεύθυνση του μόνιμου μαέστρου της, Ανδρέα Τσελίκα: Δύο μοναδικές συναυλίες που θα μεταφέρουν στο κοινό τον παλμό της φλογερής ισπανικής μουσικής με σολίστ τον βαρύτονο Pablo Gálvez και τον βιολονίστα Χριστόφορο Πετρίδη, αλλά και μία συναρπαστική μουσική βραδιά με τίτλο «Θάλασσα» και σολίστ την Emmanuelle Bertrand, μία από τις σημαντικότερες τσελίστες, διεθνώς.

Ο Γιώργος Πέτρου διευθύνει τη Συμφωνική Ορχήστρα Δήμου Αθηναίων στη μεγαλειώδη «Τέταρτη Συμφωνία» του Anton Bruckner. Με αφορμή τον εορτασμό του Πάσχα, η Συμφωνική Ορχήστρα και η Χορωδία Δήμου Αθηναίων, ερμηνεύουν στο πλαίσιο του κύκλου Fauré το εμβληματικό Requiem του συνθέτη, με τη συμμετοχή τής σοπράνο Βασιλικής Καραγιάννη και του βαρύτονου Παύλου Πανταζόπουλου, υπό τον Ισραηλινό μαέστρο Yuval Zorn.

Η Φιλαρμόνια Ορχήστρα Αθηνών υπό τον Βύρωνα Φιδετζή συνεχίζει τη συνεργασία της με το Δημοτικό Θέατρο της Αθήνας και παρουσιάζει μία συναυλία αφιερωμένη σε σπουδαία έργα του διεθνούς ρεπερτορίου που οφείλουν την ύπαρξή τους στον Σαίξπηρ, με τη σοπράνο Χριστίνα Πουλίτση.

Το Εργαστήρι Ελληνικής Μουσικής Δήμου Αθηναίων και ο μαέστρος του, Άγγελος Ηλίας, αναλαμβάνουν πρωταγωνιστικό ρόλο στα αφιερώματα στην έντεχνη ελληνική δημιουργία, φιλοξενώντας σπουδαίους ερμηνευτές όπως οι Βασίλης Λέκκας, Κώστας Τριανταφυλλίδης, Ανδριάνα Μπάμπαλη, Θοδωρής Κοτονιάς, Σαββέρια Μαργιολά, Θοδωρής Βουτσικάκης, Βασίλης Προδρόμου, Νίκος Πλιός και Μπέττυ Χαρλαύτη. Τις συναυλίες έντεχνης μουσικής έρχεται να συμπληρώσει το μοναδικό αφιέρωμα στον Θάνο Μικρούτσικο με τον Χρήστο Θηβαίο και τη Μαρία Παπαγεωργίου και η συναυλία της Μαρίας Φαραντούρη με τραγούδια από το παγκόσμιο θέατρο σε ποίηση Bertolt Brecht.

Η Big Band Δήμου Αθηναίων, σε καλλιτεχνική επιμέλεια Σάμι Αμίρη, συμπράττει με μία πλειάδα Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών -Νίκος Χατζητσάκος, Ελένη-Ερμίνα Σοφού, Δημήτρης Τσάκας, Δημήτρης Καλαντζής, Αθηνά Ρούτση, Τέρη Βακιρτζόγλου, Philipp Weiss, Ειρήνη Κωνσταντινίδη, Δημήτρης Κασσαβέτης, Μάνος Θεοδοσάκης, Marianna Seas, Dat Funk- και μας καλεί να ταξιδέψουμε στον μαγικό κόσμο της τζαζ, αλλά και σε μία συναρπαστική συναυλία αφιερωμένη στο flamenco με τον διεθνή σαξοφωνίστα και ενορχηστρωτή Bernard van Rossum για πρώτη φορά στην Ελλάδα.

Η Χορωδία Δήμου Αθηναίων θα χαρίσει στο κοινό μία μοναδική συναυλία με παραδοσιακά τραγούδια από την Ευρώπη, αλλά και ένα αφιέρωμα στην πλούσια αφρικανική μουσική παράδοση, σε μουσική διεύθυνση Σταύρου Μπερή.

