Ηγέτες και εκπρόσωποι περισσότερων από 30 χωρών συναντήθηκαν στις Βρυξέλλες την Πέμπτη και δεσμεύτηκαν να αξιοποιήσουν την πυρηνική ενέργεια. Συζήτησαν επίσης τις δυνατότητές της ως κύρια πηγή ηλεκτρικής ενέργειας μετά τις τρομερές συνέπειες του πολέμου Ρωσίας-Ουκρανίας.
Η σύνοδος κορυφής, υπό τη συμπροεδρία του πρωθυπουργού του Βελγίου Αλεξάντερ Ντε Κρου και του γενικού διευθυντή του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας Ραφαέλ Μαριάνο Γκρόσι, αποτέλεσε την υψηλότερου επιπέδου συνάντηση που επικεντρώθηκε αποκλειστικά στην πυρηνική ενέργεια.
«Πρέπει να κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν για να διευκολύνουμε τη συμβολή της πυρηνικής ενέργειας», δήλωσε ο κ. Γκρόσι. «Είναι ξεκάθαρο: η πυρηνική ενέργεια είναι εδώ. Έχει σημαντικό ρόλο να διαδραματίσει», πρόσθεσε.
Οι ηγέτες των κυβερνήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Γαλλίας, του Βελγίου, της Πολωνίας, της Ουγγαρίας, της Τσεχίας και άλλων χωρών, καθώς και εκπρόσωποι άλλων χωρών, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών, της Ιαπωνίας και του Ηνωμένου Βασιλείου, συγκεντρώθηκαν δίπλα στο Atomium του 1958, την ύψους 335 μέτρων κατασκευή από εννέα άτομα σιδήρου. Το Atomium επεδίωκε να προωθήσει την ειρηνική χρήση της πυρηνικής ενέργειας μετά τις εκρήξεις πυρηνικών βομβών στο τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και τη χρήση τους ως γεωπολιτικού αποτρεπτικού μέσου έκτοτε.
Σε κοινή δήλωσή τους, οι χώρες δεσμεύτηκαν «να εργαστούν για την πλήρη απελευθέρωση του δυναμικού της πυρηνικής ενέργειας με τη λήψη μέτρων, όπως οι ευνοϊκές συνθήκες για τη στήριξη και την ανταγωνιστική χρηματοδότηση της επέκτασης της διάρκειας ζωής των υφιστάμενων πυρηνικών αντιδραστήρων».
Η δήλωση δεσμεύεται επίσης για την κατασκευή νέων πυρηνικών σταθμών και την έγκαιρη ανάπτυξη προηγμένων αντιδραστήρων, συμπεριλαμβανομένων των μικρών αρθρωτών αντιδραστήρων παγκοσμίως, διατηρώντας παράλληλα τα υψηλότερα επίπεδα ασφάλειας και προστασίας.
Η πυρηνική ενέργεια έχασε την εύνοιά της στην Ευρώπη λόγω ανησυχιών για την ασφάλεια μετά το πυρηνικό ατύχημα στη Φουκουσίμα της Ιαπωνίας το 2011. Το ατύχημα αυτό ώθησε τη Γερμανία να κλείσει αμέσως έξι πυρηνικούς σταθμούς και να θέσει σταδιακά εκτός λειτουργίας τους υπόλοιπους αντιδραστήρες της. Οι τρεις τελευταίοι έκλεισαν τον Απρίλιο του 2023.
Ωστόσο, η ανάγκη εξεύρεσης εναλλακτικών λύσεων για το ρωσικό φυσικό αέριο μετά τον πόλεμο Ρωσίας-Ουκρανίας το 2022 και η δέσμευση της Ευρωπαϊκής Ένωσης να μειώσει τις καθαρές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κατά 55% έως το 2030 αναζωπύρωσε το ενδιαφέρον για την πυρηνική ενέργεια.
Ωστόσο, οι ευρωπαϊκές χώρες παραμένουν διχασμένες όσον αφορά την προώθηση της πυρηνικής ενέργειας. Υπάρχουν δύο παγιωμένα στρατόπεδα – το ένα με επικεφαλής τη Γαλλία, η οποία πιστεύει ότι η επέκταση της πυρηνικής ενέργειας είναι ζωτικής σημασίας, και το άλλο που περιλαμβάνει τις αντιπυρηνικές χώρες Αυστρία και Γερμανία, οι οποίες θέλουν να παραμείνει η εστίαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όπως η αιολική και η ηλιακή ενέργεια.
Ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν δήλωσε ότι η Ευρώπη πρέπει να απαλλαγεί από το να είναι «όμηρος ιδεολογικών προσεγγίσεων».
Ο Φατίχ Μπιρόλ, εκτελεστικός διευθυντής του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας, δήλωσε: «Χωρίς την υποστήριξη της πυρηνικής ενέργειας δεν έχουμε καμία πιθανότητα να επιτύχουμε εγκαίρως τους κλιματικούς μας στόχους. Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας θα διαδραματίσουν τον κύριο ρόλο όσον αφορά την ηλεκτρική ενέργεια, ιδίως η ηλιακή ενέργεια με την υποστήριξη της αιολικής και της υδροηλεκτρικής ενέργειας», δήλωσε ο κ. Μπιρόλ. «Αλλά χρειαζόμαστε επίσης την πυρηνική ενέργεια, ιδίως σε εκείνες τις χώρες όπου δεν έχουμε σημαντικό δυναμικό ανανεώσιμων πηγών ενέργειας».
«Πρέπει να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να αυξήσουμε την τρέχουσα πυρηνική δυναμικότητα, η οποία σήμερα είναι μόνο λιγότερο από το 10% της παγκόσμιας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας», δήλωσε.
Ο κ. Ντε Κρου πρότεινε τη συμμετοχή της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων στη χρηματοδότηση νέων αντιδραστήρων.
«Δεν υπάρχει έλλειψη ιδιωτικής χρηματοδότησης. Αντιθέτως, αυτό που λείπει είναι οι κατάλληλες συνθήκες για να ξεκινήσει η ιδιωτική χρηματοδότηση και μια πολυμερής τράπεζα θα πρέπει να αποτελέσει μοχλό για τον πολλαπλασιασμό των επενδύσεων», δήλωσε.
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, ο κ. Ντε Κρου είπε επίσης ότι οι αλυσίδες εφοδιασμού της ευρωπαϊκής πυρηνικής βιομηχανίας πρέπει να αποσυνδεθούν από τη Ρωσία το συντομότερο δυνατό, εξισορροπώντας παράλληλα τις υφιστάμενες δραστηριότητες.
Αρκετές ευρωπαϊκές χώρες εξαρτώνται από τη ρωσική τεχνολογία και το ουράνιο για τον εφοδιασμό και τη συντήρηση των αντιδραστήρων τους.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες, επίσης, επιδιώκουν να αναβιώσουν τη χρήση της πυρηνικής ενέργειας.
«Υποστηρίζουμε τη γαλλική πρωτοβουλία να ενθαρρύνουμε την Παγκόσμια Τράπεζα και άλλες αναπτυξιακές τράπεζες να εξαλείψουν τον περιορισμό στη χρηματοδότηση της πυρηνικής ενέργειας», δήλωσε στους δημοσιογράφους ο Τζον Ποντέστα, ανώτερος σύμβουλος του Αμερικανού προέδρου για την καθαρή ενέργεια.
Πρόσθεσε ότι το Κογκρέσο ενέκρινε πρόσφατα 2,7 δισεκατομμύρια δολάρια για την επανεκκίνηση ενός προγράμματος εμπλουτισμού, ιδίως για προηγμένα καύσιμα όπως το ήλιο.
Πυρηνική Γαλλία
Στην Ευρώπη, όσον αφορά την πυρηνική ενέργεια, η Γαλλία κατέχει ηγετική θέση και αντιπροσωπεύει περίπου τα δύο τρίτα των συνολικών προβλέψεών της.
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε ότι «χάρη στο πυρηνικό μοντέλο, η Γαλλία είναι μία από τις λίγες χώρες που εξάγει την ηλεκτρική της ενέργεια, γεγονός που αποτελεί ευκαιρία».
«Θα πρέπει να ανησυχούμε πολύ περισσότερο, για παράδειγμα, για τις εκπομπές CO2, οι οποίες έχουν άμεσο αντίκτυπο σε εσάς και σε μένα και στην υγεία μας καθημερινά», είπε. «Προτεραιότητά μας πρέπει να είναι να εγκαταλείψουμε τον άνθρακα και το φυσικό αέριο και να κινηθούμε προς την πυρηνική ενέργεια και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας».
Ακόμη και ένα χρόνο πριν από τον πόλεμο Ρωσίας-Ουκρανίας, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν εξέπληξε τον κόσμο λέγοντας ότι η ΕΕ χρειάζεται την πυρηνική ενέργεια ως «σταθερή πηγή» ενέργειας. Η πυρηνική ενέργεια χαρακτηρίστηκε στη συνέχεια από την ΕΕ ως «βιώσιμη» επένδυση.
Μέχρι το 2023, η Γαλλία ήταν επικεφαλής μιας ομάδας ευρωπαϊκής πολιτικής με επίκεντρο δώδεκα χώρες, μεταξύ των οποίων η Πολωνία, η Βουλγαρία, η Φινλανδία και η Ολλανδία.
Οι προσπάθειές τους απέδωσαν καρπούς, καθώς τον περασμένο Ιούνιο η Γαλλία εξασφάλισε μια αλλαγή στους κανόνες της ΕΕ για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ώστε να αναγνωριστεί η πυρηνική ενέργεια ως τρόπος παραγωγής υδρογόνου χαμηλών εκπομπών άνθρακα, σύμφωνα με το AFP.
Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν κέρδισε μια σαρωτική εκλογική νίκη στις 17 Μαρτίου, σύμφωνα με τα πρώτα αποτελέσματα, ενώ δυτικοί αξιωματούχοι επικρίνουν τις εκλογές ως άδικες και παράνομες.
Αυτό σημαίνει ότι ο κος Πούτιν, 71 ετών, θα εξασφαλίσει εύκολα μια νέα εξαετή θητεία, που θα του επιτρέψει να γίνει ένας από τους μακροβιότερους ηγέτες της Ρωσίας. Σύμφωνα με δημοσκόπηση εξόδου από το Ίδρυμα Κοινής Γνώμης και τα κρατικά μέσα ενημέρωσης, κέρδισε το 87,8% των ψήφων,
Ο αντίπαλός του από το Κομμουνιστικό Κόμμα, Νικολάι Χαριτόνοφ, έλαβε περίπου το 4,7% των ψήφων, ο υποψήφιος του Νέου Λαϊκού Κόμματος Βλαντισλάβ Νταβάνκοφ έλαβε 3,6% και ο υποψήφιος των Φιλελεύθερων Δημοκρατών Λεονίντ Σλούτσκι έλαβε 2,5% των ψήφων, όπως μετέδωσαν τα κρατικά μέσα ενημέρωσης.
Ο κος Πούτιν δεν σχολίασε τα αποτελέσματα, αλλά ένας πρώην πολιτικός του αντίπαλος, ο πρώην πρόεδρος της Ρωσίας Ντμίτρι Μεντβέντεφ, έγραψε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ότι ο κος Πούτιν πέτυχε μια «λαμπρή νίκη στις εκλογές για την ανάδειξη του προέδρου της Ρωσικής Ομοσπονδίας».
Κριτική από ΗΠΑ και ΝΑΤΟ
Οι εκλογές αυτές διεξάγονται δύο χρόνια περίπου μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, την οποία το Κρεμλίνο αποκαλεί «ειδική στρατιωτική επιχείρηση».
Αναπόφευκτα, ο εν λόγω πόλεμος επικρέμεται πάνω από τις τριήμερες εκλογές: Η Ουκρανία έχει επανειλημμένα επιτεθεί σε διυλιστήρια πετρελαίου στη Ρωσία, έχει βομβαρδίσει ρωσικές περιοχές και έχει προσπαθήσει να διαπεράσει τα ρωσικά σύνορα – μια κίνηση που ο κος Πούτιν δήλωσε ότι δεν θα μείνει ατιμώρητη.
Οι υποστηρικτές του κυριότερου αντιπάλου του Πούτιν, του Αλεξέι Ναβάλνι, ο οποίος πέθανε σε φυλακή της Αρκτικής τον περασμένο μήνα, είχαν καλέσει τους Ρώσους να βγουν στο δρόμο το «Μεσημέρι κατά του Πούτιν», για να δείξουν τη δυσαρέσκειά τους με τον ηγέτη. Δεν υπήρξε καταμέτρηση για το πόσοι από τα 114 εκατομμύρια ψηφοφόρους της Ρωσίας συμμετείχαν στις διαδηλώσεις της αντιπολίτευσης, εν μέσω εξαιρετικά αυστηρών μέτρων ασφαλείας και δεκάδων χιλιάδων αστυνομικών και αξιωματούχων ασφαλείας.
Η κυβέρνηση Μπάιντεν ασκεί εδώ και καιρό κριτική στην προεδρία του Πούτιν. Στις 17 Μαρτίου, ένας εκπρόσωπός της δήλωσε και πάλι ότι οι ρωσικές εκλογές είναι άδικες, αφού είχε προβλεφθεί η νίκη του κου Πούτιν.
«Οι εκλογές προφανώς δεν είναι ούτε ελεύθερες ούτε δίκαιες», δήλωσε εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου σε ειδησεογραφικά πρακτορεία στις 17 Μαρτίου, προσθέτοντας ότι πολιτικοί αντίπαλοι φυλακίστηκαν, ενώ άλλοι εμποδίστηκαν να θέσουν υποψηφιότητα.
Από την άλλη πλευρά, λίγο πριν από τις εκλογές, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ είχε δηλώσει ότι οι εκλογές στη Ρωσία είναι εντάξει και ότι η δημοκρατία ζει και βασιλεύει στη χώρα.
«Δεν θα ανεχθούμε πλέον καμία κριτική για τη δημοκρατίας μας. Η δημοκρατία μας είναι η καλύτερη», δήλωσε ο κος Πεσκόφ την περασμένη εβδομάδα, σύμφωνα με δημοσιεύματα.
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι επέκρινε επίσης τις εκλογές και δήλωσε ότι ο κος Πούτιν θέλει μόνο να «κυβερνά για πάντα». Εν τω μεταξύ, οι χώρες του ΝΑΤΟ άσκησαν παρόμοια κριτική στις ρωσικές εκλογές, επικαλούμενες τον πόλεμο στην Ουκρανία και τον θάνατο του κου Ναβάλνι.
