Ο οίκος αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας Moody’s αναθεώρησε χθες Πέμπτη την προοπτική του αξιόχρεου του τομέα των ακινήτων της Κίνας από «σταθερή» σε «αρνητική», επικαλούμενος τον αντίκτυπο της επιβράδυνσης της ανάπτυξης στις πωλήσεις.
Οι πωλήσεις αναμένεται να συρρικνωθούν κατά 5% κατά τη διάρκεια των έξι ως δώδεκα επόμενων μηνών, σύμφωνα με τον οίκο, ο οποίος εκτιμά πως τα μέτρα στήριξης της αγοράς ακινήτων που ανακοίνωσε η κινεζική κυβέρνηση δεν θα έχουν παρά «βραχεία διάρκεια».
Χθες Πέμπτη, η κινεζική κεντρική τράπεζα μείωσε έναν λόγο αναφοράς, τον συντελεστή υποχρεωτικών ελάχιστον αποθεματικών (RRR), που αποτελεί το μέρος των καταθέσεων που οι τράπεζες υποχρεούνται να κρατούν στα ταμεία τους, για να αναθερμανθεί η δραστηριότητα.
Το μέτρο έχει στόχο να «ωθήσει τις τράπεζες να μειώσουν τα επιτόκια των υπαρχόντων ενυπόθηκων δανείων» με φόντο την κρίση στον τομέα των ακινήτων, σύμφωνα με τον οικονομολόγο Λάρι Χου της τράπεζας επενδύσεων Macquarie.
Πρόκειται για την τρίτη μείωση μέσα σε έναν μήνα.
Η κατάσταση στον τομέα των ακινήτων, με πολλές μεγάλες εταιρείες στα πρόθυρα πτώχευσης και πολλά ανολοκλήρωτα έργα, χαρακτηρίζεται μεγάλο εμπόδιο για την ανάπτυξη.
Για τον Moody’s, οι ανησυχίες που συνδέονται με τα οικονομικά προβλήματα της Country Garden, μιας από τις μεγαλύτερες εταιρείες ακινήτων, επιτείνουν την αποφυγή «κινδύνου» από τους αγοραστές ακινήτων.
Η εταιρεία, που μέχρι πρότινος θεωρείτο στέρεη από χρηματοοικονομική σκοπιά, βρέθηκε τους τελευταίους μήνες στο επίκεντρο της κρίσης που πλέον απειλεί την επιβίωση πολλών μεγάλων ονομάτων του τομέα.
Στις αρχές Σεπτεμβρίου, η Country Garden, που κινδύνευε να βρεθεί σε στάση πληρωμών, αποπλήρωσε in extremis οφειλόμενους τόκους αξίας 22,5 εκατ. δολαρίων στους πιστωτές της.
Αν η εταιρεία δεν κατέβαλε το ποσό και κήρυσσε πτώχευση, θα πυροδοτούσε σοκ στον τομέα των ακινήτων, που ήδη έχει χτυπηθεί από την κρίση της πανδημίας και την επιβράδυνση της κινεζικής οικονομίας.
Τα τεράστια χρέη εταιρειών του τομέα των ακινήτων στην Κίνα εκλαμβάνονται τα τελευταία χρόνια από το Πεκίνο ως μείζων κίνδυνος για την οικονομία και το χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Το Πεκίνο, σταδιακά από το 2020, έκανε αυστηρότερους τους όρους πρόσβασής τους σε πιστώσεις, στερεύοντας τις πηγές χρηματοδότησής τους. Ακολούθησε κύμα πτωχεύσεων, με σημαντικότερη αυτή του ομίλου Evergrande, υπονομεύοντας την εμπιστοσύνη δυνητικών πελατών και πλήττοντας το σύνολο του τομέα, εν μέσω επιβράδυνσης της οικονομίας.
Επί δύο δεκαετίες, η Κίνα διοχετεύει δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια σε χώρες με χαμηλό και μεσαίο εισόδημα, χρηματοδοτώντας τεράστια λιμενικά έργα στο όνομα της παγκόσμιας ανάπτυξης.
Ωστόσο, εμπειρογνώμονες και νομοθέτες προειδοποιούν ότι το Κομμουνιστικό Κόμμα Κίνας (ΚΚΚ), το οποίο κυβερνά την Κίνα ως μονοκομματικό κράτος, στην πραγματικότητα επιδιώκει να αναπτύξει την παγκόσμια στρατιωτική του παρουσία, δημιουργώντας νέες υπερπόντιες ναυτικές βάσεις από τα εμπορικά λιμάνια που έχει χρηματοδοτήσει και κατασκευάσει στο εξωτερικό.
Στο πρώτο μέρος του άρθρου, εξετάστηκαν οι προσπάθειες της Κίνας για παγκόσμια ναυτική κυριαρχία με στοιχεία από την AidData (Iνστιτούτο Aid Transparency, Information Technology, Geocoding με έδρα τη Βιρτζίνια των ΗΠΑ), καθώς και οι αντιδράσεις και εκτιμήσεις Αμερικανών πολιτικών και ειδικών.
Στο δεύτερο μέρος, εξετάστηκαν τα λιμάνια του Ινδο-Ειρηνικού που συγκεντρώνουν τις μεγαλύτερες πιθανότητες να φιλοξενήσουν τη δεύτερη μετά το Τζιμπουτί βάση του κινεζικού πολεμικού ναυτικού.
Αυξανόμενο ενδιαφέρον για τις εγκαταστάσεις της Δυτικής Αφρικής
Παρά τα προφανή πλεονεκτήματα μιας βάσης στον Ινδο-Ειρηνικό, υπάρχουν βάσιμοι λόγοι να πιστεύουμε ότι το ΚΚΚ θα μπορούσε να επιδιώξει την κατασκευή μιας στρατιωτικής βάσης στη Δυτική Αφρική.
Η Κίνα έχει δαπανήσει 6,9 δισεκατομμύρια δολάρια σε λιμενικά έργα στη Δυτική Αφρική σε εννέα χώρες: Αγκόλα, Καμερούν, Ακτή Ελεφαντοστού, Ισημερινή Γουινέα, Γκάνα, Γουινέα-Μπισάου, Μαυριτανία, Νιγηρία και Σιέρα Λεόνε.
Οι ροές μετρητών και άλλων πόρων από την Κίνα προς τα έθνη της Δυτικής Αφρικής θα μπορούσαν να υποδηλώνουν ότι μια τέτοια επέκταση βρίσκεται σε εξέλιξη, σύμφωνα με τον Αλεξάντερ Γούλεϊ, διευθυντή συνεργασιών και επικοινωνίας της AidData, της ομάδας που συνέταξε την έκθεση σχετικά με τις επενδύσεις της Κίνας.
Μέλη του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού της Κίνας παρευρίσκονται στην τελετή εγκαινίων της στρατιωτικής βάσης της Κίνας στο Τζιμπουτί. (STR/AFP μέσω Getty Images)
«Σκοπεύουν να φτιάξουν μια βάση κάπου σε αυτή την περιοχή», δήλωσε ο κος Γούλεϊ κατά τη διάρκεια ομιλίας στις 15 Αυγούστου στο Heritage Foundation.
«Σε ποια [χώρα], δεν το λένε σε κανέναν.»
Οι ενδείξεις, που υποστηρίζονται και από την έκθεση της AidData, υποδεικνύουν την Ισημερινή Γουινέα και το Καμερούν ως πιθανούς υποψηφίους. Η Κίνα έχει ήδη δαπανήσει περισσότερα από 659 εκατ. δολάρια για τη βελτίωση του λιμανιού στην Μπατά της Ισημερινής Γουινέας και περισσότερα από 1,3 δισ. δολάρια στο Κρίμπι του Καμερούν.
Και οι δύο τοποθεσίες θα προσέφεραν στο ΚΚΚ απαράμιλλη τοποθέτηση στον Κόλπο της Γουινέας, εδραιώνοντας την Κίνα ως προτιμώμενο έθνος για ξένες επενδύσεις σε όλη την ταχέως αναπτυσσόμενη αγορά της Αφρικής, ενώ παράλληλα θα έδιναν στο καθεστώς ένα έρεισμα στον Ατλαντικό Ωκεανό.
Εργαζόμενοι από την Κίνα και την Μπουρκίνα Φάσο που απασχολούνται από την Sinohydro, μια κινεζική κρατική εταιρεία κατασκευής υδροηλεκτρικής ενέργειας, επιστρέφουν στους κοιτώνες τους στο τέλος μιας εργάσιμης ημέρας στην Μπάτα, στις 31 Ιανουαρίου 2012. (Abdelhak Senna/AFP μέσω Getty Images)
«Μια κινεζική ναυτική βάση στη Δυτική ή την Κεντρική Αφρική θα έφερνε το [Ναυτικό του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού] σε απόσταση αναπνοής από τις ΗΠΑ και τα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ», αναφέρει η έκθεση.
Κορυφαίος Αμερικανός στρατηγός δήλωσε πέρυσι ότι η Μπάτα φαίνεται να είναι το σημείο όπου το καθεστώς είχε κάνει τη μεγαλύτερη πρόοδο στις προσπάθειές του να επεκτείνει την αφρικανική στρατιωτική του παρουσία.
Ομοίως, το Κρίμπι διαθέτει αρκετά βαθιά νερά και μια αρκετά μεγάλη προβλήτα για να φιλοξενήσει τα μεγαλύτερα κινεζικά πολεμικά πλοία.
«Τόσο τα λιμάνια της Μπάτα όσο και του Κρίμπι προσφέρουν ελκυστικές συνθήκες για τη δημιουργία βάσεων και μακροπρόθεσμων σχέσεων του Πεκίνου με την ηγεσία τους», δήλωσε ο κος Κέσλερ.
«Ωστόσο, ο πρωταρχικός στόχος του ΚΚΚ θα είναι πάντα η διατήρηση της σφαίρας επιρροής του πριν από την επέκτασή της. Όσον αφορά τις ναυτικές βάσεις, είναι πιο πιθανό να ξεκινήσουν από μέσα και ύστερα να επεκταθούν προς τα έξω.»
Ο ανταγωνισμός ΗΠΑ-Κίνας αποκτά διεθνή χαρακτήρα
Όπου κι αν επιλέξει το ΚΚΚ να επεκταθεί, η απόφαση δεν θα είναι χωρίς αντίσταση του είδους που ο κος Γκάλαχερ και η Ειδική Επιτροπή για το ΚΚΚ σκοπεύουν να προβάλλουν.
Η έκθεση της AidData σημειώνει ότι οπουδήποτε κι αν αντιληφθούν οι Ηνωμένες Πολιτείες τις επενδύσεις του ΚΚΚ, πιθανότατα θα επιδιώξουν να προσελκύσουν την τοπική κυβέρνηση προς τη δική τους κατεύθυνση.
Τέτοιες προσπάθειες φαίνεται να βρίσκονται σε εξέλιξη σε όλο τον κόσμο, περιλαμβανομένων τοποθεσιών κοντά στις ΗΠΑ. Το καθεστώς φέρεται να έχει εξασφαλίσει συμφωνία με την Κούβα, για παράδειγμα, για την κατασκευή κατασκοπευτικής βάσης μόλις 100 μίλια από τις ακτές της Φλόριντα.
Η είσοδος μιας κινεζικής γειτονιάς στην Αβάνα, στις 11 Απριλίου 2019. (Yamil Lage/AFP μέσω Getty Images)
Το ΚΚΚ θα πρέπει να προσέξει και να διατηρήσει μια υπερασπίσιμη θέση, ειδικά αν σκοπεύει να χτίσει μια εγκατάσταση πριν από μια εισβολή στην Ταϊβάν.
«Κάτι που πρέπει να προσέξει η Κίνα είναι ότι κανένα από τα λιμάνια που περιγράφονται παραπάνω δεν είναι επί του παρόντος στρατιωτικά υπερασπίσιμο», αναφέρει η έκθεση. «Σε μια κατάσταση σύγκρουσης, θα γίνονταν στόχοι υψηλής αξίας για έναν εχθρό.»
Οι δυσκολίες που έχει να αντιμετωπίσει το καθεστώς δεν είναι αμελητέες. Το ΚΚΚ δεν διαθέτει τους πολλούς επίσημους συμμάχους των Ηνωμένων Πολιτειών. Αυτό σημαίνει ότι δεν μπορεί απλά να υπολογίζει ότι η στρατιωτική του παρουσία θα είναι ευπρόσδεκτη οπουδήποτε στον κόσμο, μέχρι να μπορέσει να κατασκευάσει τις δικές του βάσεις για να εξασφαλίσει την προστασία τους με τη βία.
«[Η Κίνα] δεν ανήκει σε μια τυπική αμυντική συμμαχία, όπως το ΝΑΤΟ ή η σχετικά νέα AUKUS, οπότε δεν έχει ισότιμες σχέσεις με χώρες βάσει των οποίων θα μπορούσε να βρει φιλοξενία για τα πλοία της, όπως φιλοξενήθηκε, παραδείγματος χάριν, ο αμερικανικός στόλος στη Νάπολη», επεσήμανε ο κος Γούλεϊ.
«Αν θέλουν να αναπτύξουν πλοία σε μακρινές περιοχές, δεν έχουν αυτές τις σχέσεις με έναν σύμμαχο με ναυτική βάση υποδοχής. Δεν έχουν τόσα πολλά πλοία αναπλήρωσης όσα μπορεί να έχουν άλλοι σύγχρονοι στόλοι, οπότε είναι λογικό να αναζητούν ένα μέρος για να δημιουργήσουν μια ναυτική βάση.»
