Τετάρτη, 19 Νοέ, 2025

Επένδυση 1 τρισ. δολαρίων στις ΗΠΑ από τον πρίγκιπα Μπιν Σαλμάν

Ο πρίγκιπας διάδοχος της Σαουδικής Αραβίας, Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, δήλωσε κατά τη συνάντησή του με τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ στις 18 Νοεμβρίου ότι θα ενισχύσει τη στρατηγική επενδυτική συνεργασία με τις Ηνωμένες Πολιτείες, αυξάνοντας το συνολικό ύψος των επενδύσεων από τα 600 δισ. στα 1 τρισ. δολάρια.

Ο πρίγκιπας ανέφερε στους δημοσιογράφους: «Ανακοίνωση θα γίνει σήμερα και αύριο σχετικά με τη νέα επενδυτική δέσμευση». Οι επενδύσεις θα επικεντρωθούν, όπως είπε, σε «πραγματικές ευκαιρίες» σε τομείς όπως η τεχνητή νοημοσύνη και τα μαγνητικά υλικά.

Ο Τραμπ χαιρέτισε τη δέσμευση από το Ριάντ, λέγοντας: «Χαίρομαι που το ανακοινώσατε εσείς. Δεν ήθελα να είμαι εγώ αυτός που θα το πει, αλλά είναι εξαιρετικά νέα». Ο μπιν Σαλμάν απάντησε χαμογελώντας: «Κύριε Πρόεδρε, κάθε φορά που αυξάνετε τις ευκαιρίες, αυξάνεται και το ενδιαφέρον».

Ο Τραμπ υποδέχθηκε τον πρίγκιπα διάδοχο στον Λευκό Οίκο, στην πρώτη του επίσκεψη μετά από επτά χρόνια. Ο Αμερικανός πρόεδρος υποδέχθηκε τον φιλοξενούμενό του με επίσημη τελετή στον νότιο κήπο, κατά την οποία έλαβε χώρα υπερπτήση έξι μαχητικών αεροσκαφών της Πολεμικής Αεροπορίας των Ηνωμένων Πολιτειών: τριών F-35 και τριών F-15. Μετά την τελετή, ο πρόεδρος ξενάγησε τον πρίγκιπα διάδοχο στη νέα προεδρική «Λεωφόρο της Δόξας» που δημιούργησε κατά μήκος της κιονοστοιχίας της Δυτικής Πτέρυγας.

Οι δύο ηγέτες αναμένεται να συζητήσουν ένα ευρύ φάσμα διμερών και περιφερειακών θεμάτων στις συναντήσεις τους στο Οβάλ Γραφείο, οι οποίες θα ακολουθηθούν από διμερές γεύμα στην αίθουσα του Υπουργικού Συμβουλίου, σύμφωνα με τον Λευκό Οίκο. Το βράδυ, ο πρόεδρος και η πρώτη κυρία θα παραθέσουν επίσημο δείπνο προς τιμήν του πρίγκιπα διαδόχου στην Αίθουσα της Ανατολής.

Το Υπουργείο Εξωτερικών της Σαουδικής Αραβίας ανέφερε σε ανάρτηση στον ιστό X στις 17 Νοεμβρίου ότι ο πρίγκιπας διάδοχος, ευρέως γνωστός ως MBS, θα συναντήσει τον Τραμπ ώστε να συζητήσουν τις διμερείς σχέσεις, τις δυνατότητες ενίσχυσής τους σε διάφορους τομείς και ζητήματα κοινού ενδιαφέροντος.

Η εργασιακή επίσκεψη του πρίγκιπα διαδόχου πραγματοποιείται μία ημέρα αφότου ο Τραμπ δήλωσε ότι σκοπεύει να εγκρίνει την πώληση υπερσύγχρονων μαχητικών αεροσκαφών F-35 Lightning II στη Σαουδική Αραβία, μια κίνηση που θα ενισχύσει σημαντικά τις στρατιωτικές δυνατότητες του βασιλείου. Μιλώντας στους δημοσιογράφους τη Δευτέρα, τόνισε: «Σκοπεύω να το κάνω. Ήταν ένας πολύτιμος σύμμαχος, θα τους πουλήσουμε F-35».

Σε εκδήλωση του Carnegie Endowment for International Peace στις 17 Νοεμβρίου, ο πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στη Σαουδική Αραβία, Μάικλ Ράτνερ, σχολίασε: «Η αγορά F-35 ενδεχομένως να έρχεται σε αντίθεση με τον μακροπρόθεσμο στόχο του Ριάντ για ανάπτυξη εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας». Ο Ράτνερ επεσήμανε: «Η Σαουδική Αραβία ίσως ενδιαφέρεται περισσότερο για μια μακροπρόθεσμη και προβλέψιμη συμφωνία ασφάλειας με τις ΗΠΑ».

Σημείωσε ότι ο Τραμπ ίσως προτείνει ένα σύμφωνο ασφαλείας μέσω προεδρικού διατάγματος, όπως έκανε με το Κατάρ, αλλά προειδοποίησε πως παρόμοιες συμφωνίες, αν δεν επικυρωθούν από τη Γερουσία ως συνθήκες, υπάρχει κίνδυνος να καταρρεύσουν μετά τον τερματισμό της θητείας Τραμπ. «Αυτό που επιδιώκουν, στην ουσία, είναι κάτι μακροχρόνιο και σταθερό», είπε χαρακτηριστικά.

Παραμένει ασαφές αν ο Τραμπ θα θέσει ως προϋπόθεση για την πώληση των F-35 η Σαουδική Αραβία να προσχωρήσει στις Συμφωνίες του Αβραάμ, τις διπλωματικές συμφωνίες ομαλοποίησης που υπογράφηκαν το 2020 μεταξύ του Ισραήλ και αρκετών αραβικών κρατών.

Την περασμένη εβδομάδα, ο Τραμπ δήλωσε την πεποίθησή του ότι η Σαουδική Αραβία θα μπορούσε να προσχωρήσει σύντομα, καθώς η Ουάσιγκτον επιδιώκει τη διατήρηση της εκεχειρίας στη Γάζα και τη διεύρυνση της περιφερειακής σταθερότητας. Το Ριάντ έχει δηλώσει δημοσίως ότι η ομαλοποίηση με το Ισραήλ εξαρτάται από ουσιαστική πρόοδο προς την ίδρυση παλαιστινιακού κράτους, όρος που απορρίπτει η σημερινή ισραηλινή κυβέρνηση.

Ένας πιλότος που έχει τοποθετηθεί στην 61η Μοίρα Μαχητικών και οι αρχηγοί πληρώματος της 61ης Μονάδας Συντήρησης Αεροσκαφών προετοιμάζουν ένα F-35A Lightning II για τροχοδρόμηση στη Βάση Αεροπορίας Luke, στην Αριζόνα, στις 15 Ιανουαρίου 2019. Αεροπόρος 1ης Τάξης Jacob Wongwai/Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ

 

Η πρέσβης της Σαουδικής Αραβίας στις ΗΠΑ, Ρίμα Μπαντάρ Αλ Σαούντ, χαρακτήρισε την επίσκεψη του πρίγκιπα διαδόχου σε ανάρτησή της στις 17 Νοεμβρίου ως «ένα νέο και συναρπαστικό κεφάλαιο στις σαουδο-αμερικανικές σχέσεις, που συνεχίζει να ενδυναμώνει τους λαούς μας, να ενισχύει το κοινό μέλλον μας και να συμβάλλει θετικά στη διεθνή σταθερότητα».

Η επίσκεψη του πρίγκιπα διαδόχου ακολουθεί την υιοθέτηση ψηφίσματος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ —με εισήγηση των Ηνωμένων Πολιτειών— στις 16 Νοεμβρίου, με το οποίο εγκρίθηκε το ειρηνευτικό σχέδιο Τραμπ για τη Γάζα. Η Σαουδική Αραβία είχε εκφράσει στήριξη στο ψήφισμα πριν από την ψηφοφορία. Μετά από συναντήσεις με τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο και άλλους Αμερικανούς αξιωματούχους, ο υπουργός Άμυνας της αραβικής χώρας, Χάλεντ μπιν Σαλμάν Αλ Σαούντ, σημείωσε: «Εξετάσαμε τις σαουδο-αμερικανικές σχέσεις και τους τρόπους ενίσχυσης της στρατηγικής μας συνεργασίας».

Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, στο παλάτι Ντιριάχ, στο Ριάντ της Σαουδικής Αραβίας, στις 18 Φεβρουαρίου 2025. Evelyn Hockstein/Reuters

 

Η Σαουδική Αραβία παραμένει κομβικός εμπορικός εταίρος των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή, με επενδύσεις ύψους 9,5 δισ. δολαρίων το 2023, σύμφωνα με τον Λευκό Οίκο. Το 2024, το διμερές εμπόριο αγαθών ανήλθε στα 25,9 δισ. δολάρια, με τις αμερικανικές εξαγωγές στα 13,2 δισ., τις εισαγωγές στα 12,7 δισ. και πλεόνασμα αγαθών υπέρ των ΗΠΑ 443 εκατ. δολαρίων, σύμφωνα με ενημερωτικό δελτίο του Λευκού Οίκου του Μαΐου.

Η επίσκεψη του μπιν Σαλμάν στην Ουάσιγκτον είναι η πρώτη του μετά τη δολοφονία του Σαουδάραβα επικριτή Τζαμάλ Κασόγκι στην Κωνσταντινούπολη το 2018.

Η Επιτροπή για την Προστασία των Δημοσιογράφων και άλλοι ακτιβιστές για την ελευθερία του Τύπου πραγματοποιούν διαμαρτυρία με κεριά μπροστά από την πρεσβεία της Σαουδικής Αραβίας, για να τιμήσουν την επέτειο της δολοφονίας του δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι στο προξενείο του βασιλείου στην Κωνσταντινούπολη της Τουρκίας, στις 2 Οκτωβρίου 2019. Sarah Silbiger/Reuters

 

Ο Κασόγκι, μόνιμος κάτοικος ΗΠΑ και αρθρογράφος της Washington Post που είχε ασκήσει κριτική στις πολιτικές του πρίγκιπα διαδόχου, δολοφονήθηκε και διαμελίστηκε από ομάδα πρακτόρων με διασύνδεση με τον πρίγκιπα διάδοχο τον Οκτώβριο του 2018 στο σαουδαραβικό προξενείο της Κωνσταντινούπολης.