Εκπρόσωπος του βρετανικού υπουργείου Εξωτερικών κατηγόρησε τη Ρωσία ότι διεξήγαγε εκλογές σε «ουκρανικό έδαφος», αναφερόμενος στις περιοχές του Ντονμπάς που, εν μέρει, πυροδότησαν τη σύγκρουση Ουκρανίας-Ρωσίας το 2022.
«Με την παράνομη διεξαγωγή εκλογών σε ουκρανικό έδαφος, η Ρωσία αποδεικνύει ότι δεν ενδιαφέρεται να βρει έναν δρόμο προς την ειρήνη. Το Ηνωμένο Βασίλειο θα συνεχίσει να παρέχει ανθρωπιστική, οικονομική και στρατιωτική βοήθεια στους Ουκρανούς που υπερασπίζονται τη δημοκρατία τους», δήλωσε ο εκπρόσωπος του Ηνωμένου Βασιλείου.
Το υπουργείο Εξωτερικών της Γερμανίας επανέλαβε τους ισχυρισμούς αυτούς, λέγοντας ότι οι εκλογές δεν θα έπρεπε να έχουν διεξαχθεί σε «κατεχόμενα εδάφη της Ουκρανίας» και αποτελούν «άλλη μια παραβίαση του διεθνούς δικαίου».
Ρωσικοί ισχυρισμοί
Κατά τη διάρκεια των εκλογών, ο κος Πεσκόφ ισχυρίστηκε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες προσπάθησαν να διεξάγουν επιχείρηση επιρροής κατά της Ρωσίας, την οποία η υπηρεσία ασφαλείας της Μόσχας μπόρεσε να αποτρέψει. Συγκεκριμένα, ισχυρίστηκε ότι η Ουάσιγκτον ξεκίνησε μια μυστική εκστρατεία στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σε μια προσπάθεια να επηρεάσει τις ρωσικές προεδρικές εκλογές.
«[…] βλέπουμε παρόμοιες κινήσεις εδώ και πολλά χρόνια. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι μυστικές υπηρεσίες έχουν κάνει κατ’ επανάληψη αυτά τα πράγματα στη χώρα μας και εξακολουθούν να προσπαθούν να τα κάνουν», δήλωσε ο κος Πεσκόφ στους δημοσιογράφους την περασμένη εβδομάδα.
Άνθρωποι περιμένουν στην ουρά έξω από εκλογικό τμήμα περίπου το μεσημέρι της τελευταίας ημέρας των προεδρικών εκλογών, στην πόλη Κούντροβο της Ρωσίας, στις 17 Μαρτίου 2024. (Anton Vaganov/Reuters)
«Μόνο οι αποφασιστικές ενέργειες για την προστασία του εγχώριου πολιτικού τοπίου και της κοινωνίας μας από απόπειρες τέτοιων παρεμβάσεων έχουν ελαχιστοποιήσει την αποτελεσματικότητα του έργου των ειδικών υπηρεσιών των ΗΠΑ. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι εγκαταλείπουν τις προσπάθειές τους.»
Την περασμένη εβδομάδα, η υπηρεσία αντικατασκοπείας της Ρωσίας κατηγόρησε επίσης τις Ηνωμένες Πολιτείες ότι προσπαθούν να παρέμβουν στις προεδρικές εκλογές της Ρωσίας και δήλωσε ότι η Ουάσιγκτον σχεδιάζει ακόμη και κυβερνοεπίθεση στο ηλεκτρονικό σύστημα ψηφοφορίας. Δεν δόθηκαν αποδεικτικά στοιχεία.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες διέψευσαν τους παραπάνω ισχυρισμούς, χαρακτηρίζοντάς τους ως «τίποτα περισσότερο από προπαγάνδα».
Για χρόνια, οι αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών κατηγορούσαν ομοίως τη Ρωσία ότι προσπαθεί να παρέμβει στις αμερικανικές εκλογές, με αποκορύφωμα τον πολλαπλασιασμό των αβάσιμων αναφορών ότι ο Ντόναλντ Τραμπ είχε συνομωτήσει με τη Μόσχα για να κερδίσει την προεδρία το 2016. Ο πρώην πρόεδρος έχει αρνηθεί τους ισχυρισμούς αυτούς, ενώ ούτε η έρευνα του ειδικού εισαγγελέα του Υπουργείου Δικαιοσύνης βρήκε στοιχεία που να τους επιβεβαιώνουν.
Στις 26 Φεβρουαρίου, οι Βέλγοι αγρότες συγκεντρώθηκαν στις Βρυξέλλες, για δεύτερη φορά μέσα σε ένα μήνα, για να διαμαρτυρηθούν για τις πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), οι οποίες, όπως λένε, τους βγάζουν από την αγορά.
Όπως και οι συνάδελφοί τους αλλού, οι Βέλγοι αγρότες καταγγέλλουν την αύξηση του ενεργειακού κόστους και τις φθηνές εισαγωγές τροφίμων από χώρες εκτός της ΕΕ που, όπως λένε, υποβαθμίζουν τους τοπικούς παραγωγούς.
«Βρισκόμαστε και πάλι εδώ στις Βρυξέλλες σήμερα επειδή η ΕΕ δεν ακούει τα αιτήματά μας», δήλωσε στο Reuters ο Morgan Ody, γενικός συντονιστής μιας εξέχουσας ένωσης αγροτών.
«Παράγουμε τα τρόφιμα, αλλά δεν βγάζουμε τα προς το ζην – εξαιτίας των συμφωνιών ελεύθερου εμπορίου, της απορρύθμισης και επειδή οι τιμές είναι κάτω από το κόστος παραγωγής. Απαιτούμε από την ΕΕ να κινηθεί σε αυτό το θέμα.»
Η δεύτερη συγκέντρωση των απογοητευμένων αγροτών στις Βρυξέλλες έγινε με αφορμή την έκτακτη συνεδρίαση των υπουργών Γεωργίας της ΕΕ, στην οποία συζητήθηκαν τρόποι για την άμβλυνση των παραπόνων των διαδηλωτών.
Τις τελευταίες εβδομάδες έχουν σημειωθεί παρόμοιες διαμαρτυρίες, διαφορετικού μεγέθους και έντασης, στη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ισπανία, την Ιταλία, την Ελλάδα και την Πολωνία.
Οι αγρότες σε ολόκληρη την ΕΕ καταγγέλλουν, επίσης, αυτό που θεωρούν υπερβολική γραφειοκρατία της ΕΕ και τις περιοριστικές, «φιλικές προς το κλίμα» πολιτικές που επιβάλλουν οι αξιωματούχοι στις Βρυξέλλες.
«Μας αγνοούν», δήλωσε στο Associated Press η Marieke Van De Vivere, αγρότισσα από τη βόρεια Γάνδη του Βελγίου, καλώντας τους υπουργούς της ΕΕ να επισκεφθούν τους αγρότες που εργάζονται στα χωράφια τους, «για να δουν ότι δεν είναι πολύ εύκολο με τους κανόνες που μας επιβάλλουν».
Κατά την άφιξη των υπουργών Γεωργίας, δεκάδες αγρότες στάθμευσαν τα τρακτέρ τους έξω από τον χώρο της συνάντησης, ενώ εκατοντάδες άλλοι απέκλεισαν τους δρόμους προς την πόλη.
Κάποια στιγμή, αστυνομικοί των ΜΑΤ χρησιμοποίησαν κανόνια νερού για να διαλύσουν τους διαδηλωτές, αφού σωροί από ελαστικά πυρπολήθηκαν κοντά στην περιοχή όπου γινόταν η συνάντηση.
Κατά την άφιξή τους, οι υπουργοί της ΕΕ φάνηκαν να εκφράζουν τη συμπάθειά τους για την κατάσταση των αγροτών.
«Χρειάζεται […] να πούμε στους αγρότες ότι κάτι αλλάζει», δήλωσε στους δημοσιογράφους ο Γάλλος υπουργός Γεωργίας Marc Fesneau.
«Όχι μόνο βραχυπρόθεσμα, αλλά και μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα.»
Ο David Clarinval, υπουργός Γεωργίας του Βελγίου, επέμεινε ότι ο ίδιος και άλλοι αξιωματούχοι της ΕΕ ακούνε «σαφώς τα παράπονά τους [των αγροτών]».
«Κατανοούμε ότι ορισμένοι βρίσκονται σε δύσκολη θέση», δήλωσε, προσθέτοντας ότι «η επιθετικότητα δεν αποτελεί πηγή λύσεων», αναφερόμενος στις κλιμακούμενες αντιδράσεις των αγροτών σε ολόκληρη την ήπειρο.
Στις 30 Ιανουαρίου, εκατοντάδες αγρότες στάθμευσαν τα τρακτέρ τους έξω από το κτίριο του Κοινοβουλίου της ΕΕ, το οποίο φιλοξενούσε σύνοδο κορυφής των Ευρωπαίων ηγετών.
Ενώ η σύνοδος κορυφής βρισκόταν σε εξέλιξη, οι διαδηλωτές έβαλαν φωτιά σε δεμάτια με άχυρο, πέταξαν μπουκάλια και αυγά κατά της αστυνομίας και πολιόρκησαν το μεγαλύτερο θαλάσσιο λιμάνι της χώρας.
Οι υπουργοί Γεωργίας αναμενόταν να συζητήσουν τρόπους εκτόνωσης της απογοήτευσης των αγροτών και αντιμετώπισης των πιο πιεστικών παραπόνων τους.
Οι προτάσεις περιλαμβάνουν μείωση του αριθμού και της συχνότητας των επιθεωρήσεων στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις και εξαιρέσεις από ορισμένους περιβαλλοντικούς κανόνες για τους αγρότες μικρής κλίμακας.
Οι Βρυξέλλες έχουν ήδη χαλαρώσει ορισμένους από τους πιο αυστηρούς περιορισμούς τους, μετά από μια σειρά διαμαρτυριών που είχαν λάβει χώρα σε άλλα κράτη της ΕΕ.
Για παράδειγμα, αφαιρέθηκε ο στόχος της μείωσης των εκπομπών από τις γεωργικές εκμεταλλεύσεις από τον «οδικό χάρτη για το κλίμα» και αποσύρθηκε η προτεινόμενη νομοθεσία κατά της χρήσης ορισμένων φυτοφαρμάκων.
Επίσης, εγκαταλείφθηκε η απαίτηση να αφήνουν οι αγρότες ένα ορισμένο τμήμα της γης τους σε αγρανάπαυση με στόχο την «προώθηση της ‘βιοποικιλότητας’».
Νωρίτερα φέτος, οι Γερμανοί αξιωματούχοι προσπάθησαν να εκτονώσουν την κρίση υποσχόμενοι να διατηρήσουν τις φορολογικές απαλλαγές για τους αγρότες, ενώ παράλληλα θα καταργούσαν σταδιακά τις αγροτικές επιδοτήσεις, μέσα σε διάστημα τριών ετών.
Μετά από μαζικές διαμαρτυρίες στη Γαλλία, το Παρίσι απέσυρε τα σχέδιά του να καταργήσει τις επιδοτήσεις ντίζελ και δεσμεύτηκε να χαλαρώσει τους περιβαλλοντικούς κανόνες για τη γεωργική παραγωγή.
Αγρότες διαμαρτύρονται με τα τρακτέρ τους κοντά στο Sulechow της Πολωνίας, στις 20 Φεβρουαρίου 2024. (Wladyslaw Czulak/Agencja Wyborcza.pl μέσω Reuters)
Ωστόσο, οι αγρότες στη Γαλλία, τη Γερμανία και την υπόλοιπη ΕΕ λένε ότι οι παραχωρήσεις δεν είναι αρκετές και έχουν ορκιστεί να συνεχίσουν τις διαμαρτυρίες τους μέχρι να ικανοποιηθούν όλα τα αιτήματά τους.
Οι διαμαρτυρίες των Ευρωπαίων αγροτών, με χαρακτηριστική τη χρήση αγροτικών οχημάτων για τον αποκλεισμό αυτοκινητοδρόμων, δρόμων και συνοριακών διαβάσεων, ξεκίνησαν για πρώτη φορά στην Ολλανδία το 2019.
Έκτοτε, έχουν εξαπλωθεί σε πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπου οι αγρότες και άλλοι εργαζόμενοι στον αγροτικό τομέα έχουν κοινά προβλήματα.
Ταυτόχρονες συγκεντρώσεις στην Ισπανία και την Πολωνία
Η διαμαρτυρία της 26ης Φεβρουαρίου στις Βρυξέλλες συνέπεσε με παρόμοιες δράσεις στη Μαδρίτη, όπου οι Ισπανοί αγρότες εξέφρασαν παρόμοια παράπονα χτυπώντας τύμπανα και αποκλείοντας δρόμους.
«Αυτοί οι κανόνες [της ΕΕ] είναι απαράδεκτοι», δήλωσε στο Reuters ο Ρομπέρτο Ροντρίγκεζ, αγρότης από την κεντρική επαρχία της ισπανικής Άβιλα, προσθέτοντας:
«Έχουμε κουραστεί από τη γραφειοκρατία. Θέλουν να δουλεύουμε στα χωράφια την ημέρα και να ασχολούμαστε με τη γραφειοκρατία τη νύχτα.»
Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, οι Ισπανοί αγρότες απέκλεισαν δρόμους σε όλη τη χώρα για να διαμαρτυρηθούν για τον αυξανόμενο πληθωρισμό και τον αθέμιτο ανταγωνισμό από παραγωγούς σε κράτη εκτός ΕΕ.
«Οι αγρότες αντιμετωπίζουν τα ίδια προβλήματα σε ολόκληρη την ΕΕ», είχε επισημάνει τότε ο αντιπρόεδρος μιας κορυφαίας ισπανικής ένωσης αγροτών.
Με τις διαμαρτυρίες να βρίσκονται σε εξέλιξη στις Βρυξέλλες και τη Μαδρίτη, οι Πολωνοί αγρότες πραγματοποίησαν επίσης διαδηλώσεις κατά της εισροής φθηνών σιτηρών από τη γειτονική Ουκρανία.
Οι Πολωνοί αγρότες έχουν καταγγείλει εδώ και καιρό την απόφαση των Βρυξελλών του 2022 για την άρση των δασμών από τις εισαγωγές τροφίμων από την Ουκρανία.