Στο πλαίσιο του κύκλου Fauré, μετά το Requiem και την «Πηνελόπη», η σοπράνο Julie Fuchs μάς προσκαλεί σε ένα αφιέρωμα σε έργα του συνθέτη, συνοδεία του πιανίστα Alphonse Cemin.

Κάτι που αναμφισβήτητα αξίζει μία θέση στην πολιτιστική ατζέντα με τις παραγωγές που ξεχωρίζουν την ερχόμενη σεζόν είναι και η παρουσία του Jo Nesbo στην Αθήνα. Ο Δήμος Αθηναίων και ο ΟΠΑΝΔΑ, σε συνεργασία με τις εκδόσεις Μεταίχμιο και τη Νορβηγική Πρεσβεία στην Αθήνα, υποδέχονται στο Ολύμπια τον διάσημο συγγραφέα.

Το νεανικό κοινό του Θεάτρου θα απολαύσει την επόμενη σεζόν την πρωτότυπη μουσική παράσταση STILL!, των Σταύρου Σταύρου, Θοδωρή Οικονόμου, Κώστα Σιλβέστρου και Παναγιώτη Τοφή, που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά τον Νοέμβριο του 2021 στη Λευκωσία, στο πλαίσιο του Διεθνούς Φεστιβάλ Λευκωσίας, αποσπώντας εξαιρετικές κριτικές, ενώ ήδη έχει περιοδεύσει σε χώρες όπως η Αρμενία, η Τυνησία και η Λιθουανία.

Το Θέατρο Ολύμπια θα φιλοξενήσει, επίσης, μία μουσική εκδήλωση με τη συμμετοχή του τραγουδιστή Θανάση Βούτσα, τα έσοδα της οποίας θα διατεθούν στο κοινωφελές έργο της μη κερδοσκοπικής οργάνωσης «Panos & Cressida 4 life» προς ενίσχυση της οικονομικής δραστηριότητάς της, αλλά και την προβολή της κλασικής ταινίας του Fritz Lang «Μetropolis» με τη συνοδεία ζωντανής μουσικής, σε συνεργασία με την Ταινιοθήκη της Ελλάδος και τη συμμετοχή της Babylon Orchester Berlin υπό τον Στέφανο Τσιαλή.

Η Δημοτική Αθηναϊκή Χορωδία, η Μαντολινάτα Εξαρχείων-Νεαπόλεως «Ο Διονύσιος Λαυράγκας» και η Αθηναϊκή Εστουδιαντίνα θα πραγματοποιήσουν ένα μουσικοχορευτικό αφιέρωμα στις tango μελωδίες Ελλήνων συνθετών.

Μέσα στο 2024, ο διεθνής χαρακτήρας του Ολύμπια ενισχύεται χάρη στο πρόγραμμα !Viva España!, έναν κύκλο εκδηλώσεων αφιερωμένων στην Ισπανία, σε συνεργασία με την Πρεσβεία της Ισπανίας στην Αθήνα και το Ινστιτούτο Θερβάντες. Μεταξύ άλλων, οι εκδηλώσεις περιλαμβάνουν την καταπληκτική παράσταση χορού «Sonoma», εμπνευσμένη από τον Luis Buñuel από την καταλανική ομάδα La Veronal, η οποία έχει προσκληθεί δύο φορές στο περίφημο Cour d’honneur du Palais des papes του Φεστιβάλ της Αβινιόν και έχει ταξιδέψει σε όλον τον κόσμο.

Α.Σ.

Κέντρο κατασκευής πολεμικών πλοίων παγκόσμιας κλάσης στην Ελευσίνα

Την επέκταση της συνεργασίας του με τον ιταλικό ναυπηγικό κολοσσό Fincantieri S.p.A. ανακοίνωσε ο όμιλος ONEX Shipyards & Technologies.

