Οι Φιλιππίνες εξετάζουν το ενδεχόμενο να κινηθούν νομικά εναντίον της Κίνας για την καταστροφή κοραλλιογενών υφάλων εντός της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης (ΑΟΖ) της Μανίλας στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας, ανακοίνωσε την Πέμπτη το υπουργείο Εξωτερικών.
Το υπουργείο ανέφερε ότι θα καθοδηγείται από το Γραφείο του Γενικού Εισαγγελέα (OSG) σχετικά με το θέμα, εν αναμονή των εκτιμήσεων από τις αρμόδιες κυβερνητικές υπηρεσίες για την έκταση της περιβαλλοντικής ζημίας στον ύφαλο Ιροκουά.
Η εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών Τερεζίτα Ντάζα δήλωσε ότι η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS), την οποία έχει υπογράψει η Κίνα, «υποχρεώνει τα κράτη να προστατεύουν και να διατηρούν το θαλάσσιο περιβάλλον» στη διαφιλονικούμενη θάλασσα.
Η UNCLOS ορίζει θαλάσσιες περιοχές εντός 200 ναυτικών μιλίων από τα σύνορα των παράκτιων κρατών ως ΑΟΖ τους και ο ύφαλος Ιροκουά απέχει 128 ναυτικά μίλια (237 χιλιόμετρα) από την επαρχία Παλαουάν των Φιλιππινών.
«Όπως διευκρινίζεται από τη διαιτητική απόφαση του 2016 για τη Θάλασσα της Νότιας Κίνας, η υποχρέωση αυτή ισχύει για όλες τις θαλάσσιες περιοχές, τόσο εντός της εθνικής δικαιοδοσίας των κρατών όσο και πέραν αυτής», δήλωσε η κα Ντάζα, σύμφωνα με το Φιλιππινέζικο Πρακτορείο Ειδήσεων.
«Τα κράτη που εισέρχονται στην ΑΟΖ και τις θαλάσσιες ζώνες των Φιλιππινών, ως εκ τούτου, είναι ομοίως υποχρεωμένα να προστατεύουν και να διατηρούν το θαλάσσιο περιβάλλον μας», πρόσθεσε η ίδια.
Ο Γενικός Εισαγγελέας Μενάρντο Γκεβάρα δήλωσε ότι η OSG θα αξιολογήσει διάφορες νομικές επιλογές, συμπεριλαμβανομένης της πιθανής κατάθεσης προσφυγών για αποζημίωση ενώπιον του Μόνιμου Διαιτητικού Δικαστηρίου (PCA) στη Χάγη.
Οι Φιλιππίνες κατέθεσαν την πρώτη τους νομική υπόθεση στο PCA το 2013 και εξασφάλισαν μια νίκη το 2016, όταν το Δικαστήριο της Χάγης έκρινε ότι οι αξιώσεις του Πεκίνου στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας στερούνται νομικής βάσης.
Εν τω μεταξύ, το κινεζικό υπουργείο Εξωτερικών απέρριψε τους ισχυρισμούς των Φιλιππινών και δήλωσε ότι η χώρα θα πρέπει να απομακρύνει το «σκουριασμένο» σκάφος BRP Sierra Madre από το αβαθές Αγιουνγκίν, αν πραγματικά ενδιαφέρεται για το περιβάλλον.
Σοβαρές ζημιές στη θαλάσσια ζωή
Η Ακτοφυλακή των Φιλιππίνων (PCG) δήλωσε στις 18 Σεπτεμβρίου ότι τα πλοία της κινεζικής ναυτικής πολιτοφυλακής ήταν υπεύθυνα για τις «σοβαρές ζημιές» στους κοραλλιογενείς υφάλους στον ύφαλο Ιροκουά και στο αβαθές Εσκόντα, που βρίσκονται εντός της ΑΟΖ των Φιλιππίνων.
Το πλοίο BRP Sierra Madre των Φιλιππίνων αραγμένο στο δεύτερο αβαθές Τόμας στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας, στις 9 Μαρτίου 2023. (Jam Sta Rosa/AFP μέσω Getty Images)
«Η παρουσία θρυμματισμένων κοραλλιών υποδηλώνει σαφώς μια πιθανή πράξη απόρριψης, πιθανώς με τα ίδια νεκρά κοράλλια που είχαν προηγουμένως επεξεργαστεί και καθαριστεί πριν επιστραφούν στο βυθό», αναφέρει η Ακτοφυλακή.
Επίσης δήλωσε ότι η συνεχιζόμενη συρροή πλοίων της κινεζικής πολιτοφυλακής «για μια αδιακρίτως παράνομη και καταστροφική αλιευτική δραστηριότητα» μπορεί να έχει προκαλέσει άμεσα την υποβάθμιση και την καταστροφή του θαλάσσιου περιβάλλοντος στις περιοχές αυτές.
Το Πεκίνο διεκδικεί μεγάλο μέρος της Θάλασσας της Νότιας Κίνας ως δικό του έδαφος. Το 2016, το Δικαστήριο της Χάγης τάχθηκε με το μέρος των Φιλιππινών στις εδαφικές διαφορές τους στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας, αλλά το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας (ΚΚΚ) αρνήθηκε να αναγνωρίσει την απόφαση.
Το ΚΚΚ δημοσίευσε τον περασμένο μήνα τον «πρότυπο» εθνικό χάρτη του, ο οποίος παρουσιάζει τις εκτεταμένες διεκδικήσεις του στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας. Ο χάρτης διαθέτει τώρα μια «γραμμή με 10 παύλες» αντί για τις προηγούμενες εννέα παύλες που χρησιμοποιούνταν για να δηλώσουν τις διεκδικήσεις στα αμφισβητούμενα ύδατα, με την επιπλέον παύλα να έχει τοποθετηθεί ανατολικά της Ταϊβάν.
Οι Φιλιππίνες, μαζί με άλλες πέντε χώρες, διαμαρτυρήθηκαν και δήλωσαν ότι ο χάρτης επικαλύπτει τις αντίστοιχες εδαφικές διεκδικήσεις τους. Η Ταϊβάν απέρριψε επίσης τον χάρτη και διαβεβαίωσε ότι δεν αποτελεί τμήμα της Κίνας.
Ο βραβευμένος με Νόμπελ φυσικός Τζον Κλάουζερ βρέθηκε πρόσφατα στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος επειδή αμφισβήτησε τα κυρίαρχα κλιματικά μοντέλα, τα οποία, όπως είπε, αγνοούν μια βασική μεταβλητή.
Ο κος Κλάουζερ, ο οποίος τιμήθηκε το 2022 με το βραβείο Νόμπελ Φυσικής για τη συμβολή του στην κβαντομηχανική, είναι κάτοχος πτυχίων από το Caltech και το Πανεπιστήμιο Κολούμπια. Έχει υπηρετήσει σε θέσεις στο Εθνικό Εργαστήριο Lawrence Berkeley, στο Εθνικό Εργαστήριο Lawrence Livermore και στο Πανεπιστήμιο Μπέρκλεϊ της Καλιφόρνια. Το 2010, τιμήθηκε με μέρος του βραβείου Wolf στη Φυσική.
Πρόσφατα, ο κος Κλάουζερ υπέγραψε, όπως και ένας ακόμα νομπελίστας και περισσότεροι από 1.600 επαγγελματίες, την Παγκόσμια Διακήρυξη για το Κλίμα (WCD) που οργάνωσε η Climate Intelligence. Η δήλωση αυτή υποστηρίζει ότι δεν υπάρχει «κλιματική κατάσταση έκτακτης ανάγκης», ότι η επιστήμη της κλιματικής αλλαγής δεν είναι πειστική και ότι η ιστορία της Γης επί χιλιάδες χρόνια μαρτυρά ένα σταθερά μεταβαλλόμενο κλίμα.
Το WCD υπογραμμίζει τους περιορισμούς των σημερινών κλιματικών μοντέλων, δηλώνοντας ότι υπερτονίζουν τις επιπτώσεις των αερίων του θερμοκηπίου, όπως το διοξείδιο του άνθρακα (CO2).
«Επιπλέον, [τα κλιματικά μοντέλα] αγνοούν το γεγονός ότι ο εμπλουτισμός της ατμόσφαιρας με CO2 είναι ευεργετικός», αναφέρει το WCD.
Η δήλωση σημειώνει επίσης ότι τόσο οι φυσικές όσο και οι ανθρώπινες δραστηριότητες συμβάλλουν στην κλιματική αλλαγή και ότι η πραγματική αύξηση της θερμοκρασίας που παρατηρείται είναι μικρότερη από αυτή που προβλέπουν τα κλιματικά μοντέλα, αποκαλύπτοντας την ελλιπή κατανόηση της κλιματικής αλλαγής.
Σε συνέντευξή του στην εκπομπή «American Thought Leaders» της Epoch TV, ο κος Κλάουζερ εξέφρασε τις επιφυλάξεις του σχετικά με την ποιότητα της τρέχουσας έρευνας για το κλίμα και υποστήριξε ότι η αμερικανική πολιτική για το κλίμα είναι λανθασμένη.
Ο ρόλος των νεφών
Σημαντικές εκθέσεις για το κλίμα, όπως αυτές της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC), της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών και της Βασιλικής Εταιρείας, δίνουν έμφαση στον ρόλο του CO2, αλλά χάνουν τον στόχο τους όσον αφορά τον κρίσιμο ρόλο των νεφών στο κλιματικό σύστημα, σύμφωνα με τον κο Κλάουζερ.
Η περιέργειά του για τα σύννεφα ξεκίνησε όταν συμμετείχε σε ιστιοπλοϊκούς αγώνες.
Ο κος Κλάουζερ δήλωσε σχετικά: «Έχω διασχίσει τον Ειρηνικό Ωκεανό τουλάχιστον δώδεκα φορές. Στο σκάφος τοποθετούσα ηλιακούς συλλέκτες για να φορτίζω τις μπαταρίες. … Είχα ένα αμπερόμετρο στην ισχύ των ηλιακών συλλεκτών και παρατήρησα ότι κάθε φορά που πλέαμε κάτω από ένα σύννεφο, η ισχύς των ηλιακών συλλεκτών έπεφτε κατά 50% στο μισό της τιμής που είχε, και μετά βγαίναμε από το σύννεφο και μπουμ, η ισχύς τους ανέβαινε ξανά. Και αναρωτήθηκα γιατί ακριβώς είναι ένας παράγοντας δύο πραγμάτων.