Όσον αφορά τις Ηνωμένες Πολιτείες, η ηγεσία τους βρίσκεται επί του παρόντος στη θέση να πρέπει να προσπαθήσει να μαντέψει πού μπορεί να γίνει η επόμενη κινεζική βάση και ταυτόχρονα να αποτρέψει την κατασκευή της.
Ως εκ τούτου, είπε ο κος Κέσλερ, η αμερικανική ηγεσία θα πρέπει να προσαρμόζεται και μάλιστα γρήγορα, στις αλλαγές στη στρατηγική σκέψη της Κίνας και στις επιλογές που έχει στη διάθεσή της.
«Οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους θα πρέπει όχι μόνο να προλάβουν, αλλά και να προσαρμόσουν προσεγγίσεις, νοοτροπίες, στρατηγικές και τακτικές, ώστε να ελαχιστοποιούν αποτελεσματικά ή και να αποτρέπουν την επιτυχία και την εξάπλωση αυτών των σχεδίων του ΚΚΚ μακροπρόθεσμα», δήλωσε ο κος Κέσλερ.
Επί δύο δεκαετίες, η Κίνα διοχετεύει δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια σε χώρες με χαμηλό και μεσαίο εισόδημα, χρηματοδοτώντας τεράστια λιμενικά έργα στο όνομα της παγκόσμιας ανάπτυξης.
Ωστόσο, εμπειρογνώμονες και νομοθέτες προειδοποιούν ότι το Κομμουνιστικό Κόμμα Κίνας (ΚΚΚ), το οποίο κυβερνά την Κίνα ως μονοκομματικό κράτος, στην πραγματικότητα επιδιώκει να αναπτύξει την παγκόσμια στρατιωτική του παρουσία, δημιουργώντας νέες υπερπόντιες ναυτικές βάσεις από τα εμπορικά λιμάνια που έχει χρηματοδοτήσει και κατασκευάσει στο εξωτερικό.
Στο πρώτο μέρος του άρθρου, εξετάστηκαν οι προσπάθειες της Κίνας για παγκόσμια ναυτική κυριαρχία με στοιχεία από την AidData (Iνστιτούτο Aid Transparency, Information Technology, Geocoding με έδρα τη Βιρτζίνια των ΗΠΑ), καθώς και οι αντιδράσεις και εκτιμήσεις Αμερικανών πολιτικών και ειδικών.
Τις μεγαλύτερες πιθανότητες συγκεντρώνει ο Ινδο-Ειρηνικός
Ο Ινδο-Ειρηνικός είναι, ίσως, το πιο λογικό μέρος για μια νέα στρατιωτική βάση.
Το ΚΚΚ επιδιώκει να υπερβεί την πρώτη νησιωτική αλυσίδα, εξασφαλίζοντας έτσι την ελεύθερη κυριαρχία των εμπορικών και στρατιωτικών του πλοίων στις θάλασσες. Ομοίως, επιδιώκει μεγαλύτερο έλεγχο των αλιευτικών περιοχών και των πολύτιμων πόρων σε όλη την περιοχή, από τη Νότια Θάλασσα της Κίνας έως τον Ινδικό Ωκεανό.
Εάν το ΚΚΚ θέλει να θέσει σε άμεση απειλή τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους συμμάχους του και να αποκτήσει τον απεριόριστο έλεγχο των πιο πολύτιμων εμπορικών οδών του κόσμου, χρειάζεται μεγαλύτερο έλεγχο του Ινδο-Ειρηνικού.
Ο Σαμ Κέσλερ, γεωπολιτικός αναλυτής στην εταιρεία διαχείρισης κινδύνων North Star Support Group, πιστεύει ότι μια βάση σε αυτή την περιοχή είναι το επόμενο λογικό βήμα για το καθεστώς στην πορεία του προς την παγκόσμια κυριαρχία.
«Αυτή τη στιγμή, είναι πιο ρεαλιστικό να περιμένουμε από το Πεκίνο να επικεντρωθεί στην κατασκευή μελλοντικών ναυτικών βάσεων που θα βρίσκονται πιο κοντά στην περιοχή επιρροής του και όχι διασκορπισμένες σε διάφορες ηπείρους», δήλωσε ο κος Κέσλερ.
Ομοίως, η έκθεση της AidData διαπιστώνει ότι «ο Ειρηνικός και ο Ινδικός Ωκεανός αποτελούν τα θαλάσσια περιβάλλοντα της Κίνας με την υψηλότερη προτεραιότητα».
Ειδικότερα, η έκθεση επισημαίνει το λιμάνι Χαμπαντότα στη Σρι Λάνκα ως τον πιο πιθανό υποψήφιο για την επόμενη υπερπόντια βάση της Κίνας, λόγω της στρατηγικής του θέσης στα ανοικτά της Ινδίας, της δημοτικότητας του καθεστώτος μεταξύ των τοπικών ελίτ και του ιστορικού της ψηφοφορίας σύμφωνα με τα συμφέροντα του ΚΚΚ διεθνώς.
Πέραν τούτων, το ΚΚΚ έχει ήδη 99ετή μίσθωση του Χαμπαντότα. Η συμφωνία είναι αποτέλεσμα αυτού που ορισμένοι αναλυτές ονομάζουν «παγίδα χρέους» της κινεζικής διπλωματίας: Η μίσθωση αποτέλεσε αντικείμενο διαπραγμάτευσης με αντάλλαγμα την ελάφρυνση του χρέους του λιμανιού στην Κίνα, που υπερέβαινε το 1 δισεκατομμύριο δολάρια.
Απεικόνιση του λιμανιού της Χαμπαντότα στη Σρι Λάνκα στις 15 Νοεμβρίου 2018. Το λιμάνι Χαμπαντότα δεν μπόρεσε να πληρώσει τα χρέη του και η κυβέρνηση της Σρι Λάνκα παρέδωσε τον έλεγχο του λιμανιού στην Κίνα με 99ετή μίσθωση. (Paula Bronstein/Getty Images)
Ο κος Κέσλερ συμφωνεί. Τα μεγάλα στρατηγικά και οικονομικά οφέλη μιας βάσης στη Σρι Λάνκα δεν μπορούν να αγνοηθούν.
«Όπως και η Πρωτοβουλία “Μία ζώνη, ένας δρόμος”, το ΚΚΚ χρειάζεται έναν ιστό δικτύωσης ή μια ασπίδα προστασίας που να περιβάλλει το κύριο πεδίο ελέγχου του, το οποίο είναι η ηπειρωτική Κίνα», δήλωσε ο κος Κέσλερ.
«Λιμάνια με επενδύσεις υψηλού επιπέδου, όπως το Γκουαντάρ και το Χαμπαντότα, έχουν στρατηγική αξία και επιτρέπουν στο ΚΚΚ να επεκτείνει τις δυνατότητες προβολής ισχύος του σε όλο τον Ινδικό Ωκεανό, τον Ινδο-Ειρηνικό, τη Μέση Ανατολή, αλλά και την Ευρασία.»
Πράγματι, το Πεκίνο έχει επενδύσει περισσότερα από 2 δισεκατομμύρια δολάρια στο Διεθνές Λιμάνι Χαμπαντότα τις τελευταίες δύο δεκαετίες, καθιστώντας το τη μεγαλύτερη επένδυση του ΚΚΚ σε λιμάνι. Το ΚΚΚ έχει επίσης επενδύσει περισσότερα από 430 εκατομμύρια δολάρια στο κοντινό λιμάνι του Κολόμπο, στη Σρι Λάνκα επίσης, το οποίο θα μπορούσε να προσφέρει παρόμοιες ή υποστηρικτικές εγκαταστάσεις. Και τα δύο θα επέτρεπαν στην Κίνα να κυριαρχήσει στις θάλασσες ως άμεση αντίπαλος της Ινδίας.
Εργοτάξιο ενός χρηματοδοτούμενου από την Κίνα έργου για το Port City στο Κολόμπο της Σρι Λάνκα, στις 8 Νοεμβρίου 2019. (Ishara S. Kodikara/AFP μέσω Getty Images)
Η Σρι Λάνκα, αν και προφανής επιλογή, δεν είναι η μόνη δυνατότητα. Η έκθεση της AidData και ο κος Κέσλερ αναφέρουν επίσης το Γκουαντάρ στο Πακιστάν και το Πορτ Λούγκανβιλ στο Βανουάτου, κοντά στην Αυστραλία.
Οι επενδύσεις του κινεζικού καθεστώτος ανέρχονται στα 577 εκατομμύρια δολάρια στο Γκουαντάρ και στα 97 εκατομμύρια δολάρια στο Πορτ Λούγκανβιλ, καθένα από τα οποία προσφέρει άλλα πλεονεκτήματα.
Μια βάση στο Βανουάτου θα επέτρεπε στο καθεστώς να σπάσει τον προφανή περιορισμό του από τις ΗΠΑ και τις συμμαχικές δυνάμεις, σύμφωνα με την έκθεση, ενώ μια βάση στο Πακιστάν θα εδραίωνε περαιτέρω την επέκταση της Πρωτοβουλίας «Μία ζώνη, ένας δρόμος» του καθεστώτος στη Μέση Ανατολή, προσφέροντας μεγαλύτερο έλεγχο του ζωτικού στενού του Ορμούζ.
Ελικόπτερο του πολεμικού ναυτικού του Πακιστάν, που συμμετέχει σε πολυεθνική ναυτική άσκηση στην Αραβική Θάλασσα κοντά στο Καράτσι του Πακιστάν, στις 13 Φεβρουαρίου 2023. (Asif Hassan/AFP μέσω Getty Images)
Αξίζει να σημειωθεί ότι το ναυτικό του Πακιστάν είναι ο μεγαλύτερος ξένος αγοραστής κινεζικών όπλων στον κόσμο. Μια ναυτική βάση εκεί, ως εκ τούτου, θα βελτίωνε τη στρατιωτική σχέση των δύο χωρών και ενδεχομένως θα αύξανε τη διαλειτουργικότητα μεταξύ των δυνάμεων τους.
Η σύνδεση με την Καμπότζη
Ωστόσο, υπάρχουν και άλλες εκτιμήσεις που πρέπει να γίνουν σχετικά με τον Ινδο-Ειρηνικό και συγκεκριμένα πώς η τρέχουσα στρατιωτική ανάπτυξη μπορεί να μειώσει ή να εντείνει τη μελλοντική ανάπτυξη.
«Η Καμπότζη με το λιμάνι Ρεάμ έχει επίσης έναν ρόλο σε αυτό το σενάριο», δήλωσε ο κος Κέσλερ, αναφερόμενος στη συνεχιζόμενη επέκταση της στρατιωτικής βάσης Ρεάμ στην Καμπότζη από το ΚΚΚ, όπου το καθεστώς κατασκευάζει εγκαταστάσεις βαθέων υδάτων για τη μεγαλύτερη ναυτική βάση της Καμπότζης. Δεν είναι διόλου απίθανο να εκμεταλλευτεί την πρόσβαση σε αυτές τις εγκαταστάσεις.
Μέλη του Πολεμικού Ναυτικού της Καμπότζης σε προβλήτα της ναυτικής βάσης Ρεάμ. Καμπότζη, 26 Ιουλίου 2019. (Tang Chhin Sothy/AFP μέσω Getty Images)
«Αν και η επίσημη επένδυση μέχρι σήμερα είναι περιορισμένη, το Ρεάμ της Καμπότζης είναι πολύ πιθανό να αποτελέσει [κινεζική ναυτική] εγκατάσταση με τη μία ή την άλλη μορφή», αναφέρει η έκθεση της AidData.
Η κοινότητα εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ εκδίδει προειδοποιήσεις από το 2019 σχετικά με ένα μυστικό σύμφωνο μεταξύ Καμπότζης και Κίνας, που εγγυάται στη δεύτερη απρόσκοπτη στρατιωτική πρόσβαση στο λιμάνι στον Κόλπο της Ταϊλάνδης μετά την ολοκλήρωση της επέκτασης του Ρεάμ.
Η επέκταση και ο εκσυγχρονισμός της βάσης θα πενταπλασιάσει το μέγεθος των πλοίων που εξυπηρετούνται εκεί, από εκείνα με εκτόπισμα 1.000 τόνων σε εκείνα των 5.000 τόνων. Αυτό σημαίνει ότι το λιμάνι θα εξακολουθεί να είναι πολύ μικρό για να φιλοξενήσει τα νεότερα πυραυλοκίνητα καταδρομικά τύπου 055 της Κίνας, αλλά θα μπορεί να φιλοξενήσει τις μικρότερες φρεγάτες της, περιλαμβανομένων εκείνων που είναι εξοπλισμένες με πυραύλους κατά πλοίων και πακέτα ηλεκτρονικού πολέμου.
Το λιμάνι γειτνιάζει, επίσης, με τη Θάλασσα της Νότιας Κίνας, όπου η Κίνα διεκδικεί συνεχώς παράνομα την επέκταση της επικράτειάς της μέσω επινοημένων «ιστορικών δικαιωμάτων» και μέσω της δημιουργίας τεχνητών νησιών, τα οποία ισχυρίζεται ότι αποτελούν μέρος της επικράτειάς της.