Η νέα συνεργασία, όπως αναφέρει ανακοίνωση, περιλαμβάνει «μια νέα γραμμή παραγωγής πλοίων παγκόσμιας κλάσης υπό την σκέπη της αμυντικής ναυπηγικής εταιρίας του ομίλου, την ONEX Elefsis Naval & Maritime, που προβλέπει από την κατασκευή κορβέτων μέχρι και πιο προηγμένων πλοίων επιφάνειας, και δη φρεγατών, προσφέροντας στο Πολεμικό Ναυτικό σύγχρονες, διαλειτουργικές λύσεις υψηλή τεχνολογίας ώστε να αναβαθμίσει σημαντικά τις επιχειρησιακές του δυνατότητες στην Ανατολική Μεσόγειο».

Η νέα συνεργασία βασίζεται στη στρατηγική εταιρική σχέση μεταξύ της Fincantieri και του ομίλου ONEX, η οποία έχει εγκαθιδρυθεί με συμφωνία που υπεγράφη στην Αθήνα στις 16 Δεκεμβρίου 2022, και υπολογίζεται ότι θα παρέχει σημαντικά ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα και οφέλη στην Ελληνική Ναυπηγική και Αμυντική Βιομηχανία, καθώς και στο Πολεμικό Ναυτικό (ΠΝ). Δηλαδή:

– προσφορά λύσης – πακέτου (κορβέτες, φρεγάτες κ.λπ.) για το ΠΝ εξασφαλίζοντας υψηλή επιχειρησιακή δυνατότητα και επικράτηση στην Ανατολική Μεσόγειο

– δημιουργία πάνω από 2.400 νέων θέσεων εργασίας

– δημιουργία γραμμής παραγωγής για το ΠΝ και άλλους στόλους

– δημιουργία κέντρου αριστείας για την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.

Υπό το πρίσμα όλων των παραπάνω, όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση, η FCx30 -μια υπερσύγχρονη, δοκιμασμένη στη θάλασσα κορβέτα με κορυφαίες επιδόσεις σε όλα τα περιβάλλοντα πολέμου- θα αποτελέσει ένα ουσιαστικό και αποφασιστικό βήμα προς τον εκσυγχρονισμό του ΠΝ. Παράλληλα, όπως σημειώνεται, θα καταστεί ορόσημο για την ελληνική οικονομία, καθώς οδηγεί στην αναβάθμιση των δυνατοτήτων της ελληνικής ναυπηγικής βιομηχανίας και στη δημιουργία ενός στρατηγικού ναυτικού κόμβου στην Ελευσίνα για την ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, πάντα σε πλήρη συμμόρφωση με τους στόχους και τις προτεραιότητες που θέτουν τόσο η Ελληνική Εθνική Αμυντική Βιομηχανική Στρατηγική όσο και η Ελληνική Εθνική Βιομηχανική Στρατηγική.

Ωστόσο, συνεχίζει η ανακοίνωση, η ουσιαστική μακροχρόνια υποστήριξη του Πολεμικού Ναυτικού δεν μπορεί να περιοριστεί μόνο σε ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα, χρειάζεται μια μακροχρόνια συνεργασία προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι ελληνικές επιχειρησιακές δυνατότητες θα βαίνουν συνεχώς βελτιούμενες, διατηρώντας τα ανταγωνιστικά τους πλεονεκτήματα. Κατά συνέπεια, οι ONEX και Fincantieri επεκτείνουν τη συνεργασία τους, πολύ πέρα από το πρόγραμμα της Ελληνικής Κορβέτας, και σε άλλα προγράμματα που αντιπροσωπεύουν τη νέα εποχή στη ναυπήγηση πλοίων και την ενσωμάτωση καινοτόμων τεχνολογιών αιχμής στην Ελλάδα.