Έκθεση του γραφείου του Διευθυντή της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών των ΗΠΑ τον Φεβρουάριο του 2021 ανέφερε: «Εκτιμούμε ότι ο πρίγκιπας διάδοχος της Σαουδικής Αραβίας, Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, ενέκρινε την επιχείρηση στην Κωνσταντινούπολη της Τουρκίας για τη σύλληψη ή τη δολοφονία του Σαουδάραβα δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι». Το Ριάντ αρνήθηκε κάθε προσωπική ανάμιξη του πρίγκιπα διαδόχου, ωστόσο ο ίδιος αναγνώρισε την ευθύνη ως de facto ηγέτης του βασιλείου.

Διόρθωση: Προηγούμενη έκδοση του άρθρου απέδιδε εσφαλμένα δήλωση του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ. Η Epoch Times ζητά συγγνώμη για το λάθος

Η Βουλή των Αντιπροσώπων ενέκρινε νομοσχέδιο για τη δημοσιοποίηση των φακέλων Επστέιν

Με συντριπτική πλειοψηφία, η Βουλή των Αντιπροσώπων ενέκρινε στις 18 Νοεμβρίου νομοσχέδιο που υποχρεώνει το Υπουργείο Δικαιοσύνης να δώσει στη δημοσιότητα περισσότερα αρχεία σχετικά με τον αποβιώσαντα σεξουαλικό παραβάτη Τζέφρι Επστέιν. Το τελικό αποτέλεσμα ήταν 427 υπέρ και μόλις μία ψήφος κατά, με τον βουλευτή Κλέι Χίγκινς να αποτελεί τη μοναδική εξαίρεση. Το νομοσχέδιο μεταβαίνει τώρα στη Γερουσία, όπου η πορεία του παραμένει αβέβαιη.

Ο «Νόμος Διαφάνειας Φακέλων Επστέιν», που κατατέθηκε από τον γερουσιαστή Ρο Κάνα και συνυπογράφηκε από τον Θόμας Μάσσι, προβλέπει ότι το Υπουργείο Δικαιοσύνης θα πρέπει να δώσει στη δημοσιότητα, σε μορφή που να μπορεί να αναζητηθεί και να ληφθεί ηλεκτρονικά, όλα τα αποχαρακτηρισμένα έγγραφα, αρχεία, επικοινωνίες και υλικό ερευνών που σχετίζονται με τον Επστέιν, το αργότερο 30 ημέρες μετά τη θέση του νόμου σε ισχύ.

Παράλληλα, απαγορεύει στο υπουργείο να καθυστερεί, να αποκρύπτει ή να λογοκρίνει αρχεία για λόγους φήμης ή πολιτικών σκοπιμοτήτων. Ωστόσο, το υπουργείο θα μπορεί να παρακρατεί έγγραφα που αποκαλύπτουν ταυτότητες θυμάτων, περιέχουν υλικό σεξουαλικής κακοποίησης ανηλίκων, θέτουν σε κίνδυνο εν εξελίξει ομοσπονδιακές έρευνες ή δίκες ή απεικονίζουν σκηνές θανάτου, σωματικής κακοποίησης ή τραυματισμού.

Σύμφωνα με το νομοσχέδιο, κάθε λογοκρισία οφείλει να συνοδεύεται από γραπτή αιτιολόγηση, η οποία θα δημοσιεύεται στο Ομοσπονδιακό Μητρώο και θα διαβιβάζεται στο Κογκρέσο. Επίσης, ο Υπουργός Δικαιοσύνης θα πρέπει, εντός 15 ημερών από τη δημοσίευση των αρχείων, να υποβάλει έκθεση στις επιτροπές Δικαστικών Υποθέσεων της Βουλής και της Γερουσίας, με πλήρη απολογισμό των κατηγοριών αρχείων που δόθηκαν ή παρακρατήθηκαν, περίληψη των λογοκριμένων στοιχείων με νομική τεκμηρίωση κι έναν κατάλογο κρατικών αξιωματούχων και πολιτικά εκτεθειμένων προσώπων που αναφέρονται στα δημοσιευμένα υλικά χωρίς απόκρυψη.

Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, το όνομα του οποίου εμφανίζεται στα αρχεία χωρίς ο ίδιος να έχει κατηγορηθεί για αδικήματα, κάλεσε τους Ρεπουμπλικανούς να στηρίξουν το νομοσχέδιο: «Οι Ρεπουμπλικανοί της Βουλής πρέπει να ψηφίσουν για τη δημοσιοποίηση των φακέλων Επστέιν γιατί δεν έχουμε τίποτα να κρύψουμε και ήρθε η ώρα να τελειώνουμε με αυτή τη φάρσα των Δημοκρατικών, η οποία εξυφάνθηκε από ακραίους αριστερούς για να αποπροσανατολίσουν από τις μεγάλες επιτυχίες του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, όπως η πρόσφατη νίκη μας στο θέμα του “shutdown”», έγραψε στην πλατφόρμα Truth Social.

Ο Τραμπ έχει ξεκαθαρίσει ότι θα υπογράψει το νομοσχέδιο αν φτάσει στο γραφείο του. «Δεν έχουμε καμία σχέση με τον Επστέιν. Οι Δημοκρατικοί έχουν. Όλοι του οι φίλοι ήταν Δημοκρατικοί», είπε στο Οβάλ Γραφείο στις 17 Νοεμβρίου.

«Το μόνο που θέλω είναι να αναγνωρίσει ο κόσμος τη δουλειά που έκανα στη μείωση των τιμών, στην ενέργεια, στον τερματισμό οχτώ πολέμων και στη διαχείριση όσων έρχονται. Έχω κάνει σπουδαία δουλειά και λυπάμαι να βλέπω να αποπροσανατολίζουν από αυτά τα επιτεύγματα. Είμαι υπέρ», κατέληξε.

Λίγο πριν την ψηφοφορία, αρκετοί Ρεπουμπλικανοί, όπως ο βουλευτής Άαρον Χιούτσιν, δήλωσαν πως θα στήριζαν το νομοσχέδιο. Σε συνέντευξη Τύπου, ο πρόεδρος της Βουλής, Μάικ Τζόνσον, εξέφρασε τη στήριξή του, σημειώνοντας ωστόσο πως το νομοσχέδιο δεν προστατεύει επαρκώς τα θύματα και άλλους αθώους: «Θα ψηφίσω υπέρ. Πιστεύω θα φτάσουμε κοντά στην ομοφωνία γιατί όλοι εδώ, ειδικά οι Ρεπουμπλικάνοι, θέλουν να καταγραφεί η μέγιστη διαφάνεια», τόνισε. «Όμως, θέλουν επίσης να διασφαλιστεί ότι διορθώνονται τα κακώς κείμενα.»

Ο βουλευτής Τζιμ ΜακΓκόβερν τόνισε ότι το νομοσχέδιο είναι απολύτως απαραίτητο. «Στο τέλος της ημέρας, δεν πρόκειται για εμάς ή για μικροπολιτική», είπε. «Πρόκειται για τις επιζώσες, τα νέα κορίτσια που εκμεταλλεύτηκαν ισχυροί άνδρες, άνδρες που χρησιμοποίησαν χρήματα και εξουσία για να βλάψουν κορίτσια, μερικές μόλις 11 ετών.»

Μιλώντας σε δημοσιογράφους, ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της πλειοψηφίας, Στιβ Σκαλίζ, ανέφερε ότι έχουν ήδη δημοσιοποιηθεί αρχεία, χωρίς να διευκρινίσει πώς θα ψηφίσει στο νομοσχέδιο: «Έχουμε διαβιβάσει χιλιάδες έγγραφα στη δημοσιότητα μέσω του έργου της επιτροπής ελέγχου και της στοχευμένης έρευνας για την περιουσία Επστέιν», δήλωσε. «Έχουμε δώσει στη δημοσιότητα ένα πραγματικό “θησαυρό” εγγράφων που ακόμη και αυτή η απαίτηση αποκάλυψης δεν επηρέασε. Έτσι, η κλήτευση του προέδρου της επιτροπής Τζέιμς Κόμερ προς την περιουσία ήταν ανεκτίμητη, αφού αποκάλυψε πλήθος πληροφοριών στο κοινό. Θα συνεχίσουμε να πιέζουμε για διαφάνεια, προστατεύοντας τα αθώα θύματα.» (Η αναφορά αφορά τον πρόεδρο της Επιτροπής Ελέγχου της Βουλής, Τζέιμς Κόμερ.)

Η διαδικασία επίσπευσης της ψήφισης του νομοσχεδίου προήλθε κυρίως από υπογραφές Δημοκρατικών. Ο βουλευτής Τρόι Νελς σχολίασε: «Η δημοσιοποίηση των φακέλων Επστέιν, για τους Δημοκρατικούς, δεν έχει καμία σχέση με την απονομή δικαιοσύνης στα θύματα», δήλωσε σε δημοσιογράφους. «Στόχος τους είναι να βλάψουν τον Ντόναλντ Τραμπ όσο περισσότερο μπορούν. Αυτό είναι όλο.»

Με τη συμβολή του Νέιθαν Γουόρτσεστερ

Το αρχαιολογικό βραβείο «Παλμύρα» στο μινωικό μνημείο που αποκαλύφθηκε στον λόφο Παπούρα

Το υπουργείο Πολιτισμού της Ελλάδας συμμετείχε στη 27η Μεσογειακή Έκθεση Αρχαιολογικού Τουρισμού στο Paestum (αρχαία Ποσειδωνία) της Ιταλίας. Όπως πληροφορεί ανακοίνωση του ΥΠΠΟ, η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, ως κεντρική ομιλήτρια στη συνεδρία για τον Ενάλιο Αρχαιολογικό Τουρισμό, παρουσίασε τις πρωτοβουλίες της Ελλάδας στον τομέα της ενάλιας αρχαιολογίας, τονίζοντας τη σημασία της προστασίας και ανάδειξης της πολιτιστικής κληρονομιάς, μέσα από την ανάπτυξη βιώσιμων μορφών τουρισμού. Αναφέρθηκε στα πρώτα επισκέψιμα ελληνικά ενάλια πάρκα που λειτουργούν από το 2020, συγκεκριμένα στο ναυάγιο της Περιστέρας στις Βόρειες Σποράδες και στις τρεις ενάλιες περιοχές στον Παγασητικό Κόλπο, υπογραμμίζοντας τη συμβολή τους όχι μόνο στην προστασία και προβολή της πολιτιστικής κληρονομιάς μας, αλλά και στη στήριξη των τοπικών κοινωνιών.

Σύμφωνα με την ίδια ανακοίνωση, η υπουργός έκανε επίσης εκτενή αναφορά στην ίδρυση του Εθνικού Μουσείου Ενάλιων Αρχαιοτήτων, ενός εμβληματικού έργου το οποίο θα στεγαστεί στο κτίριο του ΣΙΛΟ, την παλαιά σιταποθήκη της δεκαετίας του ’30 στο λιμάνι του Πειραιά. Η ίδρυση του μουσείου, πέραν της ανάδειξής του σε τοπόσημο, στο μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας μας, συμπληρώνει ένα σημαντικό κενό στον μουσειακό χάρτη της πατρίδας μας. Η Ελλάδα, κατ’ εξοχήν ναυτική χώρα, δεν διαθέτει μέχρι σήμερα ένα μουσείο για την προβολή της ενάλιας πολιτιστικής της κληρονομιάς της, από την απώτατη προϊστορία έως τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Μέσα από περιβαλλοντικές και τεχνολογικές καινοτομίες, το μουσείο ιδρύεται για να αποτελέσει σημείο αναφοράς, όχι μόνο στη μουσειολογική σύλληψή του και τα εκθέματα υψηλής αξίας που θα φιλοξενεί, αλλά και ως εκπαιδευτικό και συνεδριακό κέντρο, διεθνούς ακτινοβολίας.

Η κα Μενδώνη επεσήμανε ότι η Ελλάδα πρωτοπορεί στον συνδυασμό προστασίας της ενάλιας πολιτιστικής κληρονομιάς με την υπεύθυνη τουριστική αξιοποίησή της, μέσα από καινοτόμες δράσεις, ψηφιακά εργαλεία και διεθνείς συνεργασίες.

Βραβεία για το μινωικό μνημείο στον λόφο Παπούρα και παράλληλοι κίνδυνοι

Κατά την Έκθεση Μεσογειακού Αρχαιολογικού Τουρισμού (BMTA 2025), απονεμήθηκαν το Ειδικό Βραβείο Κοινού και το βραβείο «Παλμύρα» για την αρχαιολογική ανακάλυψη της χρονιάς, για το 2024, στο μινωικό μνημείο που αποκαλύφθηκε στον λόφο Παπούρα, στο πλαίσιο έργων για την κατασκευή του νέου αεροδρομίου του Ηρακλείου. Το βραβείο παρέλαβε, εκ μέρους του υπουργείου Πολιτισμού, η γενική διευθύντρια Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς, Ολυμπία Βικάτου. Στην ομιλία της, η κα Βικάτου ανέλυσε τα χαρακτηριστικά και την αρχαιολογική σημασία του μνημείου σημειώνοντας εμφατικά ότι λαμβάνεται κάθε μέριμνα εκ μέρους του υπουργείου Πολιτισμού σε συνεργασία με το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών – στο πλαίσιο που ορίζει η αρχαιολογική νομοθεσία – ώστε αυτή η σημαντική ανακάλυψη να προστατευθεί και να αναδειχθεί, σε συνδυασμό με τις αναγκαίες υποδομές του νέου αεροδρομίου, όπως αναφέρει η ανακοίνωση του ΥΠΠΟ.

Για τη λειτουργία του αεροδρομίου του Καστελίου έχει ληφθεί απόφαση από την Πολιτεία για τοποθέτηση ραντάρ στον λόφο της Παπούρας. Ο δήμαρχος Μινώα Πεδιάδας, Βασίλης Κεγκέρογλου, αντιτίθεται στην απόφαση και έχει ζητήσει την ακύρωσή της, καθώς και την ανακήρυξη του λόφου ως αρχαιολογικού χώρου υψίστης σημασίας, την προστασία και την ανάδειξή του.

Η σημασία του μνημείου και η ανάγκη προστασίας του τονίστηκαν με τη διοργάνωση ειδικής εκδήλωσης μετά την ανακοίνωση των δύο διεθνών βραβείων που έλαβε, με σημαντική συμμετοχή της αρχαιολογικής κοινότητας αλλά και υποστήριξη από την Κρήτη, τόσο από τον δήμο Μινώα Πεδιάδας όσο και απλών πολιτών.Στην εκδήλωση, που έλαβε χώρα στη αίθουσα του Cinobo Opera, τον Οκτώβριο, μίλησαν ο πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων Κώστας Πασχαλίδης, ο οποίος τόνισε την αρχαιολογική αξία της ανακάλυψης, η Δανάη Κοντοπόδη, αρχαιολόγος ΕΦΑ Ηρακλείου, η οποία ανέλυσε εκτενώς τη μινωική κατασκευή, καθώς και ο δήμαρχος Μινώα Πεδιάδας, ο οποίος αναφέρθηκε στις κινήσεις του δήμου για την προστασία του μνημείου.

Σύμφωνα με την κα Κοντοπόδη, η επιμελημένη στιβαρή δαιδαλώδης κατασκευή προϋποθέτει σημαντική εργασία, εξειδικευμένη εμπειρία, μαθηματικές ή και αστρονομικές γνώσεις και μια κεντρική διοίκηση, που οργάνωσε την κατασκευή του.

Με τα έως τώρα δεδομένα χρονολογείται περίπου από το 3.000-1.700 π.Χ., με αλλεπάλληλες κατασκευαστικές φάσεις. Η συνεχής μέριμνα γενεών επί αιώνες για τις μετασκευές, επιδιορθώσεις των τοίχων, υποστυλώσεις και προσθήκες γύρω από τον κεντρικό θόλο καταδεικνύουν ότι πρόκειται για ένα μνημείο αναφοράς για τους κατοίκους της περιοχής.

Η αρχαιολόγος της ΕΦΑ Ηρακλείου υπογράμμισε ότι το κυκλικό κτίριο της Παπούρας αποτελεί μνημειακή κατασκευή μοναδική στο είδος της, τεκμηριώνοντας το τεχνικό και πολιτιστικό επίπεδο του ευφυούς μινωικού πολιτισμού, πολύ πριν την κατασκευή των πολυδαίδαλων μινωικών ανακτόρων.

Κάτοψη του αρχαίου μνημείου στον λόφο Παπούρα. Κρήτη, 14 Ιουνίου 2024. (Public Domain)

 

Η κατασκευή του στην προανακτορική περίοδο ίσως συνδέεται με την παρουσία ισχυρών φατριών/τοπαρχών που για λόγους ίσως κοινωνικής προβολής ή και κοινοτικής συνοχής επιδόθηκαν στην ανέγερση επιβλητικών μνημείων, για την τέλεση συλλογικών συμποσιακών δράσεων. Αυτές οι δραστηριότητες φαίνεται ότι συνεχίστηκαν συστηματικά σε όλη τη διάρκεια της παλαιοανακτορικής εποχής και έληξαν στην αυγή της νεοανακτορικής περιόδου με την επέκταση της νεοανακτορικής ισχύος της Κνωσού.

Η παρουσία κεραμεικής των αρχαϊκών χρόνων (7ος-6ος αι. π.Χ.), που συνδέεται επίσης με συμποσιακές πρακτικές, υποδηλώνει την πιθανή διατήρηση της προγονικής συλλογικής μνήμης και στους ιστορικούς χρόνους.

«Η ευθύνη μας απέναντι στις μελλοντικές γενιές είναι ιερή. Οφείλουμε να διαφυλάξουμε ό,τι μας συνδέει με το παρελθόν και να μην το θυσιάσουμε στο βωμό μιας αμφίβολης ευκολίας. Είναι αδιανόητο ένα μνημείο που συγκαταλέγεται στις πέντε μεγαλύτερες αρχαιολογικές ανακαλύψεις της χρονιάς να κινδυνεύει με καταστροφή αντί να αναδεικνύεται ως νέο τοπόσημο της Πεδιάδας και της Κρήτης», δήλωσε ο κος Κεγκέρογλου, αναφορικά με την προστασία του μνημείου.

Πηγές: ΑΠΕ-ΜΠΕ, Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων

Αξίζει να βάζουμε «κατοστάρα» βενζίνη στο αυτοκίνητο;

Πολλοί οδηγοί αναρωτιούνται αν αξίζει να πληρώνουν περισσότερα χρήματα για βενζίνη 100 οκτανίων. Σε μια ανάρτηση που κυκλοφόρησε στα κοινωνικά δίκτυα, ένας πρώην ιδιοκτήτης πρατηρίου καυσίμων έδωσε μια σύντομη απάντηση: «Πεταμένα λεφτά». Η πραγματικότητα βέβαια είναι λίγο πιο σύνθετη. Ας δούμε αναλυτικά πότε η 100άρα έχει νόημα και τι πρέπει να προσέχουμε στην ποιότητα των καυσίμων.

Πρώτα πρέπει να καταλάβουμε τι ακριβώς είναι τα οκτάνια. Με απλά λόγια, ο αριθμός οκτανίων δείχνει την αντοχή της βενζίνης στην πρόωρη αυτοανάφλεξη (προανάφλεξη ή «πειράκια») μέσα στον κύλινδρο πριν το σωστό χρόνο ανάφλεξης από το μπουζί και τον σπινθήρα του. Όσο υψηλότερα τα οκτάνια τόσο πιο δύσκολα αναφλέγεται μόνη της η βενζίνη υπό συμπίεση. Η 100άρα βενζίνη έχει τη μεγαλύτερη αντοχή στην αυτοανάφλεξη σε σχέση με τις κοινές (π.χ. 95 οκτανίων), γι’ αυτό θεωρητικά προστατεύει καλύτερα τον κινητήρα από τα «πειράκια».

Σημαντικό είναι να τονιστεί ότι τα οκτάνια δεν αυξάνουν την ενεργειακή περιεκτικότητα ή «δύναμη» του καυσίμου – απλώς αφορούν την αντίσταση στο «χτύπημα» (knock) λόγω συμπίεσης. Η πραγματική ισχύς που αποδίδει ένα καύσιμο σχετίζεται με τη θερμογόνο δύναμή του, όχι με τον αριθμό των οκτανίων. Με άλλα λόγια, η 100άρα δεν είναι ισχυρότερη βενζίνη από πλευράς ενέργειας· απλά αντέχει περισσότερη συμπίεση πριν αναφλεγεί από μόνη της.

Ποια αυτοκίνητα χρειάζονται βενζίνη 100 οκτανίων;

Οι σύγχρονοι κινητήρες έχουν γενικά υψηλότερες σχέσεις συμπίεσης από ό,τι παλαιότερα, όμως δεν απαιτούν όλοι καύσιμο 100 οκτανίων για να λειτουργήσουν ομαλά. Συνήθως η 100άρα συνιστάται ή απαιτείται από τον κατασκευαστή σε κινητήρες υψηλών επιδόσεων – είτε αυτοί είναι ατμοσφαιρικοί με πολύ μεγάλη σχέση συμπίεσης είτε υπερτροφοδοτούμενοι (turbo) με υψηλή απόδοση σε σχέση με τον κυβισμό τους. Για παράδειγμα, σε μερικά σπορ αυτοκίνητα ή βελτιωμένα μοτέρ με σχέση συμπίεσης πάνω από ~12:1 ή 13:1, η βενζίνη υψηλών οκτανίων είναι απαραίτητη ώστε να αποφευχθούν τα «πειράκια» υπό φορτίο. Σε τόσο ακραίες ρυθμίσεις, ο κατασκευαστής δηλώνει ρητά ότι απαιτείται 98/100 οκτανίων, και σε αυτές τις περιπτώσεις όντως πρέπει ο οδηγός να βάζει ‘κατοστάρα’, διαφορετικά ο κινητήρας κινδυνεύει ή η ECU θα περιορίσει την απόδοσή του για προστασία.

Αντίθετα, η πλειονότητα των συμβατικών αυτοκινήτων (οικογενειακά, πόλης κλπ) έχει σχεδιαστεί να λειτουργεί άψογα με απλή αμόλυβδη 95 οκτανίων. Αν το εργοστάσιο δίνει ως ελάχιστη απαίτηση την 95άρα, τότε η χρήση 100άρας δεν είναι αναγκαία – ο κινητήρας μπορεί να δουλέψει μια χαρά και με την κοινή βενζίνη. Μάλιστα, στις περιπτώσεις αυτές ο κατασκευαστής δεν υπόσχεται καμία αύξηση ισχύος ή οικονομίας καυσίμου με τα περισσότερα οκτάνια. Ορισμένα σύγχρονα μοντέλα διαθέτουν αισθητήρες (knock sensors) και μπορούν να προσαρμόσουν ελαφρώς τη λειτουργία τους αν αντιληφθούν υψηλότερα οκτάνια, αλλά η όποια ωφέλεια στην απόδοση είναι μικρή και συνήθως δυσδιάκριτη στην πράξη.

Συμβουλή: Για να ξέρουμε τι καύσιμο πρέπει να βάζουμε, συμβουλευόμαστε το εγχειρίδιο χρήσης του αυτοκινήτου ή/και την ένδειξη στο πορτάκι του ρεζερβουάρ. Εκεί αναγράφεται ο ελάχιστος αριθμός οκτανίων που απαιτεί ο κινητήρας. Εάν, για παράδειγμα, το αυτοκίνητό σας γράφει «95 RON min», τότε βάζοντας 100 RON δεν θα έχει ουσιαστική διαφορά στην καθημερινή χρήση πέρα από το κόστος. Αν όμως γράφει «98 RON» ή «95 RON recommended 98», τότε αξίζει να χρησιμοποιείτε την υψηλότερη όταν είναι εφικτό, ώστε να αποδίδει πλήρως και χωρίς κινδύνους.

Μύθοι και πραγματικότητα: Απόδοση και οικονομία καυσίμου

Οι εταιρείες καυσίμων συχνά διαφημίζουν την premium βενζίνη τους υποσχόμενες μεγαλύτερη ισχύ, καλύτερες επιδόσεις, μειωμένη κατανάλωση και προστασία του κινητήρα. Πόσα από αυτά ισχύουν στην πράξη; Σύμφωνα με έρευνα της γερμανικής λέσχης αυτοκινήτου ADAC, στα περισσότερα συμβατικά οχήματα τα παραπάνω οφέλη είναι πρακτικά ανύπαρκτα όταν χρησιμοποιούμε ακριβές σούπερ αμόλυβδες αντί για την απλή. Οι ειδικοί της ADAC, μάλιστα, χαρακτήρισαν την επίδραση ως placebo, διότι διαπίστωσαν ότι αν ο οδηγός πιστεύει πως έβαλε καλύτερο καύσιμο, οδηγεί υποσυνείδητα πιο οικονομικά – αποδίδοντας λανθασμένα τη διαφορά στη βενζίνη αντί στο πόδι του.

Όσο για την κατανάλωση καυσίμου, έχουν αναφερθεί υπερβολικοί ισχυρισμοί ότι η 100άρα «βγάζει περισσότερα χιλιόμετρα». Η αλήθεια είναι ότι η υψηλών οκτανίων βενζίνη δεν μπορεί να μειώσει σημαντικά την κατανάλωση σε ένα αυτοκίνητο που δεν τη χρειάζεται. Για παράδειγμα, κάποιοι θεωρούν πως θα δουν έως και 15% οικονομία, όμως αυτό δεν επιβεβαιώνεται – σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται να δείτε 15% μείωση κατανάλωσης μόνο αλλάζοντας καύσιμο. Στην πραγματικότητα, με την ακριβότερη βενζίνη το μόνο σίγουρο είναι ότι πληρώνετε περισσότερα για την ίδια διαδρομή, αφού με το ίδιο χρηματικό ποσό βάζετε λιγότερα λίτρα λόγω υψηλότερης τιμής. Συνεπώς, η «οικονομία» από την ‘κατοστάρα’ είναι επί της ουσίας μύθος για τα περισσότερα οχήματα.

Αντίστοιχα, σε ό,τι αφορά τις επιδόσεις και την ιπποδύναμη, η 100άρα δεν θα μεταμορφώσει ένα συνηθισμένο αυτοκίνητο. Αν ο κινητήρας σας δεν χτυπάει «πειράκια» με 95άρα, η επιπλέον αντικροτικότητα της 100άρας δεν θα δώσει περισσότερα άλογα. Όπως είπαμε, η δύναμη εξαρτάται από τη σχεδίαση του κινητήρα (συμπίεση, κλπ) και την ποσότητα/ποιότητα καυσίμου που μπορεί να κάψει – όχι από τον αριθμό οκτανίων καθ’ αυτόν. Διάφορα τεστ και μετρήσεις έχουν δείξει αμελητέες διαφορές στην ισχύ ανάμεσα σε 95 και 100 οκτάνια σε οχήματα που δεν έχουν ειδικό λόγο να χρησιμοποιούν υψηλό αριθμό οκτανίων. Η ίδια η ADAC ανέφερε ότι υπάρχουν ελάχιστες περιπτώσεις όπου ο εγκέφαλος του κινητήρα όντως θα αναγνωρίσει το καλύτερο καύσιμο και θα αποδώσει αισθητά περισσότερο, αλλά αυτές αποτελούν την εξαίρεση. Με άλλα λόγια, αν ο κινητήρας σας δεν ζητάει ‘κατοστάρα’, το πιθανότερο είναι πως δεν έχετε ουσιαστικό κέρδος σε ισχύ ή επιτάχυνση με το ακριβότερο καύσιμο.

Υπάρχει όφελος για τη διάρκεια ζωής του κινητήρα;

Μια συχνή πεποίθηση είναι ότι η ακριβή βενζίνη «καθαρίζει τον κινητήρα» και βοηθά στη μακροζωία του. Πράγματι, οι premium βενζίνες συνήθως περιέχουν πακέτα πρόσθετων (detergents, καθαριστικά, βελτιωτικά καύσης) σε μεγαλύτερη ποσότητα. Αυτά τα πρόσθετα θεωρητικά συμβάλλουν στο να διατηρείται το σύστημα καυσίμου και ο θάλαμος καύσης καθαρότερος από επικαθίσεις. Ωστόσο, πρέπει να είμαστε ρεαλιστές: και η απλή αμόλυβδη 95 περιέχει πρόσθετα καθαρισμού, σύμφωνα με τις προδιαγραφές των εταιρειών. Η διαφορά είναι ότι τα «special» καύσιμα μπορεί να έχουν κάποια επιπλέον ή πιο προηγμένα πρόσθετα. Αν ο κινητήρας σας είναι υγιής και συντηρείται σωστά, τα οφέλη αυτά δύσκολα θα τα αντιληφθείτε στην πράξη. Σε καμία περίπτωση δεν είναι από μόνος του λόγος για να υπερδιπλασιάσετε το κόστος καυσίμου.

Πολλοί οδηγοί υπερεκτιμούν αυτό το θέμα: πιστεύουν ότι βάζοντας πότε-πότε 100άρα θα «καθαρίσουν τα μπεκ» ή θα κάνουν «καλό» στο μοτέρ. Η αλήθεια είναι ότι τέτοιες βελτιώσεις δεν είναι μετρήσιμες στην καθημερινή χρήση. Για να διαπιστωθεί αν όντως μια βενζίνη κρατά πιο καθαρό τον κινητήρα, θα έπρεπε να γίνει εργαστηριακή εξέταση ή ακόμα και να λυθεί το μοτέρ για έλεγχο – κάτι που φυσικά δεν γίνεται στην πράξη. Επομένως, δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας ότι η 95άρα «βλάπτει» τον κινητήρα σας ή ότι η 100άρα είναι ένα μαγικό ελιξίριο που θα τον κρατήσει καινούργιο. Το σημαντικό είναι να βάζετε καύσιμα καλής ποιότητας από αξιόπιστα πρατήρια και να κάνετε την προβλεπόμενη συντήρηση του αυτοκινήτου σας.

Προσοχή στην ποιότητα καυσίμου και το πρατήριο

Ένα κρίσιμο ζήτημα, είτε βάζετε 95 είτε 100 οκτάνια, είναι η ποιότητα και καθαρότητα της βενζίνης. Στην Ελλάδα έχουν καταγραφεί περιπτώσεις νοθείας ή και «κλοπής» στις αντλίες (λιγότερα λίτρα από όσα πληρώνει ο πελάτης). Επομένως, η επιλογή πρατηρίου είναι σημαντική: προτιμήστε επώνυμα και αξιόπιστα πρατήρια, ιδανικά αυτά που εποπτεύονται αυστηρά από τις μεγάλες εταιρείες. Για παράδειγμα, μια σχετικά ασφαλής επιλογή θεωρούνται τα εταιρικά πρατήρια – όπως τα ΕΚΟ/BP με σήμανση «Καλυψώ» ή τα αντίστοιχα της Shell με σήμανση «Ερμής» – όπου η τροφοδοσία και οι έλεγχοι ποιότητας είναι κεντρικά διαχειριζόμενοι. Σε αυτά τα πρατήρια οι πιθανότητες νοθείας ή ανακριβειών είναι πολύ μικρότερες, σύμφωνα με μαρτυρίες οδηγών και ελέγχους της αγοράς.

Ειδικά για την 100άρα, έχει σημασία και ο όγκος πωλήσεων του πρατηρίου. Αν το πρατήριο που επιλέγετε γεμίζει πολλά ρεζερβουάρ καθημερινά με κατοστάρα, το καύσιμο στις δεξαμενές του είναι πιο φρέσκο. Αντιθέτως, ένα πρατήριο που σπανίως πουλάει 100άρα μπορεί να έχει καύσιμο που λιμνάζει επί μήνες. Η βενζίνη με τον καιρό υποβαθμίζεται: χάνει κάποιες πτητικές ουσίες, μπορεί να οξειδωθεί ή να απορροφήσει υγρασία. Η κοινή αμόλυβδη 95 συνήθως διατηρείται σταθερή για 3-6 μήνες, ενώ η premium υψηλών οκτανίων μπορεί να αντέξει λίγο παραπάνω (μέχρι ~9 μήνες) πριν αρχίσει να αλλοιώνεται. Παρ’ όλα αυτά, καλό είναι να μην ρισκάρουμε στάσιμο καύσιμο στο αυτοκίνητό μας. Γι’ αυτό:

  • Προτιμήστε πρατήρια με μεγάλη κίνηση, όπου οι δεξαμενές ανανεώνονται συχνά. Έτσι διασφαλίζετε ότι η βενζίνη που βάζετε είναι πρόσφατη.

  • Αποφύγετε ύποπτα φθηνές τιμές σε άγνωστα πρατήρια – μπορεί να υποδηλώνουν «εκπτώσεις» στην ποιότητα ή στην ακρίβεια της αντλίας.

  • Ελέγξτε για πιστοποιήσεις ή λίστες συμμόρφωσης. Υπάρχει, για παράδειγμα, λευκή λίστα πρατηρίων που έχουν εγκατεστημένο σύστημα εισροών-εκροών και ελέγχονται (ανακοίνωση υπουργείου Ανάπτυξης). Ένα πρατήριο σε αυτή τη λίστα εμπνέει περισσότερη εμπιστοσύνη.

Είναι τελικά η κατοστάρα «πεταμένα λεφτά»; Για τον μέσο οδηγό με ένα απλό αυτοκίνητο, ναι, τις περισσότερες φορές τα επιπλέον χρήματα δεν πιάνουν τόπο. Όλες οι αποδείξεις συγκλίνουν στο ότι αν το όχημά σας δεν απαιτεί υψηλό αριθμό οκτανίων, η 100άρα δεν θα βελτιώσει ουσιαστικά τίποτα στην απόδοση ή την κατανάλωση. Το μόνο που θα αλλάξει είναι το ποσό που πληρώνετε στο πρατήριο – και μάλιστα θα πληρώνετε αρκετά περισσότερο για να διανύσετε τα ίδια χιλιόμετρα.

Από την άλλη πλευρά, σεβαστείτε τις συστάσεις του κατασκευαστή. Αν το manual του αυτοκινήτου σας ζητάει 98+ οκτάνια, τότε η χρήση 100άρας είναι απαραίτητη για την υγεία και την απόδοση του κινητήρα. Σε τέτοιες περιπτώσεις, το έξτρα κόστος είναι δικαιολογημένο διότι εξασφαλίζετε ότι ο κινητήρας λειτουργεί σωστά και αποδίδει σύμφωνα με τον σχεδιασμό του. Επίσης, σε πολύ απαιτητικές συνθήκες (π.χ. ένα track day με έντονη καταπόνηση κινητήρα) ή σε «πειραγμένα»/βελτιωμένα μοτέρ, η 100άρα προσφέρει μια πρόσθετη ασφάλεια κατά της προανάφλεξης.

Εν κατακλείδι, για τα περισσότερα αυτοκίνητα δρόμου, η απλή αμόλυβδη 95 είναι απολύτως επαρκής και αποτελεσματική. Η 100άρα δεν λειτουργεί σαν «ενισχυτικό θαύμα» – είναι εκεί για συγκεκριμένες ανάγκες και εξειδικευμένες χρήσεις. Αν την επιλέξετε, κάντε το γνωρίζοντας τον λόγο (π.χ. απαιτείται από τον κινητήρα σας) και φροντίστε να την προμηθεύεστε από αξιόπιστη πηγή. Διαφορετικά, κρατήστε τα χρήματά σας και αξιοποιήστε τα για ένα έξτρα σέρβις ή στα επόμενα λίτρα βενζίνης που πραγματικά χρειάζεστε!

Άμυνα, F-35 και Ισραήλ: Η ατζέντα της συνάντησης Τραμπ–Μπιν Σαλμάν

Η συνάντηση της 18ης Νοεμβρίου στον Λευκό Οίκο θα είναι η πρώτη του Σαουδάραβα πρίγκιπα διαδόχου εδώ και πάνω από επτά χρόνια. Κατά το διάστημα αυτό, οι σχέσεις ΗΠΑ–Σαουδικής Αραβίας πέρασαν περιόδους έντασης. Ωστόσο, η πρόσκληση του Προέδρου Τραμπ έχει αναζωπυρώσει προσδοκίες για επαναπροσέγγιση.

Παρότι δεν πρόκειται για επίσημη κρατική επίσκεψη, ο Τραμπ θα υποδεχτεί τον πρίγκιπα διάδοχο με τελετή άφιξης. Θα ακολουθήσουν διμερείς συναντήσεις και επίσημο δείπνο.


Αμυντική συνεργασία και πωλήσεις όπλων

Βασικό θέμα στις συνομιλίες θα είναι η εμβάθυνση της αμυντικής συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών.

Ο Σαουδάραβας υπουργός Άμυνας, Χαλίντ μπιν Σαλμάν Αλ Σαούντ, δήλωσε πρόσφατα ότι στις επαφές του με τον Αμερικανό Υπουργό Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο και άλλους αξιωματούχους συζητήθηκαν τρόποι ενίσχυσης της στρατηγικής συνεργασίας.

Κατά την επίσκεψή του στο Ριάντ τον Μάιο, ο Τραμπ είχε υπογράψει συμφωνία πώλησης οπλικών συστημάτων ύψους 142 δισ. δολαρίων, στο πλαίσιο συνολικής οικονομικής συμφωνίας 600 δισ. δολαρίων.

Στις 17 Νοεμβρίου, μία ημέρα πριν από τη συνάντηση με τον Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, ο Τραμπ ανακοίνωσε ότι θα εγκρίνει την πώληση των προηγμένων μαχητικών F-35 Lightning II στη Σαουδική Αραβία.

Οι συνομιλίες των δύο ηγετών αναμένεται να υπερβούν τις πωλήσεις οπλικών συστημάτων και να αγγίξουν το ζήτημα ευρύτερων δεσμεύσεων ασφαλείας. Τον Σεπτέμβριο, ο Τραμπ είχε εκδώσει εκτελεστικό διάταγμα με το οποίο οι ΗΠΑ δεσμεύθηκαν να εγγυηθούν την ασφάλεια του Κατάρ σε περίπτωση επίθεσης· το Ριάντ ενδέχεται να επιδιώξει ανάλογη δέσμευση.

Ο πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στη Σαουδική Αραβία, Μάικλ Ράτνεϊ, προειδοποίησε ότι η αγορά F-35 μπορεί να μην ευθυγραμμίζεται με τον στόχο του Ριάντ να αναπτύξει εγχώρια αμυντική βιομηχανία. Όπως είπε, η Σαουδική Αραβία πιθανόν να ενδιαφέρεται περισσότερο για μια μακροπρόθεσμη, προβλέψιμη συμφωνία ασφαλείας με τις ΗΠΑ. Ένα τέτοιο πλαίσιο θα μπορούσε να προκύψει μέσω νέου εκτελεστικού διατάγματος, αλλά χωρίς την επικύρωση της Γερουσίας δεν θα ήταν δεσμευτικό για μελλοντικές κυβερνήσεις.

«Στην ουσία, αυτό που επιδιώκουν είναι κάτι σταθερό και προβλέψιμο», σημείωσε.


Εξομάλυνση σχέσεων Σαουδικής Αραβίας–Ισραήλ

Πριν από την επίσκεψη, ο Τραμπ εξέφρασε την επιθυμία να ενταχθεί η Σαουδική Αραβία στις Συμφωνίες του Αβραάμ.

«Ελπίζω ότι η Σαουδική Αραβία θα ενταχθεί σύντομα στις Συμφωνίες του Αβραάμ», δήλωσε στους δημοσιογράφους στις 14 Νοεμβρίου, μέσα στο Air Force One.

Παρότι αρκετές αραβικές χώρες συμμετείχαν στις συμφωνίες κατά την πρώτη θητεία Τραμπ, το Ριάντ παρέμενε διστακτικό. Το 2023 ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου είχε αφήσει να εννοηθεί ότι οι δύο πλευρές βρίσκονταν κοντά σε συμφωνία, όμως η επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου και ο πόλεμος στη Γάζα πάγωσαν τις διεργασίες.

Η Σαουδική Αραβία έχει δηλώσει επανειλημμένως ότι δεν θα προχωρήσει σε ομαλοποίηση χωρίς ξεκάθαρη προοπτική για τη δημιουργία παλαιστινιακού κράτους – απαίτηση που ο Νετανιάχου απορρίπτει.

Ο Γκρεγκ Ρόμαν, εκτελεστικός διευθυντής του Middle East Forum, εκτιμά ότι ο Τραμπ θα χρησιμοποιήσει τις συμφωνίες όπλων ως μοχλό πίεσης.

«Η προώθηση αυτών των πωλήσεων εξαρτάται από το αν οι Σαουδάραβες δώσουν τουλάχιστον ιδιωτικά τη δέσμευση ότι θα μπουν στην πορεία των Συμφωνιών του Αβραάμ», δήλωσε.


Συνεργασία στην τεχνητή νοημοσύνη

Όπως είχε κάνει και στην πρώτη του θητεία, ο Τραμπ επέλεξε τη Σαουδική Αραβία ως πρώτη χώρα που επισκέφθηκε επίσημα, υπογραμμίζοντας τον στρατηγικό ρόλο της.

Η οικονομική συμφωνία των 600 δισ. δολαρίων που ανακοινώθηκε τον Μάιο προβλέπει μεγάλες επενδύσεις σε τομείς όπως κέντρα δεδομένων τεχνητής νοημοσύνης, ενεργειακές υποδομές και υγειονομική περίθαλψη.

Κατά τη συνάντηση αναμένονται νέες ανακοινώσεις σχετικά με την υλοποίηση αυτής της συνεργασίας.

Το Ριάντ επιδιώκει εδώ και χρόνια να μειώσει την εξάρτησή του από το πετρέλαιο. Η προσέλκυση αμερικανικών επενδύσεων στην τεχνητή νοημοσύνη και στις προηγμένες τεχνολογίες αποτελεί πλέον κεντρικό στόχο. Παράλληλα, σύμφωνα με τον Μάικλ Ράτνεϊ, οι Σαουδάραβες εμφανίζονται απογοητευμένοι επειδή οι ΗΠΑ δεν έχουν διαμορφώσει ένα σταθερό πλαίσιο εξαγωγών για τις πλέον προηγμένες τεχνολογίες τσιπ.

«Οι Σαουδάραβες έχουν μεγάλες φιλοδοξίες και περιμένουν επενδύσεις από μεγάλες αμερικανικές εταιρείες για την ανάπτυξη κέντρων δεδομένων», είπε. «Θέλουν να δημιουργήσουν τη δική τους βιομηχανία τεχνητής νοημοσύνης, μαζί με το απαιτούμενο επιστημονικό και τεχνολογικό υπόβαθρο».


Στρατιωτική Συνεργασία με την Κίνα

Η αυξανόμενη στρατιωτική συνεργασία της Σαουδικής Αραβίας με την Κίνα προκαλεί ανησυχία στην Ουάσινγκτον.

Τον Οκτώβριο, Κίνα και Σαουδική Αραβία πραγματοποίησαν κοινή ναυτική άσκηση με την ονομασία Blue Sword 2025, την τρίτη μεταξύ τους. Οι δύο πλευρές δεσμεύτηκαν να ενισχύσουν περαιτέρω τη στρατιωτική συνεργασία.

Αμερικανοί αναλυτές φοβούνται ότι ενδεχόμενη αγορά F-35 από τη Σαουδική Αραβία θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την τεχνολογία των αεροσκαφών, λόγω των σχέσεων του Ριάντ με το Πεκίνο.

«Αυτό δεν είναι καθόλου θετικό για μια χώρα που ζητά να της επιτραπεί η αγορά του πιο προηγμένου μαχητικού των ΗΠΑ», σχολίασε ο Μπράντλεϊ Μπόουμαν, διευθυντής του Center on Military and Political Power στο Foundation for Defense of Democracies.

Όπως τόνισε, αν η Σαουδική Αραβία θέλει πραγματικά τα F-35, θα πρέπει να σταματήσει τη στρατιωτική συνεργασία με την Κίνα.

Το Πολεμικό Ναυτικό αποκτά την τέταρτη φρεγάτα Belharra

Ο αντιστράτηγος Ιωάννης Μπούρας, γενικός διευθυντής της Γενικής Διεύθυνσης Αμυντικών Εξοπλισμών και Επενδύσεων (ΓΔΑΕΕ), και ο Πιερ Ερίκ Πομελέ, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Naval Group, υπέγραψαν στις 14 Νοεμβρίου, τη σύμβαση για την κατασκευή μίας επιπλέον φρεγάτας Belharra (FDI HN) για το Πολεμικό Ναυτικό.

Όπως ανακοινώθηκε από τη Naval Group, η σύμβαση αφορά την απόκτηση της τέταρτης φρεγάτας FDI καθώς και τη συντήρησή της, με επέκταση πρόσθετων δυνατοτήτων σε ολόκληρο τον στόλο FDI HN.

Η τέταρτη φρεγάτα αποτελεί συνέχεια του προγράμματος FDI HN που ξεκίνησε το 2022 και προβλέπει την προμήθεια τριών φρεγατών FDI συν μίας προαιρετικής, σε ένα φιλόδοξο πρόγραμμα βιομηχανικής συνεργασίας με την Ελλάδα, επισημαίνεται στην ανακοίνωση της γαλλικής εταιρείας.

Οι πρώτες τρεις φρεγάτες βρίσκονται ήδη υπό κατασκευή, με την πρώτη να αναμένεται να παραδοθεί στο Πολεμικό Ναυτικό στα τέλη του έτους.

«Είναι μεγάλη τιμή για εμάς η παραγγελία της Ελλάδας για αυτήν την τέταρτη φρεγάτα FDI. Με τις τρεις πρώτες ήδη σε προχωρημένο στάδιο παραγωγής, η παραγγελία αυτή αποτελεί ένδειξη εμπιστοσύνης και επιβεβαίωση της ικανοποίησης του Πολεμικού Ναυτικού από αυτά τα πλοία πρώτης γραμμής» ανέφερε ο Πιερ Ερίκ Πομελέ.

«Θα συνεχίσουμε να αξιοποιούμε την τεχνογνωσία μας προς όφελος της κυριαρχίας και της ναυτικής υπεροχής του Πολεμικού Ναυτικού» πρόσθεσε ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Naval Group.

Με την τέταρτη FDI HN, η Naval Group δεσμεύεται να επεκτείνει περαιτέρω την ενσωμάτωση ελληνικών εταιρειών στη διεθνή βιομηχανική της στρατηγική, φτάνοντας το 25% της αξίας της τέταρτης φρεγάτας FDI HN σε εγχώριο περιεχόμενο, υπογραμμίζεται στην ανακοίνωση.

Η φρεγάτα Belharra

Η Belharra (FDI HN) είναι φρεγάτα πρώτης γραμμής με αποδεδειγμένες δυνατότητες σε όλους τους τομείς μάχης: αντιαεροπορικό, ανθυποβρυχιακό, αντιπλοϊκό καθώς και δυνατότητες κατά στόχων επιφανείας και αντιμετώπιση ασύμμετρων απειλών, τονίζεται στην ανακοίνωση.

Ευέλικτη και με πολλαπλές δυνατότητες ανάπτυξης, συνδυάζει όλες τις λειτουργίες που της επιτρέπουν να αντιμετωπίζει, αυτόνομα ή ως μέρος στόλου, σύγχρονες και αναδυόμενες απειλές όπως τελευταίας γενιάς υποβρύχια, υπερηχητικούς πυραύλους, κυβερνοεπιθέσεις και πολυεπίπεδες ασύμμετρες απειλές, προστίθεται στην ανακοίνωση.

Για τον σκοπό αυτό είναι εξοπλισμένη με προηγμένες ψηφιακές τεχνολογίες και επεξεργασίας δεδομένων.

Ικανή να επιχειρεί σε όλα τα θέατρα επιχειρήσεων και να ανταποκρίνεται στις εξελισσόμενες απαιτήσεις του ναυτικού πολέμου, η FDI αποτελεί ένα σημαντικό πλεονέκτημα για τα σύγχρονα πολεμικά ναυτικά, επισημαίνεται στην ανακοίνωση.

Η συμπαγής της διαμόρφωση και ο μοναδικός σχεδιασμός της την καθιστούν ιδανική για διαφορετικά περιβάλλοντα και δύσκολες θαλάσσιες συνθήκες σε όλο τον κόσμο (κρύα και θερμά ύδατα, καθώς και αρχιπελαγικές περιοχές ειδικότερα).

Η ικανότητά της να πλέει σε ανοικτές θάλασσες και σε υψηλή θαλασσοταραχή αποδείχθηκε κατά τις πρώτες θαλάσσιες δοκιμές της Amiral Ronarc’h, αλλά και κατά το ταξίδι της προς τον πρώτο της προορισμό στη Λισαβόνα, όπου το πλήρωμα μπόρεσε να επιβεβαιώσει τις επιδόσεις του πλοίου σε κατάσταση θάλασσας 7 στον Ατλαντικό Ωκεανό.

Επιπλέον, ο σχεδιασμός και τα αυτοματοποιημένα συστήματα που ενσωματώνονται στην FDI επιτρέπουν τη λειτουργία του πλοίου με μικρό αριθμό πληρώματος.

Προσφέρει υψηλό επίπεδο συντήρησης, ο οποίος μειώνει τους χρόνους συντήρησης και βελτιστοποιεί τη διαθεσιμότητα σε επιχειρησιακό επίπεδο.

Τέλος, όπως όλα τα ελληνικά πλοία και συστήματά, η FDI έχει σχεδιαστεί και κατασκευαστεί σύμφωνα με τα πρότυπα του ΝΑΤΟ, εξασφαλίζοντας διαλειτουργικότητα και συνδεσιμότητα μεταξύ των συμμαχικών ναυτικών, καταλήγει η ανακοίνωση της γαλλικής εταιρείας.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Ρωσική επίθεση κατά τουρκικού δεξαμενόπλοιου με υγράεριο σε ουκρανικό λιμάνι

Τα τουρκικά μέσα μεταδίδουν την πληροφορία ότι η Ρωσία έπληξε τουρκικό δεξαμενόπλοιο που μετέφερε 4.000 τόνους υγραερίου (LPG) και ήταν αγκυροβολημένο στο λιμάνι του Ισμαηλίου (Ізмаї́л), στην περιοχή της Οδησσού, στην Ουκρανία.

Σύμφωνα με ανακοίνωση της Γενικής Διεύθυνσης Ναυτιλίας της Τουρκίας τα 16 άτομα του πληρώματος του δεξαμενόπλοιου μεταφοράς LPG «Orinda» που επλήγη, πρόλαβαν να απομακρυνθούν με ασφάλεια και είναι καλά στην υγεία τους. Πυροσβεστικές δυνάμεις προσπαθούν να σβήσουν την πυρκαγιά που ξέσπασε στο πλοίο, αναφέρεται στην ανακοίνωση.

Βίντεο που δημοσιεύτηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έδειχνε φλόγες και καπνό να υψώνονται στον ουρανό από το πλοίο.

Οι αρχές της γειτονικής Ρουμανίας διέταξαν την απομάκρυνση των κατοίκων από την περιοχή Πλαούρου, στην απέναντι όχθη του Δούναβη, λόγω της εγγύτητας τους με το φλεγόμενο πλοίου. Οι κάτοικοι μεταφέρθηκαν με ασφάλεια στο κοντινό χωριό Τσατάλκιοϊ, σύμφωνα πληροφορίες που δημοσιεύθηκαν στον δικτυακό τόπο του Newsweek.

Η επαρχία Τούλτσεα της Ρουμανίας, χώρας-μέλους του ΝΑΤΟ, συνορεύει με την Ουκρανία και βρίσκεται ακριβώς απέναντι από το ουκρανικό λιμάνι του Ισμαηλίου.

Ο Ουκρανός υπουργός Εξωτερικών Αντρίι Σιμπίχα, δήλωσε, όπως μετέδωσε το ειδησεογραφικό πρακτορείο Reuters, ότι ένα πλοίο που μετέφερε υγραέριο υπέστη ζημιές κατά τη διάρκεια ρωσικής επίθεσης στην περιοχή της Οδησσού στη νότια Ουκρανία.

Ο ίδιος έγραψε σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα Χ, χωρίς να υπεισέλθει σε περαιτέρω λεπτοτμέρειες, ότι η επίθεση ανάγκασε τις αρχές της Ρουμανίας να διατάξουν την εκκένωση ενός παραμεθόριου χωριού.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Εντός του 2027 αναμένονται οι πρώτες συναλλαγές με ψηφιακό ευρώ

Συστηματικά εργάζεται η ΕΚΤ προκειμένου να διασφαλίσει από τεχνικής πλευράς την έκδοση του ψηφιακού ευρώ διαβεβαίωσε σήμερα το μέλος του Εκτελεστικού Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Πιέρο Τσιπολλόνε, μιλώντας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Όπως είπε, τελική απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ σχετικά με την έκδοση ψηφιακού ευρώ θα ληφθεί μόνο μετά την έγκριση της νομοθεσίας. Υποθέτοντας ότι οι Ευρωπαίοι νομοθέτες θα εγκρίνουν τον κανονισμό για τη θέσπιση του ψηφιακού ευρώ κατά τη διάρκεια του επόμενου έτους, θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί πιλοτική εφαρμογή και να διενεργηθούν οι πρώτες συναλλαγές από τα μέσα του 2027, ενώ το ψηφιακό ευρώ θα μπορούσε να είναι έτοιμο για πρώτη έκδοση το 2029.

Ο κος Τσιπολλόνε δήλωσε ότι οι καταναλωτές, οι έμποροι και οι τράπεζες «θα επωφεληθούν συνολικά», ενώ η μείωση της εξάρτησης από μη ευρωπαϊκούς παρόχους θα ενισχύσει επίσης την ανθεκτικότητα, την αυτονομία και την οικονομική ασφάλεια της ηπείρου.

Δεν συμμερίζεται τις ανησυχίες που έχουν εκφραστεί από την πλευρά των τραπεζών για τη επαγόμενη αύξηση του κόστους συναλλαγών από την έλευση του ψηφιακού ευρώ, αναφέροντας ότι επί του παρόντος οι ευρωπαϊκές τράπεζες ήδη χάνουν προμήθειες από τα διεθνή συστήματα καρτών, και πληρωμών. Με το ψηφιακό ευρώ, τόνισε, «το μοντέλο αποζημίωσης θα διασφαλίσει ότι οι τράπεζες θα επωφελούνται».

«Το ψηφιακό ευρώ θα παρέχει μια ψηφιακή μορφή μετρητών που θα συμπληρώνει τα τραπεζογραμμάτια και τα κέρματα με τα οποία είμαστε εξοικειωμένοι, εξασφαλίζοντας έτσι ότι οι πληρωμές — τόσο οι φυσικές όσο και οι ψηφιακές — θα συνεχίσουν να λειτουργούν ανά πάσα στιγμή, χωρίς να εξαρτώνται από αποφάσεις που λαμβάνονται εκτός Ευρώπης.

»Το ψηφιακό ευρώ θα είναι μια ευρωπαϊκή λύση ψηφιακών πληρωμών που θα βασίζεται σε ευρωπαϊκή υποδομή — όλοι οι πάροχοι που έχουμε επιλέξει είναι υπήκοοι της ΕΕ και ελέγχονται από υπηκόους της ΕΕ.

»Παράλληλα θα προστατεύσει τη νομισματική μας κυριαρχία ακόμη και με την επέκταση των σταθερών νομισμάτων — τα οποία επί του παρόντος είναι κυρίως εκφρασμένα σε ξένα νομίσματα — και των κρυπτονομισμάτων χωρίς αντίκρισμα.

»Οι λειτουργίες του ψηφιακού ευρώ online και offline θα αλληλοσυμπληρώνονται, συνδυάζοντας την ευκολία των ψηφιακών πληρωμών με την ανθεκτικότητα και την προσβασιμότητα των μετρητών, επιτρέποντας τη χρήση του ψηφιακού ευρώ σε οποιαδήποτε κατάσταση, από πλατφόρμες ηλεκτρονικού εμπορίου έως απομακρυσμένες περιοχές χωρίς κάλυψη δικτύου», εξήγησε ο κος Τσιπολλόνε.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Νέα εποχή για την ουκρανική αεράμυνα με εκατό Rafale από τη Γαλλία

Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι προχώρησε τη Δευτέρα, 17 Νοεμβρίου, στην υπογραφή συμφωνίας για την αγορά εκατό μαχητικών αεροσκαφών Rafale, με στόχο την ενίσχυση της αεράμυνας της χώρας του.

Η επιστολή πρόθεσης υπεγράφη από τον ίδιο τον Ζελένσκι και τον Γάλλο ομόλογό του, Εμμανουέλ Μακρόν, στη βάση Βιλακόμπλε, λίγο έξω από το Παρίσι, κατά τη διάρκεια της συνάντησής τους το πρωί της Δευτέρας.

Κεντρικό στοιχείο της συμφωνίας αποτελεί η προμήθεια εκατό μαχητικών Rafale, που κατασκευάζονται από τη γαλλική Dassault Aviation.

«Θα πρόκειται για την ισχυρότερη αεράμυνα, μία από τις κορυφαίες παγκοσμίως», δήλωσε ο Ζελένσκι μετά την υπογραφή της επιστολής πρόθεσης, σύμφωνα με το γαλλικό ειδησεογραφικό κανάλι LCI.

Από την πλευρά του, ο Μακρόν υπογράμμισε: «Εκατό Rafale είναι τεράστιος αριθμός. Αλλά είναι αυτό που χρειάζεται για [να γίνει η] αναγέννηση του ουκρανικού στρατού», όπως μετέδωσε το ίδιο μέσο.

Η αγορά των αεροσκαφών θα υλοποιείται σταδιακά μέσα στην επόμενη δεκαετία. Η συμφωνία περιλαμβάνει επίσης συστήματα αεράμυνας SAMP/T, ραντάρ αεράμυνας, πυραύλους αέρος-αέρος και αεροπορικές βόμβες, σύμφωνα με το περιεχόμενο της επιστολής πρόθεσης. Επίσης, η συμφωνία προβλέπει δυνατότητα μεταφοράς τεχνολογίας και κοινής παραγωγής αεροσκαφών και στην Ουκρανία, όπως αναφέρει ανακοίνωση του γραφείου του Ζελένσκι.

«Νιώθω ευγνώμων προς τη Γαλλία. Ευχαριστώ τον Εμμανουέλ Μακρόν και ολόκληρο τον γαλλικό λαό. Αυτή η στιγμή είναι εξαιρετικής σημασίας και πραγματικά ιστορική και για τα δύο έθνη μας. Νέα αεροσκάφη, ενίσχυση, νέα βήματα για την ισχυροποίηση του στρατού και της χώρας μας», δήλωσε ο Ζελένσκι τη συμφωνία που επετεύχθη.

Ο Μακρόν αναφέρθηκε στην αναγκαιότητα της συμφωνίας, υπογραμμίζοντας: «Η συμφωνία καλύπτει εύρος αναγκών, βραχυπρόθεσμων, μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων, και τους χρειάζεται όλους. Ακόμη κι αν η ειρήνη επιτυγχανόταν αύριο, πάλι θα ήταν απαραίτητα, διότι αυτό που εγγυάται την ειρήνη είναι ένας ισχυρός ουκρανικός στρατός, ικανός να υπερασπιστεί τη χώρα. Αυτές οι δυνατότητες θα προσφέρουν αυτή την ασφάλεια».

Αυτή ήταν η ένατη επίσκεψη του Ζελένσκι στη Γαλλία από την έναρξη του πολέμου με τη Ρωσία, τον Φεβρουάριο του 2022.

Εδώ και εβδομάδες βρίσκονται σε εξέλιξη συζητήσεις για το πώς το Παρίσι θα μπορούσε να ενισχύσει περαιτέρω τα ουκρανικά συστήματα αντιαεροπορικής άμυνας, παρά την πολιτική αστάθεια και τις δημοσιονομικές ανησυχίες στη Γαλλία, που θέτουν ερωτήματα για το πραγματικό περιθώριο της χώρας να προσφέρει επιπλέον υποστήριξη.

Τον Οκτώβριο, ο Μακρόν είχε δηλώσει ότι θα προσφέρει ακόμη περισσότερα μαχητικά Mirage, πέραν των έξι που είχε ήδη υποσχεθεί, καθώς και νέα σειρά πυραύλων εδάφους-αέρος Astra 30, που παράγονται από τον ευρωπαϊκό όμιλο MBDA και προορίζονται για τις αντιαεροπορικές συστοιχίες SAMP/T που χειρίζεται το Κίεβο.

Προσερχόμενος στην επίσκεψη αυτή, το γραφείο του Μακρόν είχε επισημάνει ότι στόχος του ταξιδιού ήταν να αξιοποιηθεί η γαλλική πρωτοπορία στον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας υπέρ της άμυνας της Ουκρανίας, ώστε να αποκτήσει τα απαραίτητα συστήματα για την αντιμετώπιση της ρωσικής επιθετικότητας.

Στο πλαίσιο της παραμονής του στη Γαλλία, ο Ζελένσκι επρόκειτο να ενημερωθεί το πρωί της Δευτέρας από εκπροσώπους διαφόρων κατασκευαστών, σύμφωνα με πρόγραμμα που ανακοινώθηκε από την προεδρία της Γαλλίας, όπως μετέδωσε το γαλλικό δίκτυο TFI. Για το απόγευμα ήταν προγραμματισμένο ειδικό φόρουμ, όπου ουκρανικές και γαλλικές εταιρείες του τομέα των μη επανδρωμένων αεροσκαφών θα συζητούσαν για τη δυνατότητα συνεργασίας τους.

Σήμερα, 18 Νοεμβρίου, ο Ζελένσκι θα επισκεφθεί την Ισπανία, για συνομιλίες με τη Μαδρίτη για το ίδιο θέμα, σύμφωνα με ανακοίνωση στην πλατφόρμα X που αναρτήθηκε στις 16 Νοεμβρίου.

Η Γαλλία, μαζί με το Ηνωμένο Βασίλειο, ηγείται συνασπισμού περίπου τριάντα χωρών που δηλώνουν διατεθειμένες να αποστείλουν στρατεύματα και πρόσθετη στρατιωτική υποστήριξη στην Ουκρανία, εφόσον επιτευχθεί συμφωνία ειρήνης με τη Ρωσία.

Την ίδια περίοδο, η Ουκρανία συγκλονίζεται από σκάνδαλο διαφθοράς στον τομέα της ενέργειας, το οποίο έχει προκαλέσει αντιδράσεις εντός και εκτός της χώρας.

Το σκάνδαλο αφορά φερόμενο κύκλωμα διαφθοράς στη δημόσια επιχείρηση Energoatom, που διαχειρίζεται και τους τέσσερις πυρηνικούς σταθμούς της Ουκρανίας. Σύμφωνα με το Εθνικό Γραφείο Καταπολέμησης Διαφθοράς της Ουκρανίας, οι εργολάβοι της Energoatom καταγγέλλουν ότι αναγκάζονταν να καταβάλουν προμήθειες και μίζες στα μέλη του κυκλώματος, ώστε να διατηρούν το καθεστώς τους ως προμηθευτές, καθώς και για να μην αποκλειστούν τα προϊόντα και οι υπηρεσίες τους.

Οι ερευνητές εκτιμούν ότι μέσω του συστήματος αυτού διοχετεύτηκαν περίπου 100 εκατομμύρια ουκρανικές γρίβνιες (περίπου 2 εκατ. ευρώ).

Στο σκάνδαλο εμπλέκονται αρκετά επιφανή στελέχη της κυβέρνησης Ζελένσκι, όπως ο πρώην αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Αλεξέι Τσερνισόφ, η υπουργός Ενέργειας Σβιτλάνα Χριντσούκ, τον υπουργό Δικαιοσύνης Γκέρμαν Γκαλουστσένκο και τον πρώην υπουργό Άμυνας και νυν γραμματέα του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας και Άμυνας Ρουστάμ Ουμέροφ.

Στις 12 Νοεμβρίου, τόσο ο Γκαλουστσένκο όσο και η Χριντσούκ υπέβαλαν την παραίτησή τους, μία ημέρα αφότου ο Ζελένσκι ζήτησε την απομάκρυνσή τους και χαρακτήρισε τη διαφθορά στον τομέα της ενέργειας ως «απολύτως αφύσικη» εν καιρώ πολέμου.

Με πληροφορίες από το Reuters

Δολιοφθορά η έκρηξη στη σιδηροδρομική γραμμή, λέει ο Πολωνός πρωθυπουργός

Ο Πολωνός πρωθυπουργός, Ντόναλντ Τουσκ, χαρακτήρισε πράξη δολιοφθοράς την έκρηξη στη σιδηροδρομική γραμμή που συνδέει τη Βαρσοβία με τη νοτιοανατολική Πολωνία. Το περιστατικό σημειώθηκε το περασμένο Σαββατοκύριακο, με τον πρωθυπουργό να προβαίνει στη σχετική ανακοίνωση στις 17 Νοεμβρίου.

Σύμφωνα με το εθνικό πρακτορείο ειδήσεων της Πολωνίας, μηχανοδηγός αμαξοστοιχίας εντόπισε ανωμαλίες στις ράγες κοντά στο χωριό Μίκα, περίπου 100 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της Βαρσοβίας, στις 07:39 το πρωί της 16ης Νοεμβρίου. Κλιμάκιο έκτακτης ανάγκης έσπευσε στο σημείο και διαπίστωσε ότι δύο ράγες είχαν υποστεί ζημιές.

Ευτυχώς, παρότι στην πρωινή αμαξοστοιχία επέβαιναν δύο επιβάτες και αρκετά μέλη πληρώματος, δεν υπήρξαν τραυματισμοί. Η συγκεκριμένη σιδηροδρομική γραμμή θεωρείται κομβικής σημασίας, καθώς συνδέει την πολωνική πρωτεύουσα με τα σύνορα της Ουκρανίας.

Ο Ντόναλντ Τουσκ τόνισε στην πλατφόρμα Χ τη σημασία της γραμμής, δηλώνοντας αποφασισμένος να αποδώσει ευθύνες: «Η ανατίναξη της σιδηροδρομικής γραμμής Βαρσοβίας-Λούμπλιν είναι μια πρωτοφανής πράξη δολιοφθοράς, που στοχεύει άμεσα κατά της ασφάλειας του πολωνικού κράτους και των πολιτών του. Η γραμμή αυτή έχει επίσης καθοριστική σημασία για τη διανομή βοήθειας στην Ουκρανία. Οι δράστες θα εντοπιστούν, όποιοι κι αν είναι».

Παράλληλα, ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε ότι η Κυβερνητική Επιτροπή Εθνικής Ασφαλείας θα συνέλθει εκτάκτως το πρωί της 18ης Νοεμβρίου, με συμμετοχή στρατιωτικών διοικητών, επικεφαλής υπηρεσιών ασφαλείας και εκπροσώπου της Προεδρίας.

Ο Τόμας Σιμονιάκ, συντονιστής ειδικών υπηρεσιών της Πολωνίας, επανέλαβε μέσω Χ: «Όποιος απειλεί την ασφάλεια της Δημοκρατίας και των πολιτών της θα λογοδοτήσει με όλη την αυστηρότητα του νόμου και τα μέσα που διαθέτει το πολωνικό κράτος. Οι υπηρεσίες ήδη ενεργούν και θα συνεχίσουν να δρουν με αποτελεσματικότητα».

Ο Πολωνός υφυπουργός Εσωτερικών Ματσιέι Ντούσικ συνέστησε αυτοσυγκράτηση όσον αφορά την απόδοση ευθυνών στη Ρωσία για το συμβάν, αν και παραδέχθηκε ότι αυτό το ενδεχόμενο δεν μπορεί να αποκλειστεί. Μιλώντας στο τηλεοπτικό δίκτυο Polsat στις 16 Νοεμβρίου, παρατήρησε: «Η Ρωσία δεν είναι τόσο ισχυρή ώστε κάθε πυρκαγιά ή ανάλογο περιστατικό να προκαλείται απαραιτήτως από τη Ρωσία».

Πέρα από την πολωνική υπόθεση, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, σχολίασε τις απειλές που βάλλουν την ευρωπαϊκή ασφάλεια σε ανάρτησή της στο Χ, τονίζοντας: «Η ευρωπαϊκή ασφάλεια όντως απειλείται και μάλιστα όλο και περισσότερο – η ήπειρος πρέπει επειγόντως να ενισχύσει την προστασία του εναέριου χώρου και των υποδομών της».

Ο πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ (δεύτερος από δεξιά) επισκέπτεται το σημείο της σιδηροδρομικής γραμμής Mika που υπέστη ζημιές από σαμποτάζ. Πολωνία, 17 Νοεμβρίου 2025. (KPRM/AP Photo)

 

Η δήλωση της κας φον ντερ Λάιεν έγινε με αφορμή τις πολλαπλές αναφορές για πτήσεις μη επανδρωμένων αεροσκαφών πάνω από την Ευρώπη, που παραβίασαν αρχικά τον εναέριο χώρο της Πολωνίας τον Σεπτέμβριο, και αργότερα της Ρουμανίας, του Βελγίου, της Σουηδίας και της Δανίας.

Παρά τις κατηγορίες Ευρωπαίων αξιωματούχων για ενδεχόμενη ρωσική εμπλοκή σε αυτά τα περιστατικά, η Μόσχα αρνείται κάθε ανάμειξη. Τον περασμένο μήνα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κάλεσε τις χώρες-μέλη να ενισχύσουν την ετοιμότητά τους για νέες μορφές πολέμου, συμπεριλαμβανομένης της δολιοφθοράς σε υποθαλάσσια καλώδια, τις κυβερνοεπιθέσεις και τις εισβολές μη επανδρωμένων.

Με πληροφορίες από το Associated Press