Επί δύο δεκαετίες, η Κίνα διοχετεύει δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια σε χώρες με χαμηλό και μεσαίο εισόδημα, χρηματοδοτώντας τεράστια λιμενικά έργα στο όνομα της παγκόσμιας ανάπτυξης.
Ωστόσο, εμπειρογνώμονες και νομοθέτες προειδοποιούν ότι το Κομμουνιστικό Κόμμα Κίνας (ΚΚΚ), το οποίο κυβερνά την Κίνα ως μονοκομματικό κράτος, στην πραγματικότητα επιδιώκει να αναπτύξει την παγκόσμια στρατιωτική του παρουσία, δημιουργώντας νέες υπερπόντιες ναυτικές βάσεις από τα εμπορικά λιμάνια που έχει χρηματοδοτήσει και κατασκευάσει στο εξωτερικό.
Σύμφωνα με μια νέα έκθεση της AidData, δεξαμενής σκέψης που αναλύει τις δαπάνες κυβερνητικής βοήθειας για διεθνή αναπτυξιακά έργα, το καθεστώς έχει δαπανήσει σχεδόν 30 δισεκατομμύρια δολάρια για υπερπόντιες λιμενικές υποδομές από το 2001.
Για όσους στο Κογκρέσο είναι επιφορτισμένοι με την αντιμετώπιση της απειλής από τον νέο επεκτατισμό του ΚΚΚ, η επιδίωξη του καθεστώτος για νέες ευκαιρίες δημιουργίας βάσεων είναι μια ανησυχητική εξέλιξη που απαιτεί άμεση δράση.
Ο βουλευτής Μάικ Γκάλαχερ (R-Wis.), ο οποίος προεδρεύει της Ειδικής Επιτροπής της Βουλής των Αντιπροσώπων για το ΚΚΚ, πιστεύει ότι ο μόνος τρόπος αντιμετώπισης μιας τέτοιας επέκτασης είναι η αύξηση των στρατιωτικών και διπλωματικών επενδύσεων των Ηνωμένων Πολιτειών. Τέτοιες επενδύσεις σε έθνη-εταίρους, ελπίζει ότι θα αντιμετωπίσουν την υφέρπουσα επιρροή του ΚΚΚ.
«Η επέκταση της υπερπόντιας ναυτικής παρουσίας του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας είναι ένας ηχηρός συναγερμός, αλλά εμείς συνεχίζουμε να κοιμόμαστε», δήλωσε ο κος Γκάλαχερ στην Epoch Times.
Ο βουλευτής Μάικ Γκάλαχερ (R-Wis.) προεδρεύει της Ειδικής Επιτροπής της Βουλής των Αντιπροσώπων για το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας. (Samira Bouaou/The Epoch Times)
«Για να αντιμετωπίσουν την κακόβουλη επιρροή και τη στρατιωτική επιθετικότητα του ΚΚΚ, οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει τόσο να ενισχύσουν τη δική τους στρατιωτικο-βιομηχανική ικανότητα όσο και να είναι πιο παρούσες στον Ινδο-Ειρηνικό, επεκτείνοντας την ανάπτυξη και τη διπλωματία με βασικούς εταίρους για να διασφαλίσουν ότι δεν θα υποκύψουν στη διπλωματία της παγίδας του χρέους.»
Η Κίνα επιδιώκει παγκόσμια στρατιωτική επέκταση
Η έκθεση της AidData «Harboring Global Ambitions» (Υποθάλποντας παγκόσμιες φιλοδοξίες) αναλύει πάνω από 20 χρόνια επίσημων επενδύσεων των κρατικών οντοτήτων της Κίνας σε υπερπόντια λιμενικά έργα, που θα μπορούσαν να αποτελέσουν τα θεμέλια για νέες ναυτικές βάσεις.
Από το 2000 έως το 2023, το Πεκίνο δαπάνησε το ιλιγγιώδες ποσό των 29,9 δισεκατομμυρίων δολαρίων μέσω δανείων και επιχορηγήσεων για 123 διαφορετικά έργα σε 78 λιμάνια σε 46 χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος, σύμφωνα με την έκθεση.
Κάθε ένα από αυτά τα έργα χρηματοδοτήθηκε απευθείας από το Πεκίνο ή από κρατικές εταιρείες.
Αυτό σημαίνει ότι η έκθεση δεν αρχίζει καν να εξετάζει τις πιθανές δαπάνες των σκιωδών εταιρειών χωρίς επίσημους δεσμούς με το καθεστώς, ούτε λαμβάνει υπόψη της την πολιτική του καθεστώτος για τη συγχώνευση του στρατιωτικού και του πολιτικού τομέα, η οποία απαιτεί από όλες τις ιδιωτικές κινεζικές οντότητες να δημιουργούν στρατιωτικό πλεονέκτημα για το ΚΚΚ.
Ο Πωλ Κρέσπο, πρόεδρος της δεξαμενής σκέψης Center for American Defense Studies (Ερευνητικό Κέντρο για την Αμερικανική Άμυνα), πιστεύει ότι αυτή η μνημειώδης προσπάθεια καθοδηγείται εν μέρει από την επιθυμία του καθεστώτος να μπορεί να απειλήσει τις Ηνωμένες Πολιτείες οπουδήποτε στον κόσμο.
(Εικόνα: The Epoch Times, Shutterstock)
«Η Κίνα δημιουργεί με ταχείς ρυθμούς ένα μεγάλο επιθετικό ναυτικό ανοικτής θαλάσσης παγκόσμιας κλίμακας, ικανό να προκαλέσει τις [Ηνωμένες Πολιτείες] πολύ πέρα από τον δυτικό Ειρηνικό, ιδίως κατά τη διάρκεια ενός πολέμου για την Ταϊβάν», δήλωσε ο κος Κρέσπο.
«Εκτός του ότι της επιτρέπει να απειλεί τις γραμμές εφοδιασμού μας, η Κίνα θέλει εδώ και καιρό να κάνει τις [Ηνωμένες Πολιτείες] να νιώσουν πώς είναι να έχουν ένα ξένο πανίσχυρο ναυτικό στο κατώφλι τους.»
Το ΚΚΚ αναγνωρίζει επί του παρόντος μόνο μία υπερπόντια στρατιωτική βάση, αυτή του Τζιμπουτί, στο Κέρας της Αφρικής. Ωστόσο, Κινέζοι αξιωματούχοι έχουν παραδεχτεί εδώ και καιρό ότι ο στρατός τους τρέφει φιλοδοξίες παγκόσμιας εμβέλειας και άφησαν να εννοηθεί ότι παρόμοιες βάσεις ίσως βρίσκονται στα σκαριά.
Ο Κινέζος υπουργός Εξωτερικών Γουάνγκ Γι είχε δηλώσει το 2016 ότι η Κίνα ήταν πρόθυμη να συνεργαστεί με έθνη-εταίρους για την ανάπτυξη εγκαταστάσεων παρόμοιων με αυτή στο Τζιμπουτί.
Ο Κινέζος υπουργός Εξωτερικών Γουάνγκ Γι μαζί με τον υπουργό Εξωτερικών και Διεθνούς Συνεργασίας του Τζιμπουτί Μαχαμούντ Αλί Γιουσούφ, κατά την άφιξή του στο διπλωματικό ινστιτούτο στο Τζιμπουτί, στις 9 Ιανουαρίου 2020. (-/AFP μέσω Getty Images)
Ομοίως, η έκδοση του 2020 της «Επιστήμης της Στρατιωτικής Στρατηγικής» (pdf), που δημοσιεύθηκε από το Εθνικό Πανεπιστήμιο Άμυνας της Κίνας, πρότεινε ότι ένα νέο δίκτυο ναυτικών εγκαταστάσεων μεγάλης εμβέλειας ήταν απαραίτητο για την επέκταση της ακτίνας δράσης της Κίνας.
«Για να βελτιώσουμε τις ικανότητες υποστήριξης των ναυτικών δυνάμεων στον ωκεανό, εκτός από την ανάπτυξη συνοδευτικών πλοίων υποστήριξης μεγάλης κλίμακας, πρέπει επίσης να δώσουμε σημασία στην κατασκευή θαλάσσιων συνολικών σημείων αναπλήρωσης σε μεγάλες αποστάσεις και πολλαπλών καναλιών, αν θέλουμε να διασφαλίσουμε ότι οι ναυτικές δυνάμεις θα διεξάγουν υπερπόντιες στρατιωτικές επιχειρήσεις στον ωκεανό», αναφέρεται στο έγγραφο.
Ο κος Κρέσπο, ο οποίος στο παρελθόν είχε διατελέσει ναυτικός ακόλουθος στην Υπηρεσία Πληροφοριών Άμυνας, δήλωσε ότι ένα τέτοιο δίκτυο βάσεων θα αποτελούσε προϋπόθεση για τη μακροπρόθεσμη διατήρηση μιας ολοένα και πιο παγκόσμιας στρατιωτικής παρουσίας της Κίνας.
«Για να αμφισβητήσει το αμερικανικό ναυτικό σε παγκόσμιο επίπεδο, η Κίνα χρειάζεται βάσεις για τον επανεξοπλισμό, τον ανεφοδιασμό και την επισκευή του ταχέως αναπτυσσόμενου στόλου της», δήλωσε ο κος Κρέσπο.
Ομοίως, η έκθεση της AidData τοποθετεί τις πολλές υπερπόντιες επενδύσεις του καθεστώτος εντός ενός ευρύτερου πλαισίου ανταγωνισμού με τις Ηνωμένες Πολιτείες για παγκόσμια επιρροή.
Διαφημιστική πινακίδα που δείχνει το σχέδιο ενός συγκροτήματος αλιευτικού λιμανιού πολλών εκατομμυρίων δολαρίων που υποστηρίζεται από το Πεκίνο, στην Τζέιμς Τάουν της Άκκρα, στις 21 Μαΐου 2020. Στο βάθος διακρίνονται τα τμήματα της κοινότητας της Τζέιμς Τάουν στην Άκκρα που κατεδαφίζονται για να δημιουργηθεί χώρος για ένα συγκρότημα αλιευτικού λιμανιού αξίας πολλών εκατομμυρίων δολαρίων. (Nipah Dennis/AFP μέσω Getty Images)
Σε αντίθεση με την ακλόνητη δέσμευση του κου Γκάλαχερ να αντιμετωπίσει τη δύναμη με δύναμη οπουδήποτε στον κόσμο, η έκθεση υποδεικνύει ότι μια τέτοια προσέγγιση μπορεί μόνο να επιδεινώσει τις παγκόσμιες εντάσεις.
«Οι [Ηνωμένες Πολιτείες] και οι σύμμαχοί τους πρέπει να είναι σε επαγρύπνηση και να κατανέμουν τους πόρους με σύνεση, προωθώντας συμμαχίες και συνεργασίες με χώρες που εξετάζουν το ενδεχόμενο να στραφούν προς την Κίνα», αναφέρεται στην έκθεση. «Αλλά οι δυτικοί συνασπισμοί δεν θα πρέπει να αντιδρούν υπερβολικά στις ειδήσεις ή τις φήμες ότι η Κίνα εγκαθιστά μια βάση εδώ ή εκεί.»
«Μια ορμητική βιασύνη από μια δυτική χώρα ή συμμαχία να δημιουργήσει νέες βάσεις στο εξωτερικό ως μέσο εξισορρόπησης μπορεί να παρέχει ακριβώς τη δικαιολογία ή την κάλυψη που χρειάζεται η Κίνα για να εγκαταστήσει μια δική της ναυτική βάση.»
Όποια και αν είναι η προσέγγιση των Ηνωμένων Πολιτειών, το πού ακριβώς θα ξεπηδήσει η επόμενη βάση του ΚΚΚ παραμένει ένα ανοιχτό ερώτημα.
Συγκρίνοντας τις συνολικές επενδύσεις σε επιμέρους λιμενικά έργα και σταθμίζοντας τη στρατηγική αξία μιας γεωγραφικής θέσης, τη δύναμη των σχέσεων του ΚΚΚ με τις τοπικές ελίτ, την περιφερειακή πολιτική σταθερότητα και την ευθυγράμμιση της χώρας με την ψήφο της Κίνας στην παγκόσμια σκηνή, η έκθεση της AidData προτείνει μερικές χώρες ως βασικούς υποψήφιους για να δεχτούν νέες κινέζικες στρατιωτικές υποδομές.
Οι επιλογές εκτείνονται από τον Ινδικό Ειρηνικό έως τον Ατλαντικό, με κάθε περιοχή να προσφέρει διακριτά πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα.
Μια φρεγάτα πυραύλων του κινεζικού ναυτικού ελλιμενίζεται στη ναυτική βάση Τσανγκί κατά τη διάρκεια της έκθεσης πολεμικών πλοίων IMDEX Asia στη Σιγκαπούρη, στις 4 Μαΐου 2023. (Roslan Rahman/AFP μέσω Getty Images)
Η αμερικανική ηγεσία, στην προσπάθειά της να ανακόψει την κινεζική άνοδο και απειλή στον οικονομικό, τεχνολογικό και στρατιωτικό τομέα, λαμβάνει μια σειρά μέτρων με στόχο τον περιορισμό των κινεζικών φιλοδοξιών για παγκόσμια ηγεμονία.