Όπως υπογραμμίζεται, η Fincantieri, ως παγκόσμιος ηγέτης στη ναυπηγική βιομηχανία, συμμετέχει ενεργά στο έργο European Patrol Corvette (EPC) -το οποίο συγχρηματοδοτείται από την ελληνική κυβέρνηση και αποτελεί μέρος των έργων PESCO (Μόνιμη Διαρθρωμένη Συνεργασία), ενώ έχει αναλάβει και την κατασκευή των νέων φρεγατών πολλαπλών αποστολών με κατευθυνόμενους πυραύλους κλάσης Constellation για το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ, οι οποίες βασίζονται στο δοκιμασμένο σχέδιο της ιταλικής φρεγάτας FREMM.

Με βάση την υφιστάμενη συμφωνία μεταξύ των δύο ομίλων, η Fincantieri αξιολόγησε θετικά τις δυνατότητες των Ναυπηγείων ONEX Elefsis για νέα κατασκευαστικά προγράμματα και MRO (Maintenance, Repair and Overhaul), καθώς και για τη δημιουργία ενός κέντρου αριστείας.

«Η γνώση και οι δεξιότητες που απαιτούνται για την κατασκευή και παράδοση πολεμικών πλοίων στην Ελλάδα και στα Ναυπηγεία της ΟΝΕΧ, μπορούν να επεκταθούν ακόμη περαιτέρω στο μέλλον μέσω της συνεργασίας με την Fincantieri S.p.A. περιλαμβάνοντας πλοία με διάφορα εκτοπίσματα και δυνατότητες (κανονιοφόρους, περιπολικά, πλοία υλικοτεχνικής υποστήριξης, κ.λπ.)» όπως αναφέρει η ανακοίνωση.

Με τον τρόπο αυτό, καταλήγει η ανακοίνωση, θα βελτιωθεί η δυνατότητα υποστήριξης και η διαθεσιμότητα πόρων δημιουργώντας οικονομίες κλίμακας, και ένα βελτιωμένο Follow on Support (FOS), έχοντας ως βάση την Ελλάδα και το ισχυρό βιομηχανικό οικοσύστημα που έχει ήδη δημιουργηθεί από τους ομίλους ONEX και Fincantieri.

Αν η μουσική είναι τροφή για την τέχνη, παίξε…

Ο Ουίλιαμ Σαίξπηρ είχε γράψει: «Αν η μουσική είναι η τροφή του έρωτα, παίξε». Θα μπορούσαμε να πούμε το ίδιο για τη μουσική και ως τροφή και έμπνευση της τέχνης.

Η μουσική έχει αποτελέσει τη μούσα των καλλιτεχνών ήδη από την αρχαιότητα, με τους μουσικούς και τους τραγουδιστές να απεικονίζονται ως αφηγητές, θεότητες ή ήρωες μύθων. Η εξέταση επιλεγμένων ιστορικών έργων τέχνης μέσα από το πρίσμα της μουσικής προσφέρει μια μοναδική κατανόηση και εκτίμηση της μουσικής και των καλλιτεχνικών περιόδων.

Ο κυκλαδίτης αρπιστής

Καθιστός μουσικός με άρπα, 2800-2700 π.Χ. Μάρμαρινο ειδώλιο της Πρωτοκυκλαδικής περιόδου, από την Ελλάδα. Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης, Νέα Υόρκη. (Public Domain)

 

Το κυκλαδίτικο έργο τέχνης «Μαρμάρινος καθιστός μουσικός με άρπα» χρονολογείται από την τρίτη χιλιετία π.Χ. Προέρχεται πιθανώς από τη Νάξο, νησί γνωστό για την ποιότητα του μαρμάρου του. Το γλυπτό αυτό είναι μία από τις παλαιότερες γνωστές αναπαραστάσεις μουσικού. Αρχικά, το μαρμάρινο έργο τέχνης έφερε ζωγραφισμένα διακοσμητικά στοιχεία. Η επιστημονική ανάλυση αποκάλυψε ότι τα μαρμάρινα γλυπτά της Κυκλαδικής περιόδου ήταν συνήθως ζωγραφισμένα με ορυκτές χρωστικές ουσίες, όπως το κιννάβαρι (κόκκινο) και ο αζουρίτης (μπλε).

