Μήνας: Σεπτέμβριος 2023

Ο κινεζικός στρατός πιθανότατα θα αποτύχει αν προσπαθήσει να αποκλείσει την Ταϊβάν, δήλωσαν ανώτεροι αξιωματούχοι του Πενταγώνου στο Κογκρέσο στις 20 Σεπτεμβρίου, σημειώνοντας ότι δεν θα είναι εύκολο για το καθεστώς να εισβάλει στο αυτοδιοικούμενο, φιλελεύθερο, δημοκρατικό νησί.

«Δεν είναι πιθανό να πετύχει», δήλωσε στην Επιτροπή Ενόπλων Δυνάμεων της Βουλής των Αντιπροσώπων ο Έλι Ράτνερ,  υφυπουργός Άμυνας των ΗΠΑ σε θέματα ασφάλειας στον Ινδο-Ειρηνικό. «Θα ήταν ένας τεράστιος κίνδυνος κλιμάκωσης για τη ΛΔΚ [Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας], που θα την ανάγκαζε να εξετάσει αν είναι διατεθειμένη ή όχι να αρχίσει τελικά να επιτίθεται σε εμπορικά θαλάσσια σκάφη.»

Ο κος Ράτνερ υποστηρίζει ότι ο αποκλεισμός θα ήταν τόσο καταστροφικός για τη διεθνή οικονομία, που θα κινητοποιούσε έναν διεθνή συνασπισμό κατά των ενεργειών του κινεζικού καθεστώτος. Η Ταϊβάν, πρόσθεσε, θα λάμβανε επίσης βιομηχανικούς πόρους, πρώτες ύλες, ενέργεια και άλλα ζωτικής σημασίας είδη από διεθνείς συμμάχους, μειώνοντας τις πιθανότητες επιτυχίας του Πεκίνου.

«Αυτό θα ήταν ένας τεράστιος κίνδυνος για τη ΛΔΚ και ένας πολύ λανθασμένος υπολογισμός», είπε.

Ο στρατηγός Τζόζεφ ΜακΓκή, ο οποίος χειρίζεται τη στρατηγική, την πολιτική και τον σχεδιασμό για το κοινό επιτελείο του Πενταγώνου, συμφώνησε ότι ένας αποκλεισμός δεν είναι πολύ πιθανός υπό το φως των εμποδίων.

«Νομίζω ότι είναι μια επιλογή, αλλά μάλλον μια όχι πολύ πιθανή επιλογή», δήλωσε στους νομοθέτες. Είναι «πολύ πιο εύκολο να μιλάς για αποκλεισμό παρά να τον εφαρμόζεις».

Ο κος ΜακΓκή σημείωσε ότι η Ταϊβάν λαμβάνει σοβαρά υπόψη την απειλή του αποκλεισμού και «αναλαμβάνει την ευθύνη να διατηρεί το έθνος της εφοδιασμένο με αρκετά τρόφιμα, ώστε να είναι σε θέση να επιβιώσει από έναν αποκλεισμό για αρκετά σημαντικό χρονικό διάστημα».

Τα τελευταία χρόνια, το καθεστώς του Πεκίνου έχει κλιμακώσει τη στρατιωτική πίεση στην Ταϊβάν, την οποία έχει ορκιστεί να  ελέγχει από τότε που οι κομμουνιστές κατέλαβαν την ηπειρωτική Κίνα το 1949. Ο διευθυντής της CIA Γουίλιαμ Μπερνς προειδοποίησε τον Φεβρουάριο ότι ο Κινέζος ηγέτης Σι Τζινπίνγκ έχει διατάξει τα στρατεύματά του να είναι έτοιμα να οργανώσουν μια εισβολή μέχρι το 2027. Αν και το έτος μπορεί να μην αντιπροσωπεύει τον πραγματικό χρόνο μιας στρατιωτικής επίθεσης, είναι ένα σημάδι της «σοβαρότητας» του καθεστώτος στην επιδίωξη του στόχου, δήλωσε ο κος Μπερνς.

Στο 24ωρο που ξεκίνησε στις 6 π.μ. τοπική ώρα στις 17 Σεπτεμβρίου, το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας (ΚΚΚ) έστειλε 103 μαχητικά αεροσκάφη γύρω από το νησί, πρόκληση που ώθησε τους αξιωματούχους άμυνας της Ταϊβάν να επικρίνουν τις «καταστροφικές» ενέργειες.

Η Μάο Νινγκ, εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Κίνας, δήλωσε στους δημοσιογράφους στις 18 Σεπτεμβρίου ότι «δεν υπάρχει ‘μέση γραμμή’ στο στενό της Ταϊβάν». Το Πεκίνο δεν έχει ποτέ αναγνωρίσει επίσημα το ανεπίσημο όριο που χωρίζει στη μέση μεταξύ της κινεζικής και της ταϊβανέζικης ακτογραμμής, αν και ως επί το πλείστον ενεργεί σύμφωνα με τις πιέσεις των ΗΠΑ και δεν περνά το θαλάσσιο όριο, το οποίο καθιερώθηκε κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου με τη Συνθήκη Αμοιβαίας Άμυνας ΗΠΑ-Ταϊβάν του 1954.