Στο πρώτο μέρος του άρθρου εξετάστηκαν οι συνέπειες των μέτρων που έλαβε η κυβέρνηση Μπάιντεν για τον έλεγχο των εξαγωγών υψηλής τεχνολογίας, καθώς και η σημερινή κατάσταση της κινεζικής οικονομίας, ενώ στο δεύτερο μέρος έγινε αναφορά στις αμερικανικές προσπάθειες για «αποδέσμευση από τους κινδύνους» όχι μόνο των ίδιων των ΗΠΑ αλλά και των εταίρων τους σε Ευρώπη και Ασία.
Εμπόδια στον δρόμο του Πεκίνου
Το κινεζικό καθεστώς έχει μεν αντιδράσει στους ελέγχους που έχουν επιβάλει οι ΗΠΑ, αλλά τα αντίποινά του δεν ήταν «πολύ επιτυχημένα μέχρι στιγμής στο να αλλάξουν πραγματικά τις ισορροπίες», παρατήρησε ο Κλετ Γουίλεμς, ανώτερος συνεργάτης του Γεωοικονομικού Κέντρου του Ατλαντικού Συμβουλίου και επικεφαλής των εμπορικών διαπραγματεύσεων με την Κίνα στον Λευκό Οίκο του Ντόναλντ Τραμπ.
Ορισμένες διεθνείς εταιρείες ημιαγωγών έχουν δηλώσει ότι δεν αναμένουν ουσιαστικό αντίκτυπο από τον νέο περιορισμό των εξαγωγών της Κίνας στο γάλλιο και το γερμάνιο, βασικά υλικά για την κατασκευή ηλεκτρονικών συσκευών και τσιπ.
Μέλος του προσωπικού της γραμμής παραγωγής στο εργοστάσιο ημιαγωγών της Bosch στη Δρέσδη της Γερμανίας, στις 12 Ιουλίου 2022. (Jens Schlueter/AFP μέσω Getty Images)
Ο συνασπισμός των BRICs υπό την ηγεσία της Κίνας, ο οποίος στοχεύει να εκθρονίσει το δολάριο των ΗΠΑ, φαίνεται απίθανο να διαρκέσει λόγω της έλλειψης άλλων κοινών συμφερόντων μεταξύ των κρατών-μελών.
Μέλος των BRICs είναι και η Ινδία, η οποία βρίσκεται σε ασυμφωνία με την Κίνα από τότε που ξεκίνησε μεταξύ τους μια κατά διαστήματα βίαιη συνοριακή σύγκρουση πριν από τρία χρόνια. Η Ινδία είναι μία από τις σημαντικές οικονομίες του μπλοκ των BRICS, μαζί με τη Ρωσία και την Κίνα, οι οποίες βρίσκονται αμφότερες σε οικονομική κρίση.
Ο πρωθυπουργός της Ινδίας Ναρέντρα Μόντι πραγματοποίησε την πρώτη του επίσημη επίσκεψη στις ΗΠΑ τον Ιούνιο, λίγο πριν από τη σύνοδο κορυφής της G20 στο Νέο Δελχί. Ο κος Μόντι επέκρινε το κινεζικό καθεστώς για τον εγκλωβισμό των φτωχών εθνών σε χρέη με το τεράστιο πρόγραμμα χρηματοδότησης υποδομών, την Πρωτοβουλία «Μία ζώνη, ένας δρόμος» (Belt and Road Initiative).
Ένας αναπτυσσόμενος συνασπισμός
Ο βουλευτής Μάικλ ΜακΚόουλ (R-Texas), πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ, δήλωσε σε ενημέρωση στις 6 Σεπτεμβρίου στην πρεσβεία των ΗΠΑ στη Χάγη ότι υποψιάζεται ότι η μεγαλύτερη κατασκευάστρια εταιρεία τσιπ της Κίνας, η Semiconductor Manufacturing International Corp (SMIC), παραβίασε τις αμερικανικές κυρώσεις για την προμήθεια εξαρτημάτων στη Huawei, τον πολιορκημένο κινεζικό γίγαντα τηλεπικοινωνιών που η Δύση έχει αποκλείσει.
Το τσιπ της SMIC που τροφοδοτεί το smartphone Mate 60 Pro της Huawei θεωρήθηκε ως σημαντική ανακάλυψη στην Κίνα, αλλά οι μετοχές της SMIC καταποντίστηκαν στις 7 Σεπτεμβρίου μετά τις επικρίσεις του ΜακΚόουλ και άλλων Αμερικανών νομοθέτων.
«Αυτό το τσιπ πιθανότατα δεν θα μπορούσε να παραχθεί χωρίς αμερικανική τεχνολογία», δήλωσε ο βουλευτής Μάικ Γκάλαχερ (R-Wis.), ο οποίος ηγείται της Επιτροπής Κίνας της Βουλής των Αντιπροσώπων.
«Ήρθε η ώρα να τερματιστούν όλες οι εξαγωγές τεχνολογίας των ΗΠΑ τόσο προς τη Huawei όσο και προς τη SMIC, ώστε να καταστεί σαφές ότι κάθε εταιρεία που περιφρονεί την αμερικανική νομοθεσία και υπονομεύει την εθνική μας ασφάλεια θα αποκοπεί από την τεχνολογία μας.»
Η Κίνα φέρεται να σχεδιάζει να διαθέσει άλλα 40 δισεκατομμύρια δολάρια για την προώθηση της παραγωγής τσιπ. Όμως ο Φρανκ Τιεν Σιε, καθηγητής επιχειρήσεων στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καρολίνας-Άικεν, βλέπει αυτές τις προσπάθειες ως σημάδι ότι ο τεχνολογικός αποκλεισμός των ΗΠΑ προκαλεί δυσκολίες.
Εργαζόμενοι κατασκευάζουν τσιπ σε εργοστάσιο της Jiejie Semiconductor Co. στο Ναντόνγκ της επαρχίας Τζιανγκσού της Κίνας, στις 17 Μαρτίου 2021. (STR/AFP μέσω Getty Images)
«Οι αμερικανικές κυρώσεις έχουν πραγματικό αντίκτυπο», δήλωσε στο αδελφό δίκτυο NTD της Epoch Times. «Αυτός είναι ο λόγος που το ΚΚΚ είναι τώρα τόσο απελπισμένο.»
Οι δυνατότητες του ΚΚΚ να παρακάμψει τις κυρώσεις περιορίζονται καθώς οι Ηνωμένες Πολιτείες δημιουργούν έναν συνασπισμό υποστήριξης.
Η πρόσφατη τριμερής σύνοδος κορυφής στο Καμπ Ντέιβιντ στο Μέριλαντ είχε ως αποτέλεσμα οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα να καταγγείλουν την κινεζική επιθετικότητα, καθώς τα έθνη δεσμεύτηκαν να συντονίσουν τις πολιτικές τους για τη διασφάλιση των αλυσίδων εφοδιασμού σε κρίσιμες τεχνολογίες.
Σε κοινή δήλωση, τα τρία έθνη δήλωσαν ότι θα «ενισχύσουν επίσης τη συνεργασία σε μέτρα προστασίας της τεχνολογίας για να αποτρέψουν την παράνομη εξαγωγή ή την κλοπή των τεχνολογιών αιχμής που αναπτύσσουμε στο εξωτερικό».
Ο κος Γουίλεμ χαρακτήρισε τη δήλωση «μεγάλη επιτυχία για τις Ηνωμένες Πολιτείες».
Ο κος Γκρατσέφο και άλλοι ειδικοί σε θέματα Κίνας δεν προβλέπουν να υποχωρεί η σκληρή στάση των ΗΠΑ απέναντι στην Κίνα, στάση που ξεκίνησε με την κυβέρνηση Τραμπ και επεκτάθηκε υπό τον πρόεδρο Μπάιντεν.
Και η «αποδέσμευση από τους κινδύνους», μια «έννοια μόνο υπό συζήτηση» μόλις πριν από πέντε χρόνια, φαίνεται τώρα να έχει γίνει πραγματικότητα.
Η πολιτική των ΗΠΑ εδώ και χρόνια ήταν να «κάνουν την Κίνα το κέντρο παραγωγής του κόσμου», δήλωσε στην Epoch Times ο Κρίστοφερ Γκοπάλ, καθηγητής επιχειρήσεων στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια-Σαν Ντιέγκο με εμπειρία τριών δεκαετιών στην παγκόσμια αλυσίδα εφοδιασμού.
Τώρα, είπε, οδεύουν προς την αντίθετη κατεύθυνση και αυτό είναι κάτι που η Κίνα «θα πρέπει να το αποδεχτεί».
Η αμερικανική ηγεσία, στην προσπάθειά της να ανακόψει την κινεζική άνοδο και απειλή στον οικονομικό, τεχνολογικό και στρατιωτικό τομέα, λαμβάνει μια σειρά μέτρων με στόχο τον περιορισμό των κινεζικών φιλοδοξιών για παγκόσμια ηγεμονία.
Στο πρώτο μέρος του άρθρου, εξετάστηκαν οι συνέπειες των μέτρων που έλαβε η κυβέρνηση Μπάιντεν για τον έλεγχο των εξαγωγών υψηλής τεχνολογίας, καθώς και η σημερινή κατάσταση της κινεζικής οικονομίας.
Αποδέσμευση από τους κινδύνους
Ρητορικά, η Ουάσιγκτον έχει επανειλημμένα αποκηρύξει τις προθέσεις της να αποσυνδεθεί από την Κίνα, προτιμώντας τον όρο «αποδέσμευση από τους κινδύνους» για να περιγράψει τα μέτρα που έχει λάβει για να μειώσει την εξάρτηση από την Κίνα για σημαντικές προμήθειες.
Τους τελευταίους μήνες, τέσσερεις ανώτεροι Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν πραγματοποιήσει υψηλού προφίλ ταξίδια στην Κίνα σε προσπάθειες να αναθερμάνουν τους εμπορικούς και αμυντικούς δεσμούς.
Η χρήση του όρου «αποδέσμευση από τους κινδύνους» έχει δύο οφέλη, είπε ο κος Γκρατσέφο, οικονομικός αναλυτής για την Κίνα και συνεργάτης της Epoch Times: αφ’ ενός, την αποφυγή απροκάλυπτων συγκρούσεων με την Κίνα και αφ’ ετέρου, τη συμμετοχή των Ευρωπαίων συμμάχων. Τελικά, είπε, είναι «ευκολότερο να κάνεις τους Ευρωπαίους να αποδεχτούν μια λέξη όπως “αποδέσμευση από τους κινδύνους” παρά “αποσύνδεση”».
Σημείωσε ότι κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής της G7 στη Χιροσίμα τον Μάιο, τα κορυφαία βιομηχανικά έθνη συμφώνησαν σε ένα «κοινό σύνολο εργαλείων» για την αντιμετώπιση των οικονομικών εκβιασμών της Κίνας και την οικοδόμηση της ανθεκτικότητας της αλυσίδας εφοδιασμού.
(από αριστερά) Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, η πρωθυπουργός της Ιταλίας Τζόρτζια Μελόνι, ο πρωθυπουργός του Καναδά Τζάστιν Τρυντό, ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, ο πρωθυπουργός της Ιαπωνίας Φούμιο Κισίντα, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, ο καγκελάριος της Γερμανίας Όλαφ Σολτς, ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου Ρίσι Σούνακ και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν- ποζάρουν για μια ομαδική φωτογραφία στο ιερό της Ιτσουκουσίμα κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής της G7 στη Χιροσίμα. Ιαπωνίας, 19 Μαΐου 2023. (Stefan Rousseau – Pool/Getty Images)
«Αυτό είναι – το πουλήσαμε», είπε ο κος Γκρατσέφο. «Αυτό είναι τεράστιο. Πρόκειται για τις επτά πιο σημαντικές χώρες και είμαστε όλοι μαζί».
Το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας (ΚΚΚ) διέκοψε τις στρατιωτικές επικοινωνίες με τις Ηνωμένες Πολιτείες τον Αύγουστο του 2022 με αφορμή το ταξίδι της τότε προέδρου της Βουλής Νάνσι Πελόζι στην Ταϊβάν. Έκτοτε αρνείται να αποκαταστήσει την επικοινωνία.
Σε μια σπάνια ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, το Υπουργείο Κρατικής Ασφάλειας της Κίνας κατηγόρησε τις Ηνωμένες Πολιτείες ότι διασκεδάζουν τηρώντας μια «διπρόσωπη» στρατηγική, η οποία είναι «καταδικασμένη να αποτύχει».
Το υπουργείο ανέφερε, μεταξύ ενός καταλόγου παραπόνων, τις πρόσφατες πωλήσεις στρατιωτικού υλικού των ΗΠΑ στην Ταϊβάν, μια πρώτη στρατιωτική μεταφορά στο δημοκρατικό νησί, στο πλαίσιο ενός προγράμματος που συνήθως προορίζεται για κυρίαρχα έθνη. Είπε επίσης ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες «προκαλούν προβλήματα» στο Θιβέτ και στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας και «κακολογούν» την κινεζική οικονομία.