Ο μαρμάρινος καθιστός αρπιστής δείχνει μια ανδρική μορφή καθισμένη σε μια καρέκλα με ψηλή πλάτη να παίζει ένα έγχορδο όργανο που μοιάζει με άρπα ή λύρα. Η άρπα είναι ένα από τα αρχαιότερα μουσικά όργανα στον κόσμο, με το παλαιότερο σωζόμενο παράδειγμα να χρονολογείται γύρω στο 2600 π.Χ. Ο προσεκτικός σχηματισμός των μυών των χεριών και των αρθρωτών δακτύλων του αρπιστή υποδηλώνει στον θεατή τη δύναμή του ως μουσικού. Ο δεξιός του αντίχειρας απεικονίζεται σε υπερυψωμένη θέση, γεγονός που υπονοεί ότι ηχεί μια νότα. Ο μουσικός φαίνεται να τραγουδάει ενώ συνοδεύει τον εαυτό του, με το κεφάλι του γερμένο προς τα πίσω και τα χείλη του τραβηγμένα προς τα εμπρός.

Αυτό το συναρπαστικό γλυπτό θυμίζει την εποχή του Ομήρου, όπου, πριν από τη γραφή, τα επικά ποιήματα γράφονταν και μεταδίδονταν προφορικά με τη συνοδεία μουσικής. Αυτή η προφορική παράδοση εξυπηρετούσε τη διατήρηση του μυθικού παρελθόντος. Ωστόσο, αυτό το γλυπτό κατασκευάστηκε 20 αιώνες (!) πριν από τον Όμηρο, κάτι που επιβεβαιώνει τη μακρόχρονη και θεμελιακή σημασία του ρόλου της μουσικής στην κοινωνία. Ίσως, όπως υποστηρίζει η διαδικτυακή ηχητική περιγραφή του Μητροπολιτικού Μουσείου Τέχνης, «αυτός ο αρπιστής δίδασκε επίσης σοφία και ιστορία στο λαό του, τραγουδώντας για τους θεούς, τους μύθους και τα κατορθώματα των ηρώων κατά τη διάρκεια μακρών βραδιών, ενώ όλοι ήταν καθισμένοι κοντά του».

Η χορωδία των αγγέλων

Ουβέρτος και Γιαν βαν Άικ, «Το πολύπτυχο της Γάνδης», 1432. Λάδι σε ξύλο. Καθεδρικός ναός του Αγίου Βάβου, Γάνδη, Βέλγιο. (Public Domain)

 

Τη δεκαετία του 1400, το μεγαλύτερο μέρος της ευρωπαϊκής τέχνης είχε ακόμη μεσαιωνικό ύφος. Μια ομάδα Φλαμανδών καλλιτεχνών περνούσε στην Αναγέννηση και δημιουργούσε έργα τέχνης με λεπτομερή ρεαλισμό, νέες και προηγμένες καλλιτεχνικές τεχνικές και πολύπλοκους συμβολισμούς. Ένας από αυτούς τους ζωγράφους της Πρώιμης Βόρειας Αναγέννησης ήταν ο Γιαν βαν Άικ.

Αν και οι μελετητές δεν θεωρούν πλέον τον βαν Άικ ως τον εφευρέτη της ελαιογραφίας, χρησιμοποίησε και χειρίστηκε το μέσο με μοναδικά και θεαματικά αποτελέσματα. Αυτό φαίνεται στο μνημειώδες αριστούργημά του «Πολύπτυχο της Γάνδης», το οποίο φιλοτέχνησε για τον καθεδρικό ναό του Αγίου Βάβου στη Γάνδη όπου και βρίσκεται μέχρι σήμερα, παρά τους αιώνες λεηλασιών, κλοπών και παρολίγον καταστροφών.