Ιστορικά, έχουν αναφερθεί μόνο τέσσερεις κινεζικές στρατιωτικές παραβιάσεις της νοητής γραμμής. Η Κίνα τείνει να σέβεται το όριο όταν οι σχέσεις μεταξύ των δύο πλευρών είναι καλές, αλλά το αμφισβητεί όταν οι σχέσεις χειροτερεύουν. Από τον Σεπτέμβριο του 2020, το Πεκίνο άρχισε να στέλνει πολλά αεροπλάνα πέρα από τη γραμμή καθώς και στην αυτοεπιβαλλόμενη ζώνη αναγνώρισης της αεράμυνας της Ταϊβάν, η οποία επικαλύπτει τον κινεζικό εναέριο χώρο.

Σε μια έκθεση που δημοσιεύθηκε στις 12 Σεπτεμβρίου, το υπουργείο Άμυνας της Ταϊβάν δήλωσε ότι το Πεκίνο έχει αυξήσει τις στρατιωτικές δραστηριότητες κατά μήκος της ακτογραμμής μπροστά από το νησί, τοποθετώντας μόνιμα εκεί μαχητικά αεροσκάφη και μη επανδρωμένα αεροσκάφη. Το καθεστώς έχει επίσης τοποθετήσει μετεωρολογικά μπαλόνια και πολιτικά αεροσκάφη για κατασκοπεία, σύμφωνα με το υπουργείο.

Παρόλα αυτά, η πραγματοποίηση μιας μετωπικής επίθεσης στην Ταϊβάν δεν είναι κάτι εύκολο, δήλωσε ο κος ΜακΓκή.

Μια αιφνιδιαστική επίθεση αποκλείεται, καθώς «θα έπρεπε να συγκεντρωθούν δεκάδες χιλιάδες, ίσως εκατοντάδες χιλιάδες στρατιώτες στην ανατολική ακτή, και αυτό θα ήταν ένα σαφές μήνυμα», επεσήμανε ο στρατηγός.

Η έναρξη μιας συνδυασμένης αμφίβιας και αεροπορικής επιχείρησης επίθεσης θα ήταν «απίστευτα περίπλοκη», για να μην αναφέρουμε ότι ο κινεζικός στρατός χρειάζεται να καλύψει μια απόσταση 90 έως 120 μιλίων για να διασχίσει τον Πορθμό της Ταϊβάν, «ευάλωτος σε όλα τα πυρά που θα δεχόταν ως δύναμη εισβολής που έχει ήδη εκδηλώσει τις προθέσεις της», είπε.

«Θα αντιμετώπιζαν επίσης ένα νησί που έχει πολύ λίγες παραλίες όπου θα μπορούσαν να αποβιβαστούν σκάφη, ορεινό έδαφος και έναν πληθυσμό που πιστεύουμε ότι θα ήταν πρόθυμος να πολεμήσει», είπε. «Συμπερασματικά, δεν είναι καθόλου εύκολο να εισβάλει ο ΛΑΣ στην Ταϊβάν.»

Η εκστρατεία μέγιστης πίεσης του Πεκίνου

Η στρατιωτική επιθετικότητα δεν είναι ο μόνος τρόπος με τον οποίο το καθεστώς της Κίνας ασκεί πίεση στη γειτονική χώρα.

Η πρόεδρος της Ταϊβάν Τσάι Ινγκ-γουέν, σε μαγνητοσκοπημένη ομιλία της στη σύνοδο κορυφής Concordia στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, σημείωσε ότι καθημερινά το Πεκίνο «εξαπολύει εκατομμύρια κυβερνοεπιθέσεις, καθώς και συχνές στρατιωτικές ασκήσεις και άλλες μορφές δραστηριοτήτων γκρίζας ζώνης, τις οποίες χρησιμοποιεί για να ασκήσει μέγιστη πίεση στην Ταϊβάν και τους φίλους της».

Απαντώντας στις ανησυχίες σχετικά με την Κίνα που χρησιμοποιεί τεχνητή νοημοσύνη και άλλες αναδυόμενες τεχνολογίες για να διεξάγει επιχειρήσεις επιρροής, η Ώντρεϊ Τανγκ, υπουργός ψηφιακής πολιτικής της νήσου, δήλωσε ότι το Εθνικό Ινστιτούτο Κυβερνοασφάλειας που εποπτεύει έχει αφιερώσει σημαντικούς πόρους για τον εντοπισμό ξένων απειλητικών παραγόντων.

Τον Αύγουστο του 2022, με αφορμή το ταξίδι της τότε Προέδρου της Βουλής Νάνσι Πελόζι (D-Calif.) στην Ταϊβάν, Κινέζοι κρατικοί χάκερς παραβίασαν τους κυβερνητικούς ιστότοπους της Ταϊβάν, παραλύοντας τις λειτουργίες τους. Οι χάκερ διείσδυσαν επίσης στα πανταχού παρόντα καταστήματα ψιλικών 7-Eleven για να εμφανίσουν ένα μήνυμα που έλεγε στην κα Πελόζι να «φύγει από την Ταϊβάν».

«Δεν πρόκειται πλέον για κυβερνοεπίθεση με τη συνηθισμένη έννοια», δήλωσε ο υπουργός Ψηφιακής Πολιτικής στην Epoch Times, περιγράφοντας την επιχείρηση αυτή ως «προειδοποιητικό καμπανάκι». Υπάρχουν «στοιχεία χειραγώγησης πληροφοριών» και υπάρχει «σημαντικό περιθώριο» για κακόβουλους ελιγμούς.