Ένα τσιπ της Taiwan Semiconductor Manufacturing Co. (TSMC) εκτίθεται στο Παγκόσμιο Συνέδριο Ημιαγωγών 2020 στο Ναντζίνγκ της επαρχίας Τζιανγκσού της Κίνας, στις 26 Αυγούστου 2020. (STR/AFP μέσω Getty Images)
Οποιαδήποτε συνάντηση μεταξύ του κου Σι και του προέδρου Τζο Μπάιντεν στο Σαν Φρανσίσκο στο περιθώριο της συνόδου κορυφής του APEC τον Νοέμβριο θα εξαρτηθεί από το αν οι Ηνωμένες Πολιτείες «δείξουν επαρκή ειλικρίνεια», διαβεβαίωσε το υπουργείο Κρατικής Ασφάλειας, δηλώνοντας παράλληλα ότι είναι «αδύνατο» για το καθεστώς να «ευθυγραμμιστεί με τις Ηνωμένες Πολιτείες».
Η άρνηση των ευθυνών είναι μια πάγια τακτική του καθεστώτος, αν και παραμένουν ερωτήματα σχετικά με το αν οι απειλές του θα πιάσουν τόπο αυτήν τη φορά.
Η κυβέρνηση Μπάιντεν τονίζει την ανάγκη για «έντονη διπλωματία παράλληλα με έντονο ανταγωνισμό». Ακόμη και καθώς οι αξιωματούχοι των ΗΠΑ συναλλάσσονται με την Κίνα, ο πρόεδρος Μπάιντεν έχει θέσει περιορισμούς για τις επενδύσεις σε τεχνολογίες υψηλής τεχνολογίας, όπως η κβαντική πληροφορική, η μικροηλεκτρονική, οι προηγμένοι ημιαγωγοί και η τεχνητή νοημοσύνη, ένα θέμα το οποίο κήρυξε «εθνική κατάσταση έκτακτης ανάγκης».
Ο πρόεδρος Μπάιντεν επισκέπτεται την Wolfspeed, κατασκευαστή ημιαγωγών, στο Ντέραμ της Νέας Καλιφόρνιας, στις 28 Μαρτίου 2023. (Anna Moneymaker/Getty Images, Jim Watson/AFP via Getty Images)
Οι περιορισμοί είναι «πιθανότατα μόνον η κορυφή του παγόβουνου» όσον αφορά το τι πρόκειται να κάνουν οι Ηνωμένες Πολιτείες, δήλωσε στην Epoch Times ο Κλετ Γουίλεμς, ανώτερος συνεργάτης του Γεωοικονομικού Κέντρου του Ατλαντικού Συμβουλίου. Ο κος Γουίλεμς, ο οποίος ήταν επικεφαλής των εμπορικών διαπραγματεύσεων με την Κίνα στον Λευκό Οίκο του Τραμπ, πρόσθεσε ότι η κυβέρνηση Μπάιντεν πρόκειται να επανεξετάσει τους ελέγχους της μετά από ένα χρόνο για να εκτιμήσει πώς θα μπορούσαν να επεκταθούν.
Υπό το πρίσμα της απαγόρευσης των τσιπ τον Οκτώβριο του 2022 και του νόμου CHIPS and Science ύψους 280 δισεκατομμυρίων δολαρίων που υπογράφηκε τον περασμένο Αύγουστο -από τα οποία το ένα πέμπτο πηγαίνει στους ημιαγωγούς- η μεγαλύτερη κατασκευάστρια εταιρεία τσιπ στον κόσμο, η Taiwan Semiconductor Manufacturing Co., δεσμεύτηκε να τριπλασιάσει τις επενδύσεις της στην Αριζόνα σε συνολικά 40 δισεκατομμύρια δολάρια και να ανοίξει ένα δεύτερο εργοστάσιο.
Ο Λευκός Οίκος έδωσε τον Αύγουστο εντολή στις ομοσπονδιακές υπηρεσίες να χρησιμοποιούν μόνο υλικά εγχώριας παραγωγής για έργα υποδομής που χρηματοδοτούνται από την κυβέρνηση, στο πλαίσιο του νόμου του 2021 «Build America, Buy America».
Οι πολυεθνικές εταιρείες συμμορφώνονται με το μήνυμα.
Η ομάδα λόμπι Reshoring Initiative εκτιμά ότι οι αμερικανικές επιχειρήσεις πραγματοποίησαν περισσότερες από 364.000 προσλήψεις το 2022, αυξημένες κατά 53% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Οι τομείς της κατασκευής τσιπ και των μπαταριών ηλεκτρικών οχημάτων αποτελούσαν περισσότερο από το ήμισυ των θέσεων εργασίας.
Εργάτες του εργοστασίου κατασκευής τσιπ 12 ιντσών της IBM στο Φίσκιλ της Νέας Υόρκης, στις 20 Ιουλίου 2004. (Mario Tama/Getty Images)
Οι άμεσες ξένες επενδύσεις στην Κίνα υποχώρησαν εν τω μεταξύ κατά 87% σε 4,9 δισεκατομμύρια δολάρια την περίοδο Απριλίου-Ιουνίου, η σημαντικότερη ετήσια πτώση από το 1998, σύμφωνα με τα στοιχεία του Αυγούστου από την Κρατική Διοίκηση Συναλλάγματος της Κίνας.
«Τα αμερικανικά μέτρα κάνουν τους ανθρώπους να το σκέφτονται καλά» πριν επενδύσουν στην Κίνα, δήλωσε ο κος Γουίλεμς, αλλά αυτό οφείλεται και στην ίδια την Κίνα εν μέρει.
Η πολιτική μηδενικού COVID που επέβαλε το καθεστώς, κλείνοντας ολόκληρες συνοικίες για μια χούφτα περιστατικών θετικών στον ιό, οι απειλές του στην Ταϊβάν, τα αυστηρά μέτρα στον τεχνολογικό τομέα, η επιδρομή σε δύο αμερικανικές εταιρείες στη Σαγκάη και ο πρόσφατα διευρυμένος νόμος κατά της κατασκοπείας που θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο τις συνήθεις επιχειρηματικές δραστηριότητες, έχουν συμβάλει σε ένα εχθρικό περιβάλλον που, σύμφωνα με τα λόγια της κας Ραϊμόντο, καθιστούν την Κίνα «μη επενδύσιμη».
Στο ευρύτερο μέτρο της επενδυτικής εμπιστοσύνης, η Κίνα βρίσκεται αντιμέτωπη με τη μεγαλύτερη έξοδο εκατομμυριούχων στον κόσμο, καθώς εκτιμάται ότι 13.500 πλούσιοι Κινέζοι επιδιώκουν να μεταναστεύσουν φέτος.
Όλα αυτά συμβαίνουν ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες βρίσκονται, σύμφωνα με την κα Ραϊμόντο, σε καλό δρόμο για να αποκτήσουν «ένα μεγάλο, βαθύ, κορυφαίο στον κόσμο οικοσύστημα ημιαγωγών» μέχρι το τέλος της δεκαετίας.
«Ήδη ηγούμαστε παγκοσμίως στον σχεδιασμό ημιαγωγών. Μπορείτε να το δείτε αυτό με τα τσιπ τεχνητής νοημοσύνης. Είμαστε πρωτοπόροι στον κόσμο στο λογισμικό», δήλωσε σε πρόσφατη εμφάνισή της στα μέσα ενημέρωσης.
Ο Κινέζος ηγέτης Σι Τζινπίνγκ έχει καταστήσει σαφές εδώ και καιρό ότι προσβλέπει στους ημιαγωγούς για να πάρει η χώρα του την παγκόσμια πρωτοκαθεδρία από τις ΗΠΑ στον τεχνολογικό τομέα. Ωστόσο, η φιλοδοξία του Σι – για εγχώρια παραγωγή του 70% των μικροτσίπ μέχρι το 2025 – είναι πλέον ένα μακρινό όνειρο.
Οι νέοι έλεγχοι στις αμερικανικές εξαγωγές που θεσπίστηκαν τον Οκτώβριο του 2022 εμποδίζουν το Πεκίνο να αγοράζει ή ακόμα και να κατασκευάζει το ίδιο υψηλής τεχνολογίας τσιπ, φρενάροντας έτσι τις κινεζικές φιλοδοξίες.
Τον Ιανουάριο, η Yangtze Memory Technologies (YMTC), η μεγαλύτερη κινεζική εταιρεία κατασκευής τσιπ μνήμης και μητρική εταιρεία της XMC, έκανε περικοπές μέχρι και 10% στο εργατικό δυναμικό της των 6.000 ατόμων, σύμφωνα με αναφορές.
Εκτιμήσεις της εταιρείας έρευνας αγοράς Yole Group, η YMTC σκόπευε να διπλασιάσει το μερίδιό της στην αγορά τσιπ μνήμης φλας μέχρι το 2027 σε 10%, προοπτική που καταστράφηκε από τους ελέγχους εξαγωγών.
Η YMTC, μία από τις 20 περίπου κινέζικες εταιρείες κατασκευής τσιπ τεχνητής νοημοσύνης που μπήκαν στη μαύρη λίστα τον Δεκέμβριο του 2022, δεν ήταν η μόνη που άρχισε να κλονίζεται. Τους τελευταίους τέσσερεις μήνες, τουλάχιστον δύο πρωτοβουλίες κατασκευής τσιπ τηλεφώνων έχουν καταρρεύσει, εκ των οποίων η μία ανήκε στην Oppo, την τέταρτη παγκοσμίως σε πωλήσεις κινέζικη εταιρεία τηλεφωνίας.
Κορυφαίες άλλοτε εταιρείες καταφεύγουν σε μειώσεις και περικοπές μπόνους για να επιβιώσουν. Οι εισαγωγές της Κίνας σε τσιπ έπεσαν κατά 17% τους πρώτους επτά μήνες του 2023. [Το καθεστώς αναγκάστηκε να θεσπίσει εκ νέου το κρατικό κονδύλιο – το οποίο είχε εμπλακεί σε έρευνες για διαφθορά το προηγούμενο έτος – για τις εγχώριες προσπάθειες παραγωγής στον τεχνολογικό τομέα, ώστε να μπορέσει να τροφοδοτήσει τη YMTC με 1,77 δισεκ. ευρώ τον περασμένο Φεβρουάριο.]
Εργοστάσιο κατασκευής ημιαγωγών στο Μπερνίν της Γαλλίας, 23 Σεπτεμβρίου 2021. (Jeff Pachoud/AFP μέσω Getty Images)
Στον αγώνα για την τεχνολογική πρωτοκαθεδρία, που έχει γίνει ορόσημο των εντάσεων μεταξύ της Κίνας και των ΗΠΑ, οι τελευταίες περνούν στην επίθεση όλο και πιο έντονα. Συνδυασμένα με κυρώσεις και δασμούς, τα μέτρα των ΗΠΑ προκαλούν δυσκολίες στο Πεκίνο που θα φαίνονταν αδιανόητες λίγα χρόνια πρωτύτερα.
«Εξουθενώνουν την Κίνα σιγά σιγά», είπε σε συνέντευξή του ο Αντόνιο Γκρατσέφο, οικονομικός αναλυτής για την Κίνα και συνεργάτης της Epoch Times. «Όλα αυτά διαλύουν την κινεζική οικονομία.»
Οικονομική παρακμή
Η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο δεν τα πηγαίνει και πολύ καλά φέτος. Ο τομέας των ακινήτων, που για δεκαετίες έδινε τεράστια ώθηση στην ανάπτυξη, έχει βαλτώσει. Τον Ιούλιο, οι εξαγωγές σημείωσαν τη μεγαλύτερη πτώση του από την αρχή της πανδημίας το 2020, ενώ στις εισαγωγές ο βαθμός πτώσης ήταν επίσης διψήφιος. Η αυξανόμενη αυτή επιβράδυνση ενδέχεται να καταστρέψει οριστικά τις πιθανότητες που είχε το Πεκίνο να ξεπεράσει την αμερικανική οικονομία, σύμφωνα με αναλύσεις του Bloomberg Economics, ανατρέποντας προηγούμενες προβλέψεις σύμφωνα με τις οποίες η Κίνα θα γινόταν ηγετική οικονομία μέχρι το 2028.
Με έναν στους πέντε νέους άνεργους στην Κίνα, ο κος Σι πρότεινε τον Μάιο στη νεολαία της χώρας να «τρώνε τα πικρά» και «να αναζητούν τις δυσκολίες» από μόνοι τους.
Εμπορικό του Παναμά στο λιμάνι Σενζέν της Κίνας, 28 Νοεμβρίου 2010. (Daniel Berehulak/Getty Images)
Ταυτοχρόνως, το κινεζικό καθεστώς δηλώνει ανοιχτά ποιον θεωρεί υπεύθυνο για τα οικονομική δεινά του.
Ο Σιε Φενγκ, πρέσβης της Κίνας στις ΗΠΑ, επεσήμανε προς το τέλος του Αυγούστου πτώση 14,5% στις εμπορικές συναλλαγές μεταξύ των δύο χωρών, δηλώνοντας ότι ήταν μια «άμεση συνέπεια» των δασμών και των περιορισμών στις εξαγωγές που είχαν επιβάλλει οι ΗΠΑ και ισχυριζόμενος ότι οι ΗΠΑ προσπαθούσαν να «μπλοκάρουν» την Κίνα.
«Είναι δίκαιο αυτό; Υπηρετεί πραγματικά τα αμερικανικά συμφέροντα;», αναρωτήθηκε ο κος Φενγκ σε βιντεοσκοπημένη ομιλία του στο Εμπορικό Φόρουμ ΗΠΑ-Κίνας του Forbes, αναφερόμενος σε έναν 19% δασμό των ΗΠΑ.