Αυτή η εμβληματική πρώτη μεγάλη ελαιογραφία στην ιστορία της τέχνης είναι πλούσια σε καθολική εικονογραφία και σχολαστικές λεπτομέρειες. Το πολύπτυχο για τον βωμό παρουσιάζει εξαιρετικά καλλιτεχνικά χαρακτηριστικά και τεχνικές, όπως η ρεαλιστική απεικόνιση σύγχρονων υφασμάτων, η προσομοίωση ψεύτικων σκαλισμάτων σε πέτρα και ξύλο, η ατμοσφαιρική προοπτική και έως και 75 είδη αναγνωρίσιμων λουλουδιών, δέντρων και φρούτων, γεμάτων χριστιανικούς συμβολισμούς.

Δύο από τα άνω πάνελ του «Πολύπτυχου της Γάνδης» απεικονίζουν αγγέλους που παίζουν μουσική, αναπαριστώντας την ουράνια μουσική. Στα αριστερά, οι άγγελοι στέκονται γύρω από ένα διακοσμημένο αναλόγιο, όπου βρίσκεται ανοιγμένο ένα βιβλίο. Οι λίγες νότες που απεικονίζονται είναι γραμμένες σε μενσική σημειογραφία, η οποία είναι χαρακτηριστική της πολυφωνικής μουσικής (ο ταυτόχρονος συνδυασμός δύο ή περισσότερων εξίσου σημαντικών μελωδικών γραμμών που παίζονται ταυτόχρονα). Αυτός ο τύπος μουσικής, με τον απόκοσμο, υπερβατικό ήχο του, ήταν δημοφιλής στην εποχή του βαν Άικ. Ενώ οι ειδικοί δεν μπορούν να προσδιορίσουν το ακριβές μουσικό κομμάτι που τραγουδούν οι άγγελοι, μπορούν να διακρίνουν το φωνητικό ύψος κάθε αγγέλου από τις προσεκτικά διαμορφωμένες εκφράσεις του προσώπου και το σχήμα του στόματος.

Λεπτομέρεια αγγέλων από το αριστερό και το δεξί πλαίσιο του «Πολύπτυχου της Γάνδης», 1432, του Ουβέρτου και του Γιαν βαν Άικ (Hubert και Jan van Eyck). Καθεδρικός ναός του Αγίου Βάβου, Γάνδη, Βέλγιο. (Public Domain)

 

Στη δεξιά πλευρά του πολύπτυχου, σε αντιστοιχία με τους αγγέλους που τραγουδούν, υπάρχει μια δεύτερη ομάδα αγγέλων που παίζουν όργανα. Ο θεατής μπορεί μόλις να διακρίνει έναν άγγελο που χειρίζεται τους φυσητήρες του οργάνου. Το εκκλησιαστικό όργανο, το οποίο δεσπόζει σε αυτό το πάνελ, προέρχεται από την αρχαιότητα και χρησιμοποιήθηκε αρχικά για κοσμική μουσική, ενώ έγινε σημαντικό εκκλησιαστικό όργανο κατά τον Μεσαίωνα. Η λύρα, που επίσης απεικονίζεται σε αυτόν τον πίνακα, ήταν δημοφιλής εκείνη την εποχή και συνδεόταν με τις ερωτικές ιστορίες των τροβαδούρων (συνθέτες και ερμηνευτές λυρικής ποίησης).

Η λύρα στο «Πολύπτυχο της Γάνδης» απεικονίζεται τόσο ρεαλιστικά ώστε ο θεατής μπορεί να διακρίνει τις παχιές και τις λεπτές χορδές του οργάνου, οι οποίες παράγουν διαφορετικούς τόνους. Πράγματι, ο καλλιτέχνης ζωγραφίζει τα όργανα τόσο ρεαλιστικά ώστε οι ερευνητές μπορούν να προσδιορίσουν από ποιο είδος ξύλου κατασκευάστηκαν. Δεδομένου ότι ελάχιστα φυσικά μουσικά όργανα από την εποχή του βαν Άικ επιβιώνουν, πίνακες όπως το «Πολύπτυχο της Γάνδης» αποτελούν ανεκτίμητη πηγή γνώσεων.