Τις τελευταίες εβδομάδες, οι Πολωνοί αγρότες διέκοψαν την κυκλοφορία σε όλη την επικράτεια και επέβαλαν de facto αποκλεισμό στα σύνορα της Πολωνίας με την Ουκρανία.
Στις 26 Φεβρουαρίου, απέκλεισαν επίσης ένα συνοριακό πέρασμα με τη Γερμανία, για να προβάλλουν περαιτέρω τα αιτήματά τους.
«Πρόκειται για μια επίδειξη αλληλεγγύης», δήλωσε ο Adrian Wawrzyniak, εκπρόσωπος μιας σημαντικής πολωνικής ένωσης αγροτών.
«Οι Πολωνοί και οι Γερμανοί αγρότες δεν θα επιτρέψουν να συνεχίσουν να εισέρχονται αυτά τα προϊόντα από την Ουκρανία στην ευρωπαϊκή αγορά.»
Μιλώντας από τη Βαρσοβία, ο Πολωνός πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ δήλωσε ότι τα παράπονα των αγροτών πρέπει να αντιμετωπιστούν «σε ευρωπαϊκό επίπεδο».
«Η Πολωνία είναι η πρώτη χώρα της ΕΕ [στα σύνορα με την Ουκρανία], αλλά αυτό είναι ένα πρόβλημα της ΕΕ στο σύνολό της – της γεωργίας της ΕΕ στο σύνολό της», δήλωσε στους δημοσιογράφους.
«Η ΕΕ πρέπει να επιλύσει το ζήτημα αυτό σε ευρωπαϊκό επίπεδο, περιλαμβανομένης της στήριξης των Πολωνών γεωργών.»
Του Adam Morrow, με τη συμβολή του Reuters και του Associated Press
Οι ρωσικές αρχές πραγματοποίησαν στις 3 Μαΐου έφοδο στα σπίτια πέντε ασκούμενων της πνευματικής άσκησης Φάλουν Γκονγκ και συνέλαβαν τέσσερις από αυτούς, βάσει του αμφιλεγόμενου νόμου κατά της «διεξαγωγής δραστηριοτήτων ανεπιθύμητης οργάνωσης».
Οι κατ’ οίκον έρευνες που πραγματοποίησε η αστυνομία της Μόσχας αποτελούν την τελευταία κλιμάκωση της εκστρατείας κατά της πνευματικής άσκησης, η οποία περιλαμβάνει την απαγόρευση βιβλίων, την κατάσχεση λογοτεχνίας, την παρενόχληση και τις ανακρίσεις.
Οι επιδρομές της 3ης Μαΐου δημοσιοποιήθηκαν από τις ρωσικές αρχές και τα κρατικά μέσα ενημέρωσης. Περιγράφοντας το Φάλουν Γκονγκ, τα ρωσικά μέσα ενημέρωσης επανέλαβαν την παραπληροφόρηση του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας σχετικά με την ειρηνική πρακτική.
Το Φάλουν Γκονγκ είναι μια παραδοσιακή κινεζική πρακτική διαλογισμού που έχει τις ρίζες της στις αρχές της αλήθειας, της καλοσύνης και της ανεκτικότητας. Ασκείται σε χώρες σε όλο τον κόσμο, αλλά στην Κίνα, όπου εκτιμάται ότι 70 έως 100 εκατομμύρια ασκούνταν στο Φάλουν Γκονγκ μέχρι το 1999, τη χρονιά που το κινεζικό καθεστώς ξεκίνησε μια εκστρατεία διώξεων που περιελάμβανε καταναγκαστική εργασία, ψυχολογική κακοποίηση και εξαναγκαστική αφαίρεση οργάνων.
Η Κίνα και η Ρωσία κατέληξαν σε μια συνεργασία «χωρίς όρια» τον Φεβρουάριο του 2022 και έκτοτε οι δύο χώρες έχουν συνάψει μια σειρά από συμφωνίες για την προώθηση της «στρατηγικής τους συνεργασίας». Κινεζικές εταιρείες έχουν παράσχει στήριξη στη Ρωσία για τη διατήρηση του πολέμου της στην Ουκρανία. Ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν σχεδιάζει να επισκεφθεί την Κίνα αυτόν τον μήνα, σηματοδοτώντας το πρώτο του ταξίδι στο εξωτερικό μετά την εξασφάλιση της επανεκλογής του τον Μάρτιο.
Η αυξανόμενη εξάρτηση του Κρεμλίνου από την Κίνα φαίνεται να ευνοεί την εντεινόμενη πίεση στο Φάλουν Γκονγκ.
«Οι ασκούμενοι λειτουργούσαν νόμιμα χρησιμοποιώντας έναν εγγεγραμμένο οργανισμό», δήλωσε στους Epoch Times ένας ασκούμενος του Φάλουν Ντάφα με έδρα τη Μόσχα, ο οποίος ζήτησε ανωνυμία για λόγους ασφαλείας.
Το περιστατικό τράβηξε επίσης την προσοχή του Λευκού Οίκου.
«Ανησυχούμε γι’ αυτό, είτε συμβαίνει στην Κίνα είτε στη Ρωσία είτε αλλού στον κόσμο», δήλωσε εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας του Λευκού Οίκου στο NTD, αδελφό μέσο ενημέρωσης των Epoch Times.
«Οι Ηνωμένες Πολιτείες συνεχίζουν να μιλούν ενάντια στις θρησκευτικές διώξεις ομάδων, συμπεριλαμβανομένων των Φάλουν Γκονγκ», δήλωσε ο εκπρόσωπος.
Ο ποινικός νόμος που χρησιμοποιήθηκε ως βάση για τις επιδρομές – «διεξαγωγή δραστηριοτήτων ανεπιθύμητης οργάνωσης» – πέρασε το 2015 και έχει χρησιμοποιηθεί από τις ρωσικές αρχές για να στοχοποιήσει περισσότερες από 100 οργανώσεις, καθώς και δημοσιογράφους και ακτιβιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Ο νόμος επισύρει ποινή φυλάκισης έως και έξι ετών.
«Είναι σοκαριστικό το γεγονός ότι οι ρωσικές αρχές συλλαμβάνουν ασκούμενους του Φάλουν Γκονγκ απλά και μόνο επειδή θέλουν να διαλογιστούν, να μελετήσουν τις διδασκαλίες του Φάλουν Γκονγκ και να υιοθετήσουν τις αρχές της αλήθειας, καλοσύνης και ανεκτικότητας στην καθημερινή τους ζωή», δήλωσε ο Λίβαϊ Μπράουντ (Levi Browde), εκτελεστικός διευθυντής του Falun Dafa Information Center (Κέντρο Πληροφόρησης για το Φάλουν Ντάφα).
«Κάνουμε έκκληση στις ρωσικές αρχές να αντισταθούν σε οποιαδήποτε παρασκηνιακή πίεση από το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας και να προστατεύσουν τα δικαιώματα και τις ελευθερίες των πολιτών τους».
«Σήμερα, το Φάλουν Γκονγκ ασκείται ελεύθερα σε περισσότερες από 100 χώρες σε όλο τον κόσμο, όπου είναι ευπρόσδεκτο και συχνά γιορτάζεται. Μόνο η κομμουνιστική Κίνα έχει προσπαθήσει να δαιμονοποιήσει και να διώξει τους ασκούμενους του Φάλουν Γκονγκ».
Μεγάλης δημοσιότητας επιδρομή
Βίντεο που αναρτήθηκαν από την επιδρομή της αστυνομίας της Μόσχας στον επίσημο λογαριασμό της στο Telegram δείχνουν την αστυνομία να κλωτσάει μια πόρτα διαμερίσματος και να ρίχνει στο έδαφος έναν νεαρό άνδρα κοντά στην πόρτα του υπνοδωματίου του. Ένας αστυνομικός βάζει το γόνατό του στην πλάτη του άνδρα.
«Τα χέρια πίσω από την πλάτη», είπε ένας αστυνομικός. «Τι, δεν κατάλαβες την πρώτη φορά;»
Οι Epoch Times έμαθαν από ανθρώπους που γνωρίζουν το θέμα ότι ο άνδρας είναι ο αδελφός ενός ασκούμενου του Φάλουν Γκονγκ.
Σε ένα άλλο βίντεο, ένας αστυνομικός απαίτησε μια απάντηση για την καθυστέρηση στο άνοιγμα της πόρτας.
«Επειδή έπρεπε να ντυθώ», απάντησε μια γυναίκα.
Η ρωσική αστυνομία εισβάλλει στο σπίτι ενός ασκούμενου του Φάλουν Γκονγκ στη Μόσχα, στις 3 Μαΐου 2024. Το βίντεο αναρτήθηκε στο διαδίκτυο από την αστυνομία της Μόσχας. (Στιγμιότυπο μέσω The Epoch Times)
Το ίδιο βίντεο έδειχνε έναν άνδρα με δύο παιδιά δίπλα στο κρεβάτι του να εξηγεί στους αστυνομικούς ότι δεν έκαναν τίποτα κακό ή παράνομο.
«Απλώς κάνουμε τις ασκήσεις, αυτό είναι όλο», είπε στους αστυνομικούς.
Οι αρχές κατέσχεσαν ως αποδεικτικά στοιχεία υλικό όπως βιβλία και εισαγωγικά φυλλάδια για την πρακτική. Οι Epoch Times έμαθαν από την πηγή με έδρα τη Μόσχα ότι τέσσερις ασκούμενοι συνελήφθησαν και κρατήθηκαν για ανάκριση.
Η Ναταλία Μινένκοβα (Nataliya Minenkova), μία από τις συλληφθείσες, αναμένεται να παρουσιαστεί στο δικαστήριο το Σάββατο, όπως έμαθαν οι Epoch Times από διαφορετική πηγή.
Ο κ. Μπράουντ κάλεσε τις Ηνωμένες Πολιτείες και άλλες δημοκρατικές κυβερνήσεις να «ζητήσουν την άμεση απελευθέρωση αυτών των αδίκως κρατούμενων ασκούμενων».
Η U.S. Commission on International Religious Freedom (Επιτροπή των ΗΠΑ για τη Διεθνή Θρησκευτική Ελευθερία), ένα ομοσπονδιακό όργανο που διατυπώνει συστάσεις πολιτικής, δήλωσε ότι «καταδικάζει έντονα την πρόσφατη κράτηση τεσσάρων ασκούμενων του Φάλουν Γκονγκ στη Μόσχα, που φέρεται να οφείλεται στη θρησκευτική τους ιδιότητα και στη διανομή θρησκευτικού υλικού».
«Η απαγόρευση από τη Ρωσία των ιδρυμάτων που συνδέονται με το Φάλουν Γκονγκ ως ‘ανεπιθύμητα’ αποτελεί σαφή παραβίαση του διεθνώς προστατευόμενου δικαιώματος στην ελευθερία της θρησκείας ή των πεποιθήσεων», δήλωσε η Επίτροπος Σούζι Γκέλμαν (Susie Gelman) στους Epoch Times.
«Η Ρωσία πρέπει να τερματίσει τη δίωξη όλων των ασκούμενων του Φάλουν Γκονγκ και άλλων θρησκευτικών ομάδων που χαρακτηρίζονται άδικα ως ‘ανεπιθύμητες’ και να διασφαλίσει την ελευθερία της θρησκείας ή των πεποιθήσεων για όλους».
Αυξημένη καταστολή
Με την πάροδο των ετών, οι ασκούμενοι του Φάλουν Γκονγκ στη Ρωσία αντιμετώπισαν κάποια πίεση από τις αρχές. Το κύριο βιβλίο του Φάλουν Γκονγκ, το Τζουάν Φάλουν, απαγορεύτηκε στη χώρα το 2011, μια κίνηση την οποία καυτηρίασε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων το 2023 έκρινε ότι η ρωσική απαγόρευση του υλικού του Φάλουν Γκονγκ είναι παράνομη.
Οι ασκούμενοι του Φάλουν Γκονγκ στη Ρωσία που είχαν αποκτήσει το καθεστώς πρόσφυγα του ΟΗΕ επαναπατρίστηκαν βίαια στην Κίνα, για παράδειγμα, το 2017 η υπόθεση της Μα Χούι και της 8χρονης κόρης της, Μα Τζινγκ.
Τον Νοέμβριο του 2023, η αστυνομία πραγματοποίησε έρευνες στα σπίτια ασκουμένων του Φάλουν Γκονγκ σε διάφορες περιοχές, συμπεριλαμβανομένης της Μόσχας, της Αγίας Πετρούπολης, του Ιρκούτσκ και της περιοχής του Ιρκούτσκ.
Η κόρη Li Xiaohua και η μητέρα Ju Reihjong παρευρίσκονται σε ολονυκτία με κεριά για να τιμήσουν τα θύματα της 23χρονης δίωξης του Φάλουν Γκονγκ στην Κίνα, που πραγματοποιήθηκε στο Μνημείο της Ουάσιγκτον στις 21 Ιουλίου 2022. Η Ju κρατάει μια φωτογραφία του συζύγου της και πατέρα της Li, Li Delong, ο οποίος πέθανε κατά τη διάρκεια της δίωξης (Samira Bouaou/The Epoch Times).
Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ των ΗΠΑ, στην πιο πρόσφατη έκθεσή του για τα ανθρώπινα δικαιώματα, δήλωσε ότι η Ρωσία «έκανε κατάχρηση των αντιτρομοκρατικών και αντι-εξτρεμιστικών νόμων, καθώς και άλλων μέτρων» για να στοχοποιήσει ένα περιφερειακό παράρτημα του Φάλουν Γκονγκ και επτά μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς που συνδέονται με το Φάλουν Γκονγκ «χωρίς να υπάρχουν αξιόπιστες αποδείξεις για βίαιες ενέργειες ή προθέσεις».
«Αυτοί οι χαρακτηρισμοί απαγόρευσαν ουσιαστικά τη άσκηση και τις δραστηριότητες αυτών των ασκούμενων και τα μέλη υποβλήθηκαν σε παρατεταμένη φυλάκιση, σκληρές συνθήκες κράτησης, κατ’ οίκον περιορισμό και κατ’ οίκον επιδρομές, διακρίσεις, παρενοχλήσεις και ποινικές έρευνες για συμμετοχή στις δραστηριότητες μιας απαγορευμένης οργάνωσης», αναφέρει η έκθεση.