Η Μπι-κιμ Χσιάο, εκπρόσωπος της Ταϊβάν στις Ηνωμένες Πολιτείες, δήλωσε σε πάνελ της συνόδου κορυφής Concordia ότι η Ταϊβάν πρέπει να «βελτιώνει συνεχώς» τη δημοκρατία της ώστε να γίνεται «ανθεκτική σε καταναγκασμούς», αφ’ ενός επενδύοντας σε αμυντικές δυνατότητες, αφ’ ετέρου εμβαθύνοντας τη συνεργασία με τις Ηνωμένες Πολιτείες και εμπλέκοντας άλλους παγκόσμιους εταίρους για τη διατήρηση του status quo.

«Το Χονγκ Κονγκ είναι μια τραγική υπενθύμιση ότι πρέπει να κάνουμε περισσότερα για να διαφυλάξουμε τις ελευθερίες και το δημοκρατικό μας σύστημα, το οποίο οικοδομήσαμε με πολύ κόπο», δήλωσε στη σύνοδο κορυφής.

Η Ταϊβάν δεν συμμετέχει στη συνέλευση του ΟΗΕ από το 1971, όταν ο διεθνής οργανισμός αναγνώρισε το καθεστώς της ηπειρωτικής χώρας ως νόμιμο εκπρόσωπο της Κίνας στα Ηνωμένα Έθνη, αποκλείοντας την Ταϊβάν.

Ο εξοστρακισμός μας, είπε η κ. Χσιάο, ήταν μέρος μιας «παράλογης και άδικης προσπάθειας να απομονωθεί η Ταϊβάν».

Η Παραγουάη, η τελευταία χώρα της Νότιας Αμερικής που διατηρεί επίσημες σχέσεις με την Ταϊβάν, εξέφρασε στις 19 Σεπτεμβρίου την υποστήριξή της για την επιστροφή της Ταϊβάν στα Ηνωμένα Έθνη, ενώ οι ηγέτες της G7 σε δήλωσή τους την ίδια ημέρα τάχθηκαν επίσης υπέρ της «ουσιαστικής συμμετοχής της Ταϊβάν στους διεθνείς οργανισμούς».

Η κα Χσιάο δήλωσε ότι η αντιμετώπιση τέτοιων προκλήσεων απαιτεί «καινοτομία και δημιουργικότητα».

«Η ειρήνη και η σταθερότητα στα Στενά της Ταϊβάν δεν είναι μόνο η ελπίδα του λαού της Ταϊβάν», δήλωσε στην Epoch Times, σημειώνοντας ότι αναμένει το θέμα να αποτελέσει βασικό συστατικό της διπλωματίας της Ταϊβάν στο μέλλον. «Ευθυγραμμίζεται επίσης με τα συμφέροντα της διεθνούς κοινότητας.»

Της  Eva Fu

Επιμέλεια: Αλία Ζάε

Για χιλιετίες, τα αρχαία ελληνικά επικά ποιήματα «Ιλιάδα» και «Οδύσσεια» έχουν επηρεάσει βαθιά αναγνώστες, μελετητές, συγγραφείς και καλλιτέχνες και θεωρούνται παγκοσμίως ως δύο από τα θεμελιώδη λογοτεχνικά κείμενα του δυτικού πολιτισμού. Η βάση και των δύο ιστοριών είναι ο Τρωικός Πόλεμος, για τον οποίο στάθηκε αφορμή η Ελένη, βασίλισσα της ελληνικής πόλης-κράτους της Σπάρτης, που εγκατέλειψε τον σύζυγό της και κατέφυγε στην Τροία με τον Πάρη, έναν πρίγκιπα της πόλης αυτής.

Η «Ιλιάδα» διαδραματίζεται στο δέκατο έτος του πολέμου που προέκυψε μεταξύ της Τροίας και των ελληνικών πόλεων-κρατών. Ο πόλεμος τελειώνει με την άλωση της Τροίας από τους Έλληνες. Η «Οδύσσεια» παρακολουθεί το πολυτάραχο ταξίδι ενός από τους Έλληνες ήρωες του πολέμου, του Οδυσσέα, βασιλιά της Ιθάκης, στο ταξίδι της επιστροφής του στην πατρίδα. Ο Οδυσσέας χρειάζεται άλλα δέκα χρόνια για να επιστρέψει στην Ιθάκη, καθώς αντιμετωπίζει με τρόπο πολυμήχανο διάφορα εμπόδια. Εν τω μεταξύ, η βασίλισσά του, η Πηνελόπη, χρησιμοποιεί τη δική της πονηριά για να αποφύγει έναν δίχως τη θέληση νέο γάμο, ελπίζοντας ότι ο σύζυγός της θα επιστρέψει μια μέρα. Και στα δύο αυτά ποιήματα, οι χαρακτήρες, οι σχέσεις και οι σκηνές τιμής, κινδύνου και πειρασμού ζωντανεύουν αριστοτεχνικά από τον ποιητή τους, τον θρυλικό Όμηρο.

Ο πίνακας «Μια ανάγνωση από τον Όμηρο», του Σερ Λώρενς Άλμα Τάντεμα (1836-1912), κορυφαίου καλλιτέχνη του 19ου αιώνα στη Βρετανία που ειδικεύτηκε σε κλασικές σκηνές σε ακαδημαϊκό στυλ, δείχνει μια ημι-ιστορικά ακριβή σκηνή που διαδραματίζεται προς το τέλος του έβδομου αιώνα π.Χ. Μέχρι τότε, τα λόγια του Ομήρου θα είχαν αποτυπωθεί σε πάπυρο, και στον πίνακα ένας νεαρός ποιητής στεφανωμένος με δάφνινο στεφάνι διαβάζει δυνατά τους στίχους του Ομήρου σε ένα ακροατήριο ντυμένο για μια γιορτή.