Οι μουσικοί του Καραβάτζιο

Καραβάτζιο, «Οι μουσικοί”, 1597. Λάδι σε καμβά. Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης, Νέα Υόρκη. ( Public Domain)

 

Ένας ζωγράφος εμπνευσμένος από τη μαεστρία των παλαιότερων Φλαμανδών καλλιτεχνών στην ελαιογραφία ήταν ο ιδιοφυής εκπρόσωπος του νότιου μπαρόκ (Ιταλία και Ισπανία), ο Μικελάντζελο Μερίζι ντα Καραβάτζιο (1571-1610).

Ο Καραβάτζιο είναι ένας από τους καλλιτέχνες με τη μεγαλύτερη επιρροή στην ιστορία. Ο δυναμικός πρώιμος πίνακάς του «Οι μουσικοί» χρησιμοποιεί την απεικόνιση του μυθικού φτερωτού Έρωτα που μαδάει σταφύλια για να καθιερώσει τον πίνακα ως αλληγορία της μουσικής και του έρωτα. Ο καλλιτέχνης συνδυάζει το μυθολογικό πλαίσιο με τις επιρροές της εποχής του, συμπεριλαμβανομένων των στυλ μουσικής εκτέλεσης του τέλους του 16ου αιώνα και μιας αυτοπροσωπογραφίας (δεύτερος νέος από δεξιά). Ο ιστορικός τέχνης Άντριου Γκράχαμ-Ντίξον αναλύει στη βιογραφία του καλλιτέχνη «Καραβάτζιο: Μια ζωή ιερή και βέβηλη» («Caravaggio: A Life Sacred and Profane») ότι το έργο αυτό είναι καινοτόμο επειδή για πρώτη φορά στην τέχνη ένας καλλιτέχνης απεικονίζει τις προετοιμασίες για μια συναυλία αντί για την πραγματική παράσταση. Έτσι, ο πίνακας αυτός δεν συμμορφώνεται με τους αρχετυπικούς μουσικούς πίνακες του 16ου αιώνα ή τους βουκολικούς πίνακες βενετσιάνικου τύπου.

Η έμπνευση γι’ αυτή την πολύπλοκη και διφορούμενη σκηνή προήλθε πιθανότατα από τον προστάτη του Καραβάτζιο, τον καρδινάλιο Φραντσέσκο Μαρία ντελ Μόντε. Ο καρδινάλιος ντελ Μόντε υποστήριζε ενεργά τη μουσική και τις καλές τέχνες και ενδιαφερόταν για τις νέες τεχνοτροπίες. Παρήγγειλε τους «Μουσικούς», οι οποίοι αναρτήθηκαν σε μια αίθουσα του ρωμαϊκού παλάτσο του, που χρησιμοποιούταν συγκεκριμένα για ιδιωτικές συναυλίες.

Ο πίνακας αυτός αντιπροσωπεύει την αισθητή μετατόπιση από τη μεσαιωνική πολυφωνία, όπως εκτελείται από τους αγγέλους στο «Πολύπτυχο της Γάνδης», σε μια αναβίωση του κλασικού μονοφωνικού ύφους της αρχαιότητας από τον 16ο αιώνα και ύστερα (ένα μόνο φωνητικό μέρος). Ο Γκράχαμ-Ντίξον εξηγεί ότι η συναυλία που ετοιμάζονται να δώσουν οι «Μουσικοί» θα είχε μία μόνο φωνή συνοδευόμενη από όργανα, εκ των οποίων το ένα θα ήταν το λαούτο που κατέχει εξέχουσα θέση στον πίνακα.

Ο Τζέισον Κερ Ντόμπνεϊ, υπεύθυνος επιμελητής του Τμήματος Μουσικών Οργάνων του The Met, εξήγησε ότι το λαούτο ήταν κάποτε το πιο δημοφιλές όργανο στη μεσαιωνική Ευρώπη. «Αρχικά, το λαούτο παιζόταν τραβώντας τις χορδές με ένα πλέκτρο, αλλά τον δέκατο πέμπτο αιώνα, οι παίκτες του λαούτου άρχισαν να χρησιμοποιούν τα δάχτυλά τους», έγραψε ο Κερ Ντόμπνεϊ. Αυτή η τεχνική, η οποία αποτυπώνεται στον πίνακα του Καραβάτζιο, επέτρεψε στους μουσικούς να παίζουν πιο περίπλοκη μουσική.