GUÉDELON, Γαλλία – Αυτό που κάποτε ήταν το όνειρο ενός ανθρώπου άρχισε να υλοποιείται σε μεγάλο βαθμό χάρις στην «Κυρά του Κάστρου» Μαριλίν Μαρτάν (Maryline Martin), την κινητήρια δύναμη που κάνει το Γκεντελόν πραγματικότητα. Το κάστρο Γκεντελόν είναι το πνευματικό παιδί του Μισέλ Γκιγιό (Michel Guyot), ο οποίος αποφάσισε να χτίσει στη Γαλλία του 21ου αιώνα ένα κάστρο του 13ου αιώνα, χρησιμοποιώντας μεσαιωνικές μεθόδους.
Μια από τις εισόδους του Γκεντελόν, 2023. (ευγενική παραχώρηση του Guédelon)
Ο κος Γκιγιό και η κα Μαρτάν είχαν συνεργαστεί στενά στην αρχή του μεγαλόπνοου έργου. Όταν ολοκληρώθηκαν οι προκαταρκτικές εργασίες, βρέθηκε και αγοράστηκε το κατάλληλο οικόπεδο για την οικοδόμηση του Γκεντελόν, κυρίως χάρις στην αποφασιστικότητα της κας Μαρτάν.
Όταν ο κος Γκιγιό χρειάστηκε να επιστρέψει στο κάστρο του στο Σαιν Φαρζώ, για να συνεχίσει τις εκεί επισκευές, η κα Μαρτάν, με την υποστήριξη του αρχιλιθοξόου Φλοριάν Ρενούτσι, ανέλαβε τα ηνία των εργασιών στο Γκεντελόν.
Σε συνέντευξή της στους Epoch Times, η κα Μαρτάν δήλωσε: «Αρχικά δεν είχαμε ιδέα για την επιτυχία που θα γνώριζε το Γκεντελόν. Υπήρχαν στιγμές τα πρώτα χρόνια που αναρωτιόμουν αν είχαμε ξεκινήσει κάτι που υπερέβαινε τις δυνατότητές μας».
Το Γκεντελόν προβλεπόταν να ολοκληρωθεί το 2023, αλλά η ημερομηνία μεταφέρθηκε στο 2033. Στην πραγματικότητα, δεν υπάρχει πραγματική ημερομηνία ολοκλήρωσης, όπως επεσήμανε η Σάρα Πρέστον, διεθνής σύνδεσμος Τύπου του Γκεντελόν: «Δεν υπάρχει κανένας άρχοντας να περιμένει τα κλειδιά του κάστρου του».
Ένα μακρόχρονο έργο
Το έργο κρατά περισσότερο από ό,τι προβλεπόταν για πολλούς λόγους. Το 1997, το έργο ξεκίνησε με μόνο 50 εργάτες, οι οποίοι έπρεπε να εκπαιδευτούν στις οικοδομικές τεχνικές του 13ου αιώνα – εκπαίδευση που πήρε αρκετό χρόνο.
Σήμερα, το Γκεντελόν διαθέτει ένα συνεργείο 109 ατόμων και όλοι οι νέοι υπάλληλοι πρέπει να έχουν προηγούμενη εμπειρία στις μεσαιωνικές κατασκευές. Οι χιλιάδες επισκέπτες του Guédelon έχουν επίσης επιβραδύνει τον ρυθμό της κατασκευής, καθώς οι τεχνίτες λειτουργούν και ως ξεναγοί. Όλοι οι εργάτες είναι φιλικοί και πρόθυμοι να μιλήσουν με τους επισκέπτες.
Σε πρόσφατη επίσκεψή της στο Γκεντελόν, η γράφουσα είχε τη δυνατότητα να μιλήσει με τον κο Ρενούτσι, ο οποίος μοιράστηκε λεπτομέρειες για την πρόοδο και τις νέες γνώσεις που έχουν αποκτήσει. Συζήτησε επίσης ορισμένες αλλαγές στη διαδικασία κατασκευής που επιβράδυναν την ολοκλήρωση του κτιρίου.
Τι έμαθαν
Η πειραματική αρχαιολογία γίνεται σε μαζική κλίμακα στο Γκεντελόν για την καλύτερη κατανόηση του τρόπου με τον οποίο χτίζονταν τα κάστρα τον 13ο αιώνα. Αυτό σημαίνει ότι μελετώνται αρχαία ερείπια και αρχεία που υπάρχουν ακόμη από εκείνη την εποχή για να αναπαραχθούν οι μέθοδοι, τα υλικά και τα εργαλεία που χρησιμοποιούνταν τον 13ο αιώνα. Ο κος Ρενούτσι και η ομάδα του ερευνούσαν συνεχώς άλλες αρχαίες τοποθεσίες καθώς προχωρούσε η κατασκευή. Αυτή η έρευνα, καθώς και οι πειραματισμοί της ομάδας, έφεραν στο φως σημαντικές ανακαλύψεις.
Μελετώντας μια γέφυρα σε ένα αρχαίο κάστρο στη σημερινή Δημοκρατία της Τσεχίας, η ομάδα διαπίστωσε ότι η κατασκευή της γέφυρας του Γκεντελόν δεν επρόκειτο να λειτουργήσει. Τα καρφιά που είχαν γίνει για να χρησιμοποιηθούν στην κατασκευή είχαν αρχίσει να ξεπροβάλλουν. Καθώς ο κος Ρενούτσι και εγώ περπατούσαμε πάνω από την παλιά γέφυρα, επεσήμανε τα καρφιά που είχαν αρχίσει να σηκώνονται. Τα δρύινα καρφιά ήταν απαραίτητα για τη σωστή κατασκευή, τη σταθερότητα και την εξασφάλιση της διάρκειας ζωής της γέφυρας.
Η ομάδα επισκέφθηκε και έναν νερόμυλο που βρέθηκε σε ένα αρχαίο κάστρο στο Ζυρά της Γαλλίας. Ο τρόπος με τον οποίο το νερό διοχετευόταν στον νερόμυλο πρότεινε τη χρήση της ίδιας μεθόδου για την τροφοδοσία ενός αλευρόμυλου. Η ομάδα κατασκεύασε ένα λειτουργικό μοντέλο ενός αλευρόμυλου με αυτή τη μέθοδο. Ο Ζακ Μουλάν, επικεφαλής αρχιτέκτονας στο Γκεντελόν, μοιράστηκε τα ερευνητικά δεδομένα με τους κορυφαίους αρχαιολόγους της Γαλλίας σχετικά με τον τρόπο λειτουργίας του μύλου και την ποσότητα αλευριού που παράγει. Κάποιες ημέρες, μπορεί κανείς να δει τον αλευρόμυλο να λειτουργεί και το αλεύρι που μόλις αλέστηκε να χρησιμοποιείται επιτόπου για να ζυμωθεί και να ψηθεί το ψωμί.
Λιθοξόοι τοποθετούν πέτρες με ασβεστολιθικό κονίαμα, 2023. (ευγενική παραχώρηση του Guédelon)
Η χρήση ασβεστόλιθου ήταν μια από τις μεγαλύτερες ανακαλύψεις που έγιναν κατά τη διάρκεια της κατασκευής του κάστρου. Ο ασβεστόλιθος χρησιμοποιήθηκε για την τοποθέτηση των λίθων και για το επίχρισμα των τοίχων. Οι τεχνικές που χρησιμοποιούνταν στον σύγχρονο κόσμο έπρεπε να εγκαταλειφθούν. Ο κος Ρενούτσι δήλωσε: «Έπρεπε να ξεμάθουμε κάποιες μεθόδους, για παράδειγμα, όταν επρόκειτο για το “επιχρίσμα” των τοίχων, δηλαδή την επικάλυψή τους με ασβέστη για να γίνουν λείοι. Αρχικά χρησιμοποιήσαμε τη σύγχρονη προσέγγιση της χρήσης τριών στρώσεων – ωστόσο, έπρεπε να “ξεμάθουμε” αυτή την πρακτική και να υιοθετήσουμε τη μεσαιωνική μέθοδο της χρήσης μιας μόνο στρώσης». Μια στρώση ήταν ο τρόπος που γινόταν στις κατασκευές του 13ου αιώνα και μετά από αυτή την ανακάλυψη η ομάδα άλλαξε στη συνέχεια τη χρήση του ασβεστοκονιάματος.
Η χρήση μη υδραυλικού ασβεστοκονιάματος ως εναλλακτική λύση στο σύγχρονο τσιμέντο θα προσφέρει πιο περιβαλλοντικά ορθές πρακτικές εργασίας στο μέλλον. Το ασβεστοκονίαμα χρησιμοποιήθηκε στην ανακατασκευή παλαιότερων κτιρίων και θα αρχίσει να χρησιμοποιείται ευρέως στις σύγχρονες κατασκευές λόγω των πολλών ευεργετικών ιδιοτήτων του. Ο ασβεστόλιθος είναι φιλικός προς το περιβάλλον όσον αφορά την παραγωγή, τη χρήση και την αντοχή του. Με τις μορφοποιήσιμες και εύκαμπτες ιδιότητές του, ο ασβεστόλιθος είναι το απόλυτο ανθεκτικό δομικό υλικό.
Πολλές από τις πληροφορίες στις οποίες στηρίζεται η ομάδα για την οικοδόμηση (που δεν μπορούν να μελετηθούν από αρχαία ερείπια) προέρχονται από οικονομικά αρχεία που σώζονται από τον Μεσαίωνα, υποδεικνύοντας το κόστος των υλικών και τα χρονοδιαγράμματα.
Είσοδος, με τους δύο γωνιακούς πύργους υπό ολοκλήρωση, 2023. (ευγενική παραχώρηση του Guédelon)
Σύμφωνα με τον κο Ρενούτσι, σχεδιάζονται και άλλες κατασκευές στο συγκρότημα: δύο γωνιακοί πύργοι, μια πύλη, ένα ανατολικό παραπέτασμα και ο Μεγάλος Πύργος.
Στον Μεσαίωνα, όλα τα κάστρα χτίζονταν για να παρέχουν προστασία, και αυτή η λειτουργία περιλαμβανόταν στη δομή του κτιρίου. Οι πολεμίστρες (εδώ μία της αίθουσας φύλαξης του πρώτου ορόφου του καμπαναριού) προστάτευαν τους υπερασπιστές του και τους επέτρεπε να εκτοξεύουν τα βέλη τους με ασφάλεια. (ευγενική παραχώρηση του Guédelon)
Εκπαιδεύοντας την επόμενη γενιά
Πολλές από τις γνώσεις που αποκτήθηκαν κατά την οικοδόμηση του Γκεντελόν προσφέρονται στους χιλιάδες μαθητές που έρχονται για να παρακολουθήσουν, οι οποίοι υπολογίζονται σε 50.000 πέρυσι. Έχουν ξεκινήσει επίσης μαθητείες στις δεξιότητες πολιτιστικής κληρονομιάς για όσους είναι άνω των 18 ετών. Εκτιμάται ότι 6 εκατομμύρια άτομα έχουν επισκεφθεί το Guédelon μέχρι σήμερα.
Η τεχνική ομάδα του κάστρου Γκεντελόν όχι μόνο αναβίωσε τις τεχνικές δόμησης πριν από 1.000 χρόνια, αλλά και τις βελτίωσε με νέες μεθόδους κατασκευής και φιλικά προς το περιβάλλον υλικά. Από τον σιδηρουργό μέχρι τους λιθοξόους, τους ξυλουργούς και τους κατασκευαστές κεραμιδιών, όλοι οι τεχνίτες έχουν συμβάλει καθοριστικά στο σχεδιασμό και την επιτυχή περάτωση του κάστρου.
Τα τελευταία 26 χρόνια, η ομάδα του Γκεντελόν έμαθε ότι οι οικοδόμοι πρέπει να χρησιμοποιούν ό,τι είναι διαθέσιμο και να αναπληρώνουν ό,τι χρησιμοποιείται. Το Γκεντελόν είναι ένα βήμα στο παρελθόν, αλλά και ένα άλμα στο μέλλον.
Δεν υπάρχει τέλος στο τι μπορεί να μάθει κανείς από την ανασύσταση μιας δομής του παρελθόντος. «Η έρευνά μας δεν σταματά ποτέ», δήλωσε ο κος Ρενούτσι. «Θα συνεχίσουμε να επισκεπτόμαστε άλλες αρχαίες τοποθεσίες για να δούμε τι περισσότερο μπορούμε να μάθουμε και να εφαρμόσουμε σε αυτό που κάνουμε σήμερα.»
Στο α΄ μέρος αυτής της σειράς, παρουσιάστηκε η γέννηση του Γκεντελόν ως ιδέα και τα πρώτα βήματα που έγιναν προς την υλοποίησή του.
Στο γ΄ μέρος, θα δούμε την ποιότητα της τέχνης που χρησιμοποιήθηκε για την κατασκευή του Γκεντελόν και τις τελικές πινελιές που καθιστούν ένα κάστρο σπίτι.
Η γράφουσα επισκέφθηκε για πρώτη φορά το Γκεντελόν το 2006. Ξαναπήγε τον Μάιο του 2023, για να διαπιστώσει την πρόοδο που έχει συντελεστεί μέσα σε αυτά τα 17 χρόνια. Στο β΄μέρος του αφιερώματος, παρουσιάζεται το κάστρο Γκεντελόν όπως είναι το 2023.
Το κόμμα του Γκερτ Βίλντερς κέρδισε με διαφορά στις βουλευτικές εκλογές που διεξήχθησαν χθες, Τετάρτη, στην Ολλανδία, σύμφωνα με τα exit polls, ένας εκλογικός σεισμός που έχει γίνει αισθητός σε όλη την Ευρώπη.
Το PVV (Κόμμα της Ελευθερίας) συγκεντρώνει 35 από τις 150 έδρες στο ολλανδικό κοινοβούλιο, σύμφωνα με το ινστιτούτο Ipsos, μια πλειοψηφία που θεωρείται πολύ άνετη καθώς η κάτω βουλή είναι κατακερματισμένη. Η συμμαχία των Πράσινων- Εργατικών, της οποίας ηγείται ο Φρανς Τίμερμανς, έρχεται στη δεύτερη θέση με 25 έδρες, ενώ το κεντροδεξιό VDD συγκεντρώνει 24.
Το αντιμεταναστευτικό μήνυμα του Βίλντερς φαίνεται ότι είχε απήχηση στους Ολλανδούς ψηφοφόρους, αλλά αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι θα καταφέρει να γίνει πρωθυπουργός της χώρας.