Στην αρχαία Ελλάδα, η ποίηση του Ομήρου θα τραγουδιόταν από βάρδους με τη συνοδεία λύρας. Ο Άλμα Τάντεμα περιλαμβάνει ένα αρχαίο έγχορδο όργανο παρόμοιο με λύρα, που ονομάζεται κιθάρα, στην αριστερή πλευρά του πίνακα. Τα ελληνικά γράμματα που είναι χαραγμένα σε έναν μαρμάρινο τοίχο στη δεξιά πλευρά γράφουν το όνομα του Ομήρου και δηλώνουν ότι το φανταστικό αρχιτεκτονικό σκηνικό του Άλμα Τάντεμα με θέα τη Μεσόγειο είναι αφιερωμένο στον ποιητή.

Το κύριο χαρακτηριστικό που συνδέεται με τον Όμηρο είναι η τύφλωσή του. Η ιστορικός και συγγραφέας Ντέιζι Νταν γράφει, σε ένα δοκίμιο για το Βρετανικό Μουσείο: «Οι αρχαίοι συγγραφείς είχαν διάφορες ιδέες για το πώς έμοιαζε ο Όμηρος. Η λέξη «Όμηρος» θα μπορούσε να σημαίνει «όμηρος» στα ελληνικά, οπότε κάποιοι φαντάζονταν ότι ήταν αιχμάλωτος. Όμως «όμηρος» μπορούσε επίσης να σημαίνει «τυφλός»* και η εικόνα ενός τυφλού βάρδου αποδείχθηκε ιδιαίτερα συναρπαστική».

Ο διακεκριμένος Γάλλος ακαδημαϊκός ζωγράφος Ουίλιαμ Αντόλφ Μπουγκερώ (1825-1905) δημιούργησε τον πίνακα «ο Όμηρος και ο οδηγός του» το 1874 σε μια εποχή που η κλασική ζωγραφική ερχόταν σε σύγκρουση με ένα νέο στυλ τέχνης, το κίνημα αυτό έγινε γνωστό ως ιμπρεσιονισμός. Ορισμένοι μελετητές πιστεύουν ότι ο Μπουγκερώ ζωγράφισε αυτό το έργο ειδικά για να δείξει τα πλεονεκτήματα της παραδοσιακής ζωγραφικής και ως αντίλογο στο νέο κίνημα.

Σκηνές από τα ίδια τα ποιήματα έχουν απεικονιστεί σε πληθώρα πινάκων και γλυπτών, από αρχαία ελληνικά αγγεία μέχρι ρωμαϊκές τοιχογραφίες και πίνακες του 19ου αιώνα. Η Ελένη της Τροίας, το θέμα του πίνακα «Ελένη» του Σερ Έντουαρντ Τζων Πόιντερ, είναι ευρέως γνωστή ως «το πρόσωπο που προκάλεσε τον απόπλου χιλίων πλοίων», μια φράση από ένα θεατρικό έργο του Κρίστοφερ Μάρλοου. Ήταν η μεγάλη ομορφιά του αρχαίου κόσμου. Ο Πόιντερ (1836-1919) χρησιμοποίησε την ηθοποιό Λίλι Λάνγκτρι, μια από τις μεγάλες καλλονές της εποχής του, ως μοντέλο για την «Ελένη».

Ο Πόιντερ ήταν ακαδημαϊκός ζωγράφος, γνωστός για τα κλασικά θεματικά έργα του. Δημιούργησε μια σειρά ελαιογραφιών και ακουαρέλας με θέμα ηρωίδες της αρχαιότητας σε πόζες μισού μήκους. Αυτός ο τύπος σύνθεσης μπορεί να παρατηρηθεί στην «Ελένη».

Η Ελένη της Τροίας ήταν κόρη του Δία, βασιλιά των θεών, και της Λήδας, βασίλισσας της Σπάρτης, με τη Σπάρτη να είναι μια πόλη στη νότια Ελλάδα. Πολλοί μνηστήρες ήταν πρόθυμοι να την παντρευτούν, αλλά προτού παντρευτεί τον Μενέλαο, ο οποίος έγινε βασιλιάς της Σπάρτης, όλοι όσοι την διεκδικούσαν έδωσαν όρκο να παράσχουν στρατιωτική βοήθεια στον Μενέλαο, αν ποτέ του έπαιρναν την Ελένη. Ως εκ τούτου, όταν διέφυγε με τον Πάρη στην Τροία, σχεδόν 1.200 ελληνικά πλοία απέπλευσαν προς την Τροία για να διεξαγάγουν πόλεμο, όπως περιγράφεται λεπτομερώς στην «Ιλιάδα».

Μια από τις πιο διάσημες αποδράσεις της «Οδύσσειας» βρίσκεται στο βιβλίο ΙΧ (9)**, όταν ο Οδυσσέας, η λατινοποιημένη εκδοχή του Οδυσσέα, ξεγελά και δραπετεύει από τον Κύκλωπα Πολύφημο, ο οποίος κρατούσε αυτόν και τους άνδρες του αιχμάλωτους σε μια σπηλιά. Ο πίνακας «Ο Οδυσσέας περιγελά τον Πολύφημο – Ομήρου Οδύσσεια» του Άγγλου ρομαντικού καλλιτέχνη Τζέι. Εμ. Ντάμπλγιου. Τέρνερ (1775-1851) θεωρείται ένας από τους σπουδαιότερους πίνακες του.