Ένα ερωτικό τραγούδι

Σερ Έντουαρντ Μπέρν-Τζόουνς, «Το ερωτικό τραγούδι», 1868-77. Λάδι σε καμβά. Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης, Νέα Υόρκη. (Public Domain)

 

Η Προραφαηλιτική Αδελφότητα του 19ου αιώνα ήταν μια ομάδα Βρετανών καλλιτεχνών που προσπάθησαν να μιμηθούν το ύφος των Ευρωπαίων καλλιτεχνών πριν από την εποχή του Ραφαήλ. Τα έργα τους, με εξαιρετικές λεπτομέρειες και διακοσμητική ομορφιά, απεικονίζουν συχνά θέματα από τη λογοτεχνία και την ποίηση, χρησιμοποιώντας συχνά ως θέμα τον έρωτα.

Ο Σερ Έντουαρντ Μπερν-Τζόουνς [Sir Edward Burne-Jones, 1833-1898], μέλος της ομάδας, εμπνεύστηκε ιδιαίτερα από τη μεσαιωνική τέχνη, τους μύθους και τη θρησκεία. Ο πίνακάς του «Το ερωτικό τραγούδι», θέμα και σύνθεση που εξερεύνησε πολλές φορές κατά τη διάρκεια 15 ετών, απεικονίζει μια σκηνή μουσικής δημιουργίας και ήταν εμπνευσμένος από ένα παλιό γαλλικό τραγούδι με τους στίχους «Αλίμονο, ξέρω ένα ερωτικό τραγούδι, / τη μια στιγμή είναι θλιμμένο, την άλλη χαρούμενο».

Σε αντίθεση με τους «Μουσικούς» του Καραβάτζιο, ο Μπερν-Τζόουνς μιμείται πλούσια χρωματισμένες και αισθησιακές ποιμενικές σκηνές της βενετσιάνικης Αναγέννησης στο «Ερωτικό Τραγούδι» του. Η επίτιμη επιμελήτρια Κάθριν Μπέιτζερ, στη διαδικτυακή ηχητική περιγραφή του The Met, εξηγεί ότι η σύνθεση του πίνακα αυτού, με τις τρεις μορφές στο πρώτο πλάνο, θυμίζει μεσαιωνικό βιτρό.

Μπροστά από αυτό το τρίο βρίσκεται ένα πλαίσιο λουλουδιών που αντιπροσωπεύουν την πικρία και την αγάπη. Ο ερωτοχτυπημένος ιππότης (ίσως ο ίδιος ο Μπερν-Τζόουνς;), κάθεται στα αριστερά, κοιτάζοντας με προσήλωση την κοπέλα στο κέντρο της σύνθεσης, που παίζει εκκλησιαστικό όργανο, αγνοώντας φαινομενικά τον θαυμαστή της. Για άλλη μια φορά, η συμπερίληψη του Έρωτα, ο οποίος σε αυτό το έργο τέχνης φοράει αρχαιοπρεπή ενδύματα και κρατά μια σφεντόνα με αχρησιμοποίητα βέλη καθώς πιέζει τους φυσητήρες του εκκλησιαστικού οργάνου, αντιπροσωπεύει την αλληγορική σύνδεση μεταξύ μουσικής και αγάπης. Είναι, επίσης, η πνοή, το πνεύμα που τρέφει και τα δύο.

Μπορεί κανείς να απολαύσει την ομορφιά και την αξία που έχει καθένα από τα τέσσερα παραπάνω έργα τέχνης, χωρίς να λάβει υπ’ όψιν τα μουσικά τους στοιχεία. Ωστόσο, ο εντοπισμός ενός μικρού μέρους του μουσικού πλαισίου, επαυξάνει την επαφή με τα έργα και την καθιστά πιο πλούσια.

 

Της  Michelle Plastrik

Επιμέλεια: Αλία Ζάε