«Δεν μπορείτε πλέον να αγνοείτε» το PVV, τόνισε ο Βίλντερς καλώντας τα άλλα κόμματα να συνεργαστούν για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού.
Πριν από τις εκλογές οι ηγέτες των τριών άλλων μεγάλων κομμάτων διαβεβαίωναν ότι δεν θα συμμετάσχουν σε κυβέρνηση υπό το PVV.
Όμως μετά τα exit polls ο Πίτερ Όμτζιγκτ — επικεφαλής ενός νέου κόμματος, του Νέου Κοινωνικού Συμβολαίου (NSC), που επίσης έχει υιοθετήσει σκληρή γραμμή στο μεταναστευτικό — δήλωσε «διαθέσιμος» να ηγηθεί της Ολλανδίας, παραδεχόμενος ωστόσο ότι η διαδικασία «δεν θα είναι εύκολη». Το NSC, που ιδρύθηκε το καλοκαίρι, συγκέντρωσε 20 έδρες.
Ωστόσο ο Τίμερμανς απέρριψε την ιδέα συνεργασίας με τον Βίλντερς.
«Πρόκειται για μια τεράστια νίκη και αυτό δημιουργεί νέα δυναμική», δήλωσε ο Ντίντερικ βαν Βικ του ινστιτούτου Clingendael. Τα άλλα κόμματα διέπραξαν στρατηγικό λάθος δίνοντας έμφαση στο μεταναστευτικό, παίζοντας με αυτό τον τρόπο το παιχνίδι του PVV, εκτίμησε.
Ο Ρούτε προκάλεσε σοκ τον Ιούλιο στην Ολλανδία ανακοινώνοντας την πτώση της κυβέρνησης έπειτα από «ανυπέρβλητες» διαφωνίες σχετικά με τη μετανάστευση. Μερικές ημέρες αργότερα ανακοίνωσε πως αποχωρεί από την πολιτική.
Η διάδοχος του Ρούτε, η Ντιλάν Γεσιλγκιόζ 46 ετών, επίσης τάχθηκε υπέρ του περιορισμού των αιτούντων άσυλο. Αυτή η πρώην πρόσφυγας είχε προκαλέσει έντονες αντιδράσεις όταν δήλωσε ότι είναι έτοιμη να συγκυβερνήσει με το κόμμα του Βίλντερς, αλλά στη συνέχεια απέρριψε την ιδέα μιας κυβέρνησης στην οποία θα ήταν εκείνος πρωθυπουργός.
«Ολλανδός Τραμπ»
Αν επιβεβαιωθεί από τα οριστικά αποτελέσματα, η νίκη του Βίλντερς σηματοδοτεί μια έντονη στροφή προς τα δεξιά, η οποία θα γίνει δεκτή με ανησυχία από τις Βρυξέλλες: το PVV έχει δεσμευθεί, μεταξύ άλλων, για τη διενέργεια δημοψηφίσματος για την παραμονή ή όχι της Ολλανδίας στην ΕΕ.
Ο εθνικιστής πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Ορμπάν χαιρέτισε στο Χ «τους ανέμους της αλλαγής». Και στη Γαλλία η επικεφαλής του Εθνικού Συναγερμού Μαρίν Λεπέν συνεχάρη τον Βίλντερς και το κόμμα του «για τη θεαματική απόδοσή τους στις βουλευτικές εκλογές, η οποία επιβεβαιώνει την αυξανόμενη προσήλωση στην υπεράσπιση των εθνικών ταυτοτήτων».
Ο Βίλντερς συχνά χαρακτηρίζεται ο «Ολλανδός Τραμπ», με την κόμμωσή του να παραπέμπει στον Τραμπ, αν και εισήλθε στην πολιτική πολύ νωρίτερα από τον πρώην πρόεδρο των ΗΠΑ.
Εκτός από τη μετανάστευση, οι Ολλανδοί ανησυχούν ιδιαίτερα για το «αν θα τους μείνουν χρήματα στο πορτοφόλι», κατήγγειλε. Μάλιστα δήλωσε έτοιμος να αφήσει στην άκρη τις απόψεις του για το ισλάμ προκειμένου να κυβερνήσει.
Η διακήρυξη αρχών του PVV προτείνει την αποκατάσταση των ελέγχων στα ολλανδικά σύνορα, την κράτηση και την απέλαση των παράτυπων μεταναστών, την απέλαση των Σύρων αιτούντων άσυλο και την επανεισαγωγή των αδειών εργασίας για τους πολίτες χωρών εκτός ΕΕ.
Σε ό,τι αφορά την εξωτερική πολιτική, υπερασπίζεται την προσέγγιση: «η Ολλανδία πρώτα». Για το ισλάμ το PVV αναφέρει ότι «η Ολλανδία δεν είναι μια ισλαμική χώρα. Ούτε σχολεία, ούτε Κοράνια, ούτε τεμένη».
Περισσότεροι από 1.000 διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν το Σαββατοκύριακο στο Αμβούργο της Γερμανίας, με τον ηγέτη της ομάδας να απαιτεί την ίδρυση ενός ισλαμικού χαλιφάτου στην ευρωπαϊκή χώρα.
Το χαλιφάτο είναι μια πολιτικοθρησκευτική μορφή διακυβέρνησης υπό την ηγεσία ενός ισλαμικού επιτρόπου, ο οποίος φέρει τον τίτλο του χαλίφη ή «διαδόχου του προφήτη» και ο οποίος είναι ένας υψηλόβαθμος ηγέτης του μουσουλμανικού κόσμου.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα τοπικών μέσων ενημέρωσης και τις γερμανικές αρχές, η διαμαρτυρία οργανώθηκε από τον ηγέτη της εξτρεμιστικής ομάδας Muslim Interaktiv. Σε διάφορα βίντεο της διαμαρτυρίας που αναρτήθηκαν στο διαδίκτυο, ακούγεται ένας ομιλητής που απευθύνεται στο πλήθος να περιγράφει το χαλιφάτο ως ένα «σύστημα που παρέχει ασφάλεια», το οποίο έχει «δαιμονοποιηθεί» από τους πολιτικούς και τα μέσα ενημέρωσης της Γερμανίας.
Οι διοργανωτές ισχυρίζονται ότι η συγκέντρωση ήταν μια διαμαρτυρία κατά των ισλαμοφοβικών, όπως τις χαρακτήρισαν, πολιτικών της γερμανικής κυβέρνησης και των εκστρατειών παραπληροφόρησης των μέσων μαζικής ενημέρωσης για τους μουσουλμάνους στη Γερμανία, ενώ παράλληλα αναφέρθηκαν και στον εξελισσόμενο πόλεμο του Ισραήλ με τη Χαμάς.
«Θα υψώσουμε μαζί τη φωνή μας […] ενάντια στην ισλαμοφοβική δημοσιογραφία, τόσο των τελευταίων εβδομάδων όσο και των τελευταίων μηνών», γράφηκε σε ανάρτηση στο Χ.
Σύνδεση της Muslim Interaktiv με τρομοκρατική ομάδα
Η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Εγκληματολογικών Πληροφοριών της Γερμανίας (BKA) και οι υπηρεσίες ασφαλείας του Αμβούργου λένε ότι η Muslim Interaktiv είναι μέρος της Hizb ut-Tahrir («Κόμμα της Απελευθέρωσης»), ενός παγκόσμιου σαλαφιστικού ισλαμιστικού κινήματος με στόχο την ενοποίηση του κόσμου υπό ένα ισλαμικό χαλιφάτο και την εφαρμογή της σαρία, δηλαδή του ισλαμικού νόμου.
Η δράση της Χιζμπ ουτ-Ταχρίρ, η οποία ιδρύθηκε στην Ιερουσαλήμ το 1953, απαγορεύεται στη Γερμανία από το 2003. Απαγορεύεται επίσης σε πολλές χώρες με μουσουλμανική πλειοψηφία και αντιμετωπίζει αντίσταση από την Παλαιστινιακή Αρχή στη Δυτική Όχθη, όπου υποστηρίζει την αποκατάσταση ενός χαλιφάτου με μη στρατιωτικά μέσα, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων.
Το Ηνωμένο Βασίλειο απαγόρευσε την ομάδα τον Ιανουάριο βάσει των αντιτρομοκρατικών νόμων του, παρά την επιμονή της ομάδας ότι είναι ένα μη βίαιο πολιτικό κόμμα. Ο αναλυτής του εξτρεμισμού Γκαφάρ Χουσεΐν [Ghaffar Hussain] διαφώνησε με τον χαρακτηρισμό. Προειδοποίησε, όμως, σε φόρουμ τον Ιανουάριο ότι, ενώ δεν πιστεύει ότι η Χιζμπ ουτ-Ταχρίρ είναι τρομοκρατική ομάδα, καθώς δεν καλεί άμεσα τα μέλη της να διαπράξουν πράξεις βίας, η ιδεολογία της ωστόσο διαδίδει βίαιη και αντισημιτική ρητορική και δικαιολογεί και ενθαρρύνει τη βία και την τρομοκρατία άλλων ισλαμιστικών ομάδων.
Στον ορισμό του, ο υπουργός Εσωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου Τζέημς Κλέβερλι αναφέρθηκε στους κινδύνους υποκίνησης της βίας και του αντισημιτισμού κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων για κατάπαυση του πυρός στη Γάζα. Το διάταγμα που χαρακτηρίζει τη Χιζμπ ουτ-Ταχρίρ τρομοκρατική οργάνωση καθιστά την ένταξη στην εν λόγω ομάδα ή το κάλεσμα για την υποστήριξή της ποινικό αδίκημα, το οποίο επισύρει ποινή φυλάκισης ή πρόστιμο.
Προς το παρόν, δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι η διαδήλωση της Muslim Interaktiv στη Γερμανία παραβίασε το νόμο, παρά το γεγονός ότι η ομάδα Muslim Interaktiv έχει χαρακτηριστεί από τις υπηρεσίες πληροφοριών ως εξτρεμιστική. Τον Οκτώβριο του 2023, λίγο μετά τη δολοφονική επίθεση τρομοκρατών της Χαμάς στο Ισραήλ, η Muslim Interaktiv πραγματοποίησε παρόμοια διαδήλωση που κατέληξε σε συγκρούσεις με την αστυνομία.
Η υπουργός Εσωτερικών της Γερμανίας Νάνσι Φαίζερ, του αριστερού Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος, δήλωσε κατά τη διάρκεια συνέντευξης σε τοπικά γερμανικά μέσα ενημέρωσης ότι η αστυνομία πρέπει να δράσει εάν διαπράττονται αδικήματα κατά τη διάρκεια πολιτικών διαδηλώσεων, προσθέτοντας:
«Το να βλέπουμε μια ισλαμιστική διαδήλωση αυτού του είδους στους δρόμους μας είναι δύσκολο να το αντέξουμε. Είναι καλό που η αστυνομία του Αμβούργου αντιμετώπισε τα αδικήματα με μεγάλη παρουσία.
»Η κόκκινη γραμμή στην οποία τελειώνει η προστασία του δικαιώματος του συνέρχεσθαι και της ελευθερίας του λόγου από τη Γερμανία έπρεπε να είναι ξεκάθαρη. Όχι τρομοκρατική προπαγάνδα υπέρ της Χαμάς, όχι ρητορική μίσους που στρέφεται κατά των Εβραίων. Αν συμβαίνουν αδικήματα όπως αυτό, πρέπει να υπάρχει άμεση και δυναμική παρέμβαση στις διαδηλώσεις.»
Οι οπαδοί της Muslim Interaktiv χαρακτηρίζονται ως «ισλαμιστές ποπ» και η αυξανόμενη εμβέλεια και επιρροή της στους νέους ανησυχεί τις γερμανικές αρχές. Σύμφωνα με την κα Φαίζερ, η ομάδα παρακολουθείται.
«Άλλες ομάδες που ξεσηκώνουν συναισθηματικά, ριζοσπαστικοποιούν και στρατολογούν νέους ισλαμιστές παρακολουθούνται επίσης από τις αρχές ασφαλείας μας. Σε αυτό περιλαμβάνεται και η ομάδα που συμμετείχε στη διαδήλωση στο Αμβούργο», δήλωσε η ίδια.
Αν και η πρόσφατη κίνηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης να προσφέρει χρηματοδότηση στην Αίγυπτο με αντάλλαγμα τον περιορισμό της μετανάστευσης, επικρίθηκε ευρέως για παραβίαση του ανθρωπιστικού δικαίου, η ΕΕ την υπερασπίστηκε σθεναρά.
Σε αποκλειστική συνέντευξη που παραχώρησε στους Epoch Times, η Υπηρεσία Εκπροσώπου της Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Ένωσης (SPP) επιβεβαίωσε εκ νέου την επιθυμία του μπλοκ των 27 χωρών να αναβαθμίσει τη σχέση της με την Αίγυπτο στο επίπεδο μιας «στρατηγικής και συνολικής εταιρικής σχέσης» σε όλους τους τομείς αμοιβαίου ενδιαφέροντος, με βάση τη Συμφωνία Σύνδεσης του 2004 και τις Προτεραιότητες Εταιρικής Σχέσης του 2022.
Οι ηγέτες της ΕΕ σφράγισαν στα τέλη του περασμένου μήνα μια συμφωνία ύψους 7,4 δισεκατομμυρίων ευρώ με την Αίγυπτο, για να βοηθήσουν αφ’ ενός στην τόνωση της παραπαίουσας οικονομίας της βορειοαφρικανικής χώρας και να ανακόψουν αφ’ ετέρου τις μεταναστευτικές ροές προς την Ευρώπη.
Η τριετής στρατηγική εταιρική σχέση ΕΕ-Αιγύπτου περιλαμβάνει 5,11 δισ. ευρώ σε ευνοϊκά δάνεια για τη στήριξη των οικονομικών αλλαγών, 1,84 δισ. ευρώ για τη στήριξη των επενδύσεων από τον ιδιωτικό τομέα και 613,71 εκατ. ευρώ σε επιχορηγήσεις, εκ των οποίων 204,57 εκατ. ευρώ για τη διαχείριση της μετανάστευσης.