Ο Τέρνερ βασίστηκε στον πίνακα του στη μετάφραση του Ομήρου από τον Αλεξάντερ Πόουπ. Εμπνεύστηκε ιδιαίτερα από την περιγραφή του Πόουπ για τον Πολύφημο, του οποίου η τυφλή μονόφθαλμη όψη μόλις διακρίνεται στον ορίζοντα ανάμεσα στα σύννεφα στα αριστερά, ως κάτι που μοιάζει με τερατώδη ανάπτυξη σε βουνό. Στον πίνακα, ο Οδυσσέας υψώνει νικηφόρα τα χέρια του καθώς κρατά τον φλεγόμενο πυρσό με τον οποίο τύφλωσε τον Κύκλωπα. Στέκεται πάνω στο πλοίο του ντυμένος στα κόκκινα κάτω από ένα πανό παρόμοιου χρώματος.

Η «Οδύσσεια» αφηγείται ότι ενώ ο Οδυσσέας παλεύει με κύκλωπες σε ένα νησί και με μάγια σε ένα άλλο, η σύζυγός του Πηνελόπη, ξαδέλφη της Ελένης, πολιορκείται η ίδια, όχι από μυθικά τέρατα αλλά από πρόθυμους άνδρες μνηστήρες. Υποθέτουν ότι ο Οδυσσέας είναι νεκρός, καθώς όλοι οι άλλοι επιζώντες του Τρωικού Πολέμου έχουν επιστρέψει στις οικογένειές τους. Η πιστή Πηνελόπη πιστεύει ότι ο Οδυσσέας είναι ακόμα ζωντανός. Για να καθυστερήσει τους μνηστήρες, δηλώνει ότι θα πάρει νέο σύζυγο μόνο όταν ολοκληρώσει την ύφανση ενός σάβανου για τον πεθερό της. Μυστικά, ξηλώνει το έργο της κάθε βράδυ.

Στον πίνακα «Η Πηνελόπη και οι μνηστήρες» του Τζων Ουίλιαμ Γουοτερχάους (1849-1917), η Πηνελόπη βρίσκεται στο επίκεντρο της σκηνής, δουλεύοντας την ημέρα κάτω από άγρυπνα μάτια. Ο Γουοτερχάους ξεκίνησε την καριέρα του ως ακαδημαϊκός ζωγράφος πριν μεταβεί στο προραφαηλιτικό στυλ και ακολουθήσει λογοτεχνικά θέματα με νατουραλιστικές λεπτομέρειες, πλούσια τονική παλέτα και όμορφα γυναικεία θέματα, τα οποία μπορείτε να δείτε σε αυτόν τον μεγάλο πίνακα. Η γκαλερί Πινακοθήκη του Αμπερντίν ανέθεσε το έργο αυτό στον καλλιτέχνη στις αρχές του 20ού αιώνα, όταν η ακμή του προραφαηλιτισμού είχε προ πολλού παρέλθει. Ο κόσμος της τέχνης έβλεπε προς πιο μοντέρνες τεχνοτροπίες, όπως ο κυβισμός, αντανακλώντας μια παρόμοια ένταση με εκείνη μεταξύ του Μπουγκερώ και του ιμπρεσιονισμού.

Το έργο «η Πηνελόπη και οι μνηστήρες» είναι ένας σημαντικός πίνακας από την ύστερη καριέρα του Γουοτερχάους. Η σύνθετη σύνθεσή του αποδίδεται με ρεαλιστικές και πολύχρωμες λεπτομέρειες στην απεικόνιση μοτίβων, υλικών και υφασμάτων. Η Πηνελόπη απεικονίζεται σε προφίλ και σε δράση. Μια κλωστή στο στόμα της και μια σαΐτα στο υψωμένο αριστερό της χέρι δημιουργούν ένα φαινομενικά εργατικό ταμπλό. Στα αριστερά, δύο υπηρέτριες με τα ρέοντα φορέματά τους βοηθούν στην ύφανση του σάβανου. Στα δεξιά, τέσσερις μνηστήρες στον εξωτερικό χώρο του δωματίου της Πηνελόπης διεκδικούν την προσοχή της, αν και η ίδια τους έχει γυρισμένη την πλάτη.

Τα κοσμήματα και η λύρα, όπως είναι εμφανή σε άλλους πίνακες που συζητούνται εδώ, χρησιμοποιούνται σε αυτό το πλαίσιο για να αποσπάσουν μια απάντηση από αυτήν. Ένα τμήμα του τοίχου κάτω από τους μνηστήρες έχει ένα διακοσμητικό διάζωμα που απεικονίζει μια σκηνή μάχης, ίσως μια πρόγευση του τρόπου με τον οποίο ο Οδυσσέας θα επιστρέψει και θα νικήσει τους επίδοξους αντικαταστάτες του.

Ο Όμηρος και τα ποιήματά του μιλούν μέσα από ένα χάσμα σχεδόν 3.000 ετών για να φτάσουν σε ένα ακόμα δεκτικό αναγνωστικό κοινό. Αυτά τα υποδειγματικά έργα τέχνης από τον 18ο έως τον 20ό αιώνα, επίσης διατηρημένα κομμάτια της ιστορίας, ζωντανεύουν με τρόπο ζωντανό και απτό τον Όμηρο και τις αρχαίες ιστορίες του.