Η υπουργός Εμπορίου Τζίνα Ραϊμόντο. (Anna Moneymaker/Getty Images)
«Δεν διαπραγματευόμαστε ζητήματα εθνικής ασφάλειας», είπε.
«Προσπαθούμε να περιορίσουμε τη στρατιωτική τους ισχύ», δήλωσε πρόσφατα στο NBC. «Αν το νιώθουν αυτό, σημαίνει ότι η στρατηγική μας αποδίδει.»
Η κα Ραϊμόντο είπε, επίσης, στην εκπομπή του CNN «State of the Union» στις 3/9 ότι, κατά τη διάρκεια της επίσκεψής της στην Κίνα, δεν δίστασε να μιλήσει σε Κινέζους αξιωματούχους για την κρατικά υποστηριζόμενη παραβίαση των ηλεκτρονικών της μηνυμάτων, δηλώνοντάς τους ότι αυτό είναι κάτι που «υπονομεύει την εμπιστοσύνη».
Οι Ηνωμένες Πολιτείες προσπαθούν να «πνίξουν» τη στρατιωτική ικανότητα του κινεζικού καθεστώτος και δεν θα αφήσουν να πωληθούν στο Πεκίνο τα «πιο εξελιγμένα» τσιπ, δήλωσε η υπουργός Εμπορίου Τζίνα Ραϊμόντο σε συνέντευξη που προβλήθηκε την Κυριακή.
Η κα Ραϊμόντο, το υπουργείο της οποίας εποπτεύει τους ελέγχους των εξαγωγών, ρωτήθηκε κατά τη διάρκεια συνέντευξης στην εκπομπή «Meet the Press» του NBC αν η Αμερική θα περιορίσει την εξαγωγή των τσιπ υπεραγωγών στο Πεκίνο «με τρόπο που η Κίνα να μην αισθάνεται ότι προσπαθούμε να πνίξουμε τη στρατιωτική της τεχνολογία».
«Προσπαθούμε να πνίξουμε τη στρατιωτική τους ικανότητα», δήλωσε η κα Ραϊμόντο. «Έτσι, αν το αισθάνονται αυτό, αυτό σημαίνει ότι η στρατηγική μας λειτουργεί.»
«Όσο είμαι εγώ υπεύθυνη, δεν πρόκειται να πουλήσουμε τα πιο εξελιγμένα αμερικανικά τσιπ στην Κίνα, που τα θέλει για τη στρατιωτική της ικανότητα.»
Η κα Ραϊμόντο επιβεβαίωσε ότι οι ΗΠΑ θα εμποδίσουν επίσης τις εταιρείες τους να πουλήσουν τους πιο εξελιγμένους ημιαγωγούς στην Κίνα. Δήλωσε, όμως, ότι οι περιορισμοί δεν θα ισχύουν για «λιγότερο εξελιγμένα» τσιπ.
«Θέλω να είμαι σαφής. Θα συνεχίσουμε να πουλάμε τσιπ στην Κίνα, αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων ανά έτος, αφού η πλειονότητά τους δεν είναι … η τελευταία λέξη της τεχνολογίας στην οποία αναφέρομαι.»
«Ίσως είναι δύσκολο να το αποδεχτεί ο κόσμος αυτό. Είναι ένα είδος χρωματισμένου, περίπλοκου μηνύματος και ταυτόχρονα πολιτική πραγματικότητα”, είπε η κα Ραϊμόντο. «Είναι όμως η πραγματικότητα, καθώς … ο έλεγχος των εξαγωγών είναι ένα ζήτημα εθνικής ασφάλειας, όχι ένα οικονομικό πλεονέκτημα.»
Το μήνυμα της υπουργού βγήκε μερικές ημέρες μετά από την επιστροφή της από την Κίνα. Η κα Ραϊμόντο είχε ένα τριήμερο συναντήσεων και συνομιλιών στο Πεκίνο και τη Σαγκάη με ανώτερους αξιωματούχους των Οικονομικών του καθεστώτος και Αμερικανούς αντιπροσώπους. Αποτέλεσμα των επαφών της ήταν η αμοιβαία συμφωνία για τακτικό διάλογο, δημιουργώντας μια νέα ομάδα εργασίας για τα «εμπορικά θέματα» και μια πλατφόρμα που θα επικεντρωθεί στην «ανταλλαγή πληροφοριών για την ενίσχυση του ελέγχου των εξαγωγών».
Το ταξίδι της στην Κίνα έγινε αφότου ο πρόεδρος Μπάιντεν υπέγραψε μια εντολή τον προηγούμενο μήνα για τον περιορισμό των επενδύσεων στους ημιαγωγούς της Κίνας και άλλες ευαίσθητες τεχνολογίες. Η εντολή, η οποία προβλέπεται να ισχύσει από το επόμενο έτος, θα εμποδίζει τα ιδιωτικά αμερικανικά κεφάλαια και τα κεφάλαια επιχειρηματικού κινδύνου να ρέουν προς την Κίνα, στερώντας το καθεστώς από τη χρηματοδότηση που θα του επέτρεπε να αναπτύξει περαιτέρω τη στρατιωτική και κατασκοπευτική του ικανότητα. Η απόφαση αυτή ακολούθησε τον έλεγχο εξαγωγών αμερικανικών ημιαγωγών στην Κίνα, που αποκαλύφθηκε τον περασμένο Οκτώβριο.
Κορυφαίοι αξιωματούχοι του κινεζικού καθεστώτος, περιλαμβανομένων του υπουργού Εμπορίου Γουάνγκ Γουεντάο και τον Αντιπρόεδρο Χε Λιφένγκ, εξέφρασαν στην κα Ραϊμόντο τη δυσαρέσκεια του Πεκίνου για τους περιορισμούς αυτούς.
Η υπουργός, εν τω μεταξύ, επανέλαβε αρκετές φορές ότι δεν τίθεται ζήτημα συμβιβασμού ή διαπραγματεύσεων όταν πρόκειται για την εθνική ασφάλεια. Πριν φύγει από την Κίνα, τόνισε ότι οι νέοι δίαυλοι επικοινωνίας, οι οποίοι έχουν ήδη επικριθεί από τους Ρεπουμπλικάνους, «δεν έχουν ως στόχο την αναζήτηση παραχωρήσεων, αλλά είναι μια ευκαιρία για το μοίρασμα πληροφοριών και την αύξηση της διαφάνειας».
Ο πρωθυπουργός της Κίνας Λι Τσιανγκ συνομιλεί με την υπουργό Εμπορίου των ΗΠΑ Τζίνα Ραϊμόντο στο Πεκίνο, στις 29 Αυγούστου 2023. (Andy Wong/Pool/AFP via Getty Images)
Η κα Ραϊμόντο είπε στο NBC ότι μέχρι το τέλος της δεκαετίας η Αμερική θα έχει «ένα μεγάλο, βαθύ οικοσύστημα ημιαγωγών, το καλύτερο στον κόσμο».
«Πρέπει να ξαναρχίσουμε να φτιάχνουμε και να συσκευάζουμε εδώ τσιπ τελευταίας τεχνολογίας”, τόνισε η υπουργός. «Και ναι, μέχρι το τέλος της δεκαετίας θα έχουμε επανακτήσει την ηγετική θέση και θα έχουμε ένα βαθύ οικοσύστημα, που θα περιλαμβάνει την έρευνα και την ανάπτυξη, εδώ στις ΗΠΑ.»
Όταν η εμπιστοσύνη υπονομεύεται
Η κα Ραϊμόντο είναι η πιο πρόσφατη κρατική αξιωματούχος των ΗΠΑ που επισκέπτεται την Κϊνα, μετά από τον υπουργό Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν, την υπουργό Οικονομικών Τζάνετ Γέλεν και τον Τζον Κέρι, απεσταλμένο του Τζο Μπάιντεν για το κλίμα.
Ο πρόεδρος Μπάιντεν επιδιώκει να ξαναρχίσουν οι υψηλού επιπέδου συνομιλίες με το Πεκίνο, ώστε να χαλαρώσουν οι εντάσεις που είχαν κλιμακωθεί εξαιτίας ορισμένων ζητημάτων, από το εμπόριο και την τεχνολογία μέχρι την Ταιβάν. Το τελευταίο επεισόδιο περιλαμβάνει την παραβίαση κυβερνητικών μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου από χάκερ που συνδέονται με την Κίνα.
Η κα Ραϊμόντο είπε ότι κατά τη διάρκεια συνάντησης που είχε με Κινέζους αξιωματούχους στο Πεκίνο ανέφερε ότι και ο δικός της λογαριασμός είχε παραβιαστεί.
«Το ανέφερα. Είπα ότι γνωρίζουμε αυτά που συμβαίνουν και υπονομεύουν την εμπιστοσύνη. Και ήθελα να είμαι ξεκάθαρη ότι δεν είμαστε κουτοί, ότι γνωρίζουμε τι προσπαθούν να κάνουν», είπε η κα Ραϊμόντο σχετικά με τις συναντήσεις της στην εκπομπή του CNN «State of the Union», που προβλήθηκε την Κυριακή.
«Υπαινίχθηκαν ότι δεν γνώριζαν τίποτα σχετικά και πρότειναν ότι δεν έγινε σκόπιμα. Αλλά πιστεύω ότι ήταν σημαντικό που το φανέρωσα και τους έδειξα ότι είναι δύσκολο να υπάρξει εμπιστοσύνη όταν γίνονται τέτοια πράγματα.»
Φθορά
Το σχόλιό της είναι καίριο, ιδίως αν σκεφτούμε την προβληματική κατάσταση της κινεζικής οικονομίας. Οι ξένοι επενδυτές αποσύρουν τα χρήματά τους από τις κινεζικές μετοχές. Ένας στους πέντε νεαρούς Κινέζους, μεταξύ 16 και 24 ετών, είναι άνεργος. Ο κτηματομεσιτικός τομέας, που κάποτε συνέβαλε στο 1/3 σχεδόν του ΑΕΠ της Κίνας, είναι σε θλιβερή κατάσταση. Ο γίγαντας του χώρου Evergrande κήρυξε πτώχευση νωρίτερα αυτόν τον μήνα, ενώ η Country Garden, άλλη μεγάλη εταιρεία ακινήτων, κινδυνεύει επίσης.
«Φαίνεται ξεκάθαρα ότι [η οικονομία της Κίνας] κόβει ταχύτητα», είπε η κα Ραϊμόντο. «Και σίγουρα έχουν πολύ σημαντικές προκλήσεις στον τομέα των ακινήτων.»
Η υπουργός είπε επίσης ότι αμερικανικές εταιρείες βρέθηκαν αντιμέτωπες με νέες προκλήσεις, όπως αναίτια μεγάλα πρόστιμα, αιφνίδιοι έλεγχοι επιχειρήσεων και αλλαγές του αντικατασκοπευτικού νόμου.
«Ήμουν πολύ σαφής, άμεση και σταθερή σε όλες τις συνομιλίες που είχα με την κινεζική πλευρά», είπε στο CNN. «Ούτε επιθετική ήμουν, αλλά ούτε και εξωράισα κάτι.»
Επεσήμανε ότι η υπομονή των αμερικανικών επιχειρήσεων τελειώνει και ότι ένα «προβλέψιμο περιβάλλον και ένα ισότιμο πεδίο» θα ήταν σαφώς προτιμότερο.
«Η Κίνα το κάνει όλο και πιο δύσκολο», είπε η κα Ραϊμόντο στο «Face the Nation» του CBS. «Είπα ξεκάθαρα στην Κίνα ότι χρειαζόμαστε… Η υπομονή των Αμερικανών επιχειρηματιών τελειώνει. Χρειάζονται και τους αξίζει να έχουν ένα προβλέψιμο περιβάλλον και ένα ισότιμο πεδίο δράσης.»
Από τις 24 Αυγούστου που άρχισε η προγραμματισμένη απόρριψη επεξεργασμένων λυμάτων από τον πυρηνικό σταθμό της Φουκουσίμα στην Ιαπωνία, οι αρχές του Κομμουνιστικού Κόμματος Κίνας (ΚΚΚ) επέβαλαν σαρωτική απαγόρευση στις εισαγωγές ιαπωνικών θαλασσινών στην Κίνα.
Η ενέργεια αυτή πυροδότησε θύελλα διαμαρτυριών κατά της απελευθέρωσης του νερού σε διάφορες κινέζικες διαδικτυακές πλατφόρμες, όπου μέσα ενημέρωσης και κοινωνικοί σχολιαστές καταδίκασαν έντονα την Ιαπωνία. Η αντίδρασή τους τρέφεται από αυξημένα αντι-ιαπωνικά αισθήματα, που εκδηλώνονται με ενοχλητικά τηλεφωνήματα σε τοποθεσίες της Ιαπωνίας όπως το Τόκιο και η Φουκουσίμα.
Ενωμένοι απέναντι σε αυτές τις εκδηλώσεις, Ιάπωνες διπλωμάτες, πολιτικοί και οργανισμοί μέσων ενημέρωσης εκφράζουν τις κοινές ανησυχίες τους και καλούν την Κίνα να παράσχει ακριβείς πληροφορίες σχετικά με την απόρριψη, να τιμωρήσει τους υπεύθυνους για την παρενόχληση και να άρει αμέσως την αβάσιμη, σύμφωνα με τα στοιχεία και τις μετρήσεις, απαγόρευση των ιαπωνικών θαλασσινών.