«Η μετανάστευση είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο που πρέπει να αντιμετωπιστεί σε συνεργασία με τις χώρες προέλευσης, διέλευσης και προορισμού, και η διαχείρισή της πρέπει να γίνεται με πλήρη σεβασμό του διεθνούς δικαίου», δήλωσε η SPP στους Epoch Times σε ηλεκτρονικό μήνυμα.
«Αυτό συνάδει πλήρως με το Σύμφωνο της ΕΕ για τη μετανάστευση και το άσυλο, το οποίο καλεί στην ανάπτυξη εταιρικών σχέσεων για την αντιμετώπιση του φαινομένου αυτού.
»Με αυτή την εταιρική σχέση, η ΕΕ στοχεύει να στηρίξει την Αίγυπτο και τον λαό της στην αντιμετώπιση των διαφόρων κρίσεων που αντιμετωπίζει, να προστατεύσει την κοινή ευημερία και σταθερότητα και να συνοδεύσει την κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη και τις μακροοικονομικές μεταρρυθμίσεις της Αιγύπτου», αναφέρεται μεταξύ άλλων.
Από το 2016, η ΕΕ έχει σφραγίσει παρόμοιες συμφωνίες με τη Μαυριτανία, την Τυνησία, την Τουρκία και άλλες χώρες, καθώς επιδιώκει να μειώσει τις παράτυπες αφίξεις στα εδάφη της.
Όπως και στις προηγούμενες συμφωνίες, οι οργανώσεις υπεράσπισης των δικαιωμάτων έχουν κατηγορήσει το τελευταίο σύμφωνο ότι αγνοεί το ανθρωπιστικό δίκαιο.
Η πρώτη μεγάλη ανησυχία εκφράστηκε από την παρατηρητή δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης Έμιλυ Ο’Ράιλι, η οποία επέμεινε ότι τέτοιου είδους συμφωνίες συνεργασίας θα έπρεπε να συνυπολογίζουν το ζήτημα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, προβλέποντας παράλληλα για επανόρθωση σε περίπτωση παραβίασης.
«Διότι διαφορετικά μοιάζει να δίνονται τα χρήματα, αλλά όλα όσα συμβαίνουν στη συνέχεια είναι ελαφρώς πιο αδιαφανή”, δήλωσε η κα Ο’Ράιλι σε ομιλία της στην εκτελεστική επιτροπή της ΕΕ που χειρίζεται τέτοιες συμφωνίες.
Τις απόψεις της συμμερίζεται και η Έμιλυ Ουίγκενς, διευθύντρια της ΕΕ στη διεθνή οργάνωση εκστρατειών και υπεράσπισης ONE Campaign, η οποία ηγείται της δράσης για τον τερματισμό της έσχατης ένδειας.
Η κα Ουίγκενς περιέγραψε το πακέτο βοήθειας της ΕΕ προς την Αίγυπτο ως «ατυχή συνέχεια» μιας ανησυχητικής τάσης της ΕΕ να συμβιβάζει σχετικά εύκολα τις θεμελιώδεις της αξίες προς όφελος βραχυπρόθεσμων πολιτικών κερδών.
«Αυτές οι συμφωνίες, μαζί με την πρόσφατη αναθεώρηση του επταετούς προϋπολογισμού της ΕΕ, σηματοδοτούν ένα σημείο καμπής για την “Παγκόσμια Ευρώπη”», δήλωσε η κα Ουίγκενς στους Epoch Times σε ηλεκτρονικό μήνυμα.
«Το να αφήνουμε τους διεθνείς εταίρους του μπλοκ να πληρώνουν τον λογαριασμό για εσωτερικές προτεραιότητες όπως η μετανάστευση είναι κοντόφθαλμο και ενέχει τον κίνδυνο να βλάψει την αξιοπιστία και τη σημασία της ΕΕ σε έναν ολοένα και πιο ανταγωνιστικό κόσμο», γράφει.
Ο πρόεδρος της Αιγύπτου Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι κατά τη διάρκεια της συνάντησής του με τη Γερμανίδα καγκελάριο στο Κάιρο στις 18 Οκτωβρίου 2023. (Michael Kappeler/Pool/AFP μέσω Getty Images)
Το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων χαρακτήρισε την τελευταία συμφωνία «ως εξαγορά του ελέγχου της μετανάστευσης», ισχυριζόμενο ότι «επιβραβεύει τον αυταρχικό ηγέτη της Αιγύπτου», τον πρόεδρο Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι.
Υπό το ίδιο πρίσμα, η Διεθνής Αμνηστία κάλεσε τους Ευρωπαίους ηγέτες να μην γίνου συνένοχοι στις παραβιάσεις των δικαιωμάτων που λαμβάνουν χώρα στην Αίγυπτο.
Όμως, η SPP αντέδρασε, δηλώνοντας ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα παραμένουν «υψηλή προτεραιότητα στη σχέση μας με την Αίγυπτο».
Επισήμανε επίσης ότι το πολιτικό πλαίσιο για τις διμερείς σχέσεις της ΕΕ με την Αίγυπτο παραμένει η συμφωνία σύνδεσης και οι προτεραιότητες εταιρικής σχέσης που συμφωνήθηκαν αμοιβαία το 2022, στις οποίες και τα δύο μέρη δεσμεύονται να «προωθήσουν περαιτέρω τη δημοκρατία, τις θεμελιώδεις ελευθερίες και τα ανθρώπινα δικαιώματα, την ισότητα των φύλων και τις ίσες ευκαιρίες».
Είπε επίσης ότι η ΕΕ συνεχίζει να συζητά τακτικά θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων με τους Αιγύπτιους ομολόγους της μέσω πλατφορμών όπως η υποεπιτροπή για τα πολιτικά θέματα, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία (η τελευταία συνεδρίαση έλαβε χώρα στις 8 Δεκεμβρίου 2022), η επιτροπή σύνδεσης (22 Μαΐου 2023) και το συμβούλιο σύνδεσης (23 Ιανουαρίου 2024), καθώς και μέσω της εμπλοκής του ειδικού εντεταλμένου της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
«Ξεκαθαρίζουμε σταθερά στους Αιγύπτιους εταίρους μας ότι η βελτίωση της κατάστασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Αίγυπτο θα επηρεάσει θετικά τις διμερείς μας σχέσεις», έγραψε η SPP στους Epoch Times.
«Επιπλέον, τα θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων θα τίθενται συστηματικά σε όλα τα επίπεδα και τα φόρουμ, χρησιμοποιώντας ως σημείο αναφοράς τις διεθνείς δεσμεύσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τους διακηρυγμένους στόχους της Αιγύπτου στην Εθνική Στρατηγική της για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα.»
Μόλις μια εβδομάδα μετά τη συμφωνία ορόσημο ΕΕ-Αιγύπτου, μια ομάδα 27 διεθνών μη κυβερνητικών οργανώσεων – μεταξύ των οποίων οι Egyptian Human Rights Forum, Refugees International, Refugees International και Sudanese Women Rights Action (SUWRA) – κατηγόρησε τις αιγυπτιακές αρχές για τη σύλληψη και κράτηση Σουδανών προσφύγων και αιτούντων άσυλο σε απάνθρωπες συνθήκες, την υποβολή τους σε άδικες δίκες και τη βίαιη επιστροφή τους στο Σουδάν, κατά παράβαση του συντάγματος της Αιγύπτου και των διεθνών υποχρεώσεών της.
Η Αίγυπτος φιλοξενεί σήμερα 9 εκατομμύρια πρόσφυγες και μετανάστες (περίπου το 10% των περίπου 106 εκατομμυρίων κατοίκων της), συμπεριλαμβανομένων 4 εκατομμυρίων από το Σουδάν και 1,5 εκατομμυρίου Σύρων, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης των Ηνωμένων Εθνών.
Περίπου 480.000 έχουν καταγραφεί ως πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο στην υπηρεσία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες. Πολλοί από αυτούς τους μετανάστες έχουν δημιουργήσει τις δικές τους επιχειρήσεις, ενώ άλλοι εργάζονται στην τεράστια παραοικονομία ως πλανόδιοι πωλητές και καθαριστές σπιτιών.
Η Αίγυπτος είναι ένα από τα κύρια σημεία διέλευσης των μεταναστών από τη Βόρεια Αφρική με προορισμό την Ευρώπη και μετατρέπεται γρήγορα σε χώρα διέλευσης των διεθνών μεταναστών που φιλοδοξούν να φθάσουν σε παράκτιες περιοχές αναχώρησης με λιγότερο αποτελεσματικά μέτρα θαλάσσιας περιπολίας, όπως η Λιβύη.
Τον περασμένο Σεπτέμβριο, αριθμούσαν περίπου 186.000 άτομα, σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες.
Ο Οργανισμός Ασύλου της ΕΕ αναφέρει ότι οι αιτήσεις ασύλου που υποβλήθηκαν από Αιγύπτιους σε ευρωπαϊκές χώρες αυξήθηκαν από 6.616 το 2021 σε 26.512 πέρυσι.
Οι Αιγύπτιοι ήταν η μεγαλύτερη ομάδα παράνομων μεταναστών που έφτασαν στην Ευρώπη διασχίζοντας τα ύδατα της Μεσογείου, διασρομή για την οποία ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής σημείωσε ότι χρησιμοποίησαν περισσότεροι από 100.000 μετανάστες το 2022, όπως αναφέρει το Middle East Monitor.
Σύμφωνα με στοιχεία της ιταλικής κυβέρνησης, το 2023 κατέφυγαν στην Ιταλία περισσότεροι από 11.000 Αιγύπτιοι.
Το Κάιρο έχει επανειλημμένα αξιώσει αναγνώριση για τον αποκλεισμό σε μεγάλο βαθμό της παράτυπης μετανάστευσης από τις βόρειες ακτές του από το 2016.
Τα ελληνικά νησιά Κρήτη και Γαύδος έχουν δει μια απότομη αύξηση στις αφίξεις των μεταναστών τους τελευταίους μήνες – κυρίως από την Αίγυπτο, το Μπαγκλαντές και το Πακιστάν – κάτι που εγείρει υποψίες για μια νέα διαδρομή λαθρεμπορίου στη Μεσόγειο.
Η ΕΕ αντιμετώπισε επίσης αύξηση των αφίξεων των μεταναστών μέσω της Μεσογείου κατά τη διάρκεια του 2023, μετά από μια ύφεση το 2022. Αξιωματούχοι της ΕΕ έχουν εκφράσει φόβους ότι οι αριθμοί θα αυξηθούν και πάλι το 2024.
Οι έξι πυλώνες της συμφωνίας ΕΕ-Αιγύπτου
Το χρηματοδοτικό και επενδυτικό πακέτο ύψους 8 δισεκατομμυρίων δολαρίων περιλαμβάνει έξι τομείς «αμοιβαίου ενδιαφέροντος» για την ΕΕ και την Αίγυπτο: Έντονος πολιτικός διάλογος, μακροοικονομική σταθερότητα, βιώσιμες επενδύσεις και εμπόριο, μετανάστευση και κινητικότητα, ασφάλεια και ανάπτυξη του ανθρώπινου κεφαλαίου.
Με αυτή την εταιρική σχέση, η ΕΕ στοχεύει να στηρίξει την Αίγυπτο και τον λαό της στην αντιμετώπιση των διαφόρων κρίσεων που αντιμετωπίζουν, να προστατεύσει την κοινή ευημερία και σταθερότητα και να συνοδεύσει την κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη και τις μακροοικονομικές μεταρρυθμίσεις της Αιγύπτου.
«Η εταιρική σχέση θα καλύψει συγκεκριμένους τομείς συνεργασίας, περιλαμβανομένων των πολιτικών σχέσεων, της οικονομικής σταθερότητας, των επενδύσεων και του εμπορίου – σε τομείς όπως η ενέργεια, το νερό, η επισιτιστική ασφάλεια και η κλιματική αλλαγή, η μετανάστευση και η κινητικότητα, η ασφάλεια, καθώς και η δημογραφία και το ανθρώπινο κεφάλαιο – και θα αποτελέσει πλατφόρμα για τη συνέχιση του πολιτικού διαλόγου και της συνεργασίας μεταξύ της ΕΕ και της Αιγύπτου για την από κοινού αντιμετώπιση των περιφερειακών και διεθνών προκλήσεων», δήλωσε η SPP στους Epoch Times.
Όσον αφορά τη μετανάστευση, εξήγησε η εκπρόσωπος, η ΕΕ και η Αίγυπτος θα συνεργαστούν με «ολιστικό τρόπο», με έμφαση στην αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτίων της παράτυπης μετανάστευσης, την προστασία, την καταπολέμηση της λαθραίας διακίνησης μεταναστών και της εμπορίας ανθρώπων, την ενίσχυση της διαχείρισης των συνόρων και τη διασφάλιση της αξιοπρεπούς και βιώσιμης επιστροφής και επανένταξης, καθώς και στις νόμιμες οδούς.
Η Υπηρεσία Εκπροσώπου της Επιτροπής της ΕΕ έδωσε περαιτέρω λεπτομέρειες: «Η Επιτροπή – εξ ονόματος της ΕΕ – και οι αιγυπτιακές αρχές θα συμφωνήσουν σε ένα συγκεκριμένο σύνολο μέτρων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, τα οποία θα καθοριστούν σε δύο μνημόνια συμφωνίας, ένα για κάθε μία από τις δύο πράξεις.
»Αυτά τα μεταρρυθμιστικά μέτρα θα στηρίξουν το μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα των αρχών και θα συμπληρώσουν τα προγράμματα που συμφωνήθηκαν με το ΔΝΤ, την Παγκόσμια Τράπεζα και άλλους δωρητές. Η εκταμίευση θα εξαρτηθεί, στη συνέχεια, από την ικανοποιητική πρόοδο στην εφαρμογή αυτών των συμφωνημένων μεταρρυθμίσεων.»
Ωστόσο, η κα Ουίγκενς λέει ότι η ΕΕ πρέπει να «επανεξετάσει» αυτή την προσέγγιση, δεδομένου ότι η διατήρηση της «ήπιας ισχύος» είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση της θέσης της ως «παγκόσμιου» και «αξιόπιστου» ηγέτη.
«Βλέπουμε τη χρήση της αναπτυξιακής βοήθειας από την ΕΕ να απομακρύνεται ολοένα και περισσότερο από τον επιδιωκόμενο στόχο της μακροπρόθεσμης εξάλειψης της φτώχειας, γεγονός που πλήττει την αξιοπιστία της ΕΕ και μειώνει την εμπιστοσύνη των εταίρων», δήλωσε στους Epoch Times.