*διάλεκτος των Κυμαίων

**ραψωδία Ι, 240-630

επιμέλεια: Κώστας Γιαννίκος

«Σε μια πολύ δύσκολη συγκυρία για την πατρίδα μας, σε μια στιγμή που η σκέψη όλων μας είναι στα θύματα των άνευ προηγουμένου φυσικών καταστροφών και τις οικογένειές τους, η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας για την Ελλάδα μετά από πολλά χρόνια, είναι μια πολύ σημαντική εξέλιξη για τη χώρα μας», δήλωσε ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης, μετά την ανακοίνωση του οίκου DBRS Morningstar για την αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας στην επενδυτική βαθμίδα.

«Ο καναδικός οίκος αξιολόγησης DBRS Morningstar, ένας από τους τέσσερεις διεθνείς οίκους που αναγνωρίζονται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, δίνει στην Ελλάδα τη λεγόμενη επενδυτική βαθμίδα έπειτα από 13 χρόνια και με αυτόν τον τρόπο την κατατάσσει σε μια διαφορετική πλέον κατηγορία από πλευράς πιστοληπτικής αξιολόγησης. Το άλμα αυτό δεν ήταν εύκολο, αλλά ούτε και τεχνικού χαρακτήρα. Προϋπέθετε αφενός τη συστηματική προσπάθεια που έγινε τα τελευταία τέσσερα χρόνια σε οικονομικό επίπεδο και η οποία είχε ήδη επιβραβευτεί μέχρι τώρα με αλλεπάλληλες πιστοληπτικές αναβαθμίσεις. Σημαίνει επίσης περαιτέρω βελτίωση των όρων δανεισμού, περισσότερες επενδύσεις στη χώρα, ανάπτυξη και νέες θέσεις εργασίας.

Η ανακοίνωση του οίκου DBRS είναι αρκετά εύγλωττη για να γίνουν πολλά περαιτέρω σχόλια. Μιλάει τόσο για την επιτυχία της οικονομικής πολιτικής της κυβέρνησης σε διαφορετικά επίπεδα (αύξηση των επενδύσεων, των εξαγωγών, μείωση της ανεργίας, μείωση του χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ), όσο και για τον συνδυασμό της πολιτικής σταθερότητας με την υπεύθυνη οικονομική πολιτική που δημιουργεί ένα κατάλληλο κλίμα για την περαιτέρω ενδυνάμωση και ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας. Δουλειά μας είναι να συνεχίσουμε με σοβαρότητα τις προσπάθειές μας στο επίπεδο της δημοσιονομικής πολιτικής όσο και των διαρθρωτικών αλλαγών, για να πείθουμε τόσο τους οίκους αξιολόγησης όσο και τις αγορές και τους επενδυτές ότι η Ελλάδα είναι μια χώρα όπου αξίζει κανείς να επενδύει και να ανοίγει καινούργιες δουλειές. Το οφείλουμε σε όλους τους Έλληνες πολίτες, το οφείλουμε στην πατρίδα μας», δήλωσε ο κ. Χατζηδάκης.

Στην είδηση ότι ο καναδικός αξιολόγησης DBRS αναβάθμισε την επενδυτική  βαθμίδα των  ελληνικών ομολόγων αναφέρονται και τα διεθνή μέσα ενημέρωσης.

Χαρακτηριστικά, το Bloomberg αναφέρει ότι η αναβάθμιση του αξιόχρεου των ελληνικών ομολόγων στην κατηγορία BBB (low) με σταθερές προοπτικές είναι «η σημαντικότερη αναβάθμιση της χώρας από την κατηγορία ‘σκουπίδια’ μετά την οικονομική κρίση που τη συγκλόνισε πριν περισσότερο από μία δεκαετία».
Το πρακτορείο εκτιμά άλλωστε ότι «εκτός του γεγονότος ότι αποτελεί σφραγίδα έγκρισης της οικονομικής ατζέντας του (Έλληνα) πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, o DBRS είναι ένας από τους οίκους αξιολόγησης που αναγνωρίζει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), κάτι που σημαίνει ότι πλέον η αξία των ελληνικών ομολόγων δεν θα μειώνεται περισσότερο από το κανονικό όταν χρησιμοποιούνται ως εγγύηση σε ενέργειες επαναχρηματοδότησης».

Η εκτίμηση του DBRS

Στην ανακοίνωσή του, ο οίκος σημειώνει ότι η αναβάθμιση αντανακλά την απόψη ότι, με βάση και το εντυπωσιακό ιστορικό της Ελλάδας, οι ελληνικές Αρχές θα παραμείνουν δεσμευμένες στη δημοσιονομική υπευθυνότητα, διασφαλίζοντας ότι ο λόγος του δημόσιου χρέους θα παραμείνει σε πτωτική τάση.

Τα μέτρα στήριξης για την ενέργεια δεν απέτρεψαν τη δημιουργία πρωτογενούς πλεονάσματος 0,1% του ΑΕΠ το 2022, ενώ για φέτος αναμένεται πλεόνασμα 1,1% και για το 2024 2,1%.

Από τα υψηλά επίπεδα του 2020, το δημόσιο χρέος έχει μειωθεί κατά 35 ποσοστιαίες μονάδες ως ποσοστό στο ΑΕΠ, πέρυσι κατά 23 ποσοστιαίες μονάδες, επωφελούμενο από τη δημοσιονομική επανόρθωση και την ισχυρή αύξηση του ονομαστικού ΑΕΠ.

Η σημαντική βελτίωση όσον αφορά το δημοσιονομικό αποτέλεσμα και το χρέος ενισχύεται από την ισχυρή δέσμευση της ελληνικής κυβέρνησης στην εφαρμογή μιας συνετής δημοσιονομικής πολιτικής που ωθεί το αξιόχρεο ανοδικά.