Εργαζόμενοι στην αλιεία ταξινομούν θαλασσινά υπεράκτιας αλιείας με μηχανότρατα στο λιμάνι Ματσουκαβάουρα στην πόλη Σόμα, στο νομό Φουκουσίμα, την 1η Σεπτεμβρίου 2023, περίπου μια εβδομάδα αφότου η χώρα άρχισε να απορρίπτει επεξεργασμένα λύματα από τον πυρηνικό σταθμό παραγωγής ενέργειας TEPCO Fukushima Daiichi. (JIJI Press/AFP μέσω Getty Images)
Η Κίνα «σκάβει τον διπλωματικό της τάφο», προειδοποιεί η Ιαπωνία
Η ιαπωνική πρεσβεία στο Πεκίνο αποκάλυψε ότι από τότε που άρχισε η απόρριψη του επεξεργασμένου νερού, η παρενόχληση προς τα ιαπωνικά μέρη έχει κλιμακωθεί. Δραστηριότητες που είχαν προγραμματιστεί στην πρεσβεία έχουν αναβληθεί λόγω του κατακλυσμού εχθρικών τηλεφωνημάτων που προέρχονται από την Κίνα.
Δημοσιεύματα της Asahi TV στις 26 Αυγούστου ανέφεραν ότι ξενοδοχεία στο Τόκυο και τη Φουκουσίμα έχουν επίσης δεχθεί ενοχλητικά τηλεφωνήματα από την Κίνα, τα οποία περιελάμβαναν ερωτήσεις όπως: «Έχετε δοκιμάσει το μολυσμένο νερό; Πώς είναι η γεύση του; Είστε ακόμα ζωντανός;». Κάποιοι έφτασαν στο σημείο να πουν: «Ανυπομονούμε να εκραγεί το όρος Φούτζι για να χαθείτε όλοι μαζί του».
Οι Ιάπωνες υπήκοοι που διαμένουν στην Κίνα έχουν επίσης γίνει αποδέκτες εκφοβισμού. Σε μια περίπτωση, θαμώνας ιαπωνικού εστιατορίου στην Γκουανγκζού απείλησε να καταγγείλει το κατάστημα στις αρχές αν χρησιμοποιούσε συστατικά που προέρχονταν από την Ιαπωνία.
Στο διπλωματικό μέτωπο, ο Ναμάζου Χιρογιούκι, γενικός διευθυντής του Γραφείου Ασιατικών και Ωκεάνιων Υποθέσεων του Υπουργείου Εξωτερικών της Ιαπωνίας, μετέφερε την επίσημη καταγγελία της Ιαπωνίας στον Γιανγκ Γιου, αναπληρωτή πρέσβη της Κίνας στην Ιαπωνία. Σε τηλεφωνική επικοινωνία, ο κος Χιρογιούκι εξέφρασε «βαθιά λύπη και ανησυχία» για τις ενέργειες της Κίνας σχετικά με την απελευθέρωση των επεξεργασμένων λυμάτων της Φουκουσίμα. Έκανε έκκληση για ηρεμία της κοινής γνώμης εντός της Κίνας και ζήτησε διαβεβαίωση για την ασφάλεια των Ιαπώνων πολιτών και των διπλωματικών της εγκαταστάσεων. Ο κος Χιρογιούκι πίεσε επίσης την κινεζική κυβέρνηση να δημοσιεύσει πραγματικές πληροφορίες σχετικά με το επεξεργασμένο πυρηνικό νερό.
Ο Κουνιχίκο Μιγιάκε, διπλωματικός σχολιαστής, που συμμετέχει στη Γραμματεία του Υπουργικού Συμβουλίου της Ιαπωνίας, επεσήμανε σε τηλεοπτική εκπομπή ότι το ΚΚΚ φαίνεται να επιδιώκει «πολιτικές παραχωρήσεις» εκ μέρους της Ιαπωνίας. Ο κος Μιγιάκε προειδοποίησε: «Όσο περισσότερο η Κίνα ενεργεί με αυτόν τον τρόπο τόσο περισσότερο η Ιαπωνία θα ενισχύσει τις συμμαχίες της με τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Νότια Κορέα – ακριβώς το αντίθετο αποτέλεσμα που θα ήθελε η Κίνα. Παρά το γεγονός ότι γνωρίζει ότι σκάβει τον διπλωματικό του τάφο, το ΚΚΚ συνεχίζει την επιθετική ρητορική του».
Ο Κόιτσι Χαγκιούντα, επικεφαλής του Συμβουλίου Πολιτικής Έρευνας του Φιλελεύθερου Δημοκρατικού Κόμματος της Ιαπωνίας, επέκρινε έντονα τις κινεζικές αντιδράσεις, δηλώνοντας: “Η απόφαση για τη διακοπή των ιαπωνικών εισαγωγών θαλασσινών θα έπρεπε να βασίζεται σε επιστημονικά στοιχεία και όχι σε πολιτικούς ελιγμούς».
Στις 27 Αυγούστου, ο Γιασουτόσι Νισιμούρα, υπουργός Οικονομίας, Εμπορίου και Βιομηχανίας της Ιαπωνίας, τόνισε τη σημασία της διαφάνειας σε συνέντευξή του στο NHK. «Έχουμε ήδη δημοσιεύσει στοιχεία τις δύο τελευταίες ημέρες, αποκαλύπτοντας επίπεδα τριτίου που είναι ακόμη και κάτω από τα ανιχνεύσιμα όρια», δήλωσε. Πρόσθεσε ότι η Ιαπωνία «προέτρεψε έντονα το ΚΚΚ να άρει αμέσως την απαγόρευση και να ενεργήσει με βάση επιστημονικά στοιχεία».
Αεροφωτογραφία δεξαμενών αποθήκευσης που χρησιμοποιούνται για την αποθήκευση επεξεργασμένου νερού στον κατεστραμμένο πυρηνικό σταθμό Fukushima Daiichi της TEPCO στην Οκούμα του νομού Φουκουσίμα, στις 24 Αυγούστου 2023. (STR/JIJI Press/AFP μέσω Getty Images)
Τα ιαπωνικά μέσα ενημέρωσης επικρίνουν τη στάση του Πεκίνου
Σε μια τολμηρή κίνηση στις 26 Αυγούστου, η μεγάλη ιαπωνική εφημερίδα Yomiuri Shimbun δημοσίευσε ένα κύριο άρθρο στο οποίο κατηγορεί το ΚΚΚ ότι «αγνοεί την επιστήμη και ασκεί πολιτική πίεση στην Ιαπωνία». Το άρθρο υποστήριξε ότι η προσπάθεια του ΚΚΚ να σπείρει τη διχόνοια στο εσωτερικό της Ιαπωνίας προέκυψε από τους στενότερους δεσμούς της Ιαπωνίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες σε θέματα όπως η Ταϊβάν και ο έλεγχος των εξαγωγών ημιαγωγών.
«Η Κίνα δεν συμβαδίζει με τη διεθνή κοινότητα. Ακόμη και η Ευρωπαϊκή Ένωση, μαζί με έθνη όπως η Νορβηγία και η Ελβετία, έχουν αρχίσει να αίρουν τις απαγορεύσεις εισαγωγής ιαπωνικών τροφίμων», σημειώνει το κύριο άρθρο.
Η μεγάλη έκδοση Asahi Shimbun τοποθετήθηκε επίσης στις 26 Αυγούστου, κατακεραυνώνοντας το ΚΚΚ για «αδικαιολόγητες απειλές» και «εργαλειοποίηση της αγοράς του για την άσκηση οικονομικής πίεσης». Το κύριο άρθρο προειδοποίησε ότι τέτοιες τακτικές θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο την οικονομική ασφάλεια της Κίνας και να αποτελέσουν σημαντικό θέμα συζήτησης στην επικείμενη σύνοδο κορυφής των G7.
Η Sankei Shimbun κατέκρινε επίσης τη στάση της Κίνας, καλώντας το ΚΚΚ να «σταματήσει τις επιστημονικά αβάσιμες ενέργειές του». Η εφημερίδα επαίνεσε τον πρωθυπουργό Φούμιο Κισίντα που απαίτησε την άμεση άρση της απαγόρευσης. Υπογράμμισε επίσης τους κινδύνους από την «αντιφατική στάση της Κίνας που διαιωνίζει την κυκλοφορία αντιεπιστημονικών διαδόσεων».
Ομοίως, το κύριο άρθρο της Mainichi Shimbun την ίδια ημέρα επέκρινε την απαγόρευση ως παραβίαση των εμπορικών κανονισμών που δεν βασίζεται σε επιστημονικά στοιχεία. Η εφημερίδα έθεσε επίσης ως θέμα την άρνηση της Κίνας να συμμετάσχει σε συζητήσεις σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων, υπονοώντας ότι η άρνηση αυτή έχει διπλωματικά κίνητρα που συνδέονται με τις εξαγωγές ημιαγωγών και την κατάσταση στην Ταϊβάν.
«Για να υποχρεωθεί η Κίνα να ανακαλέσει την απαγόρευση, ο πρωθυπουργός Κισίντα πρέπει να εντείνει τις διπλωματικές προσπάθειες», κατέληξε το κύριο άρθρο.
Ο πρωθυπουργός της Ιαπωνίας Φούμιο Κισίντα μιλάει σε δημοσιογράφους για το επεξεργασμένο νερό ALPS από τον πυρηνικό σταθμό της Φουκουσίμα Νταϊίτσι, στο γραφείο του πρωθυπουργού, στις 24 Αυγούστου 2023. (Photo by STR/JIJI Press/AFP via Getty Images)
Τα αυστηρά επιστημονικά πρωτόκολλα της Ιαπωνίας διασφαλίζουν την ασφαλή απόρριψη του νερού
Μετά τον καταστροφικό σεισμό μεγέθους 9,0 βαθμών και το επακόλουθο τσουνάμι τον Μάρτιο του 2011, η Ιαπωνία αντιμετώπισε μια άνευ προηγουμένου πρόκληση στον πυρηνικό σταθμό της Φουκουσίμα. Τρεις αντιδραστήρες είχαν υποστεί σοβαρή βλάβη, γεγονός που επέβαλε την έγχυση θαλασσινού νερού για ψύξη. Αντί να απορρίψει το μολυσμένο νερό αμέσως στον ωκεανό, η Ιαπωνία επέλεξε μια πιο υπεύθυνη προσέγγιση: αποθήκευση και επεξεργασία.
Με την πάροδο των ετών, περίπου 1,34 εκατομμύρια τόνοι ραδιενεργού υγρού συσσωρεύτηκαν, επιβαρύνοντας τον διαθέσιμο αποθηκευτικό χώρο. Αντιμέτωπη με αυτή την πρόκληση, η ιαπωνική κυβέρνηση ξεκίνησε συζητήσεις το 2016, αποφασίζοντας τελικά τον Απρίλιο του 2021 να απορρίψει το νερό μετά από αραίωση.
Για να ενισχύσει την εγχώρια και διεθνή εμπιστοσύνη, η Ιαπωνία έχει αναλάβει μια δυναμική εκστρατεία διαφανούς επικοινωνίας, διεξοδικών επιστημονικών επικυρώσεων και διεθνούς εποπτείας. Ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ) συμμετέχει ενεργά στην εποπτεία, τον έλεγχο και την πιστοποίηση της διαδικασίας απόρριψης του νερού.
Ασφάλεια μέσω μιας μεθόδου τεσσάρων βημάτων
Η επεξεργασία και η απόρριψη του αποθηκευμένου νερού της Φουκουσίμα ακολουθούν ένα σχολαστικό πρωτόκολλο τεσσάρων σταδίων: επεξεργασία, μέτρηση, αραίωση και απόρριψη. Αρχικά, το νερό υποβάλλεται σε επεξεργασία Advanced Liquid Processing System (ALPS) για τη μείωση όλων των ραδιενεργών στοιχείων, εκτός από το τρίτιο, σε επίπεδα κάτω από τα ρυθμιστικά πρότυπα. Στη συνέχεια, το νερό αραιώνεται με θαλασσινό νερό περισσότερο από εκατονταπλάσιο για να εξασφαλιστεί ότι η συγκέντρωση τριτίου δεν υπερβαίνει τα 1.500 μπεκερέλ ανά λίτρο (Bq/L).
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα αυστηρά πρότυπα της Ιαπωνίας καθιστούν το ρυθμιζόμενο όριο ακτινοβολίας για το τρίτιο μόλις 1.500 Bq/L – σημαντικά κάτω από το όριο των 10.000 Bq/L του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για το πόσιμο νερό.
Μετά την επεξεργασία και την αραίωση, το νερό απελευθερώνεται στη θάλασσα μέσω ενός υπόγειου συστήματος σωληνώσεων που βρίσκεται ένα χιλιόμετρο μακριά από το εργοστάσιο της Φουκουσίμα. Πριν από την απόρριψη διενεργείται μια σειρά τριών δοκιμών και οποιαδήποτε αποτυχία στην επίτευξη του επιχειρησιακού στόχου οδηγεί πρόσθετο καθαρισμό.
Η Tokyo Electric Power Company επιβλέπει ολόκληρη την επιχείρηση απελευθέρωσης του νερού, αναπτύσσοντας τέσσερα συστήματα παρακολούθησης 24/7 που ελέγχουν τα επίπεδα νερού και τις συγκεντρώσεις τριτίου. Μέχρι σήμερα, όλα τα συστήματα λειτουργούν όπως πρέπει.