»Έτσι έγινα πολύ περίεργος για το πώς λειτουργούν τα σύννεφα. Όταν εμφανίστηκαν τα κλιματικά ζητήματα, συνειδητοποίησα πολύ γρήγορα ότι η νεφοκάλυψη έχει βαθιά επίδραση στη θερμική εισροή της γης, καθώς τα σύννεφα αντανακλούν τεράστιες ποσότητες ηλιακού φωτός πίσω στο διάστημα.
»Και έτσι διάβασα όλες τις διάφορες εκθέσεις της IPCC, τις εκθέσεις της Εθνικής Ακαδημίας για το θέμα αυτό. Ως φυσικός, είχα εργαστεί σε ορισμένα εξαιρετικά ιδρύματα – το Caltech, το Columbia, το Cal Berkeley – όπου έπρεπε να είμαστε πολύ προσεκτικοί ως επιστήμονες. Διαβάζοντας αυτές τις εκθέσεις, τρόμαξα από την προχειρότητά τους. Ειδικότερα, ήταν πολύ προφανές, ακόμη και στις πρώτες εκθέσεις, και είναι κάτι που συνεχίζεται μέχρι σήμερα, ότι τα σύννεφα δεν είχαν κατανοηθεί καθόλου. … Είναι απλά κακή επιστήμη.»
Ο κος Κλάουζερ υπογράμμισε τις ιδέες του πρώην επιστημονικού συμβούλου του προέδρου Μπαράκ Ομπάμα, Στιβ Κούνιν. Στο βιβλίο του κου Κούνιν «Unsettled: What Climate Science Tells Us, What It Doesn’t, and Why It Matters» (Ένα ανοικτό ζήτημα: Τι μας λέει η Επιστήμη του Κλίματος, τι δεν μας λέει και γιατί αυτό είναι σημαντικό), ο συγγραφέας σημείωσε την ασυνέπεια των 40 υπολογιστικών μοντέλων της IPCC, τονίζοντας την αδυναμία τους να εξηγήσουν το κλίμα του περασμένου αιώνα και υποδεικνύοντας ότι από τα μοντέλα αυτά λείπει ένα κρίσιμο κομμάτι της φυσικής.
Σύννεφα στην περιοχή Γκούνα Γιάλα Κομάρκα του Παναμά, κοντά στο νησί Κάρτι Σουγκτούπου στην Καραϊβική Θάλασσα, στις 28 Αυγούστου 2023. (Luis Acosta/AFP μέσω Getty Images)
Το κομμάτι που λείπει
«Πιστεύω ότι έχω το κομμάτι του παζλ που λείπει και το οποίο έχει παραλειφθεί σχεδόν σε όλα αυτά τα προγράμματα υπολογιστών», δήλωσε ο κος Κλάουζερ. «Και αυτό είναι η επίδραση των σύννεφων.»
Πολλές θεωρίες για την ανθρωπογενή κλιματική αλλαγή επικεντρώνονται φυσικά στις επιπτώσεις του διοξειδίου του άνθρακα που παράγεται από τον άνθρωπο, αλλά, όπως είπε, αυτά τα μοντέλα παραβλέπουν τη σημασία της δυναμικής των νεφών.
Ο κος Κλάουζερ αναφέρθηκε στην έκθεση της Εθνικής Ακαδημίας του 2003, η οποία, όπως είπε, «παραδέχθηκε πλήρως» την έλλειψη κατανόησης για τα σύννεφα και έκανε «μια ολόκληρη σειρά λανθασμένων δηλώσεων σχετικά με τις επιπτώσεις των νεφών».
Αναφερόμενος στην ταινία του πρώην αντιπροέδρου Αλ Γκορ «Μια ενοχλητική αλήθεια», ο κος Κλάουζερ είπε: «[Ο κος Γκορ] επιμένει να μιλάει για μια Γη χωρίς σύννεφα». Σύμφωνα με τον κο Κλάουζερ, αυτή η απεικόνιση της Γης χωρίς σύννεφα αντικατοπτρίζει την προσέγγιση που ακολουθούν πολλοί στην επιστημονική κοινότητα του κλίματος.
«Αυτή είναι μια εντελώς τεχνητή Γη», είπε. «Είναι μια εντελώς τεχνητή περίπτωση για τη χρήση ενός μοντέλου και αυτό είναι λίγο πολύ αυτό που χρησιμοποιούν η IPCC και άλλοι – μια Γη χωρίς σύννεφα.»
Ο κος Κλάουζερ επεσήμανε ότι οι δορυφορικές εικόνες δείχνουν σταθερά μεγάλες αποκλίσεις στη νεφοκάλυψη, η οποία μπορεί να καλύπτει από 5 έως 95% της γήινης επιφάνειας.
«Το κλάσμα της νεφοκάλυψης έχει πολύ μεγάλες διακυμάνσεις σε ημερήσιες εβδομαδιαίες χρονικές κλίμακες. Αυτό το ονομάζουμε καιρό. Δεν μπορείτε να έχετε καιρό χωρίς να έχετε σύννεφα», δήλωσε.
Φωτογραφία του πλανήτη Γη από την πολυχρωματική κάμερα απεικόνισης της Γης του δορυφόρου DSCOVR της NASA στις 11 Σεπτεμβρίου 2018. (NASA Earth Observatory)
Η επίδραση των νεφών συγκριτικά με αυτήν του CO2
Τα σύννεφα διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση της θερμοκρασίας της Γης, λειτουργώντας ως «θερμοστάτης νεφών-ηλιακού φωτός-ανακλαστικότητας» που «ελέγχει το κλίμα και τη θερμοκρασία της Γης και τη σταθεροποιεί πολύ δραστικά», σύμφωνα με τον κο Κλάουζερ.
Καθώς αποτελούν τα δύο τρίτα της γήινης επιφάνειας, οι ωκεανοί παίζουν καθοριστικό ρόλο στο σχηματισμό των νεφών, είπε.
Τα ελάχιστα σύννεφα έχουν ως αποτέλεσμα την αυξημένη έκθεση του ωκεανού στον ήλιο, κάτι που οδηγεί σε αυξημένη εξάτμιση και επακόλουθο σχηματισμό νεφών, με αποτέλεσμα περισσότερα σύννεφα. Τα άφθονα σύννεφα μειώνουν αυτό το ηλιακό φως, περιορίζοντας έτσι τους ρυθμούς εξάτμισης και το σχηματισμό νεφών, με αποτέλεσμα λιγότερα σύννεφα, σύμφωνα με τον κο Κλάουζερ.
Αυτή η εναλλαγή λειτουργεί σαν ένας φυσικός θερμοστάτης για τη θερμοκρασία της γης, είπε.
Ο κος Κλάουζερ υποστηρίζει ότι αυτός ο μηχανισμός «θερμοστάτη» έχει πολύ μεγαλύτερη επίδραση στη θερμοκρασία της Γης από την επίδραση του διοξειδίου του άνθρακα (CO2) ή του μεθανίου. Παρουσίασε στην Epoch Times κάποιους αρχικούς υπολογισμούς που δείχνουν ότι η επίδραση αυτού του μηχανισμού ανάκλασης των νεφών μπορεί να επισκιάσει την επίδραση του CO2 κατά 100 ή και 200 φορές.
Σύμφωνα με τον κο Κλάουζερ, όλα τα σύννεφα, ανεξάρτητα από το ύψος ή τον τύπο τους, φαίνονται έντονα λευκά όταν τα βλέπει κανείς από την κατεύθυνση του ήλιου. Συνήθως αντανακλούν σχεδόν το 90% του εισερχόμενου ηλιακού φωτός, είπε. Το κλάσμα ανακλαστικότητας αναφέρεται ως albedo. Το albedo έχει διατηρηθεί ανακριβώς σταθερό σε διάφορα κλιματικά μοντέλα, σύμφωνα με τον κο Κλάουζερ.
Είπε ότι βρίσκει απορίας άξιον το γεγονός ότι αυτές οι σημαντικές διακυμάνσεις, που κυμαίνονται από 5 έως 95% νεφοκάλυψη, έχουν αγνοηθεί.
Ο κος Κλάουζερ είπε επίσης ότι τα σύννεφα είναι αναπόσπαστο μέρος της δυναμικής του καιρού, ωστόσο τα τρέχοντα κλιματικά μοντέλα, των οποίων οι συντάκτες «παραδέχονται εκ των προτέρων ότι τα μοντέλα τους δεν μπορούν να προβλέψουν τον καιρό», έχουν χρησιμοποιηθεί για να προβλέψουν δραστικές κλιματικές αλλαγές, συμπεριλαμβανομένης της «αποκάλυψης της κλιματικής κρίσης».
Ο όρος «κλίμα» αναφέρεται στους μέσους όρους των καιρικών συνθηκών σε βάθος χρόνου, συνήθως τουλάχιστον 30 ετών. Ενώ οι αξιόπιστες καιρικές προβλέψεις περιορίζονται σε περίπου μια εβδομάδα με τα συνήθη μοντέλα πρόβλεψης καιρού, τα οποία λαμβάνουν υπόψη τον ρόλο των νεφών, ο κος Κλάουζερ επεσήμανε μια αντίφαση που σημειώνεται στο βιβλίο του κου Κούνιν: Μόλις 5% αύξηση της νεφοκάλυψης μπορεί να αντισταθμίσει σε μεγάλο βαθμό τη θερμοκρασιακή επίδραση του διπλασιασμού του ατμοσφαιρικού CO2. Παρά τις αποχρώσεις αυτές, τα μοντέλα της IPCC υποθέτουν επίμονα σταθερό albedo και αγνοούν τις τεράστιες διακυμάνσεις της νεφοκάλυψης, σύμφωνα με τον κο Κλάουζερ.
«Ανέντιμη παραπληροφόρηση»
Ο κος Κλάουζερ παρατήρησε ότι η προσπάθεια αντιμετώπισης της ανθρωπογενούς κλιματικής αλλαγής διαμορφώνει όλο και περισσότερο τις πολιτικές ατζέντες και επηρεάζει τη στρατηγική κατεύθυνση ολόκληρων εθνών.
«Όλος ο κόσμος τα κάνει όλα αυτά. Μεγάλο μέρος της πίεσης προέρχεται στην πραγματικότητα από την Ευρώπη, από τις διάφορες παγκόσμιες διασκέψεις», είπε, εικάζοντας ότι ένα μεγάλο μέρος αυτής της πίεσης μπορεί να έχει τις ρίζες του στην ταινία του κου Γκορ «Μια ενοχλητική αλήθεια», η οποία κατά την άποψή του έχει ενσωματώσει ανακριβή επιστημονικά στοιχεία.
Η ταινία του κου Γκορ υποστηρίζει ότι η ανθρωπότητα προκαλεί μια τρομερή κλιματική κρίση που απαιτεί παγκόσμια δράση. Αλλά ο κος Κλάουζερ δήλωσε ότι «η κλιματική αλλαγή» είναι στην πραγματικότητα πολύ ανέντιμη παραπληροφόρηση που έχει παρουσιαστεί από διάφορους πολιτικούς.
Ο ίδιος επεσήμανε ένα άρθρο του 2013 στο Physics Today (pdf) των Τζέην Λούμπτσενκο και Τόμας Καρλ ως καθοριστικό για τη διαμόρφωση της αφήγησης, ιδίως κατά την περίοδο που η «υπερθέρμανση του πλανήτη» αναβαπτίστηκε σε «κλιματική αλλαγή».
«Ο λόγος που δόθηκε ήταν: “Λοιπόν, επειδή είναι πραγματικά κάτι περισσότερο από απλή αύξηση της θερμοκρασίας”», είπε. Το άρθρο μιλά για έναν «δείκτη ακραίων κλιματικών φαινομένων στις ΗΠΑ», υποστηρίζοντας ότι η ανθρωπογενής κλιματική αλλαγή οδήγησε σε σημαντική αύξηση των ακραίων καιρικών φαινομένων κατά τη διάρκεια των τριών δεκαετιών που ολοκληρώθηκαν το 2012.
Ο δείκτης υποτίθεται ότι υποστηρίζεται από δεδομένα ενός αιώνα από την Εθνική Ωκεανογραφική και Ατμοσφαιρική Ένωση (ΕΩΑΕ) και λέγεται ότι συνδυάζει διάφορες μετρήσεις, συμπεριλαμβανομένων των πλημμυρών, των τυφώνων και των ξηρασιών.
Περιέργως, σημείωσε ο κος Κλάουζερ, ο δείκτης αφήνει έξω τη συχνότητα των ανεμοστρόβιλων EF3 και άνω – ίσως επειδή, όπως τόνισε ο κος Κούνιν στο βιβλίο του, αυτοί έχουν μειωθεί αισθητά.
«Αυτό, κατά τη γνώμη μου, είναι μια μάλλον κατάφωρη έλλειψη ειλικρίνειας εκ μέρους της αμερικανικής κυβέρνησης μέσω της ΕΩΑΕ», δήλωσε ο κος Κλάουζερ.
Χρησιμοποίησε δεδομένα από το άρθρο και τα σχεδίασε χρονολογικά και επίσης αντίστροφα. Παρατήρησε ότι τα δύο διαγράμματα ήταν ουσιαστικά δυσδιάκριτα, αμφισβητώντας τον ισχυρισμό περί εμφανούς αύξησης του δείκτη.
«Είστε πραγματικά διατεθειμένοι να στοιχηματίσετε τρισεκατομμύρια δολάρια ότι ξέρετε ποιο [διάγραμμα] είναι το σωστό; … Αυξάνεται πραγματικά; Προφανώς όχι», δήλωσε ο κος Κλάουζερ.
«Όχι μόνο, όπως καταλαβαίνω, αυτά τα ακραία καιρικά φαινόμενα δεν αυξάνονται, αλλά η ικανότητά μας να τα μετριάσουμε έχει αυξηθεί. Έτσι, δεν αποτελούν τόσο μεγάλο πρόβλημα.
»Αυτή η ανησυχία για το CO2, η ανησυχία για το μεθάνιο, η ανησυχία για την υπερθέρμανση του πλανήτη, είναι όλα ένα πλήρες κατασκεύασμα από δημοσιογράφους ή/και ανέντιμους πολιτικούς.»
Είπε μάλιστα ότι συμφωνεί με τον Συνασπισμό για το CO2, ο οποίος υποστηρίζει ότι το CO2 είναι ένα ευεργετικό αέριο.
«Ιστορικά, για παράδειγμα, όταν οι δεινόσαυροι περιπλανιόνταν στη γη, τα επίπεδα του CO2 ήταν 10 φορές μεγαλύτερα από αυτά που βιώνουμε τώρα”, δήλωσε ο κος Κλάουζερ. «Οι δεινόσαυροι δεν θα μπορούσαν να επιβιώσουν σε αυτή τη γη με αυτό το χαμηλό επίπεδο CO2 [σήμερα], επειδή δεν αναπτύσσονται αρκετά γρήγορα τα δέντρα και τα φυλλώματα για να τους θρέψουν.»
«Η προώθηση του CO2 ως ευεργετικό αέριο, απ’ όσο μπορώ να πω, δεν είναι κάτι κακό [σ’ αυτό].Και ειδικότερα, όπως μόλις ανέφερα προηγουμένως, δεν είναι καθόλου σημαντικό για τον έλεγχο του κλίματος της Γης.»
Επέκρινε τις προσπάθειες της αμερικανικής κυβέρνησης για τη μείωση του CO2 και του μεθανίου ως κολοσσιαία κατάχρηση πόρων που θα ήταν καλύτερα να διατεθούν για ανθρωπιστικές προσπάθειες. Τέτοιες πρωτοβουλίες «πρέπει να σταματήσουν αμέσως», είπε.
«[Είναι] μια απόλυτη σπατάλη χρημάτων, χρόνου και προσπάθειας. Στραγγαλίζει τη βιομηχανία», δήλωσε ο κος Κλάουζερ.
Δεν περιμένει ωστόσο να αλλάξει κάτι.
«Η υποψία μου είναι ότι αυτά που λέω εδώ θα αγνοηθούν εντελώς. Στους ανθρώπους δεν αρέσει να τους λένε ότι έχουν κάνει τόσο μεγάλα λάθη», σχολίασε ο κος Κλάουζερ.
Θέτοντας τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης στο επίκεντρο των δράσεων τους, οι δήμοι της Κεφαλονιάς διοργανώνουν για πρώτη φορά το φεστιβάλ Stay Active Kefalonia και, ενώνοντας τις δυνάμεις τους με τη Marketing Greece, προσκαλούν το ταξιδιωτικό κοινό να γνωρίσει μια άλλη γοητευτική πλευρά του προορισμού, σε μια εποχή του χρόνου που η φύση στα Επτάνησα είναι στα καλύτερά της.
Ειδικότερα, από τις 22 έως τις 24 Σεπτεμβρίου το Stay Active Kefalonia συστήνει στους επισκέπτες τη μοναδική φύση, την ιστορία και τον πολιτισμό του προορισμού μέσα από ένα τριήμερο γεμάτο με συναρπαστικές υπαίθριες δραστηριότητες όπως πεζοπορία στον Εθνικό Δρυμό Αίνου, αναπόσπαστο τμήμα του Γεωπάρκου Κεφαλονιάς – Ιθάκης, μέλος του Παγκόσμιου Δικτύου Γεωπάρκων της UNESCO, θαλάσσιο καγιάκ στην παραλία Σπάσματα, το Kefalonia Bike Challenge στον Πόρο, ποδηλασία για παιδιά στην Πλατεία Βαλλιάνου, Giro di Paliki (ποδηλατικός γύρος στο Ληξούρι) και το Ainos Mountain Marathon. Παράλληλα, στο πλαίσιο του φεστιβάλ θα διεξαχθεί από το Ιόνιο Πανεπιστήμιο η ημερίδα «Sustainable Tourism Summit» με θέμα τη Βιώσιμη Ανάπτυξη του Τουρισμού στην Κεφαλονιά και την Ιθάκη.
Με στόχο την ενίσχυση της αναγνωρισιμότητας και του ενδιαφέροντος για την πρωτοβουλία, αλλά και την ανάδειξη του τουριστικού προϊόντος της Κεφαλονιάς η Marketing Greece έχει σχεδιάσει και θα υλοποιήσει μια σειρά δράσεων για το Stay Active Kefalonia που περιλαμβάνουν δημιουργία περιεχομένου (video και φωτογραφικό υλικό), δραστηριοποίηση με δημιουργούς περιεχομένου από διεθνείς αγορές, καθώς και πρόγραμμα προβολής μέσω των καναλιών επικοινωνίας της Marketing Greece που περιλαμβάνει αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, σε blog και ενημερωτικά δελτία.
Ο Νίκος Διαμαντόπουλος, γενικός διευθυντής της Marketing Greece, δήλωσε σχετικά: «Η πρωτοβουλία των δήμων Κεφαλονιάς αποτελεί ένα εξαιρετικό παράδειγμα αξιοποίησης των πόρων ενός προορισμού υπό το πρίσμα της βιώσιμης ανάπτυξης. Είμαστε πολύ χαρούμενοι για αυτή τη συνεργασία, καθώς όλοι οι συμμετέχοντες μοιραζόμαστε το κοινό όραμα για ένα βιώσιμο μοντέλο τουρισμού».
Η Μαρίνα Βεργωτή, υπεύθυνη Δημοσίων Σχέσεων της Τουριστικής Επιτροπής του δήμου Αργοστολίου Κεφαλονιάς, δήλωσε ότι «οι δήμοι Κεφαλονιάς, σε συνεργασία με την Ένωση Ξενοδόχων, τοπικούς φορείς, το Ιόνιο Πανεπιστήμιο, αθλητικούς συλλόγους και εθελοντές, ενώνουμε τις δυνάμεις μας για να αναδείξουμε τον εναλλακτικό χαρακτήρα του νησιού μας, με την υποστήριξη της Marketing Greece. Η Κεφαλονιά μπορεί να προσφέρει μια μεγάλη γκάμα δραστηριοτήτων χαρίζοντας στους επισκέπτες της ξεχωριστές εμπειρίες. Στόχος μας είναι το Stay Active Kefalonia να γίνει θεσμός, συμβάλλοντας ταυτόχρονα σε ένα βιώσιμο μοντέλο τουριστικής ανάπτυξης».
Σύμφωνα με προκαταρκτική ανάλυση των διαθέσιμων μετεωρολογικών δεδομένων από το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, την οποία παρουσιάζει σε σχετική ανακοίνωσή του, οι ακραίες βροχοπτώσεις που σημειώθηκαν κατά τη διάρκεια της πρόσφατης κακοκαιρίας οφείλονται κυρίως στα παρακάτω χαρακτηριστικά της:
– Αποκοπή ψυχρών αερίων μαζών από τη γενική κυκλοφορία της ατμόσφαιρας πάνω από την Ευρώπη, στην οποία οφείλεται το φαινόμενο της Ψυχρής Λίμνης. Η αργή νότια-νοτιοδυτική κίνηση της Ψυχρής Λίμνης οφείλεται στον έντονο κυματισμό του αεροχειμάρρου ο οποίος οδήγησε στην ανάπτυξη ενός εκτεταμένου πεδίου υψηλών πιέσεων πάνω από την Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη (Ωμέγα εμποδιστή – Omega blocking). Οι Ωμέγα εμποδιστές συνδέονται με επίμονες καιρικές συνθήκες για αρκετές ημέρες, αυξάνοντας έτσι την πιθανότητα εκδήλωσης ακραίων φαινομένων σε μια συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή.
– Οι ψυχρές αέριες μάζες στη μέση και ανώτερη τροπόσφαιρα σε συνδυασμό με την επικράτηση θερμών και υγρών αερίων μαζών στην κατώτερη ατμόσφαιρα, συνέβαλαν στην ανάπτυξη έντονης ατμοσφαιρικής αστάθειας πάνω από την περιοχή μας και τη δημιουργία εκτεταμένων καταιγίδων. Αν και η παρουσία της Ψυχρής Λίμνης και του Ωμέγα εμποδιστή δεν είναι πρωτοφανή φαινόμενα, η επικράτηση υψηλών τιμών θερμοκρασίας στην επιφάνεια της θάλασσας και στον υπερκείμενο αέρα αυτή την περίοδο του έτους συνέβαλε στην έντονη ατμοσφαιρική αστάθεια που αναπτύχθηκε στην ευρύτερη περιοχή του Αιγαίου.
– Η ισχυρή μεταφορά υδρατμών σε μεγάλο βάθος της ατμόσφαιρας από το Αιγαίο προς την ανατολική ηπειρωτική χώρα με έμφαση στη Θεσσαλία. Η ένταση και η επιμονή αυτής της μεταφοράς υδρατμών οφείλεται στη θέση και στη χαμηλή ταχύτητα μετατόπισης της Ψυχρής Λίμνης, που συνέβαλαν στην επικράτηση επίμονων ανατολικών ανέμων από το έδαφος έως 10.000 – 11.000 μέτρα ύψος. Γενικά, οι καταιγίδες καταναλώνουν τη διαθέσιμη ενέργεια στην ατμόσφαιρα και εξασθενούν, όμως στη συγκεκριμένη περίπτωση η διαθέσιμη ενέργεια παρέμενε σε εξαιρετικά υψηλά επίπεδα, λόγω της συνεχούς ροής ασταθών αερίων μαζών από το Αιγαίο Πέλαγος προς τη Θεσσαλία.
– Η αλληλεπίδραση των ορεινών όγκων με την ισχυρή μεταφορά υδρατμών, η οποία και συνέβαλε στην εκδήλωση πιο ραγδαίων βροχοπτώσεων, όπως συνέβη για παράδειγμα στο Πήλιο, όπου και καταγράφηκαν τα μεγαλύτερα ύψη βροχής στους μετεωρολογικούς σταθμούς του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr.
Τις δύσκολες αυτές μέρες, μια «ματιά» στο παρελθόν μπορεί να είναι και διδακτική. Πώς αντιμετώπιζαν στην αρχαιότητα τις πλημμύρες, την καταστροφή οικισμών και την ανάγκη διαχείρισης και κατασκευής αποστραγγιστικών έργων; Με case study την Κωπαΐδα και βοηθό την αρχαιολόγο της Εφορείας Αρχαιοτήτων (ΕΦΑ) Βοιωτίας Εύη Τσώτα, επιχειρήσαμε ένα «ταξίδι» στον χρόνο και στις αποστραγγιστικές προσπάθειες που έγιναν στην περιοχή ήδη από την προϊστορία.
«Το νερό μπορεί να επηρεάσει θετικά στην παρουσία του ανθρώπου, αλλά μπορεί ταυτόχρονα να συντελέσει και στην καταστροφή του. Μία ένδειξη αποτελεί η μυθολογική παράδοση, σύμφωνα με την οποία ο κατακλυσμός του Ωγύγου (σ.σ. κατά μία εκδοχή μυθικός ηγέτης της Βοιωτίας), προκλήθηκε από την υπερχείλιση της Κωπαΐδας, με αποτέλεσμα ο αφανισμός πολισμάτων των Βοιωτών, Αθηναίων και Ελευσίνιων που είχαν κατοικήσει την περιοχή, ενώ κατέστρεψε ακόμα και την Αττική. Η μυθολογική παράδοση θέλει τους μυθικούς κατοίκους του Ορχομενού, τους Μινύες, να δημιουργούν τα πρώτα έργα για την αποξήρανση και διαχείριση των υδάτων της λίμνης», δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Εύη Τσώτα για τη λίμνη Κωπαΐδα που απετέλεσε σημαντικό πόλο έλξης κατοίκων, κατά τη διάρκεια των αιώνων, ανεξαρτήτως των προβλημάτων που είχαν με τη διαχείριση των υδάτων της.
Σήμερα η Κωπαΐδα είναι πεδιάδα της Βοιωτίας, η οποία δημιουργήθηκε ύστερα από την αποξήρανση της ομώνυμης λίμνης κατά το διάστημα 1880-1930. Οι πρώτοι που αποξήραναν τη λίμνη, σύμφωνα με τη μυθολογική παράδοση, ήταν οι αρχαίοι κάτοικοι του Ορχομενού, οι Μινύες. Η αποξήρανσή της αποτέλεσε το μεγαλύτερο εγγειοβελτιωτικό έργο όχι μόνο των προϊστορικών χρόνων, αλλά γενικά της αρχαιότητας. «Το μεγαλόπνοο, όμως, σχέδιο αποξήρανσης της λίμνης, που υλοποιήθηκε κατά τη Μυκηναϊκή εποχή, ήταν εξαιρετικά σύνθετο. Έπρεπε να διαμορφωθεί η περίμετρος της λίμνης με σκοπό τον περιορισμό της, με την εκτροπή δύο ποταμών, του Βοιωτικού Κηφισού και του Μέλανα, που κατέληγαν στην Κωπαΐδα. Για να οδηγήσουν το νερό εκεί όπου θα τους επέτρεπε να αποκτήσουν γόνιμα εδάφη και ασφάλεια από ανεξέλεγκτες πλημμύρες, έσκαψαν βαθιά κανάλια και ανύψωσαν μεγάλα κτιστά αναχώματα, διοχετεύοντας τα νερά των ποταμών στις φυσικές καταβόθρες που υπάρχουν στις παρυφές της λίμνης, μέσω των οποίων τους έδωσαν διέξοδο προς τη θάλασσα. Τα τεχνικά έργα περιελάμβαναν τεχνητές λίμνες εν είδει ταμιευτήρων ύδατος, όπου μπορούσαν να έχουν νερό σε περιόδους ξηρασίας. Παράλληλα, αρκετά σημεία είχαν διαμορφωθεί για τον έλεγχο και την αποτροπή υπερχείλισης, αφήνοντας κάθε φορά ελεγχόμενο όγκο νερού να εισρέει στη λίμνη», προσθέτει η αρχαιολόγος.
Το εντυπωσιακότερο τμήμα των έργων που διασώθηκαν είναι η βόρεια αποστραγγιστική τάφρος, μήκους 25 περίπου χιλιομέτρων, η οποία ξεκινούσε από τον Ορχομενό και κατέληγε στο σημερινό Κάστρο, όπου διακλαδιζόταν σε δύο τμήματα για να οδηγήσουν το νερό στις φυσικές καταβόθρες. «Το μεγάλο ανάχωμα που υψώθηκε ήταν περίπου 3 μέτρα ύψος και είχε πλάτος 30 μέτρα. Για να ενισχύσουν δε τη διάβρωση και φθορά του αναχώματος, κατά μήκος των μακρών πλευρών του κατασκεύασαν ισχυρό κυκλώπειο τοίχο πάχους 2,5 μέτρων. Το ανάχωμα πλέον είχε διπλή σημασία, από τη μία προστάτευε από υπερχείλιση ενώ παράλληλα προσέφερε έναν ασφαλή δρόμο για τη μεταφορά ανθρώπων και προϊόντων», εξηγεί η κα Τσώτα.
Ωστόσο, η ιστορία της Κωπαΐδας δεν σταματά στους προϊστορικούς χρόνους. Σύμφωνα με ιστορικές πηγές μεταξύ 335-331 π.Χ., επί Αλεξάνδρου Γ’, προέκυψαν νέα έργα, τόσο με τη μερική χρήση των παλαιών μυκηναϊκών έργων, όσο και με την εκσκαφή μιας νέας κεντρικής αποστραγγιστικής τάφρου. «Το 1920, αποκαλύφθηκαν από τον αρχαιολόγο Ν. Παπαδάκη στην Κορώνεια της Βοιωτίας μερικές επιγραφές χαραγμένες επάνω σε μεγάλους μαρμάρινους ορθοστάτες (μία εξ αυτών εκτίθεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θηβών). Καταγράφουν επιστολές σταλμένες από τον φιλέλληνα Ρωμαίο αυτοκράτορα Αδριανό (117-138 μ.Χ.) προς τους κατοίκους της ομώνυμης αρχαίας βοιωτικής πόλης για τα αντιπλημμυρικά και εγγειοβελτιωτικά έργα που πραγματοποιήθηκαν τελικά στην περιοχή κατ’ εντολή του ίδιου του αυτοκράτορα, ο οποίος επισκέφθηκε την Κορώνεια το 125 μ.Χ. και διέγνωσε αυτοπροσώπως το πρόβλημα στην εξεύρεση καλλιεργήσιμης γης, εξαιτίας των πλημμυρών που προκαλούνταν από τα νερά των ποταμών της δυτικής Κωπαΐδας», πληροφορεί η συνομιλήτρια του ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Στην πρώτη επιστολή (του 125 μ.Χ.) γίνεται αναφορά στην ανάγκη διευθέτησης της κοίτης του Κηφισού και της Έρκυνας, καθώς και των άλλων ποταμών της περιοχής, μέσω της εκσκαφής τάφρων και της κατασκευής αναχωμάτων. «Ταυτόχρονα, ενημερώνει τους κατοίκους ότι θα χορηγήσει στην πόλη 65.000 δηνάρια από το αυτοκρατορικό ταμείο για την ολοκλήρωσή τους, ενώ αφήνει τους κατοίκους της πόλης να επιλέξουν τους μηχανικούς που θα αναλάμβαναν την κατασκευή τους. Δέκα χρόνια μετά, το 135 μ.Χ., με νέα επιστολή του, ο αυτοκράτορας επανέρχεται στο θέμα κάνοντας ιδιαίτερη μνεία στον ποταμό Φάλαρο. Στην επιστολή αυτή τους ενημερώνει ότι στέλνει τον αγαπητό του φίλο Αιμίλιο Ιούγκο για τη διευθέτηση. Τέλος, στην τρίτη επιστολή (135 – 137 μ.Χ.), τα αντιπλημμυρικά και εγγειοβελτιωτικά έργα στον Φάλαρο εμφανίζονται να έχουν ήδη ολοκληρωθεί. Ο Αδριανός φαίνεται να είναι ιδιαίτερα ικανοποιημένος, αλλά εφιστά την προσοχή τους να μην παραμελήσουν τη συντήρησή τους, ενώ τους επισημαίνει ότι όποιος προξενούσε βλάβη στα έργα θα αναγκαζόταν να επανορθώσει και η πόλη θα υποχρεωνόταν να καταβάλει πρόστιμο 1.500 δηναρίων για την προκληθείσα ζημία», επισημαίνει η κα Τσώτα.
Οι παρεμβάσεις που πραγματοποιήθηκαν κατά τους ρωμαϊκούς χρόνους στην Κωπαΐδα έκλεισαν τον κύκλο των αρχαίων αντιπλημμυρικών έργων στη λίμνη. «Συνεχιστές της μακράς αυτής παράδοσης, τα ρωμαϊκά αντιπλημμυρικά έργα απέδωσαν πλούσια καλλιεργήσιμη γη και αποτέλεσαν αναπόσπαστο κρίκο στην αλυσίδα μιας πανάρχαιας και διαχρονικής προσπάθειας εκμετάλλευσης των εύφορων εδαφών της λεκάνης. Η δε πόλη της Κορώνειας, τίμησε τον ευεργέτη Αδριανό για το πολύτιμο δώρο του, με την τοποθέτηση ενός μαρμάρινου αδριάντα, σωζόμενου ύψους 1,82 μέτρων, που σήμερα εκτίθεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θηβών», καταλήγει η αρχαιολόγος.
Της Ελένης Μάρκου
* Η φωτογραφία προέρχεται από το αρχείο της ΕΦΑ Βοιωτίας και παραχωρήθηκαν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ για δημοσίευση.
Ένας Γάλλος φωτογράφος με πάθος για τον ωκεανό απαθανάτισε μια εκπληκτική στιγμή, κατά την οποία τα κύματα της καταιγίδας σχηματίζουν το πρόσωπο του Ποσειδώνα, που φορώντας το αφρισμένο στέμμα του, αναδύεται από τα βάθη της θάλασσας.
Ο πρώην μηχανικός Ματιέ Ριβράν (Mathieu Rivrin), 34 ετών, είναι φωτογράφος πλήρους απασχόλησης και ζει στην κοινότητα Λαντερνώ, στο διαμέρισμα Φινιστέρ της Βρετάνης, στη βορειοδυτική Γαλλία. Τον Ιανουάριο, το Φινιστέρ τέθηκε σε κατάσταση συναγερμού λόγω πολυήμερης καταιγίδας. Ο φωτογράφος περίμενε τη σωστή στιγμή και στη συνέχεια βγήκε έξω για να φωτογραφίσει τον ωκεανό.
Κατέληξε να απαθανατίσει τον θεό της θάλασσας σε μια εκπληκτική σύγκρουση των κυμάτων που σκάνε.
(Ευγενική παραχώρηση του Ματιέ Ριβράν μέσω του Mathieu Rivrin Photographies)
«Έφτασα εκεί γύρω στις 12 το μεσημέρι. Η παλίρροια ήταν χαμηλή και τα κύματα πράγματι μεγάλα, αλλά αναμέναμε να γίνουν ακόμα μεγαλύτερα το απόγευμα», δήλωσε ο κος Ριβράν στην Epoch Times. «Γύρω στις 6 μ.μ., λίγο πριν σκοτεινιάσει, τα κύματα ήταν πολύ εντυπωσιακά. Υπήρχε μια ολόκληρη σειρά κυμάτων για 10 έως 15 λεπτά, που έπαιρναν ιδιαίτερα σχήματα. Ήταν τεράστια.»
(Ευγενική παραχώρηση του Ματιέ Ριβράν μέσω του Mathieu Rivrin Photographies)
(Ευγενική παραχώρηση του Ματιέ Ριβράν μέσω του Mathieu Rivrin Photographies)
Καθώς τα κύματα έσκαγαν στον κυματοθραύστη Λεσκονίλ, τον λιμενοβραχίονα που προστατεύει το λιμάνι και τις βάρκες του, ένα κύμα, μεγαλύτερο από τα υπόλοιπα, ξεχώρισε.
«Μόνο όταν γύρισα σπίτι ανακάλυψα αυτή την εικόνα και αυτό το πρόσωπο μέσα στο κύμα», δήλωσε ο κος Ριβράν, ο οποίος συνήθως δεν δίνει τίτλους στις φωτογραφίες του. «Ο στόχος μου είναι οι άνθρωποι να έχουν την εικόνα όλη δική τους τους, να βλέπουν αυτό που θέλουν να δουν.»
Ωστόσο, πολλοί άνθρωποι, όταν είδαν αυτή την εικόνα, επέμεναν να αποκαλούν το πρόσωπο που σχηματίστηκε «Ποσειδώνα».
«Δεν ξέρω αν θα τον αποκαλούσα εγώ ο ίδιος “Ποσειδώνα”, αλλά από τη στιγμή που το κοινό τον οικειοποιήθηκε, ένιωσα ότι ήταν φυσικό να του δώσω αυτό το όνομα», δήλωσε ο φωτογράφος.
(Ευγενική παραχώρηση του Ματιέ Ριβράν μέσω του Mathieu Rivrin Photographies)
Η μετάβαση του κου Ριβράν από τη μηχανική στη φωτογραφία ξεκίνησε πριν από 10 χρόνια, αφού τράβηξε τη φωτογραφία ενός εντόμου με μια compact φωτογραφική μηχανή στον κήπο των παππούδων του στη Βρετάνη. Τον εντυπωσίασε η «πτυχή της αποτύπωσης μιας εφήμερης στιγμής» και, ζώντας τότε στη Γκρενόμπλ, ένιωθε την ανάγκη να φωτογραφίζει τη φυσική γενναιοδωρία της Βρετάνης κάθε φορά που επέστρεφε στην περιοχή.
Σήμερα, χωρίζει τη φωτογραφία τοπίου του σε τρία μεγάλα θέματα: χειμώνας, κύματα και καταιγίδες. Ο κος Ριβράν κάνει συχνά διάκριση μεταξύ καταιγίδων και κυμάτων, διότι υπάρχουν καταιγίδες χωρίς κύματα και το αντίστροφο.
«Ακούγεται αρκετά παράδοξο», είπε, αλλά, λόγω του κυματισμού του Ατλαντικού, μια θυελλώδης καταιγίδα δεν σημαίνει πάντα μεγάλα κύματα, γι’ αυτό του αρέσει να διαχωρίζει τα δύο.
«Μια καταιγίδα έχει πραγματικά ιδιαίτερες πτυχές», είπε. «Υπάρχει η τραχιά όψη, με βροχές χαλαζιού- η όψη του ανέμου- η όψη του κρύου, αφού είναι χειμώνας- και όλες οι ακουστικές αισθήσεις με τον θόρυβο του ανέμου και τα κύματα που προσκρούουν σε βράχους ή αναχώματα.»
«Όλα αυτά πραγματικά μού αρέσουν πολύ, η πλευρά της περιπέτειας που ενυπάρχει σε μια καταιγίδα, πέρα από τη φωτογραφική πτυχή και το θέμα των κυμάτων.»
Αναλογιζόμενος την επιθυμία του να απαθανατίζει τα κύματα στη Βρετάνη, ο κος Ριβράν είπε ότι η θάλασσα πάντα τον έλκυε.
«Μεγάλωσα με τον πατέρα μου, ο οποίος ήταν ναυτικός … με μια φωτογραφία ενός φάρου εν μέσω καταιγίδας πάνω από το κρεβάτι μου», είπε. «Μια μέρα, θέλησα να τον δω με τα ίδια μου τα μάτια πηγαίνοντας εκεί για να βγάλω φωτογραφίες με άλλους φωτογράφους.»
«Στα ανοιχτά του Φινιστέρ υπάρχει η μεγαλύτερη συγκέντρωση φάρων στην Ευρώπη. … Κάθε φάρος έχει μια ιστορία, συνδεδεμένη με έναν ή περισσότερους φαροφύλακες. Πρόκειται για ιστορίες που διάβαζα όταν ήμουν μικρός.»
(Ευγενική παραχώρηση του Ματιέ Ριβράν μέσω του Mathieu Rivrin Photographies)
Το 2016, ο κος Ριβράν τράβηξε φωτογραφίες κατά τη διάρκεια της καταιγίδας Ρούζικα στους φάρους Ζυμάν και Τεβενέκ από ένα ελικόπτερο.
«Προσαρμόζομαι στις καιρικές συνθήκες», είπε. «Δεν σχεδιάζω ένα συγκεκριμένο μέρος – είναι το χαρακτηριστικό της καταιγίδας που καθορίζει πού θα πάω.»
(Ευγενική παραχώρηση του Ματιέ Ριβράν μέσω του Mathieu Rivrin Photographies)
(Ευγενική παραχώρηση του Ματιέ Ριβράν μέσω του Mathieu Rivrin Photographies)
(Ευγενική παραχώρηση του Ματιέ Ριβράν μέσω του Mathieu Rivrin Photographies)
Κατά τη διάρκεια αυτών των λήψεων, ο κος Ριβράν προσπαθεί μεν να παραμείνει ασφαλής, αλλά εξακολουθεί να απολαμβάνει τη λήψη εικόνων από την άκρη της ξηράς, καθώς αυτό του επιτρέπει να δείξει όλο το ύψος του κύματος.
«Με καλή γνώση του εδάφους, καταφέρνω να πηγαίνω σε μέρη όπου θα ήταν αδύνατο να πάω αλλιώς», δήλωσε. «Μου έχει τύχει να βραχώ από τα κύματα, αλλά ποτέ δεν παρασύρθηκα.»
Όσον αφορά τον φωτογραφικό του εξοπλισμό, ο κος Ριβράν χρησιμοποιεί full-frame mirrorless φωτογραφικές μηχανές Sony, με εστιακές αποστάσεις που κυμαίνονται από 16 έως 100mm για να καλύψει κάθε τύπο εικόνας, συμπεριλαμβανομένων των ευρυγώνιων και των κοντινών λήψεων. Μερικές φορές τα θέματά του βρίσκονται σε απόσταση μεγαλύτερη των 2 χιλιομέτρων από την ακτή. Αν επιλέξει τη σωστή στιγμή για μια λήψη και κάνει μια καλή σύνθεση, ισχυρίζεται ότι σπάνια υπάρχει ανάγκη για ρετουσάρισμα.
«Δεν χρησιμοποιώ ποτέ φλας – από τη στιγμή που είναι γκρι, δεν με ενδιαφέρει», είπε. «Αλλά η εικόνα του Ποσειδώνα με έκανε να αλλάξω λίγο γνώμη, επειδή μπορείς να τραβήξεις όμορφες εικόνες και χωρίς φως.»
Γοητευμένος από τα χρώματα της Βρετάνης, ιδίως από τις αποχρώσεις της ανατολής και του ηλιοβασιλέματος και τα τιρκουάζ νερά της, ο κος Ριβράν είχε την τύχη να απαθανατίσει το Βόρειο Σέλας στο Μον Σεν Μισέλ. Έχει ταξιδέψει και έχει παραδώσει μαθήματα φωτογραφίας με το γαλλικό πρακτορείο Photographes du Monde (Φωτογράφοι του Κόσμου), ενώ οι φωτογραφίες του από την παλίρροια στο Σεν Μαλό τον Μάρτιο του 2022, τραβηγμένες με drone εκεί όπου η θάλασσα συναντά την πόλη, μπήκαν στο περιοδικό Paris Match.
(Ευγενική παραχώρηση του Ματιέ Ριβράν μέσω του Mathieu Rivrin Photographies)
(Ευγενική παραχώρηση του Ματιέ Ριβράν μέσω του Mathieu Rivrin Photographies)
Η αναγνώριση και προώθηση της ωκεάνιας φωτογραφίας από τα παγκόσμια μέσα ενημέρωσης άλλαξε το παιχνίδι για τον κο Ριβράν και τους συναδέλφους του.
«Πριν από μερικά χρόνια, στην ακτή, ήμασταν δύο με τρεις φωτογράφοι, το πολύ, που τραβούσαν φωτογραφίες καταιγίδων και κυμάτων», δήλωσε στην Epoch Times. «Τώρα, έχει εκδημοκρατιστεί σε τεράστιο βαθμό. Το βρίσκω υπέροχο να βλέπω ανθρώπους που, αντί να μένουν στο σπίτι όταν υπάρχει καταιγίδα και άνεμοι, βγαίνουν έξω για να δουν το θέαμα στην ακτή.»
«Το να μοιράζομαι τις εικόνες μου και να κάνω τους ανθρώπους να θέλουν να έρθουν να δουν με τα μάτια τους αυτά τα τοπία, είτε πρόκειται για την καταιγίδα είτε για τα γαλαζοπράσινα νερά, είναι κάτι που με κάνει υπερήφανο.»
(Ευγενική παραχώρηση του Ματιέ Ριβράν μέσω του Mathieu Rivrin Photographies)
Όσο η προστατευτική δράση των δασών περιορίζεται λόγω της καταστροφής τους – ιδίως κοντά σε πυκνοκατοικημένες περιοχές – τόσο θα περιορίζεται και η ποιότητα του αέρα που εισπνέουμε, επισημαίνει η πνευμονολόγος και πρώην αναπληρώτρια υπουργός Υγείας Μίνα Γκάγκα μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, προσθέτοντας πως αυτό επηρεάζει ήδη συνολικά την ποιότητα της ζωής μας:
«Τα δάση καθαρίζουν τον αέρα, προστατεύουν από την αποψίλωση των εδαφών όταν βρέχει και επιτρέπουν τη συλλογή του πόσιμου νερού, ενώ παράλληλα διατηρούν τη θερμοκρασία σε χαμηλότερα επίπεδα», επισημαίνει η κα Γκάγκα και προσθέτει ότι, εκτός από τις μελέτες που προβλέπουν ένα ζοφερό μέλλον για το περιβάλλον γενικότερα, «βλέπουμε ήδη διεθνώς τη διαφορά στην ποιότητα του αέρα και στη θερμοκρασία με την μείωση των δασών, τόσο στον Αμαζόνιο και στο Μεξικό όσο και στις περισσότερες ηπείρους στον κόσμο. Παράλληλα, οι γιγαντιαίες πόλεις (mega cities) που δημιουργούνται έχουν πολύ κακή ποιότητα αέρα, αιθαλομίχλη και πολύ υψηλότερες θερμοκρασίες.»
Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών δίνει στοιχεία σύμφωνα με τα οποία 30 εκατομμύρια στρέμματα δάσους καταστρέφονται κάθε χρόνο, είτε από φωτιές είτε για αλλαγή χρήσης. «Δεν μιλάμε λοιπόν για στοιχεία που αφορούν το μέλλον, φυσικά υπάρχουν μελέτες και γι’ αυτό, αλλά τα στοιχεία αυτά είναι πλέον ορατά και μετρήσιμα: Η ποιότητα του αέρα είναι ήδη χειρότερη, η θερμοκρασία έχει αυξηθεί, υπάρχει η τρύπα του όζοντος και τα πράγματα χειροτερεύουν κάθε χρόνο», επισημάνει η πνευμονολόγος και συντονίστρια διευθύντρια στο νοσοκομείο «Σωτηρία».
Γιατί είναι πλέον αναγκαίοι οι «πνεύμονες» πρασίνου
Όμως, γιατί είναι σημαντικό να υπάρχουν γύρω από τον χώρο που ζούμε «πνεύμονες πρασίνου», όπως έχουμε συνηθίσει να λέμε; Με ποιο τρόπο το πράσινο και τα δάση βοηθούν στην καλύτερη λειτουργία των πνευμόνων μας; Η πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής πνευμονολογικής εταιρείας απαντά στον Μιχάλη Κεφαλογιάννη πως είναι γνωστό ότι «τα δέντρα και τα φυτά γενικότερα στη διάρκεια της ημέρας φωτοσυνθέτουν και ελευθερώνουν οξυγόνο ενώ μαζεύουν και χρησιμοποιούν το διοξείδιο του άνθρακα, καθαρίζοντας έτσι τον αέρα».
Παράλληλα, όπως τονίζει, στα δάση και στις εκτάσεις του πράσινου έχει λιγότερα αυτοκίνητα, λιγότερα εργοστάσια, λιγότερη παραγωγή και εκπομπή ρύπων, κάτι που σημαίνει ότι «μπορούμε να αναπνεύσουμε και να ασκηθούμε με ασφάλεια, για καλύτερη υγεία των πνευμόνων». Και φυσικά είναι οι περιοχές όπου ζουν ζώα, περιοχές που επιτρέπουν την διατήρηση της βιοποικιλότητας, η οποία είναι πολύ σημαντική για το μέλλον του πλανήτη και τέλος, προσθέτει, είναι περιοχές από τις οποίες ζουν χιλιάδες άνθρωποι.
Σοβαρές οι άμεσες και άμεσες επιπτώσεις από την εισπνοή καπνού στην υγεία των πνευμόνων
Με αφορμή και τις φετινές μεγάλες πυρκαγιές που σημειώθηκαν στη χώρα μας, ρωτήσαμε την κα Γκάγκα πόσο επιβαρυντική είναι στην υγεία των πνευμόνων η έκθεση μας στον καπνό του περιβάλλοντος από πυρκαγιές, ακόμα κι αν η έκθεση αυτή περιορίζεται στις 2-3 ήμερες. Η ίδια απαντά πως «αυτό εξαρτάται από το πόσο κοντά είμαστε στη φωτιά και πόσο πυκνός είναι ο καπνός γύρω μας. Με τις έντονες πυρκαγιές που είχαμε, τα προβλήματα εμφανίζονται άμεσα. Μπορεί να είναι ήπια όπως ερεθισμός στα μάτια και στη μύτη, έντονος πόνος και ερεθισμός στο λαιμό ή βήχας, μπορεί να είναι όμως και σοβαρά όπως είναι η παρόξυνση βρογχικού άσθματος ή χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας ή η επιβάρυνση της καρδιακής λειτουργίας που οδηγεί τους ασθενείς στο νοσοκομείο. Η έκθεση σε μεγάλες συγκεντρώσεις καπνού και αερίων όπως το μονοξείδιο του άνθρακα και το διοξείδιο του αζώτου μπορεί να οδηγήσουν στο νοσοκομείο ακόμη και υγιείς ανθρώπους, ενώ παράλληλα η έκθεση σε μικροσωματίδια κάνει φλεγμονή στον πνεύμονα, που κι αυτή μπορεί να κάνει προβλήματα έστω και βραχυχρόνια.»
Ο καπνός και τα μεταφερόμενα σωματίδια της στάχτης επιδρούν στους πνεύμονες των υγιών αλλά και των ασθενών ή όσων έχουν ευαισθησία, επισημαίνει η Μ. Γκάγκα, εξηγώντας πως «τα αέρια και τα σωματίδια είναι ερεθιστικά και κάνουν φλεγμονή στον πνεύμονα, που σημαίνει δυσκολία στην αναπνοή. Μπορεί αυτό να είναι πρόσκαιρο και να οφείλεται σε σπασμό και στένεμα τον αεραγωγών , δηλαδή των σωλήνων που κατεβάζουν τον αέρα στους πνεύμονες, μπορεί όμως ο καπνός να προκαλέσει πιο παρατεταμένη βλάβη που μοιάζει λίγο με τη βλάβη ενός εγκαύματος στο δέρμα, δηλαδή εσωτερικό οίδημα (πρήξιμο) και φλεγμονή (κοκκινίλα) που χρειάζεται μέρες για να περάσει. Παράλληλα, αέρια όπως το μονοξείδιο του άνθρακα δεσμεύουν την αιμοσφαιρίνη στο αίμα και δεν μπορεί να οξυγονωθεί καλά. Δεν μεταφέρει, λοιπόν, το αίμα αρκετό οξυγόνο στον οργανισμό και αυτό φυσικά μας επιβαρύνει πολύ».
Τι μπορούμε να κάνουμε πρακτικά σε ανάλογες περιπτώσεις για να προστατεύσουμε την υγεία των πνευμόνων
Σε τι αφορά η πρόληψη και η προστασία των πνευμόνων μας σε ανάλογες περιπτώσεις; Υπάρχουν πρακτικές οδηγίες που μπορεί κάποιος να ακολουθήσει πριν εκτεθεί, αλλά και μετά την έκθεση του; «Η πιο σημαντική οδηγία είναι να καθόμαστε σπίτι με κλειστά παράθυρα και όσο το δυνατόν μικρότερη έκθεση στον καπνό. Είναι σημαντικό επίσης να περιορίσουμε τις δραστηριότητες και την άσκηση, ακριβώς επειδή η άσκηση σε εξωτερικούς χώρους θέλει περισσότερο οξυγόνο και η οξυγόνωσή μας μπορεί να είναι περιορισμένη. Αλλά και επειδή όταν κάνουμε κινήσεις και ασκούμαστε χρειάζεται να εισπνεύσουμε περισσότερο και άρα η έκθεση μας είναι μεγαλύτερη. Είναι πολύ σημαντικό επίσης να είμαστε ενυδατωμένοι, να πίνουμε δηλαδή αρκετό νερό. Οι μάσκες που φορέσαμε στον κορωνοϊό, οι Κ95 βοηθούν λίγο και συγκρατούν σωματίδια, αν χρειάζεται να βγούμε έξω. Δεν συγκρατούν όμως αέρια», συνοψίζει η Μ. Γκάγκα.
Η πρώην αναπληρώτρια υπουργός Υγείας τονίζει τέλος πως πρέπει να θυμόμαστε ότι «η γη καλύπτεται σήμερα κατά το 1/3 από δάση και αυτά τα δάση, πέρα από τη προστασία όλων μας, δίνουν δουλειά και ζωή σε περισσότερο από ενάμιση δισεκατομμύριο ανθρώπους. Είναι λοιπόν σημαντικό όχι μόνο να προστατέψουμε τα δάση αλλά και να φροντίσουμε τις πόλεις, φυτεύοντας πράσινο, δημιουργώντας πράσινα κτίρια, στοχεύοντας με συνέπεια να προστατέψουμε το περιβάλλον μας και να βελτιώσουμε τον αέρα που αναπνέουμε για εμάς και τα παιδιά μας».
Η Χίος βάζει «πλώρη» για να προστεθεί στη λίστα των 195 παγκόσμιων γεωπάρκων της UNESCO. Στηριγμένη στην πλούσια γεωλογική κληρονομιά της και την ιδιαίτερη γεωμορφολογία της δηλώνει «παρούσα» στην προσπάθεια για τη λειτουργία στο σύνολο της ως γεωπάρκο.
Στο «οπλοστάσιο» της για την κατάκτηση του στόχου, λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο καθηγητής Νίκος Ζούρος, κοσμήτορας της Σχολής Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αιγαίου, πρόεδρος της Ελληνικής Επιτροπής Γεωπάρκων της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής για την UNESCO και πρόεδρος του Παγκόσμιου Δικτύου Γεωπάρκων, περιλαμβάνονται «οι σημαντικές διεθνώς απολιθωματοφόρες θέσεις, όπως στην περιοχή του Κορακάρη με τα απολιθώματα των αμμωνιτών, τα πετρώματα και οι πτυχωσιγενείς δομές στη βόρεια Χίο, ηλικίας πολλών εκατομμυρίων ετών, τα σημαντικά σπήλαια και τα άλλα ηφαιστειακά προϊόντα. Αλλά και άλλα σημαντικά στοιχεία που υπογραμμίζουν τη σχέση των πετρωμάτων με την βιοποικιλότητα, την πολιτιστική κληρονομιά του Κάμπου και των Μαστιχοχωρίων της Χίου και βέβαια την καλλιέργεια της μαστίχας που έχει ενταχθεί στην άυλη πολιτιστική κληρονομιά της UNESCO».
Απολίθωμα αμμωνίτη στην περιοχή Κορακάρη της Χίου.
Και καταλήγει ο κος Ζούρος: «Αυτή η γεωλογική ιστορία της περιοχής έχει αφήσει έντονα αποτυπώματα στον χαρακτήρα του φυσικού περιβάλλοντος του νησιού και στην πολιτιστική διαδρομή του ανθρώπου στον χώρο αυτό. Στοιχεία που συμβάλλουν στην ανακήρυξη ενός τόπου ως παγκόσμιο γεωπάρκο της UNESCO».
Η δυνατότητα δημιουργίας γεωπάρκου στη Χίο και η υποβολή υποψηφιότητας για την ένταξη του στα Παγκόσμια Γεωπάρκα της UNESCO συζητήθηκαν σε συνάντηση που διοργάνωσε η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου με τον αρμόδιο αντιπεριφερειάρχη Παντελή Μπουρνιά και τη συμμετοχή εκπροσώπων του δήμου Χίου, της Εταιρείας Τοπικής Ανάπτυξης Χίου ΕΤΑΧ, του Φορέα Τουρισμού, της Ένωσης Ξενοδόχων και ευαισθητοποιημένων πολιτών για την ανάδειξη και διάσωση των γεωλογικών μνημείων της Χίου. Στη σύσκεψη παραβρέθηκε ο καθηγητής Νίκος Ζούρος, με την ιδιότητα του πρόεδρου της Ελληνικής Επιτροπής Γεωπάρκων της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής για την UNESCO και του προέδρου του Παγκόσμιου Δικτύου Γεωπάρκων.
Στη συνάντηση παρουσιάσθηκε διεξοδικά η διαδικασία και οι προϋποθέσεις που πρέπει να πληροί μια περιοχή για τη δημιουργία και τη λειτουργίας ενός γεωπάρκου (θέσεις γεωλογικής κληρονομιάς διεθνούς σημασίας, φορέας διαχείρισης, σχέδιο δράσεων για την προστασία, ανάδειξη και διαχείριση, δράσεις εκπαίδευσης και ευαισθητοποίησης, δραστηριότητες εναλλακτικών μορφών τουρισμού, δράσεις ανάδειξης τοπικών προϊόντων) και τα κριτήρια που πρέπει να πληρούνται για την ένταξη της στο Παγκόσμιο Δίκτυο Γεωπάρκων UNESCO. Συζητήθηκαν επίσης τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσουν οι τοπικοί φορείς προκειμένου η υποβολή φακέλου υποψηφιότητας να είναι επιτυχής.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρθηκε, «τα 195 Παγκόσμια Γεωπάρκα της UNESCO αποτελούν ενοποιημένες γεωγραφικές περιοχές και τοπία διεθνούς γεωλογικής σημασίας με οικολογικό και πολιτιστικό ενδιαφέρον, προσθέτοντας ότι η προβολή και η ανάδειξη αυτών των περιοχών οδηγεί στην τοπική ανάπτυξη και στην αύξηση της επισκεψιμότητας, δίνοντας στις περιοχές ένα ξεχωριστό δυναμισμό».
Τα φυτά μοιάζουν τόσο διαφορετικά από τα ζώα, ώστε πολλοί τείνουν να τα θεωρούν ξένα και ξεχωριστά από εμάς. Αν και οι περισσότεροι άνθρωποι εκτιμούν την ομορφιά των λουλουδιών και των δέντρων και γνωρίζουν ότι η φωτοσύνθεση είναι απαραίτητη για τη ζωή, δεν αντιλαμβάνονται ότι η ψυχική και φυσική μας σύνδεση με τη ζωή των φυτών είναι βαθύτερη από ό,τι θα περίμενε κανείς.
Τα επιστημονικά στοιχεία που αποδεικνύουν ότι τα φυτά παίζουν θεμελιώδη ρόλο στη διαμόρφωση της ψυχικής μας κατάστασης και στη μείωση του κινδύνου ψυχικών και σωματικών ασθενειών πληθαίνουν.
Τα φυτά συντελούν στη μείωση της κατάθλιψης, του άγχους και των συμπτωμάτων διαταραχής της διάθεσης στον άνθρωπο, μειώνοντας τα επίπεδα της ορμόνης του στρες κορτιζόλης, κάτι που επακόλουθα ρίχνει τον καρδιακό ρυθμό και προάγει μια ευχάριστη ψυχική κατάσταση.
Αρκετές μελέτες έχουν δείξει ότι η φυτοκομική θεραπεία βοηθά ορισμένους ανθρώπους να διαχειριστούν τα συμπτώματα της PTSD [διαταραχή μετατραυματικού στρες] και να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής τους.
Τα φυτά μπορούν ακόμη και να αυξήσουν τη δημιουργικότητά σας μέσω της διέγερσης του εγκεφάλου με τα ζωντανά, φυσικά χρώματά τους.
Μια πηγή ευημερίας
Ακόμα και το μικρό γλαστράκι με το φυτό στο γραφείο σας σας επηρεάζει περισσότερο από ό,τι ίσως συνειδητοποιείτε. Τα φυτά εσωτερικού χώρου που αγοράσατε για να φωτίσουν το σπίτι ή τον χώρο εργασίας σας στην πραγματικότητα σας βοηθούν να σκέφτεστε πιο καθαρά. Μελέτες έχουν δείξει ότι το να περιβάλλετε τον εαυτό σας με φυτά συμβάλλει στη βελτίωση της συγκέντρωσής σας έως και κατά 20% και στην ενίσχυση της ικανότητάς σας να ανακαλείτε πληροφορίες κατά 15-20%. Αυτό συμβαίνει κυρίως χάρη στην ικανότητα των φυτών να μειώνουν τη συγκέντρωση του διοξειδίου του άνθρακα (CO₂) και να βελτιώνουν την ποιότητα του αέρα.
Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές της Εκτελεστικής Επιτροπής Υγείας και Ασφάλειας του Ηνωμένου Βασιλείου, η συγκέντρωση CO₂ δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 1.000 μέρη ανά εκατομμύριο (ppm) στα γραφεία, καθώς σε αυτό το επίπεδο μπορεί να προκαλέσει πονοκεφάλους, κόπωση και ζάλη.
Το ανθούριο είναι ιδανικό για τη μείωση των επιπέδων του διοξειδίου του άνθρακα σε κλειστούς χώρους. (Chyzh Galyna/Shutterstock)
Η έλλειψη οξυγόνου τείνει επίσης να αποδυναμώνει την κριτική μας ικανότητα. Έρευνες έχουν δείξει ότι σε ορισμένες περιπτώσεις τα φυτά εσωτερικού χώρου μπορούν να μειώσουν τη συγκέντρωση διοξειδίου του άνθρακα από 2.000 ppm σε περίπου 480 ppm σε λιγότερο από μία ώρα σε κλειστό χώρο. Δημοφιλή φυτά εσωτερικού χώρου που απομακρύνουν αποτελεσματικά το διοξείδιο του άνθρακα είναι η μπλε αστεροειδής φτέρη (Phlebodium aureum), ο φίκος βενιαμίν (Ficus benjamina), τα φυτά αράχνης (Chlorophytum comosum) και τα διάφορα είδη ανθούριου.
Ορισμένα φυτά μπορούν ακόμα και να μεταβάλλουν τη χημεία του σώματός μας – σκεφτείτε μόνο τα πολλά είδη που χρησιμοποιούνται για τις φαρμακευτικές ή ψυχατρόπες ιδιότητές τους. Είναι ειρωνικό το γεγονός ότι ορισμένοι άνθρωποι θεωρούν τα φυτά κάτι λίγο περισσότερο από όμορφες πρασινάδες, όταν ο ίδιος ο άνθρωπος τα χρησιμοποιεί εδώ και δεκάδες χιλιάδες χρόνια για να εξερευνήσει διαφορετικές καταστάσεις συνείδησης, να ανακουφίσει τον πόνο και να χαλαρώσει.
Η ζωή με τα φυτά
Τα φυτά είχαν κεντρική θέση στην ανθρώπινη κοινωνία από την αρχή της ζωής μας, αλλά ο τρόπος με τον οποίο τα χρησιμοποιούμε και συνδεόμαστε με αυτά διαφέρει από πολιτισμό σε πολιτισμό, αλλάζοντας από γενιά σε γενιά. Από την εξάρτηση από τα φυτά για τροφή και θεραπεία κατά την παλαιολιθική εποχή (έως και πριν από 11.000 χρόνια), η σύγχρονη κοινωνία έχει χάσει με πολλούς τρόπους την εκτίμηση και τις γνώσεις της για τα φυτά.
Η Παγκόσμια Τράπεζα εκτιμά ότι μέχρι το 2050 επτά στους δέκα ανθρώπους θα ζουν σε πόλεις και η πρόσβαση σε φυτά στο φυσικό τους περιβάλλον θα καταστεί πιο δύσκολη. Αποσυνδεόμαστε όλο και περισσότερο από τη φύση. Όμως, παρά την πληθώρα ανέσεων και διασκεδάσεων που βρίσκουμε στις πόλεις και την τεχνολογία του 21ου αιώνα, δεν μπορούμε να μείνουμε μακριά της.
Οι άνθρωποι έχουμε «βιοφιλία», που σημαίνει ότι είμαστε «προγραμματισμένοι» να επιζητούμε τη σύνδεση με τη φύση και τα φυτά. Τα φυτά αυξάνουν τις ορμόνες ευτυχίας, όπως οι ενδορφίνες, στους ανθρώπους. Δεν είναι μόνο συνυφασμένα με την τύχη του ανθρώπινου είδους, αλλά είναι και βαθιά ριζωμένα στα θεμέλια της ίδιας μας της ύπαρξης. Το σχήμα, το χρώμα, η μυρωδιά, η αίσθηση και η γεύση των φυτών μας κάνουν πιο χαρούμενους όταν είμαστε κοντά τους, αλλά και ανθίζουν στις αναμνήσεις μας.
Από τη βελούδινη αίσθηση των πετάλων των λουλουδιών στα ακροδάχτυλά μας μέχρι τα υπέροχα αρώματα που απελευθερώνουν για να προσελκύσουν τους επικονιαστές, αλλά και την ακαταμάχητα απαλή γεύση της σοκολάτας, τα φυτά δεν έχουν πάψει να δελεάζουν τις αισθήσεις μας καθ’ όλη τη διάρκεια της ανθρώπινης ιστορίας, με χίλιους διαφορετικούς τρόπους.
Σαφράν (ή κρόκος): Η κόρη του γράφοντα πήρε το όνομά της από αυτό το πολύχρωμο λουλούδι. (Sigfrid Campama Puig/Shutterstock)
Οι αναμνήσεις και τα βιώματά μας μας συνδέουν με τα φυτά με διάφορους τρόπους και συναισθήματα. Για παράδειγμα, ο Crocus sativus (ή σαφράν ή κρόκος) με κάνει ευτυχισμένο και μου προκαλεί ένα βαθύ αίσθημα αγάπης, καθώς έχω δώσει το όνομά του στην πρώτη μου κόρη (Saffron).
Κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID, οι πωλήσεις φυτών στη Βρετανία αυξήθηκαν περισσότερο από 30%, καθώς οι άνθρωποι ανακάλυψαν ξανά τη σημασία των φυτών για την ψυχική τους ευεξία. Το 2021, το Ηνωμένο Βασίλειο ξόδεψε πάνω από 7,6 δισεκατομμύρια λίρες για φυτά, δηλαδή 1-2 δισεκατομμύρια λίρες περισσότερα σε σύγκριση με τα δύο προηγούμενα έτη.
Τα φυτά δεν αποτελούν πολυτέλεια. Είναι μέρος του εαυτού μας. Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η λέξη «φυτό» μεταφράζεται σε πολλές μητρικές γλώσσες ως «εκείνοι που μας φροντίζουν».
The Conversation
Του Sven Batke, Λέκτορας Βιολογίας, Πανεπιστήμιο Edge Hill
Αυτό το άρθρο αναδημοσιεύεται από το The Conversation με άδεια Creative Commons. Διαβάστε το πρωτότυπο άρθρο εδώ.
Περισσότερα πλαστικά μίας χρήσης, περιλαμβανομένων των μικροσφαιριδίων, των συσκευασμένων φιστικιών και των μπαλονιών, καταργούνται σταδιακά σε όλη την Αυστραλία.
Το Κουίνσλαντ, η Νότια Αυστραλία (ΝA) και η Δυτική Αυστραλία (ΔA) εισήγαγαν νέες απαγορεύσεις διαφόρων βαθμών την 1η Σεπτεμβρίου.
Και οι τρεις πολιτείες απαγόρευσαν τη χρήση μπατονέτας με πλαστικό στέλεχος, ενώ η ΔA απαγόρευσε επίσης τα συσκευασμένα φιστίκια , τα μικροσφαιρίδια, τα πλαστικά κύπελλα και τους δίσκους για το ωμό κρέας.
Ο υπουργός Περιβάλλοντος της Δ. Αυστραλίας Ρης Γουίτμπυ (Reece Whitby) δήλωσε ότι η ανταπόκριση των επιχειρήσεων ήταν εξαιρετικά υποστηρικτική. «Θα συνεχίσουμε να χρησιμοποιούμε μια προσέγγιση κοινής λογικής και εκπαίδευσης για την επιβολή αυτών των απαγορεύσεων», δήλωσε ο κος Γουίτμπυ. Στη Ν. Αυστραλία, πρόκειται να απαγορευτούν οι πλαστικές θήκες για πίτσα, όπως και τα μπολ και τα πιάτα μιας χρήσης, ενώ η κυβέρνηση διαβεβαιώνει τις επιχειρήσεις ότι υπάρχουν μεταβατικά προγράμματα.
Η κυβέρνηση του Κουήνσλαντ έχει επίσης απαγορεύσει τις μικρές χάντρες και τα συσκευασμένα φιστίκια, καθώς και τη μαζική χρήση μπαλονιών με ήλιον.
Με τον τρόπο αυτό, το Κουήνσλαντ ευθυγραμμίζεται με όλες τις άλλες πολιτείες, εκτός από τη Νέα Νότια Ουαλλία και την επικράτεια της αυστραλιανής πρωτεύουσας (ACT).
Στην Αυστραλία δεν υπάρχει κάποιο γενικό σχέδιο-πλαίσιο για τα πλαστικά, αφήνοντας τις πολιτείες και τις επικράτειες να ψηφίζουν αυτόνομα απαγορεύσεις, κάτι που δυσαρεστεί την Ένωση Λιανοπωλητών Αυστραλίας.
«Η παράλληλη εφαρμογή τριών διαφορετικών συνόλων κανονισμών, σε τρεις διαφορετικές πολιτείες ενισχύει τα υλικοτεχνικά προβλήματα που προκαλούνται από την κατά πολιτεία εφαρμογή, καταδεικνύοντας την ανάγκη για εθνική ευθυγράμμιση», δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της ένωσης Πωλ Ζάχρα.
«Τα μέλη μας μας είπαν ότι θα μπορούσαμε να είχαμε αφήσει τα πλαστικά μιας χρήσης πολύ πιο γρήγορα αν είχαμε ένα εθνικό πλαίσιο και ένα εθνικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα.»
Ο κος Ζάχρα δήλωσε ότι ο οργανισμός των λιανοπωλητών θα συνεχίσει να υποστηρίζει τις κυβερνήσεις να υιοθετήσουν την προσέγγιση της «εκπαίδευσης πριν από την επιβολή» των απαγορεύσεων.