Παρά τις δύσκολες οικονομικές συνθήκες το 2022, σημειώνει ο DBRS, η ελληνική οικονομία έδειξε ανθεκτικότητα, σημειώνοντας ανάπτυξη 5,9% με παράλληλες βελτιώσεις στην αγορά εργασίας, ενισχυόμενες από την ισχυρή ιδιωτική κατανάλωση και επενδύσεις και την ανάκαμψη του τουριστικού τομέα.

Καθώς το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (Ελλάδα 2.0) συνεχίζει να εφαρμόζεται, οι επενδύσεις θα παραμείνουν σημαντική πηγή ανάπτυξης, αν και υπάρχουν εξωγενείς καθοδικοί κίνδυνοι.

Το βελτιωμένο αξιόχρεο αντανακλά, επίσης, την ενίσχυση της συνεργασίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση και τους θεσμούς του Ευρωσυστήματος, μετά τη δημοσιονομική προσαρμογή και τις μεταρρυθμίσεις που έγιναν, σημειώνει ο οίκος.

«Το αποτέλεσμα είναι ότι η Ελλάδα συνεχίζει να ωφελείται από την ισχυρή στήριξη και χρηματοδοτικά οφέλη σε περιόδους κρίσεων, ιδιαίτερα με τα νέα εργαλεία της ΕΕ/ευρωσυστήματος και τα μέσα που αναπτύχθηκαν τα τελευταία χρόνια. Οι βελτιώσεις στη ‘δημοσιονομική διαχείριση και πολιτική’ και στα θεμέλια του ‘χρέους και ρευστότητας’ αποτελούν τους βασικούς λόγους για την αναβάθμιση του αξιόχρεου», αναφέρει η ανακοίνωση.

Ο οίκος εκφράζει την άποψη ότι οι ευρωπαϊκοί πόροι θα συνεχίσουν να προσφέρουν κίνητρα για την εφαρμογή μεταρρυθμίσεων που ενισχύουν την ανάπτυξη, στηρίζοντας παράλληλα την αύξηση των επενδύσεων με πόρους που διοχετεύονται και μέσω του ενισχυμένου τραπεζικού συστήματος.

Η αξιολόγηση της Ελλάδας περιορίζεται από την οικονομική κληρονομιά που άφησε η παρατεταμένη κρίση, δηλαδή από το πολύ υψηλό λόγο του δημόσιου χρέους, το ακόμη υψηλό επίπεδο μη εξυπηρετούμενων δανείων και το υψηλό ποσοστό ανεργίας.

Η αξιολόγηση θα μπορούσε να αναβαθμιστεί αν συμβούν ένα ή συνδυασμός από τα παρακάτω:

(1)    συνεχής υλοποίηση μεταρρυθμίσεων που ενισχύουν τις επενδύσεις, βελτιώνοντας έτσι τις πιο μακροπρόθεσμες οικονομικές προοπτικές
(2)    συνεχής δέσμευση στη δημοσιονομική υπευθυνότητα που οδηγεί σε διαρκή μείωση του λόγου του δημόσιου χρέους

Από την άλλη πλευρά, δυνητικοί μοχλοί για υποβάθμιση περιλαμβάνουν έναν ή συνδυασμό από τα παρακάτω:

(1)    παρατεταμένη εξασθένιση της δημοσιονομικής πειθαρχίας που θέτει τον λόγο του δημόσιου χρέους σε μία σταθερή ανοδική τάση
(2)    μία αντιστροφή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων
(3)    μία εκ νέου αστάθεια στον χρηματοπιστωτικό τομέα

Ο οίκος σημειώνει ότι η νέα κυβέρνηση διασφαλίζει τη συνέχεια της πολιτικής, η οποία ενισχύει την υλοποίηση του σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας και με τη σειρά της στηρίζει την οικονομία.

Για την οικονομία αναφέρει ότι παρέμεινε ισχυρή το 2022, σημειώνοντας αύξηση του ΑΕΠ 5,9% που καθοδηγήθηκε από τη συνεχιζόμενη βελτίωση της αγοράς εργασίας και τα μέτρα στήριξης της κυβέρνησης. Φέτος, η ανάπτυξη, σημειώνει ο DBRS, αναμένεται να μετριασθεί, αλλά να ξεπεράσει το 2% καθώς τα ισχυρά τουριστικά έσοδα και η επιτάχυνση των επενδύσεων θα στηρίξουν την οικονομία.

Για το δημόσιο χρέος αναφέρει ότι παραμένει το υψηλότερο στην Ευρωζώνη, αλλά η ευνοϊκή διάρθρωση και η μείωση της δαπάνης για τους τόκους περιορίζει τους κινδύνους. Αναφέρει ειδικότερα ότι ο επίσημος τομέας κατέχει το 70% του χρέους, με τη μέση σταθμισμένη διάρκειά του να είναι πολύ μεγάλη – στα 20 χρόνια στο τέλος του 2022 – και με το 100% του χρέους αυτού να έχει σταθερά επιτόκια.

Επιπλέον, ο ΟΔΔΗΧ ασκεί στρατηγική ενεργητικής διαχείρισης του χρέους για να περιορίζει τον κίνδυνο αυξήσεων του κόστους χρηματοδότησης μεσοπρόθεσμα. Το 2023, το μέσο πραγματικό επιτόκιο για το μεσο-μακροπρόθεσμο χρέος εκτιμάται στο 1,2%. Το σημαντικό ύψος των ταμειακών διαθεσίμων, περίπου 35 δισεκ. ευρώ, συνεχίζει να χρησιμεύει ως μαξιλάρι ρευστότητας και αυξάνει την εμπιστοσύνη των παραγόντων της αγοράς.