Μετά την απόρριψη, συλλέγονται δείγματα νερού από 10 σημεία σε ακτίνα 3 χιλιομέτρων από την παράκτια ζώνη για την παρακολούθηση των επιπέδων τριτίου. Εάν η συγκέντρωση ξεπεράσει τα 700 Bq/L, η λειτουργία διακόπτεται αμέσως.
Επιπλέον, τα στοιχεία που δημοσιεύθηκαν από το Υπουργείο Περιβάλλοντος της Ιαπωνίας στις 27 Αυγούστου έδειξαν ότι σε όλα τα σημεία των δοκιμών οι συγκεντρώσεις τριτίου ήταν πολύ κάτω από τα ανιχνεύσιμα όρια, επιβεβαιώνοντας ότι δεν υπήρξαν δυσμενείς επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία ή στο περιβάλλον. Αυτό επιβεβαιώνεται από την Ιαπωνική Υπηρεσία Αλιείας, η οποία αποκάλυψε ότι δεν βρέθηκαν ανιχνεύσιμα επίπεδα τριτίου σε ψάρια που αλιεύθηκαν κοντά στο εργοστάσιο Fukushima Daiichi.
Η Ρυθμιστική Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς της Κίνας (CSRC) πρότεινε μια σειρά μέτρων για την αναζωογόνηση της κινεζικής χρηματιστηριακής αγοράς στις 18 Αυγούστου, εν μέσω των αυξανόμενων ανησυχιών της διεθνούς κοινότητας σχετικά με την υποτονική κινεζική οικονομία και τις παγκόσμιες επιπτώσεις της.
Τα μεταρρυθμιστικά μέτρα που παρουσίασε η CSRC περιλαμβάνουν τη μείωση των τελών διεκπεραίωσης συναλλαγών τίτλων και την ταυτόχρονη μείωση του ποσοστού προμήθειας των εταιρειών κινητών αξιών, την περαιτέρω επέκταση του πεδίου εφαρμογής των στόχων χρηματοδότησης με περιθώριο κέρδους και δανεισμού τίτλων, τη βελτίωση του συστήματος μείωσης των μετόχων, τη βελτιστοποίηση της εποπτείας των συναλλαγών, την αύξηση της ευκολίας και της ομαλότητας των συναλλαγών, καθώς και την έρευνα για την κατάλληλη επέκταση των ωρών διαπραγμάτευσης της αγοράς μετοχών Α και της αγοράς ομολόγων ανταλλαγής.
Υποσχέθηκε επίσης τη στήριξη της επαναγοράς μετοχών και ενθάρρυνε τις μακροπρόθεσμες επενδύσεις για τη στήριξη μιας χρηματιστηριακής αγοράς.
Αμέσως μόλις ανακοινώθηκαν τα μέτρα, η μεγάλη κινεζική οικονομική ιστοσελίδα Caixin.com ανέφερε ότι το Χρηματιστήριο της Σαγκάης, το Χρηματιστήριο της Σενζέν και το Χρηματιστήριο του Πεκίνου ανακοίνωσαν ότι θα μειώσουν περαιτέρω τα τέλη διεκπεραίωσης συναλλαγών τίτλων από τις 28 Αυγούστου.
Η οικονομία της Κίνας παραμένει υποτονική και η αγορά ακινήτων συνεχίζει να καταποντίζεται, με τους κολοσσούς της αγοράς ακινήτων να κηρύσσουν στάση πληρωμών ο ένας μετά τον άλλο. Ο όμιλος Evergrande Group κατέθεσε αίτηση για προστασία από την πτώχευση στις Ηνωμένες Πολιτείες στις 17 Αυγούστου, γεγονός που σόκαρε την αγορά. Το κινεζικό χρηματιστήριο εξακολουθεί να είναι αδύναμο, το ρενμίνμπι έχει υποτιμηθεί απότομα και ο χρηματοπιστωτικός γίγαντας Zhongrong Trust αντιμετωπίζει επίσης χρεοκοπία.
Άποψη των γραφείων της Zhongrong International Trust Co, η οποία ανήκει εν μέρει στον όμιλο Zhongzhi Enterprise Group. Πεκίνο, 17 Αυγούστου 2023. (Greg Baker/AFP via Getty Images)
Τα κινεζικά κεφάλαια, συμπεριλαμβανομένων των μετοχών Α, των μετοχών του Χονγκ Κονγκ, των κινεζικών εννοιολογικών μετοχών και της συναλλαγματικής ισοτιμίας του RMB, συνέχισαν να πέφτουν και τα ξένα κεφάλαια επίσης αποσύρονταν συνεχώς. Η εμπιστοσύνη των παγκόσμιων επενδυτών στα κινεζικά κεφάλαια έχει φτάσει στο ναδίρ και οι παγκόσμιοι επενδυτές αναρωτιούνται αν το κινεζικό κομμουνιστικό καθεστώς θα διασώσει τις κινεζικές εταιρείες που έχουν χρεοκοπήσει.
Η CSRC απάντησε σε 10 ερωτήσεις σε συνέντευξη Τύπου σχετικά με τα νέα μεταρρυθμιστικά μέτρα στις 18 Αυγούστου, αλλά δεν έδωσε καμία λύση στα ζητήματα που απασχολούν περισσότερο την αγορά.
Όσον αφορά το ζήτημα του τέλους χαρτοσήμου, η CSRC άφησε μόνο να εννοηθεί ότι, μόλις εγκριθεί από τις ανώτερες αρχές, η ρυθμιστική αρχή μπορεί να μειώσει το τέλος χαρτοσήμου για όλες τις συναλλαγές τίτλων. «Ιστορικά, το μέτρο αυτό έχει συμβάλλει στη μείωση του κόστους συναλλαγών και στην αναζωογόνηση της αγοράς», δήλωσε η CSRC στους δημοσιογράφους.
Η αγορά ζήτησε επίσης το σύστημα Τ+0 (διαπραγμάτευση την ίδια ημέρα). Στην Κίνα επί του παρόντος ισχύει το σύστημα συναλλαγών Τ+1.
Η CSRC δήλωσε ότι η εφαρμογή της διαπραγμάτευσης Τ+0 σε αυτό το στάδιο μπορεί να ενισχύσει τον κίνδυνο κερδοσκοπίας και χειραγώγησης της αγοράς. Ως εκ τούτου, το χρονοδιάγραμμα της εφαρμογής της διαπραγμάτευσης T+0 δεν είναι ώριμο.
Τα μέτρα δεν θα είναι αποτελεσματικά
«Αυτά τα μέτρα θα έχουν ελάχιστα αποτελέσματα, καθώς είναι επιφανειακά και δεν λύνουν το θεμελιώδες πρόβλημα της οικονομικής ύφεσης της Κίνας», δήλωσε η «Αντικειμενική ματιά στα οικονομικά» (Cold Eye on Finance), ένας διαδικτυακός οικονομικός εμπειρογνώμονας, στην Epoch Times στις 18 Αυγούστου.
«Παρόλο που η μείωση των τελών διακίνησης και ορισμένα προνομιακά μέτρα χρησιμοποιούνται για να προσελκύσουν επενδυτές να εισέλθουν στο χρηματιστήριο, στην πραγματικότητα είναι για να δελεάσουν τους πάντες να αναλάβουν το χάος.»
Και πρόσθεσε: «Επειδή όλα τα περιουσιακά στοιχεία στην Κίνα βρίσκονται σε ύφεση -είτε πρόκειται για την αγορά ακινήτων είτε για το χρηματιστήριο είτε για τις κινεζικές επιχειρήσεις που βυθίζονται- πώς μπορεί να είναι καλό το χρηματιστήριό της;»
Οι Financial Times επικαλούνται αναλυτές που δήλωσαν σχετικά με τα μέτρα ότι «η έκκληση για περισσότερες επαναγορές μετοχών θα βοηθήσει στην τόνωση του κλίματος βραχυπρόθεσμα, ακόμη και αν είναι απίθανο να αντιμετωπίσει πλήρως την κακοδαιμονία που επικρέμεται πάνω από τις κινεζικές αγορές».
Δεκαετίες ύφεσης μπροστά μας
Η «Αντικειμενική ματιά στα οικονομικά» δήλωσε: «Το θεμελιώδες πρόβλημα στην Κίνα τώρα δεν είναι το ότι οι άνθρωποι θα πρέπει να επενδύσουν στο χρηματιστήριο για να το αναζωογονήσουν, αλλά το πόσο σοβαρή είναι η οικονομική κρίση στην Κίνα.»
Χρησιμοποίησε ως παραδείγματα την πτώχευση της Evergrande και την αθέτηση πληρωμών της Country Garden. «Όσον αφορά την αγορά ακινήτων της Κίνας, η 30ετής φούσκα της αγοράς ακινήτων σκάει και μάλιστα ολοένα και πιο γρήγορα. Οι περισσότερες εταιρείες ακινήτων στην Κίνα αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο πτώχευσης.»
Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία που δημοσίευσαν τα μέσα ενημέρωσης της ηπειρωτικής Κίνας, κατά το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους, οι κινεζικές εταιρείες ακινήτων έχασαν πάνω από 460 δισεκατομμύρια γιουάν (63,2 δισεκατομμύρια δολάρια) αξίας της αγοραίας αξίας τους. Μεταξύ των 100 κορυφαίων εταιρειών ακινήτων της Κίνας με χρηματιστηριακή αξία, 70 εταιρείες είδαν την αγοραία αξία τους να μειώνεται. Η Sunac China, της οποίας η αγοραία αξία συρρικνώθηκε περισσότερο, σημείωσε πτώση 68,28%.
Τα 39 κτίρια που αναπτύσσονται από τον όμιλο China Evergrande Group στην επαρχία Χαϊνάν και για τα οποία οι αρχές έχουν εκδόσει εντολή κατεδάφισης. Κίνα, 6 Ιανουαρίου 2022. (Aly Song/Reuters)
Η χρεοκοπία των κολοσσών της αγοράς ακινήτων έχει επεκταθεί και στον χρηματοπιστωτικό τομέα. Μέχρι τις 31 Ιουλίου του τρέχοντος έτους, 106 καταπιστευματικά προϊόντα έχουν αθετήσει τις υποχρεώσεις τους, συνολικής αξίας περίπου 44 δισεκατομμυρίων γιουάν (6,04 δισεκατομμυρίων δολαρίων), εκ των οποίων τα στοιχεία του ενεργητικού που σχετίζονται με επενδύσεις σε ακίνητα αντιστοιχούσαν στο 74%. Υπήρξαν επίσης αθετήσεις ύψους δισεκατομμυρίων δολαρίων σε χρηματοπιστωτικά προϊόντα πέρυσι.
«Τώρα η διεθνής κοινότητα έχει αναγνωρίσει τον κίνδυνο της οικονομικής ύφεσης της Κίνας και όλοι ανησυχούν για το σκάσιμο της φούσκας της κινεζικής αγοράς ακινήτων», δήλωσε η «Αντικειμενική ματιά στα οικονομικά».
«Η κρίση της αγοράς ακινήτων, η τραπεζική κρίση και το πρόβλημα του τοπικού χρέους της Κίνας, όταν όλοι αυτοί οι κίνδυνοι συνδυάζονται, τα ζητήματα της κινεζικής οικονομίας δεν μπορούν να επιλυθούν βραχυπρόθεσμα. Αυτή η ύφεση μπορεί να διαρκέσει για μία ή δύο δεκαετίες ή ακόμη και τριάντα χρόνια.»
Προσωπικό ασφαλείας μπροστά από την Τραπεζική Ρυθμιστική Επιτροπή της Κίνας στο Πεκίνο, μετά από τη βίαιη καταστολή από την αστυνομία προγραμματισμένης διαμαρτυρίας κατά των ζημιών που υπέστησαν οι πλατφόρμες δανεισμού peer-to-peer (P2P). Κίνα, 6 Αυγούστου 2018. (Greg Baker/AFP via Getty Images)
Πιστεύει ότι «είναι πιθανό το ΚΚΚ να μην μπορέσει να επιβιώσει από αυτή την κρίση. Στο παρελθόν, ο υπόλοιπος κόσμος ερχόταν να το σώσει σε στιγμές κρίσης. Για παράδειγμα, όταν η οικονομία ήταν έτοιμη να καταρρεύσει, το ΚΚΚ ξεκίνησε τη μεταρρύθμιση και το άνοιγμα για να προσελκύσει ξένες επενδύσεις και τεχνολογίες για να επιβιώσει. Το 1998, πολλοί άνθρωποι απολύθηκαν και η οικονομία φαινόταν να καταρρέει με την τραπεζική κρίση. Ωστόσο, επετράπη στην Κίνα να ενταχθεί στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου, γεγονός που την έσωσε».
«Αλλά τώρα, μπορούμε να πούμε ότι δεν υπάρχει καμία δύναμη που μπορεί να σώσει την οικονομία της Κίνας. Έτσι, το τελικό αποτέλεσμα μπορεί να είναι μια μεγάλη κατάρρευση και η οικονομική κρίση της Κίνας μπορεί να ξεσπάσει επίσημα. Αυτή τη φορά, το ΚΚΚ δεν θα επιβιώσει.»
Προειδοποίησε: «Αν κάποιος θέλει να επενδύσει τώρα, δεν πρέπει να μπει στο κινεζικό χρηματιστήριο.»
Του Alex Wu, με τη συμβολή των Cheng Jing και Luo Ya