Ένα «πολύ καθυστερημένο» πακέτο βοήθειας
Εν τω μεταξύ, σε ολόκληρη την Αίγυπτο, πολιτικοί παράγοντες και αναλυτές χαρακτήρισαν το πρόσφατο πακέτο βοήθειας της ΕΕ ως πολύ καθυστερημένο, ενώ εξέφρασαν την επιθυμία να δουν πώς θα διαχυθεί στους πρόσφυγες, τους μετανάστες και τους οικοδεσπότες τους.
Ο Ιμπραχίμ Ελ Νατάρ, αναπληρωτής γενικός γραμματέας του Αραβοαφρικανικού Συμβουλίου Κοινωνικοοικονομικής Ανάπτυξης (AACSED), αναφέρει ότι η συμφωνία έχει τη δυνατότητα να «υποστηρίξει τη σταθερότητα” σε ολόκληρη την περιοχή μέσω της κοινής εργασίας του ελέγχου της μετανάστευσης:
«Δεν υπάρχει περιθώριο για κριτική σε μια τέτοια [ευγενή] προσπάθεια», δήλωσε ο κος Ελ Νατάρ στους Epoch Times σε τηλεφωνική συνέντευξη.
Ο πρέσβης Δρ Μοχάμεντ Αμπντ Ελ Γκαφάρ, πρόεδρος της Παγκόσμιας Επιτροπής του Παναφρικανικού Κινήματος για τις χώρες της Βόρειας Αφρικής και τον αραβικό κόσμο, λέει ότι η συμφωνία στρατηγικής εταιρικής σχέσης μεταξύ της Αιγύπτου και της ΕΕ – που έπεται ανάλογων συμφωνιών με τις ΗΠΑ, τη Ρωσία και την Κίνα – είναι ένα «σημαντικό βήμα» που θα βοηθήσει στην αντιμετώπιση «ορισμένων πτυχών των μεταναστευτικών προβλημάτων».
«Οι μετανάστες στην Αίγυπτο ζουν ελεύθερα σε διάφορες πόλεις ανάμεσα στον πληθυσμό της χώρας και απολαμβάνουν τις ίδιες υπηρεσίες και ενισχύσεις, όπως θέσεις εργασίας, χρηματική βοήθεια, σχολική εκπαίδευση, υποτροφίες, υγειονομική περίθαλψη”, δήλωσε ο κος Γκαφάρ τηλεφωνικά στους Epoch Times.
«Η [παρουσία τους] υπερφορτώνει τα αιγυπτιακά προβλήματα ασφάλειας, οικονομίας και κοινωνίας. Πρέπει να τους περιορίσουμε, όπως και τους επίδοξους νέους μας από την παράνομη μετανάστευση πέρα από τα σύνορα ή πέρα από τη θάλασσα στην Ευρώπη, όπου βρίσκονται τα πλησιέστερα κράτη πρόνοιας», είπε.
Από την πλευρά του, ο κος Μοχάμεντ Ζαγιέντ, πρόεδρος του Αραβοαφρικανικού Συμβουλίου Κοινωνικοοικονομικής Ανάπτυξης (AACSED) και της Διεθνούς Συμβουλευτικής Εταιρείας (ICLEG), λέει ότι το κόστος της μη ύπαρξης της νέας κοινής ευρωπαϊκής/αιγυπτιακής συνεργασίας που θα ηγείται της πορείας προς τη σταθερότητα και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, θα ωχριούσε μπροστά στο κόστος της μη ύπαρξης μιας τέτοιας «έγκαιρης, έξυπνης και ισχυρής πολιτικής και οικονομικής συνεργασίας».
«Ο πρόεδρος της ΕΕ – μαζί με τους ηγέτες του Βελγίου, της Ιταλίας, της Αυστρίας, της Κύπρου και της Ελλάδας – κατανόησε τις συνέπειες της αποτυχίας να δράσει από κοινού με την Αίγυπτο για την καταστολή και τον έλεγχο των προφανών αρνητικών επιπτώσεων της μετανάστευσης, η οποία έχει διογκωθεί έντονα τα τελευταία χρόνια λόγω των περιφερειακών συγκρούσεων, μεγάλο μέρος των οποίων προέρχεται από ορισμένους δυτικούς υπεύθυνους χάραξης πολιτικής που κατοικούν σήμερα στον Λευκό Οίκο και άλλους», δήλωσε ο κος Ζαγιέντ στους Epoch Times σε τηλεφωνική επικοινωνία.
Είπε ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες και άλλοι οικονομικοί εταίροι κατανοούν όλοι τη σημασία και τις επιπτώσεις της μη θέσπισης μιας κοινής συνδυασμένης προσπάθειας σε όλα τα μέτωπα (πολιτική, οικονομική και στρατηγική ασφάλεια).
«Η Αίγυπτος διαθέτει ένα πολύ ισχυρό διπλωματικό σώμα και ένα προηγμένο διεθνές λόμπι, του οποίου η σκληρή δουλειά των τελευταίων χρόνων απέδωσε επιτέλους καρπούς και μάλιστα σε μια περίοδο που θα μπορούσε να συμβεί μια άνευ προηγουμένου αύξηση των μεταναστευτικών ροών, οι οποίες μπορεί να ανέλθουν σε πολύ περισσότερα εκατομμύρια αν δεν αντιμετωπιστούν σωστά», πρόσθεσε ο κος Ζαγιέντ.
«Η κοινή οικονομική στήριξη δεν είναι καθόλου πρόωρη!»
GUÉDELON, Γαλλία – Τον Μεσαίωνα, τα κάστρα καθόριζαν σε μεγάλο βαθμό τη διαμόρφωση της ευρύτερης περιοχής. Όταν χτιζόταν ένα κάστρο, κοντά του ξεφύτρωναν χωριά, όπου κατοικούσαν οι τεχνίτες και τις οικογένειές τους. Ένα δάσος, ένα λατομείο και το χώμα με στρώματα πηλού ήταν απαραίτητα για την παροχή των υλικών για την οικοδόμηση.
Πριν από 26 χρόνια, ένας Γάλλος ξεκίνησε ένα μεγαλόπνοο εγχείρημα, για να αναδείξει τις μεσαιωνικές μεθόδους εργασίας, μέχρι την παραμικρή λεπτομέρεια, στο χτίσιμο ενός κάστρου. Αποκάλεσε δε το έργο αυτό Γκεντελόν (Guédelon).
Το κάστρο Γκεντελόν είναι το πνευματικό παιδί του Μισέλ Γκιγιό, ενός ανθρώπου που τον αποκάλεσαν θεοπάλαβο όταν αποφάσισε να χτίσει ένα κάστρο του 13ου αιώνα, με μεθόδους και εργαλεία του 13ου αιώνα, στη Γαλλία του 21ου αιώνα. Ακόμα κι αν ήταν μια πραγματοποιήσιμη ιδέα, γιατί να θέλει κανείς να κάνει κάτι τέτοιο; Αλλά η αφοσίωση του κου Γκιγιό στην επιθυμία του να παρουσιάσει τη μεσαιωνική ζωή στο κοινό, οδήγησαν τελικά στη γέννηση του εγχειρήματος Γκεντελόν.
Ένα κάστρο πρέπει να χτιστεί στο κατάλληλο περιβάλλον, κοντά σε δάσος και λατομείο. (ευγενική παραχώρηση του Guédelon)
Η διάρκεια κατασκευής του Γκεντελόν υπολογίστηκε σε περίπου 25 χρόνια. Οι τεχνίτες, ντυμένοι με ρούχα εποχής, δεσμεύτηκαν για τη σχεδόν τριακονταετή διαδικασία και τον μεθοδικό, αργό, αλλά αποφασιστικό ρυθμό της κατασκευής με τους πέτρινους όγκους. Οι κότες και οι χήνες τσιμπολογούν ελεύθερα το έδαφος και τα μαντρωμένα πρόβατα περιμένουν υπομονετικά να κουρευτεί το μαλλί τους, για να το πάρει ο ανυφαντής. Ο ήχος της πέτρας που δουλεύεται με σφυρί και καλέμι ή του σιδήρου που σφυρηλατείται με σπίθες να πετούν έχει μια ρυθμική ποιότητα που αναμειγνύεται με το οργανικό περιβάλλον. Το παρελθόν είναι παρόν σε κάθε στροφή στο Γκεντελόν.
Το Γκεντελόν πρόκειται να αποτελέσει ένα παράδειγμα πειραματικής αρχαιολογίας τεραστίων διαστάσεων για την καλύτερη κατανόηση του έργου των αρχιμαστόρων του 13ου αιώνα. Ο λόγος που επιλέχθηκε ο συγκεκριμένος αιώνας ήταν γιατί γενικά θεωρείται ως η «χρυσή εποχή» του Μεσαίωνα. Ο καιρός τότε ευνοούσε τόσο τις καλλιέργειες όσο και τις οικοδομές, ο κόσμος ευημερούσε και γενικά ήταν μια ειρηνική εποχή με λίγες σχετικά πολεμικές συρράξεις. Ήταν μια εποχή μεγάλων καινοτομιών, πολλές από τις οποίες χρησιμοποιούνται ακόμη και σήμερα.
Ένας χειροποίητος νερόμυλος. (ευγενική παραχώρηση του Guédelon)
Η αποστολή του κου Γκιγιό
Ο κος Γκιγιό ανέπτυξε το πάθος του για τα κάστρα μεγαλώνοντας στη Γαλλία της δεκαετίας του 1950, ανάμεσα σε άφθονα μεσαιωνικά ερείπια που αποτελούσαν συνηθισμένο προορισμό οικογενειακών διακοπών. Αυτό δεν ήταν και τόσο διασκεδαστικό για τον κο Γκιγιό εκείνη την εποχή. Αν έχεις δει ένα ερείπιο, τα έχεις δει όλα, σκεφτόταν – όμως παρά την απέχθειά του (ή ίσως εξαιτίας της) για τα ερειπωμένα μεσαιωνικά κάστρα, γεννήθηκε μέσα του η επιθυμία να δει ένα κάστρο να ζωντανεύει. Θα μπορούσε να χτίσει ο ίδιος ένα; Ήταν ένα μεγαλεπήβολο όνειρο, αλλά στη γενέτειρά του, το Μπερί, στην κοιλάδα του Λίγηρα, τα μεγάλα όνειρα ήταν αρκετά συχνό φαινόμενο. Το Μπερί ήταν, επίσης, η πατρίδα της Ιωάννας της Λωραίνης.
Μεγαλώνοντας, ο κος Γκιγιό σπούδασε στη Σχολή Καλών Τεχνών στο Παρίσι ζωγραφική, ιστορία της τέχνης και γεωμετρία, ενώ στη συνέχεια άρχισε να ενδιαφέρεται για τα άλογα και τις ιππικές τέχνες. Με τα χρήματα που κέρδισε από τη διδασκαλία μαθημάτων ιππασίας και, σε συνδυασμό με τον αχαλίνωτο ενθουσιασμό του, κατάφερε να πείσει την τράπεζα να του δανείσει τα χρήματα για να αγοράσει το πρώτο του κάστρο, το Λα Ρος (La Roche). Το Λα Ρος ήταν το πρώτο από τα πολλά κάστρα του κου Γκιγιό και το μοναδικό που απέκτησε στην πατρίδα του, το Μπερί.
Το 1979, οι επιστάτες ενός ερειπωμένου κάστρου του 15ου αιώνα, του Σατώ Σαιν-Φαρζώ (Château Saint-Fargeau), θεώρησαν ότι ο κος Γκιγιό ήταν αυτός που έπρεπε να αναλάβει την αποκατάσταση του παραμελημένου κτίσματος στην περιοχή Πουιζέ της Γαλλίας. Το Σαιν-Φαρζώ βρίσκεται στο βόρειο τμήμα της Βουργουνδίας, μόλις δύο ώρες οδήγησης νότια του Παρισιού, στα μισά της διαδρομής μεταξύ της Πόλης του Φωτός και της Ντιζόν.
Το κάστρο του Σαιν-Φαρζώ ήταν η ιδανική τοποθεσία για την υλοποίηση της μεσαιωνικής θεατρικής παράστασης που ήθελε να υλοποιήσει ο κος Γκιγιό. Κάθε χρόνο, τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, 600 ηθοποιοί και 60 άλογα αναπαριστούν ένα ιστορικό θέαμα που καλύπτει 1.000 χρόνια και φέρνει τη μεσαιωνική εποχή στο προσκήνιο.
Η ξυλεία για την κατασκευή του κάστρου μεταφέρεται με κάρο. (ευγενική παραχώρηση του Guédelon)
Μετά την επιτυχημένη ανακαίνιση του Σαιν-Φαρζώ, χρειαζόταν μια μεγαλύτερη πρόκληση. Το Σαιν-Φαρζώ τον είχε πείσει για την αγάπη του κοινού για τον Μεσαίωνα και ότι ένα πειραματικό μεσαιωνικό εργοτάξιο, αυθεντικό σε κάθε λεπτομέρεια, θα είχε ευρεία απήχηση.
«Είπα στον εαυτό μου ότι οι τρελές πράξεις είναι τα μόνα πράγματα για τα οποία δεν μετανιώνει κανείς στη ζωή του», δηλώνει ο κος Γκιγιό στο βιβλίο «Guedelon: Fanatics for a Fortress» των Φιλίπ Μινάρ και Φρανσουά Φοτσέ. Αλλά, για να γίνει το όνειρό του πραγματικότητα, χρειαζόταν ένα ακόμη άτομο: τη Μαριλίν Μαρτάν.
Η Κυρά του κάστρου
Ο κος Γκιγιό χρειαζόταν κάποιον που θα τον βοηθούσε στην εποπτεία του έργου, στην αγορά του οικοπέδου, στη χρηματοδότηση του κτισίματος και στη συγκρότηση του συνεργείου. Αυτός ο κάποιος ήταν η κα Μαρτάν, η οποία έγινε γνωστή ως η «Κυρά του κάστρου».
Η κα Μαρτάν είχε ιδρύσει λίγο καιρό πριν την Emeraude, μια ένωση αποκατάστασης που ειδικευόταν στη συντήρηση των παραποτάμιων όχθεων, βοηθώντας αρκετούς ανέργους της περιοχής να βρουν εργασία. Για να αξιοποιήσει στο έπακρο την επιχείρησή της, επέστρεψε στα θρανία για να σπουδάσει δασολογία. Μέσω της εργασίας της, γνώρισε τον κο Γκιγιό και έφερε μερικούς από τους εργάτες της στο εγχείρημα Γκεντελόν.
Αυτό που έλειπε μόνο ήταν το οικόπεδο. Ένας γεωγραφικός χάρτης της περιοχής μετατράπηκε σε χάρτη θησαυρού για την ανεύρεση του μεγαλύτερου κοιτάσματος ψαμμίτη στην περιοχή. Το μέρος που εντοπίστηκε ήταν ιδιόκτητο, χωρίς εμπορική αξία, αλλά αποτελούσε χρυσωρυχείο για την παροχή της πέτρας, του ξύλου, του νερού και της άμμου που χρειάζονταν για την κατασκευή.
Οι ιδιοκτήτες δεν ήθελαν να πουλήσουν τη γη τους, παρόλο που δεν τη χρησιμοποιούσαν. Αλλά ένα από τα χαρακτηριστικά της κας Μαρτάν είναι η επιμονή. Έτσι, η κατασκευή άρχισε το 1997.
Κατασκευή
Ο Ζακ Μουλάν, ο επικεφαλής αρχιτέκτονας ιστορικών μνημείων στη Γαλλία, έκανε το σχέδιο του κάστρου ακολουθώντας τους οικοδομικούς κανόνες του 13ου αιώνα, κανόνες που είχε θέσει η Καθολική Εκκλησία. Αλλά, η αυθεντικότητα είναι το κλειδί για το Γκεντελόν, ξεκινώντας από τα πλούσια υλικά που παρέχει η γη, όπως οι γέρικες βελανιδιές και ο σιδηρούχος ψαμμίτης που μεταφέρθηκε από το λατομείο.
Ο σιδεράς συντηρεί τη φωτιά του σιδηρουργείου. (ευγενική παραχώρηση του Guédelon)
Οι τεχνίτες εκπαιδεύτηκαν στις μεθόδους κατασκευής κάστρων που χρησιμοποιούνταν πριν από οκτώ αιώνες. Η ικανότητα προσαρμογής ήταν το μοναδικό απαιτούμενο προσόν για να συμμετέχει κανείς στο έργο. Άνθρωποι από διαφορετικά επαγγέλματα, από αρτοποιούς μέχρι ηλεκτρολόγους, έλαβαν ειδική εκπαίδευση για να δουλέψουν ως τεχνίτες του 13ου αιώνα.
Ένα από τα θέλγητρα της δουλειάς ήταν η εξασφαλισμένη εργασία για τουλάχιστον 23 χρόνια που θα διαρκούσε το έργο. Επίσης θα μάθαιναν μια νέα τέχνη, θα στεγάζονταν στις εγκαταστάσεις και τα έξοδα διαβίωσής τους θα ήταν ελάχιστα.
Λιθοξόοι τοποθετούν μια πέτρα στην οικοδομή. (ευγενική παραχώρηση του Guédelon)
Το αρχικό συνεργείο αποτελούνταν από 50 λιθοξόους, ξυλουργούς, λατόμους, κεραμοποιούς, μαστόρους, ξυλοκόπους, αγγειοπλάστες, κατασκευαστές σχοινιών και καλαθιών, υφαντές, εργάτες και έναν σιδερά, οι οποίοι διδάχθηκαν και δούλεψαν με τις αρχαίες τεχνικές που χρησιμοποιούνταν για την κατασκευή των κάστρων τον Μεσαίωνα.
Τεχνικές κατασκευής
Οι εργασίες άρχισαν με τα εργαλεία που σφυρηλάτησε ο σιδηρουργός. Η ξυλεία κόπηκε και δουλεύτηκε με το χέρι και οι πέτρες από το λατομείο σμιλεύτηκαν μία μία και τοποθετήθηκαν προσεκτικά στη θέση τους με το χέρι και με το νήμα της στάθμης μόνο να τους καθοδηγεί.
Τα υλικά δένονταν με σχοινιά από κάνναβη και μεταφέρονταν με χειροποίητα ιππήλατα κάρα. Για την κατασκευή της σταθερής γέφυρας που χρησιμοποιήθηκε, κόπηκαν 57 βελανιδιές από το δάσος Γκεντελόν, τετραγωνίστηκαν και πριονίστηκαν από τους ξυλοκόπους, κόπηκαν και συναρμολογήθηκαν από τους ξυλουργούς με 670 καρφιά, που σφυρηλατήθηκαν ένα προς ένα από τον σιδηρουργό.
Προετοιμάζοντας μια πέτρα για να λαξευτεί. (ευγενική παραχώρηση του Guédelon)
Το 2006, ο αρχιμάστορας Πατρίς Στεφάν εξήγησε στους επισκέπτες τη χρήση του κονιάματος που χρησιμοποιούσαν: «Αυτό το κονίαμα είναι διαφορετικό από αυτό που χρησιμοποιείται στις σύγχρονες κατασκευές. Στεγνώνει αργά, γεγονός που επιτρέπει την ευελιξία των τοίχων, κάτι πολύ καλό όταν τους κτυπούσαν πολεμικές φατρίες. Χρειάζονται χρόνια για να στεγνώσει πλήρως». Κάποιος θα μπορούσε επίσης να το αποκαλέσει μεσαιωνική αντισεισμική προστασία.
Για την παρασκευή του κονιάματος χρειαζόταν ασβεστόλιθος, ένα από τα λίγα υλικά που δεν υπήρχαν στο Γκεντελόν. Ένα γειτονικό λατομείο παρείχε την πέτρα, η οποία στη συνέχεια ψηνόταν σε κλίβανο, για να παραχθεί ο ασβέστης που ήταν απαραίτητος για το κονίαμα και το ασβέστωμα των τοίχων. Η μέθοδος του ασβεστόλιθου μελετάται σήμερα εκ νέου για να χρησιμοποιηθεί στις σύγχρονες κατασκευές αντί του τσιμέντου.
Παρόλο που το έργο απαιτούσε οικοδομικά εργαλεία και μεθόδους του 13ου αιώνα, επιτράπηκαν ορισμένες σύγχρονες προσθήκες για λόγους ασφαλείας. Παραδείγματος χάριν, ο νόμος για τις οικοδομικές κατασκευές στη Γαλλία απαιτεί γυαλιά ασφαλείας και μπότες ενισχυμένες με σίδερο μπροστά – ακόμη και για την κατασκευή ενός μεσαιωνικού κάστρου. Επιπλέον, ειδικά σχοινιά συνέδεαν το βαρούλκο με τον τροχό του πέλματος για την ανύψωση των λίθων του ενός τόνου.
Στον λαχανόκηπο του εργοταξίου καλλιεργείται κάνναβη για την κατασκευή των σχοινιών. (ευγενική παραχώρηση του Guédelon)
Όσοι συμμετείχαν εθελοντικά πλήρωσαν ένα μικρό ποσό για να μάθουν τις απαραίτητες για το Γκεντελόν τέχνες. Μια νεαρή γυναίκα από τη Σουηδία, η οποία δούλευε στην κοπή της πέτρας, είπε: «Αισθάνομαι προνομιούχα που συμμετέχω σε μια τέτοια προσπάθεια που θα προσφέρει στο κοινό, ιδίως στα παιδιά, μια εικόνα της ζωής του 13ου αιώνα».
Το Γκεντελόν υπήρξε ένα τεράστιο επιστημονικό πείραμα που παρείχε ένα νέο μέσο για την καλύτερη χρήση των πόρων της γης, κάτι που ήταν μέρος αυτού που ήθελε ο κος Γκιγιό, μαζί με την εκπαιδευτική αξία που θα είχε για τους μελλοντικούς επισκέπτες.
Το Γκεντελόν είχε ολοκληρωθεί κατά το ένα τρίτο όταν γιόρτασε τα 10α γενέθλιά του το 2007. Το κάστρο αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι το 2033, και στη συνέχεια θα αρχίσει η κατασκευή ενός παρεκκλησιού και ενός χωριού, παρέχοντας σε μια άλλη γενιά την ευκαιρία να δει τον Μεσαίωνα να ζωντανεύει.
Η γράφουσα επισκέφθηκε για πρώτη φορά το Γκεντελόν το 2006. Ξαναπήγε τον Μάιο του 2023, για να διαπιστώσει την πρόοδο που έχει συντελεστεί μέσα σε αυτά τα 17 χρόνια. Στο β΄μέρος του αφιερώματος, παρουσιάζεται το κάστρο Γκεντελόν όπως είναι το 2023.
«Η ειρήνη δεν μπορεί να είναι μια απλή κατάπαυση του πυρός. Πρέπει να είναι μια διαρκής συμφωνία», δήλωσε από το Κίεβο ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα, κατά την ομιλία του στη Διεθνή Διάσκεψη για τη στήριξη της Ουκρανίας.
«Η ειρήνη δεν πρέπει να ανταμείβει τον επιτιθέμενο. Πρέπει να πάρουμε μαθήματα από το παρελθόν, από τις συμφωνίες της Βουδαπέστης και του Μινσκ. Μόνο συγκεκριμένες και ισχυρές εγγυήσεις ασφαλείας θα διασφαλίσουν μια συνολική, δίκαιη και διαρκή ειρήνη στην Ουκρανία και στην Ευρώπη συνολικά», τόνισε ο Αντόνιο Κόστα, υπογραμμίζοντας παράλληλα ότι «η ΕΕ είναι έτοιμη να κάνει ό,τι χρειάζεται για την ασφάλειά της και να συνεχίσει να υποστηρίζει την Ουκρανία». Γι’ αυτό, είπε, αποφάσισε να συγκαλέσει ένα έκτακτο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, στις 6 Μαρτίου, για την υποστήριξη της Ουκρανίας και την ενίσχυση της άμυνας της Ευρώπης.
«Σε πολύ στενή συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, είμαστε έτοιμοι να εκπληρώσουμε αποτελεσματικά τις αμυντικές μας ικανότητες και να επενδύσουμε σημαντικά σε αυτές. Είμαστε έτοιμοι να αυξήσουμε την οικονομική και στρατιωτική μας υποστήριξη προς την Ουκρανία. Και είμαστε έτοιμοι να οικοδομήσουμε το μέλλον της Ουκρανίας εντός της ΕΕ», πρόσθεσε ο Αντόνιο Κόστα.
Με αφορμή την τρίτη επέτειο της ρωσικής εισβολής, ο Αντόνιο Κόστα δήλωσε ότι «η Ρωσία εξαπέλυσε μια πλήρους κλίμακας εισβολή στην Ουκρανία» και ότι «ο ρωσικός επιθετικός πόλεμος ήταν απρόκλητος, αδικαιολόγητος και παράνομος», ένας πόλεμος ο οποίος «παραβιάζει την κυριαρχία της Ουκρανίας, την εδαφική της ακεραιότητα, τα διεθνώς αναγνωρισμένα σύνορά της και τις θεμελιώδεις αρχές του διεθνούς δικαίου που κατοχυρώνονται στον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών».
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ανακοίνωσε νέα εκταμίευση βοήθειας, ύψους 3,5 δισ. ευρώ προς το Κίεβο
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ανακοίνωσε σήμερα από το Κίεβο νέα εκταμίευση βοήθειας, ύψους 3,5 δισ. ευρώ, ενώ τόνισε ότι ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν είναι αποφασισμένος να αναγκάσει την Ουκρανία σε συνθηκολόγηση.
«Ο Πούτιν προσπαθεί περισσότερο από ποτέ να κερδίσει αυτόν τον πόλεμο επί του πεδίου. Στόχος του παραμένει η συνθηκολόγηση της Ουκρανίας. Και τότε ξέρουμε τί μπορεί να συμβεί μετά. Γιατί έχει ήδη ξαναγίνει. Δεν διακυβεύεται μόνο η μοίρα της Ουκρανίας. Είναι και το πεπρωμένο της Ευρώπης», είπε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, μιλώντας στη σύνοδο κορυφής στο Κίεβο, με αφορμή την τρίτη επέτειο της ρωσικής εισβολής.
Η φον ντερ Λάιεν τόνισε ότι «πρώτη προτεραιότητα μας παραμένει η ενίσχυση της αντίστασης της Ουκρανίας», σημειώνοντας ότι μέχρι σήμερα η ΕΕ και τα κράτη-μέλη της έχουν παράσχει βοήθεια ύψους 134 δισ. ευρώ – «το μεγαλύτερο ποσό από οποιονδήποτε άλλον», είπε. «Χάρη στο Μέσο Διευκόλυνσης για την Ουκρανία (Ukraine Facility) και το δάνειο των G7, κλείσαμε το δημοσιονομικό κενό της Ουκρανίας για ολόκληρο το έτος 2025», σημείωσε.
Η πρόεδρος της Επιτροπής ανακοίνωσε ότι μια νέα εκταμίευση, ύψους 3,5 δισ. ευρώ, για την Ουκρανία θα αποδεσμευτεί το Μάρτιο. Παράλληλα, τόνισε ότι πρέπει να επιταχύνουμε την άμεση παράδοση όπλων και πυρομαχικών και αυτό θα είναι το επίκεντρο των προσπαθειών τις επόμενες εβδομάδες. Όπως είπε, στο έκτακτο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο που συγκαλεί ο πρόεδρός του, Αντόνιο Κόστα , στις 6 Μαρτίου, θα παρουσιάσει ένα «ολοκληρωμένο σχέδιο πώς να αυξήσουμε την ευρωπαϊκή μας παραγωγή όπλων και τις αμυντικές δυνατότητες». Από το σχέδιο αυτό, είπε, θα ωφεληθεί και η Ουκρανία.
Παράλληλα, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ανακοίνωσε ότι η Επιτροπή έχει ετοιμάσει ένα φιλόδοξο πακέτο για την ενεργειακή ασφάλεια στην Ουκρανία και στην ΕΕ. Όπως είπε, η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας της Ουκρανίας και της Μολδαβίας, θα ενσωματωθούν πλήρως στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας μέχρι το τέλος του επόμενου έτους. Επιπλέον, πρόσθεσε, «θα εκμεταλλευτούμε πλήρως τις δυνατότητες των τεράστιων αποθεμάτων φυσικού αερίου της Ουκρανίας, εκ των οποίων το 80% βρίσκεται κοντά σε κράτη-μέλη της ΕΕ», κάτι το οποίο θα δημιουργήσει έσοδα για την Ουκρανία.