Για τις τράπεζες, ο DBRS παρατηρεί ότι έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος στη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPL), αλλά τα υψηλότερα επιτόκια μπορεί να επηρεάσουν την ικανότητα αποπληρωμής των δανείων.

Το ποσοστό των κόκκινων δανείων μειώθηκε στο 8,8% στο τέλος του πρώτου τριμήνου του 2023 από 12,1% το πρώτο τρίμηνο του 2021 και είναι μειωμένο κατά 40,3 ποσοστιαίες μονάδες από το υψηλό επίπεδό τους τον Ιούνιο του 2017.

Για την ΕΚΤ αρκεί η επενδυτική βαθμίδα από τον DBRS για να δέχεται τα ελληνικά ομόλογα ως ενέχυρο με μειωμένο «κούρεμα» της ονομαστικής αξίας τους, αλλά και για την ένταξή τους σε προγράμματα ποσοτικής χαλάρωσης (οι αγορές ελληνικών τίτλων στο έκτακτο πρόγραμμα για την πανδημία έγιναν κατ’ εξαίρεση, με ειδική απόφαση).

Το ενδιαφέρον τώρα στρέφεται στις αξιολογήσεις που ακολουθούν από τους άλλους τρεις μεγάλους οίκους, με τον Moody’s να δίνει τη δική του ετυμηγορία την επόμενη Παρασκευή 15 Σεπτεμβρίου, τον S&P στις 20 Οκτωβρίου και τον Fitch την 1η Δεκεμβρίου.

Του Άκη Χαραλαμπίδη

Η χειροποίητη βιβλιοδεσία είναι μια παλαιά τέχνη, η οποία εκτείνεται από τις απλές, πρακτικές μεθόδους έως την καλλιτεχνική περίτεχνη βιβλιοδεσία που απαιτεί πολύωρη και επίπονη εργασία, φαντασία και πολύ μεράκι από τον βιβλιοδέτη.

Σε μία εποχή που οι περισσότερες μέθοδοι παραγωγής και κατασκευής των πραγμάτων έχουν από καιρό βιομηχανοποιηθεί και αυτοματοποιηθεί και οι γνώσεις και η πολυετής κληρονομημένη εμπειρία χάνονται σιγά-σιγά, η διατήρηση των παραδοσιακών τεχνικών έχει καίρια σημασία για τον πολιτισμό και τη συνέχειά του. Αυτό που προσφέρει ο κάθε άνθρωπος που κατασκευάζει κάτι με τα χέρια του, αφιερώνοντας κόπο και χρόνο και την αγάπη του για το αντικείμενο, εμποτίζει το έργο και αποτελεί μέρος της υπόστασής του.

Ομοίως, τα υλικά από τα οποία τα αντικείμενα συντίθενται έχουν μια συγκεκριμένη ποιότητα, διαφορετική το κάθε ένα, που διαμορφώνουν την προσωπικότητα του εκάστοτε αντικειμένου και καθορίζουν την επίδρασή τους στο περιβάλλον. Διαφορετική επίδραση έχει η πέτρα, διαφορετική το ύφασμα, διαφορετική το δέρμα και διαφορετική το πλαστικό.

Για όσους αγαπούν τα βιβλία αφενός, τη δημιουργία αφ΄ετέρου, από τον Οκτώβριο μέχρι και τον Μάιο, η Θάλεια Μιχελάκη, βιβλιοδέτις, οργανώνει κύκλους μαθημάτων βιβλιοδεσίας, καθώς και αυτοτελή σεμινάρια, στο εργαστήριό της.

Τα μαθήματα βιβλιοδεσίας θα γίνονται κάθε Πέμπτη, 18:00-20:00, σε κύκλους που διαρκούν από έναν έως τρεις μήνες, ενώ τα αυτοτελή σεμινάρια βιβλιοδεσίας θα γίνονται κάθε Σάββατο, 10:00-13:00.

Για τη συμμετοχή σε κάποιον κύκλο μαθημάτων, απαιτείται η δήλωση συμμετοχής μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου, ενώ για τη συμμετοχή σε αυτοτελές σεμινάριο αρκεί να δηλώσετε συμμετοχή έως δύο ημέρες πριν από το σεμινάριο.

Μαθήματα βιβλιοδεσίας

Συμμετέχοντες: 2-5 άτομα

1. Πανόδετο

Οκτώβρης- Δεκέμβρης 2023, Πέμπτες, 18:00 – 20:00.

Κόστος: 330€/άτομο.

2. Δερματόδετο

Ιανουάριος – Μάρτιος 2024, Πέμπτες, 18:00-20:00.

Κόστος: 360€/άτομο.

3. Βιβλιοδεσίες χωρίς κόλλα

Απρίλιος 2024, Πέμπτες, 18:00-20:00.

Κόστος: 120 €/άτομο.

4. Κουτιά και κατασκευές

Μάιος 2024, Πέμπτες, 18:00-20:00.

Κόστος: 90 €/άτομο.

Αυτοτελή σεμινάρια βιβλιοδεσίας

Συμμετέχοντες: 2-5 άτομα

Κόστος: 50 € άτομο/σεμινάριο (απαιτείται προκαταβολή του ποσού για κράτηση θέσης)

Πρόγραμμα: